Giáo án Sinh học Lớp 8 - Bài: Vệ sinh hệ thần kinh - Phan Tất Khả

Trường THCS Lộc Sơn Kế hoạch bài dạy sinh 8 
Tổ: Sinh - Hoá - Địa - Thể dục Giáo viên: Phan Tất Khả
 ---------; µ ;----------- --------– « —--------
 Tên bài dạy: VỆ SINH HỆ THẦN KINH
	 Môn sinh học lớp 8
	 Thời gian thực hiện: 1 tiết
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: HS hiểu rõ ý nghĩa sinh học của giấc ngủ đối với sức khoẻ.
 - Phân tích ý nghĩa của lao động và nghỉ ngơi hợp lí, tránh ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh.
 - Nêu rõ tác hại của ma tuý và chất gây nghiện đối với hệ thần kinh.
 - Xây dựng cho bản thân một kế hoạch nghỉ ngơi hợp lí.
 2. Năng lực :
 a. Năng lực chung:năng lực tự học, tư duy, giao tiếp, hợp tác, giải quyết vân đề.
 b. Năng lực chuyn biệt:Tìm hiểu mối liên hệ, phân tích, so sánh, quan sát đưa ra kết luận.
3. Phẩm chất: Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh hệ thần kinh .Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, tránh xa ma túy, tệ nạn xã hội.
II. Thiết bị dạy học v học liệu.:
 * Thiết bị: Tranh ảnh tuyên truyền chống ma tuý. 
 * Học liệu : Nghiên cứu trước bài 54. Kẻ sẵn bảng 54 sách giáo khoa vào vở.
III.Tiến trình bi giảng:
Hoạt động 1: MỞ ĐẦU .
a. Mục tiêu: Giúp học sinh xác định được vấn đề, nhiệm vụ cần giải quyết trong bài học.
b. Nội dung: Dự đoán kiến thức liên quan đến bài học.
c. Sản phẩm
 1. Mất trí nhớ , mất ý thức, mất khả năng điều khiển hành vi, tính cách thay đổi, bị liệt một
 phần hoặc liệt toàn thân, ảnh hưởng tới sức khỏe, ....
 2. Gây ức chế, gối loạn hoạt động của HTK, mất khả năng điều khiển của hệ thần kinh. 
 3. Cần chăm sóc, bảo vệ HTK.
d. Tổ chức thực hiện.
 * Chuyển giao nhiệm vụ. GV đưa ra câu hỏi và yêu cầu hs liên hệ kiến thức đã học ở lớp dưới 
 và kiến thức thực tế để trả lời 5 phút. Thực hiện thi đua nhóm nhỏ hoặc cá nhân.
 1. Khi hệ thần kinh bị tổn( chấn thương) gây nên những hậu quả gì?
 2. Người sử dụng chất khích thích, chất gây nghiện thì ảnh như thế nào tới hệ thần kinh?
 3. Cần làm để có một hệ thần kinh khỏe mạnh?
 * Thực hiện nhiệm vụ.HS dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành đáp án.
 * Báo cáo kết quả và thảo luận.
 HS đại diện xung phong trả lời, thảo luận bổ sung nếu sai. Hướng dẫn vào nội dung mới.
 Hoạt động 2
 HÌNH THNH KIẾN THỨC 1
a.Mục tiêu: HS thấy được giấc ngủ có ý nghĩa đối với sức khỏe
b. Nội dung: Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe. 
c. Sản phẩm.
1. Bảo vệ hệ thần kinh.
2. Ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể để bảo vệ, phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh. 
* Bản chất: Ngủ là một quá trình ức chế tự nhiên.
3. Ngủ và thức đúng giờ, nơi ngủ thuận tiện, thoáng mát, sạch sẽ, thơm tho, yên tĩnh, không sử dụng các chất kích thích như rựu, bia, thuốc lá, trà, thư giãn trước khi ngủ và tập thể dục thể thao thường xuyên.
