Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 93, Bài 23: Đọc hiểu Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)
Ông là con An Sinh Vương Trần Liễu.
Ông là người đã biết đặt lợi ích của quốc gia lên trên mọi hiềm khích cá nhân.
- 1257 cầm quân trấn giữ biên thuỳ chống quân Mông Cổ ở phía Bắc.
- 1285-1287 được cử làm Tiết chế thống lĩnh các đạo quân.
- Ông là nhà lí luận quân sự với các tác phẩm :Vạn kiếp tông bí truyền thư, Binh thư yếu lược
- Đời Trần Anh Tông, ông về
2. Tác phẩm
Hoàn cảnh
Viết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).
-Phần mở đầu: có tính chất nêu vấn đề.
-Phần thứ hai: nêu truyền thống vẻ vang trong sử sách để gây lòng tin tưởng.
-Phần thứ ba: nhận định tình hình, phân tích phải trái để gây lòng căm thù giặc.
- Phần kết thúc: nêu chủ trương cụ thể và kêu gọi đấu tranh.
Baứi daùyNhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh!Ngửừ vaờn 8HềCH TệễÙNG Sể(TRAÀN QUOÁC TUAÁN)TIẾT 93Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)I. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:Hửng ẹaùo Vửụng Traàn Quoỏc Tuaỏn- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo VươngHềCH TệễÙNG Sể Ông là con An Sinh Vương Trần Liễu. Ông là người đã biết đặt lợi ích của quốc gia lên trên mọi hiềm khích cá nhân. - 1257 cầm quân trấn giữ biên thuỳ chống quân Mông Cổ ở phía Bắc.- 1285-1287 được cử làm Tiết chế thống lĩnh các đạo quân.- Ông là nhà lí luận quân sự với các tác phẩm :Vạn kiếp tông bí truyền thư, Binh thư yếu lược - Đời Trần Anh Tông, ông về trí sĩ ở Vạn Kiếp ( Chí Linh- Hải Dương) và mất ở đó.Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)I. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:Hửng ẹaùo Vửụng Traàn Quoỏc Tuaỏn- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo VươngHềCH TệễÙNG Sể- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.Traàn Hửng ủaùo(1231?- 1300)vaứ di tớch lũch sửỷ ủeàn kieỏp baùcI. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớchTieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn) Phần mở đầu: có tính chất nêu vấn đề. Phần thứ hai: nêu truyền thống vẻ vang trong sử sách để gây lòng tin tưởng. Phần thứ ba: nhận định tình hình, phân tích phải trái để gây lòng căm thù giặc.- Phần kết thúc: nêu chủ trương cụ thể và kêu gọi đấu tranh.HềCH TệễÙNG SểHuống dư dữ nhữ đẳng sinh ư nhiễu nhương chi thu;Trưởng ư gian nan chi tế.Thiết kiến ngụy sứ vóng lai, đạo đồ bàng ngọ.Trạo hào ụ chi thốn thiệt nhi lăng nhục triều đỡnh;Ủy khuyển dương chi xớch khu nhi cứ ngạo tể phụ.Thỏc Hốt Tất Liệt chi lệnh nhi sỏch ngọc bạch, dĩ sự vụ dĩ chi tru cầu;Giả Võn Nam Vương chi hiệu nhi khu kim ngõn, dĩ kiệt hữu hạn chi thảng hố.Thớ do dĩ nhục đầu nỗi hổ, ninh năng miễn di hậu hoạn dó tai?I. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớch Lời phân tích phải trái cùng các tướng sĩ.* Phaàn 1:Tửứ ủaàu -> “ lửu tieỏng toỏt” Nêu gương những trung thần nghĩa sĩ trong sử sách. Những nhiệm vụ cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu. Nhận định tình hình đất nước và nỗi lòng của chủ tướng.* Phaàn 2: Tieỏp theo -> “vui loứng”* Phaàn 3: Tieỏp theo -> “phoỷng coự ủửụùc khoõng?”* Phaàn 4: Coứn laùi2. Boỏ cuùc Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)HềCH TệễÙNG SểBAÛNG SO SAÙNHP4: Nhieọm vuù caỏp baựch, khớch leọ tinh thaàn chieỏn ủaỏuP4: Chuỷ trửụng cuù theồ, keõu goùi ủaỏu tranhP3: Phaõn tớch phaỷi traựi cuứng caực tửụựng súP3: Nhaọn ủũnh tỡnh hỡnh, phaõn tớch phaỷi traựiP2: Nhaọn ủũnh tỡnh hỡnh vaứ noói loứng cuỷa chuỷ tửụựngP2: Neõu truyeàn thoỏng veỷ vang trong lũch sửỷP1: Neõu gửụng nhửừng trung thaàn nghúa sú trong sửỷ saựchP1: Neõu vaỏn ủeàBoỏ cuùc cuỷa baứi “Hũch tửụựng sú” Boỏ cuùc chung cuỷa moọt baứi hũchI. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớch2. Boỏ cuùc a. Phần1: Nêu gương những trung thần nghĩa sĩ trong sử sách.3. Phaõn tớch- Xưa: Kỉ Tín, Do Vu, Dự Nhượng,Thân Khoái - Nay: Vương Công Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang -> Những tấm gương hi sinh vì vua, vì nước.