Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Bài 13: Đọc hiểu Bài toán dân số - Phạm Minh Tuấn

 Trường : THCS Lê Đình KiênGv:Phạm Minh Tuấn Môn :Địa Lí Chào mừng các thầy cô giáotới dự tiết họcLớp :8AKiểm tra bài cũ:Nêu ý nghĩa văn bản “Ôn dịch thuốc lá”BAØI TOAÙN DAÂN SOÁI. Tìm hiểu chung:1. Taùc giaû : Thaùi An 2. Taùc phaåm: “ Baøi toaùn daân soá” trích töø Baùo Giaùo duïc vaø Thôøi ñaïi Chuû nhaät, soá 28, 19953. Theå loaïi: vaên baûn nhaät duïng 4. Phöông thöùc bieåu ñaït: nghò luaän keát hôïp vôùi töï söï vaø thuyeát minh 5. Bố cục:Phần 1: “ Coù ngöôøi saùng maét ra”: Nêu vấn đề về bài toán dân số và kế hoạch hóa dường như được đặt ra từ thời cổ đại.Phần 2: “ Ñoù laø caâu chuyeän oâ thöù 34 của bàn cờ”: Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức quan trọng.Phần 3: “ Ñoù laø loaøi ngöôøi”: Kêu gọi loài người cần hạn chế sự bùng nổ dân số.Em hãy chỉ ra các ý lớn(luận điểm) của phần thân bài?Ý 1: Nêu lên bài toán cổ và dẫn đến kết luận: mỗi ô bàn cờ ban đầu chỉ vài hạt thóc, tưởng là ít, nhưng gấp đôi theo cấp số nhân thì là một con số khủng khiếp.Ý 2: So sánh sự gia tăng dân số giống như lượng thóc trong các ô bàn cờ.- Ý 3: Thực tế mỗi phụ nữ có thể sinh con rất nhiều vì thế việc kế hoạch hóa gia đình rất khó thực hiện.I. Tìm hiểu chung :II. Tìm hiểu chi tiết:1. Nêu vấn đề:BAØI TOAÙN DAÂN SOÁEm hiểu thế nào là dân số và kế hoạch hóa gia đình?Dân số là số người sinh sống trên một phạm vi một quốc gia, một châu lục hay toàn cầu.Kế hoạch hóa gia đình: Hạn chế việc sinh đẻ mỗi cặp vợ chồng chỉ có từ một đến hai con.=> Là vấn đề đã và đang được quan tâm trên toàn thế giới. Bài toán dân số được đặt ra từ bao giờ?Bài toán dân số được đặt ra từ thời cổ đại. Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình được đặt ra khi nào?Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình mới đặt ra vài chục năm nay.II. Tìm hiểu chi tiết:1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.BAØI TOAÙN DAÂN SOÁI. Tìm hiểu chung :Thái độ của tác giả như thế nào trước vấn đề đó?- Không tin > Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:BAØI TOAÙN DAÂN SOÁI. Tìm hiểu chung : Sự gia tăng dân số trên thế giới được tác giả lý giải thông qua câu chuyện gì?- Sự gia tăng dân số được tác giả Thái An lý giải bằng câu chuyện bài toán cổ: việc kén rể của nhà thông thái. Em hãy tóm tắt câu chuyện bài toán cổ?Nhà thông thái kén rể bằng cách đưa ra 1 bàn cờ tướng gồm 64 ô.Ông yêu cầu các chàng trai phải đặt thóc theo cấp số nhân vào các ô bàn cờ Ai đủ số thóc theo yêu cầu của bài toán sẽ được làm rể nhưng không chàng trai nào đủ thóc vì số thóc ấy nhiều đến mức có thể phủ khắp bề mặt trái đất này. Theo quan niệm của Kinh Thánh khởi đầu dân số thế giới là bao nhiêu? Đến năm 1995 là bao nhiêu? Con số ấy ứng với ô thứ mấy của bàn cờ?Theo Kinh Thánh khởi đầu: 2 ngườiĐến năm 1995: 5,63 tỉ người đạt đến ô thứ 30 của bàn cờ.Bài toán dân sốII. Tìm hiểu chi tiết:1. Nêu vấn đề:2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ: Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu : 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)I. Tìm hiểu chung :- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.->Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.Nêu nghệ thuật tác giả sử dụng ?So sánh, tự sự + lập luận chặt chẽBiện pháp nghệ thuật trên có tác dụng gì?- Gây lòng tin, hứng thú, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao.Bài toán dân sốPhạm Duy TốnII. Tìm hiểu chi tiết1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ:Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu : 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục caoI. Tìm hiểu chung :Em hãy cho biết ở đoạn thứ 3 phần thân bài tác giả trình bày về vấn đề gì?Tỉ lệ sinh con của phụ nữ ở các nước trên thế giới:STTNướcTỉ lệ sinh con/phụ nữ1Ru-an-đa8,12Tan-da-ni-a6,73Ma-đa-gat-xca6,64Nê-pan6,35Ấn Độ4,56Việt Nam3,7Qua đó em có nhận xét gì về khả năng sinh con của người phụ nữ? - Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.Như vậy để kìm hãm đà tăng nhanh dân số thế giới, các nhà khoa học đưa ra chỉ tiêu như thế nào? Và chỉ tiêu đó sẽ được thực hiện ra sao?