Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 78, Bài 19: Văn bản Khi con tu hú (Tố Hữu) - Năm học 2020-2021 - Nguyễn Thị Hồng Hạnh

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁOVỀ DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂN LỚP 8A7TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI- HÀ ĐÔNG NĂM HỌC: 2020 - 2021Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hồng HạnhTIẾT 78: Văn bản:KHI CON TU HÚ - TỐ HỮU-1. Tác giả :Nhà thơ Tố Hữu- Tố Hữu (1920- 2002)tên là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên- Huế.-Giác ngộ cách mạng khi còn đang học ở trường Quốc học Huế.- Con đường thơ của Tố Hữu bắt đầu cùng lúc với con đường cách mạng. Với nguồn cảm hứng lớn là lí tưởng cách mạng, ông được coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến. 2.Tác phẩm :- Sáng tác:7 / 1939, khi Tố Hữu bị bắt giam ở lao Thừa Phủ. Bài thơ được in trong tập thơ”Từ ấy”.KHI CON TU HUÙ Khi con tu huù goïi baày Luùa chieâm ñang chín, traùi caây ngoït daàn Vöôøn raâm daäy tieáng ve ngaân Baép raây vaøng haït ñaày saân naéng ñaøo Trôøi xanh caøng roäng caøng cao Ñoâi con dieàu saùo loän nhaøo töøng khoâng... Ta nghe heø daäy beân loøng Maø chaân muoán ñaïp tan phoøng, heø oâi! Ngoät laøm sao, cheát uaát thoâi Con chim tu huù ngoaøi trôøi cöù keâu!	 Khi con tu hú Khi con tu hú gọi bầyLúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngânBắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không Ta nghe hè dậy bên lòngMà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi ! Ngột làm sao chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu !Huế, tháng 7- 1939( Tố Hữu, Từ ấy , st: 1937 -1946)Cảnh thiên nhiên vào hèTâm trạng người tù cách mạngKHI CON TU HUÙChỉ là vế phụ của một câu trọn ý. Mở ra bao nhiêu liên tưởng.“Khi chim tu hú gọi bầy là khi mùa hè đếnngười tù cách mạng (nhân vật trữ tình) càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội,càng thèm khát cháy bỏng cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài”. Nhan đề bài thơ đã gợi mạch cảm xúc của toàn bài.NOÄI DUNG BAØI THÔ.* NHAN ÑEÀ BAØI THÔ. Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không Hình ảnh: - Lúa chiêm đang chín. - Trái cây ngọt dần. - Vườn cây râm mát. - Bắp rây vàng hạt. - Nắng đào. -Trời xanh. - Con diều sáo.Hình ảnh đặc trưng mùa hè, gợi khung cảnh làng quê. Âm thanh: - Tiếng chim tu hú. - Tiếng ve. - Tiếng sáo diềuRộn rã, tưng bừng.Sắc màu: - Vàng - Lúa. - Ngô. - Hồng - Nắng. - Xanh - Vườn râm. - Bầu trời.Rực rỡ. Hương vị: - Thơm của lúa chín. - Ngọt của trái cây.Ngọt ngào. Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không Gợi tả cảnh vật trong trạng thái đang vận động không ngừng. Cảnh vật có hồn và tràn đầy sức sống. Ta nghe hè dậy bên lòngMà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi! Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!Dậy tiếng ve ngân:Hè dậy bên lòng:đánh thức âm thanh rộn rã của mùa hè.mùa hè tươi đẹp của cuộc sống tự do bên ngoài đang thức dậy, thôi thúc, giục giã người tù phải hành động. Ta nghe hè dậy bên lòngMà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi! Ngột làm sao,chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!- Từ sắc thái mạnh: dậy, đạp tan, ngột, chết uất.- Từ cảm thán: ôi, sao, thôi, cứ.- Ngắt nhịp bất thường: nhịp 6/2 câu 8 nhịp 3/3 câu 9 Ngột dậyđạp tan chết uất Khi con tu hú gọi bầy .Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu! Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có âm thanh tiếng chim tu hú. Chỉ ra điểm giống và khác nhau về ý nghĩa của tiếng chim ở câu đầu và câu cuối bài thơ?1. Giống nhau: Ở cả hai câu tiếng chim tu hú như tiếng gọi tha thiết của tự do, của thế giới sự sống đầy quyến rũ đối với nhân vật trữ tình – người tù cách mạng trẻ tuổi.2. Khác nhau: - Tu hú gọi bầy: gợi cảnh đất trời bao la, tưng bừng sự sống lúc vào hè – cảnh tự do.- Tu hú cứ kêu: gợi tâm trạng uất ức, bực bội ,ngột ngạt – cảnh giam cầm.- Tu hú gọi bầy: gợi cảnh đất trời bao la, tưng bừng sự sống lúc vào hè – cảnh tự do.- Tu hú cứ kêu: gợi tâm trạng uất ức, bực bội, ngột ngạt – cảnh giam cầm. Kết cấu đầu cuối tương ứng Cảnh đối lậpTiết 78 - Văn bản:Tố HữuIII. Tổng kết:Nghệ thuật:- Kết cấu đầu cuối tương ứng.- Thể thơ lục bát bình dị.2. Nội dung:Tình yêu cuộc sống. Niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh tù đày.TiÕng chim tu hó thøc dËyBøc tranh mïa hÌRén r· ©m thanh Rùc rì s¾c mµu Ngät ngµo h­¬ng vÞBøc tranh ®Ñp: ®Çy søc sèng, kÕt ®äng h×nh ¶nh tù doKh¸t vängBøc tranh t©m tr¹ngU uÊt ngét ng¹t, muèn ®Ëp tan xiÒng g«ngYªu ®êi, yªu tù do g¾n bã víi cuéc sèng quª h­¬ngTù doCAÛM ÔN QUÍ THAÀY CO !CHÚC CÁC EM HỌC TỐT