=> Cách vào bài tự nhiên, khéo léo, dẫn chứng thuyết phục. b. Phần2: Nhận định tình hình đất nước và nỗi lòng của chủ tướng.Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)HềCH TệễÙNG Sể* Khích lệ lòng trung quân ái quốc ở các tướng sĩ. “Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi để tai vạ về sau! Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.”I. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớch2. Boỏ cuùc a. Phần1: Nêu gương những sáng trong sử sách3. Phaõn tớchb. Phần2: Nhận định tình hình đất nước và nỗi lòng của chủ tướng.(*)Nhận định tình hình -> hoạ xâm lăngTieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn) “Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi để tai vạ về sau!”-> ẩn dụ, từ ngữ giàu hình ảnh, đối ngẫu-> baỷn chaỏt xaỏu xa;(*) Nỗi lòng của chủ tướng=>Daón chửựng xaực thửùc, lyự leừ saộc saỷo. + thời loạn lạc, buổi gian nan+ sứ giặcđi lại nghênh ngang lưỡi cú diều: sỉ mắng triều đìnhthân dê chó :bắt nạt tể phụ,thác mệnh giả hiệu: đòi, thu, vét haứnh ủoọng ngang ngửụùc; loứng tham khoõng cuứng cuỷa keỷ thuứHềCH TệễÙNG Sể+ Thật như nuôi hổ đói, để tai vạ về sau!”-> Hình ảnh so sánh:tình thế nguy kịch của đất nước* Khụi gụùi loứng caờm thuứ giaởc cuỷa caực tửụựng súI. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớch2. Boỏ cuùc a. Phần1: Nêu gương những sáng trong sử sách3. Phaõn tớchb. Phần2: Nhận định tình hình đất nước và nỗi lòng của của tướng.(*) Nhận định tình hình Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)(*) Nỗi lòng của tác giả=>Daón chửựng xaực thửùc, lyự leừ saộc saỷo. “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.”+ Ta thườngquên ăn, nửa đêm vỗ gối-> ẩn dụ so sánh: tâm trạng đau xót đến tột độ. + Căm tứcruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa xả thịt lột danuốt gan, uống máu quân thù-> động từ mạnh: lòng căm thù sục sôi của tác giả.+ Dẫu cho trăm thân nghìn xác này -> phóng đại, sử dụng điển cố -> ý chí quyết chiến, sẵn sàng hy sinh=> lòng yêu nước thiết tha của tác giả Giọng văn lúc tha thiết lúc đanh thép hùng hồn.HềCH TệễÙNG Sể* Khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần sẵn sàng xả thân vì tổ quốc ở các tướng sĩ.* Khụi gụùi loứng caờm thuứ giaởc cuỷa caực tửụựng súTieồu keỏt Bằng ngòi bút chính luận sắc bén , phần 1-2 của văn bản đã thể hiện sâu sắc lòng yêu nước, tinh thần quyết chiến của người anh hùng Trần Quốc Tuấn. Từ đó khơi dậy ý thức dân tộc và tinh thần sẵn sàng xả thân vì tổ quốc ở các tướng sĩ.I. GIễÙI THIEÄU CHUNG1. Taực giaỷ:- ( 1231?- 1300), tước Hưng Đạo Vương- Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc.2. Taực phaồm* Hoaứn caỷnh* Theồ loaùiViết trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên- Mông lần 2(1285).-HũchII. ẹOẽC – HIEÅU VAấN BAÛN1. ẹoùc vaứ tỡm hieồu chuự thớch2. Boỏ cuùc a. Phần1: Nêu gương những sáng trong sử sách3. Phaõn tớchb. Phần2: Nhận định tình hình đất nước và nỗi lòng của chủ tướng.(*) Nhận định tình hình Tieỏt 93. Vaờn baỷn:( Traàn Quoỏc Tuaỏn)(*) Nỗi lòng của chủ tướng=>Daón chửựng xaực thửùc, lyự leừ saộc saỷo. + Ta thườngquên ăn, nửa đêm vỗ gối-> ẩn dụ so sánh: tâm trạng đau xót đến tột độ. + Căm tứcruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa xả thịt lột danuốt gan, uống máu quân thù-> động từ mạnh: lòng căm thù sục sôi của tác giả.+ Dẫu cho trăm thân nghìn xác này -> phóng đại, sử dụng điển cố -> ý chí quyết chiến, sẵn sàng hy sinh=> lòng yêu nước thiết tha của tác giả Giọng văn lúc tha thiết khi đanh thép hùng hồn.HềCH TệễÙNG Sể* Khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần sẵn sằng xả thân vì tổ quốc ở các tướng sĩ.* Khụi gụùi loứng caờm thuứ giaởc cuỷa caực tửụựng súIII. LUYEÄN TAÄPCaựch trieồn khai laọp luaọn cuỷa baứi hũch Khớch leọ loứng trung quaõn aựi quoỏc cuỷa caực tửụựng súKhụi gụùi loứng yeõu nửụực, yự chớ xaỷ thaõn vỡ toồ quoