Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 38, Bài 10: Ôn tập truyện kí Việt Nam

Tiết 38: ƠN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMI.Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện ký đã học trong học kỳ I:Tiết 38: ƠN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMSTTTên VB, tác giảPhương thức biểu đạtThể loạiNội dung chủ yếuNghệ thuật1Tôi đi họcThanh Tịnh (1911-1988)Tư sự, miêu tả, biểu cảmTruyệnKỉ niệm trong sáng về ngày đầu tiên đi họcTự sự miêu tả, biểu cảm, so sánhSTTTên VB, tác giảPhương thức biểu đạtThể loạiNội dung chủ yếuNghệ thuật2Trong lòng mẹNguyên Hồng (1918-1982)Tự sự, miêu tả,biểu cảmHồi kíKhát khao tình thương mẹ của chú bé HồngHình ảnh so sánh,liên tưởngSTTTên VB, tác giảPhương thức biểu đạtThể loạiNội dung chủ yếuNghệ thuật3Tức nước vỡ bờNgô tất Tố (1893-1954)Tự sự,miêu tảTiểu thuyếtVạch trần bộ mặt tàn ác của CĐPK,ca ngợi nhân phẩm cao đẹp người nông dân.Ngòi bút hiện thực, tình huống bất ngờSTTTên VB, tác giảPhương thức biểu đạtThể loạiNội dung chủ yếuNghệ thuật4Lão HạcNam Cao(1915-1951)Tự sựMiêu tảBiểu cảmTruyệnngắnSố phận đau thương và phẩm chất cao quý của người nông dânMiêu tả diễn biến tâm lí nhân vật Truyện Kí Giống Khác Truyện Kí Giống+ Đều viết theo phương thức tự sự+ Cĩ nhân vật, sự việc, tình huống, cốt truyện Khác+ Nhân vật chính là tác giả+ Tác giả viết về chính cuộc đời của mình(đúng với sự thật)+ Nhân vật chính là tác giả xây dựng: Cĩ thể là hồn tồn hư cấu, cĩ thể mang dáng dấp của tác giả+ Tác giả viết về cuộc đời của nhân vật những mục đích nhất địnhI.Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện ký đã học trong học kỳ I:II.So sánh để thấy rõ những điểm giống nhau và khác nhau về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật của ba văn bản 2.3.4(Trong Lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và lão Hạc) 1)Sự giống nhau giữa 3 văn bản:1)Ba văn bản “Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và lão Hạc” ra đời trong giai đoạn nào?Đặc điểm của dòng văn học trong giai đoạn này là gì?Phương thức biểu đạt.3)Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật ba văn bản giai đoạn này.2)Đề tài, chủ đề của ba văn bản trong giai đoạn này là gì?4)Kể tên một số nhà văn và tác phẩm khác trong giai đoạn 1930 -1945 mà em đã học lớp 6 và 7.=>Ra đời trong giai đoạn 1930-1945. Đều là văn xuôi hiện thực phê phán trước cách mạng bắt nguồn từ những năm 20, phát triển mạnh mẽ vào những năm 1930-1945.Là văn tự sự.=>Con người và cuộc sống xã hội đương thời, miêu tả số phận con người cùng khổ và bị vùi dập. =>Tư tưởng:Chan chứa tinh thần nhân đạo, yêu thương, trân trọng con người, tố cáo những gì tàn ác, xấu xa.=>Bút pháp hiện thực, gần gũi với con người, ngôn ngữ giản dị, cách kể chuyện miêu tả, tâm lí cụ thể hấp dẫn.=>Phạm Duy Tốn(Sống chết mặc bay), Thứ quà của lúa non: Cốm (Thạch Lam), Tô Hoài (Dế Mèn phiêu lưu kí)I.Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện ký đã học trong học kỳ I:II.So sánh để thấy rõ những điểm giống nhau và khác nhau về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật của ba văn bản 2.3.4(Trong Lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và lão Hạc) 1)Sự giống nhau giữa 3 văn bản:-Đều là văn tự sự, truyêïn kí hiện đại (1930-1945)-Đề tài về con người cùng khổ và cuộc sống xã hội đương thời.-Đều có lối viết chân thật, gần đời sống, rất sinh động.Tiết 38: ƠN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMBÀI TẬP TRẮC NGHIỆM	Hãy chọn đáp án đúng nhất về khái niệm truyện kí hiện đại Việt Nam.a)Truyện kí hiện đại Việt Nam ra đời vào thời kỳ 1930 -1945.b)Truyện kí hiện đại bao gồm các thể loại:Truyện ngắn, tiểu thuyết, bút ký, hồi ký, phóng sự, tùy bút.c)Truyện có cốt truyện, nhân vật, tình tiết và kí là ghi chép lại các sự việc có thật.d)Cả ba ý trên.I.Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện ký đã học trong học kỳ I:II.So sánh để thấy rõ những điểm giống nhau và khác nhau về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật của ba văn bản 2.3.4(Trong Lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và lão Hạc) 1)Sự giống nhau giữa 3 văn bản:-Đều là văn tự sự, truyêïn kí hiện đại (1930-1945)-Đề tài về con người cùng khổ và cuộc sống XH đương thời.-Đều có lối viết chân thật, gần đời sống, rất sinh động.2)Sự khác nhau giữa 3 văn bản:Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ, Lão HạcTiết 38: ƠN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMTên văn bảnThểloạiPhương thức BđNội dung chủ yếuĐĐ nghệ thuậtTrong lòng mẹHồi kí(Trích)Tự sự (Xen trữ tình)Nỗi đau của chú bé Hồng sống thiếu mẹ, tình thương yêu của chú bé đối với mẹVăn hồi kí chân thực, trữ tình, tha thiết.Tức nước vỡ bờTiểu thuyết(Trích)Tự sựPhê phán chế độ tàn ác, bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn.Khắc hoạ nhân vật và miêu tả hiện thực một cách chân thực, sinh động.Lão HạcTruyện ngắn(Trích) Tự sự (Xen trữ tình)Số phận của người nông dân cùng khổ và nhân phẩm cao đẹp của họ.Nhận vật đào sâu tâm lí, kể chuyện tự nhiên, linh hoạt,chân thực, đậm chất triết lí, trữ tình.TIẾT 38:VĂN BẢN ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMI.Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện ký đã học trong học kỳ I:II.So sánh để thấy rõ những điểm giống nhau và khác nhau về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật của ba văn bản 2.3.4(Trong Lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và lão Hạc) 1)Sự giống nhau giữa 3 văn bản:-Đều là văn tự sự, truyêïn kí hiện đại (1930-1945)-Đề tài về con người cùng khổ và cuộc sống XH đương thời.-Đều có lối viết chân thật, gần đời sống, rất sinh động.2)Sự khác nhau giữa 3 văn bản:Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ, Lão HạcIII.Thực hành viết đoạn văn: Phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật yêu thích nhất hoặc đoạn văn em thích nhất sau khi học xong ba văn bản “Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ và Lão Hạc”ĐOẠN VĂN THAM KHẢOSức mạnh tiềm tàng ở nhân vật Chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” của tác giả Ngô Tất Tố làm cho em yêu thích nhất. Một người đàn bà lực điền dịu hiền, yêu thương chồng con hết mực, sống nhẫn nhịn, chịu đựng, vị tha Nhưng khi chồng mình bị bọn lý trưởng và cai lệ hành hạ, đánh đập đến sức cùng lực kiệt, thì ở trong chị như có một sức mạnh tiềm tàng và chị đã dũng cảm vùng dậy đánh nhau với bọn chúng. Khi đọc đến đoạn miêu tả Chị Dậu giằng co và quật ngã bọn chúng, em cảm thấy sung sướng, hả hê. Em càng khâm phục, yêu thương, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của chị Dậu.TRÒ CHƠI ĐOÁN HÌNH NỀN123654Chị Dậu đã thể hiện hành động này khi quật ngã tên cai lệ và người nhà lý trưởng.ĐÁP ÁN: Sức mạnh tiềm tàngCâu 1:Câu 2:“Trong lòng mẹ” là đoạn trích trong tác phẩm này.Đáp án: “Những ngày thơ ấu” của nhà văn Nguyên HồngTruyện ngắn nói về cảm xúc lần đầu tiên đến trường.Đáp án: Văn bản“Tôi đi học” của tác giả Thanh Tịnh.Câu 3:Câu 4:Nhận xét nào sau đây không đúng với đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”(Ngô Tất Tố)? a)Có giá trị châm biếm sâu sắc.b)Là đoạn trích có kịch tính cao.c)Thể hiện tài năng xây dựng nhân vật của Ngô Tất Tố.d)Có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. Tên thật của nhà văn Nam Cao Đáp án: Nam Cao tên thật là Trần Hữu TriCâu 5:Tác phẩm “Lão Hạc”(Nam Cao) có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào?a)Tự sự, miêu tả và biểu cảm.b)Tự sự, biểu cảm và nghị luận.c)Miêu tả, biểu cảm và nghị luận.d)Tự sự, miêu tả và nghị luận.Câu 6:HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ1)Viết một văn hồi tưởng lại buổi đến trường đầu tiên của bản thân.2)Câu thành ngữ“Tức nước vỡ bờ”được chọn làm nhan đề đoạn trích học có thoả đáng không?3)Viết nối thêm một kết thúc truyện cho truyện ngắn “Lão Hạc”(Nam cao)3)Chuẩn bị học bài : “Thông tin về ngày trái đất năm 2000” (Đọc văn bản và soạn câu hỏi trả lời trong SGK)