Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 29, Bài 8: Đọc hiểu Chiếc lá cuối cùng (O.Hen-ri)

BÀI 8: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. Tìm hiểu chung1.Tác giả : O.Hen-ri (1862-1910). -Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Tiết 29(Trích)( O. Hen-ri )Văn bản-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.Nơi ở O Hen - riNơi làm việc của O Hen - riTÁC PHẨM CHÍNH:- CĂN GÁC XÉP- TÊN CẢNH SÁT VÀ GÃ LANG THANG- QUÀ TẶNG CỦA CÁC ĐẠO SĨ- CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG .I. Tìm hiểu chung1.Tác giả : O.Hen-ri (1862-1910) - Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.2. Tác phẩm:CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản:I. Tìm hiểu chung1.Tác giả:O.Hen-ri (1862-1910) -Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.2.Tác phẩm: a/ Xuất xứ:Văn bản là phần cuối của truyện ngắn“Chiếc lá cuối cùng”. CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Tiết 29(Trích)( O. Hen-ri )Văn bản I. Tìm hiểu chung1.Tác giả :O.Hen-ri (1862-1910) -Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.2.Tác phẩm: a/ Xuất xứ:Văn bản là phần cuối của truyện ngắn“Chiếc lá cuối cùng”. Tiết 29Văn bảnO. Hen-RiTrích) CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGCHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Văn bản(Trích)O. Hen-ri -Hướng dẫn đọc :Phân biệt lời kể,tả của tác giả với những câu, đoạn đặt trong dấu ngoặc kép,chú ý đoạn cuối khi Xiu kể về cái chết cụ Bơ-men,giọng cảm động ngẹn ngào.b/ Bố cục:I. Tìm hiểu chung1.Tác giả :2.Tác phẩm: a/ Xuất xứ:Văn bản là phần cuối của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”. b/ Bố cục:CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Tiết 29(Trích)( O. Hen-ri )Văn bản Gồm 3 phần - Phần 1: “Khi hai người .tảng đá”: Cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn-xi. - Phần 2: .”Sáng hôm sau .thế thôi” : Chiếc lá cuối cùng không rụng và Giôn-xi đã qua cơn nguy hiểm. - Phần 3: . Còn lại: Xiu kể cho Giôn-xi đang bình phục về cái chết bất ngờ của cụ Bơ-men.Em có nhận xét gì về bố cục văn bản ? ( chú ý trình tự các sự việc )Bố cục chặt chẽ, trình tự câu chuyện liền mạch và sự việc tiếp nối theo dòng thời gian .c/ Tóm tắt văn bảnHãy nêu các sự việc chính của văn bản?CÁC SỰ VIỆC CHÍNH:1-Giôn -xi là một hoạ sĩ trẻ ,bệnh tật tuyệt vọng ,cô gắn sự sống của mình vào chiếc lá cuối cùng.2-Xiu tâm sự với cụ Bơ-men về điều này ,hai người rất lo lắng.3-Sau một đêm mưa gió và cả ngày hơm sau, điều bất ngờ là chiếc lá không rụng.4-Giôn-xi đã sống cịn cụ Bơ-men chết vì bệnh sưng phổi. CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)O. Hen-ri?Từ các sự việc đó , hãy tóm tắt văn bản?Văn bản: Tóm tắt Cụ Bơ-men, Xiu và Giôn-xi là những họa sĩ nghèosống ở trong một khu phố tồi tàn phía Tây Oa -sinh - tơn. Mùa đông lạnh giá Giôn- xi mắc bệnh viêm phổi, cô tin chắc rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng xuống thì cô sẽ lìa đời. Xiu nói điều này với cụ Bơ-men và hai người rất lo lắng. Mặc cho Xiu hết lòng chăm sóc, Giôn-xi vẫn bướng bỉnh giữ ý nghĩ kì quặc ấy. Nhưng lạ thay, sau một đêm mưa gió dữ dội, ngày sau nữa chiếc lá vẫn còn đó. Điều này khiến Giôn- xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết. Xiu cho Giôn- xi biết chiếc lá cuối cùng đó là bức tranh do cụ Bơ- men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió để cứu Giôn- xi, trong khi đó chính cụ chết vì bị bệnh viêm phổi.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Tiết 29Văn bản(Trích)O. Hen-riI. Tìm hiểu chung:II.Tìm hiểu chi tiết:? Qua văn bản đã đọc và tóm tắt, em biết gì về hoàn cảnh sống của Giôn- xi?( Gợi ý: Cô làm nghề gì? Cuộc sống như thế nào?)1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:Là một nữ hoạ sĩ trẻ, nghèo.Qua những thông tin trên, em có nhận xét gì về hoàn cảnh sống của Giôn-xi lúc bấy giờ? Nghèo túng và bệnh tật.Bị bệnh sưng phổi nặng.II.Tìm hiểu chi tiết :1- Nhân vật Giơn-xi:a/ Hồn cảnh sống:-Là một hoạ sĩ trẻ, nghèo.-Bị bệnh sưng phổi nặng. Nghèo túng và bệnh tật.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản b/ Diễn biến tâm trạng:Trong tình trạng sức khoẻ yếu ớt gần như cạn kiệt sức sống, Giôn –xi đã nảy sinh ý nghĩ gì?Khi nào chiếc cuối cùng trên cây thường xuân rụng thì cô cũng buông xuôi, lìa đời .Đó là một ý nghĩ như thế nào?Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời . Ngớ ngẩn, đáng thương.1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:-Là một hoạ sĩ nghèo.-Bị bệnh sưng phổi nặng.Nghèo túng và bệnh tậtb// Diễn biến tâm trạng:* Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời . Ngớ ngẩn, đáng thương.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản Giôn-xi nói :“Đó là chiếc lá cuối cùng, em cứ tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cùng lúc đó thì em sẽ chết”.Hãy cho biết lúc này, Giôn-xi đang ở trong trạng thái tâm lí như thế nào? Tâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:b// Diễn biến tâm trạng:* Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .Ngớ ngẩn, đáng thương. Tâm trạng: chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản Sau đó thì chiếc lá cuối cùng đã không rụng, khi phát hiện ra điều này, Giôn-xi có phản ứng, thái độ và hành động gì ?* Sau đó:- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu.- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội.- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ.1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:b// Diễn biến tâm trạng:* Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .Ngớ ngẩn, đáng thươngTâm trạng: chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.* Sau đó: Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu.Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội. Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản Những suy nghĩ và hành động trên đã cho thấy sự thay đổi gì ở Giôn-xi ? Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết.Thảo luận nhóm ( 2 phút )Vậy nguyên nhân chính nào khiến cho Giôn-xi khỏi bệnh ?Vì Giôn-xi khâm phục chiếc lá gan góc, kiên cường chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt, vẫn bám lấy cuộc sống, trái ngược với thái độ buông xuôi , muốn chết của côTừ đây, chúng ta có thể rút ra được bài học gì cho bản thân mình ?1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:b// Diễn biến tâm trạng:* Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .Ngớ ngẩn, đáng thươngTâm trạng: chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.* Sau đó:Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu.Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội. Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ.CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (Trích)( O. Hen-ri )Văn bản Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết.Nghị lực và tình yêu cuộc sống sẽ giúp con người chiến thắng được bệnh tật, khó khăn.Tại sao khi nghe Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không để cho Giôn-xi có thái độ gì ?Đó là dụng ý của tác giả. Cũng có thể có nhiều cách để kết thúc câu chuyện như: để cho Giôn-xi khóc, hoặc Giôn-xi cùng Xiu đi thăm mộ cụ Bơ-men...nhưng cao tay hơn cả là cứ để Giôn-xi im lặng, cho sự cảm động thật sâu xa, thấm thía, thấm vào tâm hồn cô và cả tâm hồn người đọc.( O. Hen-Ri )CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG *Chiếc lá cuối cùng mỏng manh chứa đựng một sức sống bền bỉ, mãnh liệt đã giúp Giôn-xi vượt qua cái chết.Vì sao chiếc lá không rụng? Tiết sau ta sẽ tiếp tục tìm hiểu.Củng cố :Đối với Giôn-xi,chiếc lá cuối cùng rụng hay không rụng có ý nghĩa như thế nào (khi cô bị bệnh)? Trả lời bằng cách đánh dấu đúng, sai vào sau các đáp án.A.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ rất đau khổ.B.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ không tiếp tục vẽ nữa.C.Chiếc lá ấy rụng hay không rụng sẽ quyết định số phận của cô.D.Cô không còn quan tâm đến chiếc lá cuối cùng nữa.2.Vì sao khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không rụng Giôn-xi thay đổi tâm trạng?*Vì cô nghĩ rằng chiếc lá mỏng manh lại chống chọi được với thiên nhiên,còn cô thì sao không thể chống chọi được căn bệnh của mình.-SSĐS 4. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo :a/-Đọc lại văn bản, kể tóm tắt văn bản.- Nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm.- Học và nắm được hồn cảnh sống và diễn biến tâm trạng của Giôn-xi.b/Chuẩn bị tiết sau: Chiếc lá cuối cùng ( tiếp theo)- Tình cảm của Xiu đối với Giôn-xi. - Nhân vật Bơ-men và kiệt tác chiếc lá cuối cùng. -Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần. CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG ( O-Hen –ri )I. Tìm hiểu chung1.Tác giả :O.Hen-ri (1862-1910) -Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.2.Tác phẩm: a/ Xuất xứ: Trích từ truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”. ( phần cuối của truyện )b/ Bố cục: gồm 3 phầnc/ Tóm tắt văn bản:II. Tìm hiểu chi tiết:1- Nhân vật Giôn-xi:a/ Hoàn cảnh sống:-Là một hoạ sĩ nghèo.-Bị bệnh sưng phổi nặng. Nghèo túng và bệnh tậtb// Diễn biến tâm trạng:* Lúc đầu:- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .Ngớ ngẩn, đáng thươngTâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.* Sau đó:- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu.- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội.- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ.Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết.Nghị lực và tình yêu cuộc sống sẽ giúp con người chiến thắng được bệnh tật, khó khăn.Bài học kết thúcCHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH