Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Bài 9: Tiếng việt Nói quá

khòkhòkhòNgáy như sấmI.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ” -“Thánh thót như mưa ruộngcày”Nói quá sự thật Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) - Cày đồng đang buổi ban trưa, Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầy,Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao)- Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) - Cày đồng đang buổi ban trưa, Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầy, Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao) Đêm tháng năm rất ngắnNgày tháng mười rất ngắnNói quá sự thậtMồ hôi chảy rất nhiều,ướt đẫmI.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁCách nói đúng sự thậtVí dụ :SgkNhận xét I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ”-“Thánh thót như mưa ruộng cày ”Nói quá sự thật Nói quá :Phóng đại Mức độ Quy môTính chất -Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả-Nói quá còn có tên là khoa trương ,thậm xưng,phóng đại,cường điệuNói quá Nói đúng sự thật-Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng.-Ngày tháng mười chưa cười đã tối.- Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.-Đêm tháng năm rất ngắn-Ngày tháng mười rất ngắn-Mồ hôi ướt đẫm => Cách nói quá hay hơn vì cách nói đó gây ấn tượng mạnh cho người đọc (người nghe), tăng sức biểu cảm cho sự diễn đạt. So sánh hai cách nói:I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNGCỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ”-“Thánh thót như mưa ruộng cày ”Nói quá sự thật Nói quá :Phóng đại Mức độ Quy môTính chất Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả Tác dụng Nhấn mạnh Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ”-“Thánh thót như mưa ruộng cày ”Nói quá sự thật -Nói quá :Phóng đại Mức độ Quy môTính chất Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả - Tác dụng Nhấn mạnh Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ”-“Thánh thót như mưa ruộng cày”Nói quá sự thật -Nói quá :Phóng đại Mức độ Quy môTính chất Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả - Tác dụng Nhấn mạnh Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm 3.Ghi nhớ :SgkI. NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ 1. Ví dụ:2.Nhận xét3.Ghi nhớ :SgkNói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh ,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm .I. NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ * Bài tập : Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau: Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được.c. Mình nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toán này .→Thành quả của lao động gian khổ nhọc nhằn . (Niềm tin vào bàn tay lao động của con người)→ vết thương nhẹ thôi ,không phải bận tâm → Phải suy nghĩ rất nhiều về bài toán khóI.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét -“Chưa nằm đã sáng” “Chưa cười đã tối ”-“Thánh thót như mưa ruộng cày” Nói quá sự thật -Nói quá :Phóng đại Mức độ Quy môTính chất Nói quá được sử dụng - Tác dụng Nhấn mạnh Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm 3.Ghi nhớ :Sgk-Trong văn chương+Ca dao,tục ngữ,thành ngữ+Văn, thơ trữ tình +Văn thơ châm biếm ,hài hước *Lưu ý :-Trong lời nói hàng ngày ñìnhI.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁTHẢO LUẬNHãy so sánh sánh sự giống và khác nhau giữa nói quá và nói khoác. (Thời gian :3 phút ) .Phân biệt nói quá và nói khoácNÓI QUÁ NÓI KHOÁC Giống nhauĐều phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả.-Nhằm mục đích nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm. - Tích cực.Khác nhau-Nhằm mục đích làm cho người nghe tin vào những điều không có thật.- Tiêu cực.I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm .3.Ghi nhớ :SgkBài tập vận dụng: (Học sinh thảo luận theo bàn)Hãy tìm biện pháp nói quá và chỉ ra tác dụng của chúng trong câu sau? Tác dụng(2) Nói quá lên nỗi khổ cực của người nông dân lao động.(3) Nói quá về thời gian, về tình yêu nhung nhớ của đôi trai gái.