- Chỉ tiêu mỗi gia đình từ 1-2 con=> Khó thực hiện .II. Tìm hiểu chi tiết:1. Nêu vấn đề:2.Bài toán dân số:->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao- Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.BAØI TOAÙN DAÂN SOÁTừ bài toán cổ:Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân+ Khởi đầu : 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)I. Tìm hiểu chung:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.Em có nhận xét gì về tư liệu thuyết minh?Bài toán dân sốII. Tìm hiểu chi tiết1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ ->Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu: 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao- Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.-> Số liệu cụ thểI. Tìm hiểu chung:Qua đó em có nhận xét gì về sự gia tăng dân số thế giới?Tốc độ gia tăng dân số nhanh chóngĐói nghèo bệnh tậtÙn tắc giao thôngCâu hỏi thảo luận:Dân số thế giới tăng quá nhanh thì sẽ có ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống trên trái đất?Những hậu quả của sự bùng nổ dân số.Bùng nổ dân số.Kinh tế kém phát triểnNghèo nàn lạc hậuDân trí thấpBài toán dân sốII. Tìm hiểu chi tiết1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ ->Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu: 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao- Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.-> Số liệu cụ thểTốc độ gia tăng dân số quá nhanh neân kinh tế, văn hóa kém phát triển, đời sống nghèo nàn lạc hậu.I. Tìm hiểu chung:Em hãy cho biết, con đường nào tốt nhất hạn chế sự gia tăng dân số?- Nâng cao dân trí, đẩy mạnh giáo dục.Đứng trước tình hình đó, tác giả kêu gọi mọi người phải làm gì để hạn chế và kìm hãm sự gia tăng dân số trên thế giới? Bài toán dân sốII. Tìm hiểu chi tiết1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ ->Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu: 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao- Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.-> Số liệu cụ thểTốc độ gia tăng dân số quá nhanh neân kinh tế, văn hóa kém phát triển, đời sống nghèo nàn lạc hậu.I. Tìm hiểu chung:3. Lời kêu gọi: Hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là tất yếu, cấp bách, khẩn thiết. Theo các em chúng ta phải làm gì để đáp ứng những lời kêu gọi đó ?Khaåu hiệu liên quan keá hoaïch hoá gia đình* Dù gái hay trai chæ hai là ñuû.* Döøng laïi ôû hai con ñeå nuoâi daïy cho toát.Qua bài văn này tác giả muốn gửi gắm đến chúng ta điều gì? Nghệ thuật gì được tác giả sử dụng chủ yếu trong bài văn?- Đất đai không sinh thêm, con người lại ngày càng nhiều lên gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện bài toán cổ, tác giả đưa ra con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là những nước chậm phát triển.- Nghệ thuật:+ Phương thức biểu đạt: nghị luận kết hợp với tự sự - thuyết minh.+Lập luận chặt chẽ số liệu rõ ràng, chính xác.Bài toán dân sốII. Tìm hiểu chi tiết1. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình, moät vấn đề hiện đại nhưng đã được đặt ra từ thời cổ đại.-> Lập luận tương phản, bất ngờ, tự nhiên, lôi cuốn sự chú ý người đọc.2.Bài toán dân số:Từ bài toán cổ ->Dân số thế giới tăng theo cấp số nhân.+ Khởi đầu: 2 người+ 1995: 5,63 tỉ người (ô thứ 30 của bàn cờ)->So sánh, tự sự vaø lập luận chặt chẽ =>Gây hứng thú, lòng tin, dễ hiểu, có sức thuyết phục cao- Khả năng sinh con ở phụ nữ rất cao.-> Số liệu cụ thểTốc độ gia tăng dân số quá nhanh neân kinh tế, văn hóa kém phát triển, đời sống nghèo nàn lạc hậu.I. Tìm hiểu chung:3. Lời kêu gọi: Hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là tất yếu, cấp bách, khẩn thiết.III.TỔNG KẾT: Ghi nhớ (SGK- 132)Em hãy hệ thống lại kiến thức bài học bằng sơ đồ?BÀI TOÁN DÂN SỐ NỘI DUNGNGHỆ THUẬT- Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình.- Sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là những nước chậm phát triển.+ Phương thức biểu đạt: nghị luận kết hợp với tự sự - thuyết minh.+ Lập luận chặt chẽ số liệu rõ ràng, chính xácHướng dẫn học bài:+ Về nhà học bài: Nắm nội dung, nghệ thuật+ Đọc bài “đọc thêm”, làm phần luyện tập.+ Đọc, tìm hiểu công dụng bài : “ Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm”.Tiết học đến đây là kết thúc.