4. Ăn quá no, lo âu, hồi hộp, suy nghĩ, dùng chất kích thích (trà đậm, cà phê, thuốc lá trước khi ngủ), phòng ngủ chật hẹp, hôi, ồn ào, quần áo chật chội, giường chiếu, chăn gối mất sệ sinh....
d. Tổ chức thực hiện.
* Chuyển giao nhiệm vụ. GV phát hoặc trình chiếu phiếu học tập và giao nhiệm vụ cho các tổ.
 Theo dõi, tư vấn, giúp đỡ những nhóm yếu, gặp khó khăn cần giúp đỡ.
PHIẾU HỌC TẬP 
1.Vì sao nói ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể? Tổ 1
2. Giấc ngủ có ý nghĩa gì đối với sức khoẻ? Bản chất giấc ngủ là gì?Tổ 2
3. Muốn có giấc ngủ tốt cần có những điều kiện gì? Tô3
4. Nêu những yếu tố trực tiếp hay gián tiếp có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ?Tổ 4
* Thực hiện nhiệm vụ.HS hoạt động tổ hoàn thành đáp án.
 * Báo cáo kết quả và thảo luận. HS đại diện trả lời, thảo luận, thống nhất.
 * Kết luận, nhận định.
 Gv dựa vào đáp án kết luận, nhận định và đánh giá chấm lấy điểm thường xuyên các nhóm
HÌNH THNH KIẾN THỨC 2
a.Mục tiêu: Xây dựng kế hoạch lao động và nghỉ nghơi hợp lí
b. Nội dung: Lao động và nghỉ nghơi hợp lí
c. Sản phẩm.
1. Để tránh hệ thần kinh làm việc quá sức, gây căng thẳng và mệt mỏi, suy nhược cho hệ thần kinh.
2. Biện pháp: - Có chế độ làm việc nghỉ ngơi hợp lý.
 - Ngủ đủ giấc, thức đúng giờ.
 - Giữ cho tâm hồn luôn thanh thản, tránh tức giận, suy nhĩ, lo âu.
 - Không sử dụng các chất kích thích, chất gây nghiện.
d. Tổ chức thực hiện.
* Chuyển giao nhiệm vụ. Gv trình chiếu câu hỏi, các hình ảnh tác hại ma tuý, thuốc lá..yêu cầu HS sinh nghiên cứu thông tin sgk/ 172 và hiểu biết bản thân suy nghĩ trả lời trực tiếp.
1. Tại sao không nên làm việc quá sức, thức quá khuya, xem ty vi, điện thoại, chơi gêm, xem 
 phim liên tục , qúa lâu?
2. Nêu các biện pháp giữ gìn bảo vệ hệ thần kinh?
 * Thực hiện nhiệm vụ.HS hoạt động cá nhân hoàn thành đáp án.
 * Báo cáo kết quả và thảo luận. HS đại diện trả lời, thảo luận, thống nhất.
 * Kết luận, nhận định.
 Gv dựa vào đáp án kết luận, nhận định và đánh giá chấm lấy điểm thường xuyên các nhóm.
HÌNH THNH KIẾN THỨC 3
a.Mục tiêu: HS thấy rõ rõ tác hại của ma tuý và chất gây nghiện đối với hệ thần kinh.
b. Nội dung: Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh:
c. Sản phẩm.
Loại chất
Tên chất
Tác hại
Chất kích thích 
- Rượu
- Trà, cà phê
- Hoạt động vỏ não bị rối loạn, trí nhớ kém.
- Kích thích hệ thần kinh gây khó ngủ.
Chất gây nghiện
-Thuốc lá
- Ma tuý
- Cơ thể suy yếu rễ mắc các bệnh ung thư, khả năng làm việc trí óc giảm, giảm sút trí nhớ.
- Suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách.
Chất suy gian chức năng hệ thẩn kinh.
-Thuốc an thần
Gây ức chế thần kinh. Có khả năng gây phụ thuộc vào thuốc. Dùng nhiều dẫn đến tử vong.