(1) Gánh cực mà đổ lên non Còng lưng mà chạy cực còn theo sau.(2) Đêm nằm lưng chẳng tới giường Mong trời mau sáng ra đường gặp em!(Ca dao)(Ca dao)Ai nhanh hơn Trò chơi18Lớp sẽ được chia làm ba đội .Khi bức tranh hiện lên mỗi đội sẽ sử dụng thước kẻ gõ lên bàn, bên nào gõ nhanh hơn sẽ được quyền trả lời. Nếu đội trả lời sai thì quyền trả lời sẽ thuộc về đội còn lại. Đội trả lời đúng sẽ được 1 ngôi sao và khi kết thúc trò chơi, đội nào có nhiều sao hơn sẽ nhận được phần thưởng.Luật chơiBức tranh ý muốn nói điều gì? Khỏe như voiBức tranh 1:Đây là gì? Nhanh như chớp Bức tranh 2:Đây là gì? Đen như cột nhà cháy Bức tranh 3:Nhanh như chớp TIẾT 37-Tiếng việt: NÓI QUÁĐây là gì? Gầy như que củi Bức tranh 4:Đây là gì? Ăn khỏe như lợn Bức tranh 5:Đây là gì? Khóc như mưaBức tranh 6:Đây là gì? Chậm như rùa Bức tranh 8:Đây là gì? Nhanh như gió Bức tranh 7:Đây là gì? Xấu như ma Bức tranh 9:I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét TIẾT 37-Tiếng việt : NÓI QUÁ3.Ghi nhớ :SgkII.LUYỆN TẬP Bài 1:Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau . Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm .Bài tập 2: Điền các thành ngữ sau vào chỗ trống /.... / để tạo biện pháp tu từ nói quá: bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ.a/ Ở nơi thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.b/ Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng . .c/ Cô Nam tính tình xởi lởi, d/ Lời khen của cô giáo làm cho nó e/ Bọn giặc hoảng hồn mà chạy. chó ăn đá gà ăn sỏi bầm gan tím ruột ruột để ngoài da. nở từng khúc ruột. vắt chân lên cổII. Luyện tập:I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét 3.Ghi nhớ :SgkII.LUYỆN TẬP Bài 2:Điền thành ngữ vào chỗ trống a. Chó ăn đá gà ăn sỏib.Bầm gan tím ruột c.Ruột để ngoài daBài 1:Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm . Bài tập 3: Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây: nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc. Nghiêng nước nghiêng thành:Dời non lấp biển: Lấp biển vá trời: Mình đồng da sắt: Nghĩ nát óc:→ vẻ đẹp tuyệt vời của người phụ nữ có thể làm cho người ta say mê đến nỗi mất thành, mất nước.→ việc làm cần sức mạnh phi thường, hoài bão lớn lao.→ việc làm vĩ đại, phi thường.→ thân thể như sắt, như đồng, có thể chịu đựng mọi hiểm nguy.→ suy nghĩ nhiều quá mức.II. Luyện tập:- Nếu anh em trong nhà mà biết yêu thương, giúp đỡ nhau thì dù lấp biển vá trời cũng có thể làm xong. II.LUYỆN TẬPBài 3:- Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng .- Mình nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toán này.-Khi có sức mạnh của sự đoàn kết thì chúng ta có thể dời non lấp biển.-Cô gái ấy có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNGCỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét 3.Ghi nhớ :SgkII.LUYỆN TẬP Bài 2:Bài 3:Đặt câu thành ngữ với các thành ngữ dùng phép nói quá.a.Cô gái ấy đẹp có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành b.Khi có sức mạnh của sự đoàn kết thì chúng ta có thể dời non lấp biển. c.Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm .Bài 1:I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁVí dụ :SgkNhận xét 3.Ghi nhớ :SgkII.LUYỆN TẬP Bài 2:Bài3:Bài 1:Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ ,quy mô,tính chất của sự vật ,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,gây ấn tượng ,tăng sức biểu cảm .Bài 4:Tìm năm thành ngữ có sử dụng biện pháp so sánh TIẾT 37-Tiếng việt : NÓI QUÁBÀI TẬP CỦNG CỐDiễn đạt lại các từ ngữ gạch chân trong các câu dưới đây bằng các từ ngữ dùng lối nói quá.a/ Trời rét thế này mà cậu mặc áo cộc tay. Cậu đúng là khoẻ thật đấy. rét cắt da cắt thịt khoẻ như voib/ Ông ấy rất ki bo, không bao giờ cho ai cái gì đâu. vắt cổ chày ra nướcCủng cố- dặn dò : Soạn bài: “Nói giảm, nói tránh”.+ Thế nào là nói giảm, nói tránh ?+ Tác dụng của nói giảm, nói tránh.+ Sưu tầm những câu có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh.KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH