Bài giảng Toán Lớp 8 - Tiết 51: Giải bài toán bằng cách lập phương trình (Tiếp)

Bài củ: 
Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình? 
Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
 Bước1 . Lập phương trình: 
 - Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số; 
 -Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết; 
 -Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng. 
Bước 2 . Giải phương trình. 
Bước 3 . Trả lời : 
Chọn kết quả thích hợp và trả lời 
Giải bài toán bằng cách 
lập phương trình (tiếp) 
Tiết 48: 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
Qua các bài toán ta thấy: 
Ñeå laäp ñöôïc phöông trình, ta caàn kheùo choïn aån soá vaøtìm söï lieân quan 
 giöõa caùc ñaïi löôïng trong baøi toaùn. Laäp baûng bieåu dieãn caùc ñaïi löôïng 
trong baøi toaùn theo aån soá ñaõ choïn laø moät trong nhöõng pp thöôøng duøng 
 giuùp ta phaân tích ñöôïc baøi toaùn moät caùch deã daøng, nhaát laø ñoái vôùi daïng 
toaùn chuyeån ñoäng, toaùn naêng suaát, toaùn phaàn traêm, toaùn ba ñaïi löôïng ... 
1. Baøi toaùn : Moät xe maùy khôûi haønh töø A ñi ñeán B vôùi vaän toác 35km/h. Sau ñoù 24 phuùt, treân cuøng tuyeán ñöôøng ñoù, moät oâ toâ xuaát phaùt töø B ñi ñeán A vôùi vaän toác 45km/h. Bieát quaõng ñöôøng AB daøi 90km. Hoûi sau bao laâu, keå töø khi xe maùy khôûi haønh, hai xe gaëp nhau? 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
Phân tích bài toán: 
*Các đối tượng tham gia vào bài toán: 
 Xe máy 
 Ôtô 
*Các đại lượng : 
Vận tốc (km/h) 
 Thời gian (h) 
 Quãng đường (km) 
1. Baøi toaùn : Moät xe maùy khôûi haønh töø A ñi ñeán B vôùi vaän toác 35km/h. Sau ñoù 24 phuùt, treân cuøng tuyeán ñöôøng ñoù, moät oâ toâ xuaát phaùt töø B ñi ñeán A vôùi vaän toác 45km/h. Bieát quaõng ñöôøng AB daøi 90km. Hoûi sau bao laâu, keå töø khi xe maùy khôûi haønh, hai xe gaëp nhau? 
Phân tích bài toán: 
 Xe máy 
 Ôtô 
*Các đại lượng : 
Vận tốc (km/h) 
 Thời gian (h) 
 Quãng đường (km) 
1. Baøi toaùn : Moät xe maùy khôûi haønh töø A ñi ñeán B vôùi vaän toác 35km/h. Sau ñoù 24 phuùt, treân cuøng tuyeán ñöôøng ñoù, moät oâ toâ xuaát phaùt töø B ñi ñeán A vôùi vaän toác 45km/h. Bieát quaõng ñöôøng AB daøi 90km. Hoûi sau bao laâu, keå töø khi xe maùy khôûi haønh, hai xe gaëp nhau? 
S = v.t 
v = s / t 
t = s / v 
*Các đối tượng tham gia vào bài toán: 
Phân tích bài toán: 
 Xe máy 
 Ôtô 
 V (km/h) 
 t (h) 
 S (km) 
? 
? 
? 
? 
A 
B 
Xe máy: V = 35km/h 
Ôtô: V = 45km/h 
24 ph 
90km 
G 
C 
A 
B 
1. Baøi toaùn : Moät xe maùy khôûi haønh töø A ñi ñeán B vôùi vaän toác 35km/h. Sau ñoù 24 phuùt, treân cuøng tuyeán ñöôøng ñoù, moät oâ toâ xuaát phaùt töø B ñi ñeán A vôùi vaän toác 45km/h. Bieát quaõng ñöôøng AB daøi 90km. Hoûi sau bao laâu, keå töø khi xe maùy khôûi haønh, hai xe gaëp nhau? 
+ Ôtô 
V (km/h) 
t (h) 
S (km) 
+ Xe máy 
Phương trình: 
Lập phương trình : 
35 
45 
x 
35 x 
1. Bài toán: 
Giải: 
- Giải pt ta được: 
(thoả mãn điều kiện ) 
-Vậy thời gian để hai xe gặp nhau kể từ khi xe máy khởi hành là : 
- Gọi thời gian từ lúc xe máy khởi hành đến lúc 
hai xe gặp nhau là x (h) ( ĐK : ) 
Thời gian từ lúc xe ô tô khởi hành đến lúc gặp xe máy là: 
Quãng đường xe máy đi được là: 
Quãng đường Ôtô đi được là : 
Vì khi gặp nhau, tổng quãng đường hai xe đi được đúng bằng quãng đường AB, nên ta có phương trình: 
35 x (km) 
,tức là 1giờ 21phút 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
Phương trình: 
Đổi : 24 phút = 
giờ 
t xm - t ô tô = 
S xm + S ô tô = 90 (km) 
35 
45 
x 
90 - x 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
?1: Đặt ẩn theo cách khác 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
Phương trình: 
35 
45 
x 
35 x 
35 
45 
x 
90 - x 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
?2: So sánh 2 cách chọn ẩn 
Cách 1 
Cách 2 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
 S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
Phương trình: 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
Phương trình: 
Bài tập 37/35 SGK . Lúc 6 giờ, một xe máy khởi hành từ A để đến B. Sau đó 1 giờ, một ô tô cũng xuất phát từ A đến B với vận tốc trung bình lớn hơn vận tốc trung bình của xe máy 20 km/h. Cả hai xe đến B vào lúc 9 giờ 30 phút cùng ngày. Tính độ dài quãng đường AB và vận tốc trung bình của xe máy. 
2. Bài tập: 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
A 
B 
1 h sau 
+ t xm = 9,5 – 6 =3,5 (h) 
+ t ô tô = 3,5 – 1 =2,5 (h) 
Bài tập 37/30 SGK . Lúc 6 giờ, một xe máy khởi hành từ A để đến B. Sau đó 1 giờ, một ô tô cũng xuất phát từ A đến B với vận tốc trung bình lớn hơn vận tốc trung bình của xe máy 20 km/h. Cả hai xe đến B vào lúc 9 giờ 30 phút cùng ngày. Tính độ dài quãng đường AB và vận tốc trung bình của xe máy. 
Lúc 6h 
9h30ph 
x 
x+20 
3,5 
3,5x 
2. Bài tập: 
Tiết 51 : GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) 
Tìm V xm = ? và S AB = ? 
+ t xm = 3,5 (h) 
+ t ô tô = 2,5 (h) 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
Phương trình: 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
3,5 
Phương trình: 
x 
x+20 
3,5 
3,5x 
Phương trình: 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
V 
(km/h) 
t 
(h) 
S 
(km) 
Xe máy 
Ô tô 
x -20 
x 
3,5 
3,5(x-20) 
Phương trình: 
Cách 1: 
Cách 3: 
Cách 2: 
Hướng dẫn về nhà: 
Học thuộc các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Xem lại nội dung bài học 
Đọc “Bài đọc thêm” SGK/28 
Giải bài 37 (SGK) Làm bài tập 40, 45, 46 (SGK)