Phòng tránh
Cần tránh xa các tệ nạn xã hội, rựu, bia. Không được dùng thử dù chỉ là một lần đối thuốc lá, ma tuý. Không lạm dụng trà, cà phê.
d. Tổ chức thực hiện.
* Chuyển giao nhiệm vụ. GV trình chiếu bảng 53 trang 172, phân công nhiệm vụ các nhóm.
Gv yêu cầu HS sinh nghiên cứu thông tin sgk/ 173, hiểu biết bản thân hoàn thành bảng 54. 
Loại chất
Tên chất
Tác hại
Chất kích thích 
Chất gây nghiện
Chất suy gian chức năng hệ thẩn kinh.
Phòng tránh
 * Thực hiện nhiệm vụ.HS hoạt động nhóm 5 phút, hoàn thành đáp án.
 Nhóm 1: Chất kích thích Nhóm 1: Chất gây nghiện
 Nhóm 1: Chất suy gian chức năng hệ thẩn kinh. Nhóm 1: Phòng tránh
* Báo cáo kết quả và thảo luận.Lần lượt HS đại diện nhóm trả lời, thảo luận, thống nhất.
 * Kết luận, nhận định.
 Gv dựa vào đáp án kết luận, nhận định và đánh giá chấm lấy điểm thường xuyên các nhóm.
 Hoạt động 3: 
 LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Hs vận dung kiến thức học được vào kĩ năng làm bài.
b. Nội dung: Trả lời các câu hỏi.
c. Sản phẩm:
1. Ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể để bảo vệ, phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh. 
2. Ngáp, buồn ngủ và cơ thề thấy mệt mỏi.
d. Tổ chức thực hiện.
 * Chuyển giao nhiệm vụ. GV trình chiếu câu hỏi. HS thực hiện 
 1. Nêu ý nghĩa sinh học của giấc ngủ. Muốn đảm bảo giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì? 
 2. Báo hiệu của cơ thể cho ta biết hệ thần kinh làm việc quá sức và mệt mỏi là: ..................
 3. Nêu các điều kiện để có giấc ngủ ngon.
 * Thực hiện nhiệm vụ.HS dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành đáp án.
 * Báo cáo kết quả và thảo luận.
 HS đại diện xung phong trả lời, thảo luận bổ sung nếu sai. Hướng dẫn vào nội dung mới.
Hoạt động 4
 VẬN DỤNG
Mục tiêu:Giúp HS vận dụng được các KT-KN đã được học trong cuộc sống hàng ngày để bảo vệ hệ thần kinh.
 b. Nội dung: Biết cách bảo vệ sinh hệ thần kinh.
 c.. Sản phẩm: Đáp án trả lời, làm bài của học sinh.
 1. Vì dụng rượu, bia, thuốc lá, ma tuý là chất kích thích, chất gây nghiện gây ảnh hưởng hệ 
 thần kinh và giấc ngủ. 
 2. Hoc sinh tự trả lời
 d. Tổ chức thực hiện.
 *Chuyển giao nhiệm vụ. GV trình chiếu câu hỏi, yêu cầu học sinh gi vào vở và làm ở nhà.
 1. Vì sao khi bảo vệ hệ thần kinh và có một giấc ngủ ngon chúng không được sử dụng rượu,
 bia, thuốc lá, ma tuý..?
 2. Em hãy nêu các thói quen tốt của bản thân nhằm bảo vệ hệ thần kinh.
 * Thực hiện nhiệm vụ. HS làm bài tập ở nhà vào vở.
 * Báo cáo kết quả và thảo luận. Báo cáo kết quả làm bài phần mở đầu, thảo luận thống nhất.
 * Kết luận, nhận định.
 Gv dựa vào đáp án kết luận, nhận định và đánh giá chấm lấy điểm thường xuên .
 * Về nhà học bài, chuẩn bị và nghiên cứu bài 55. “ Giới thiệu chung hệ nội tiết”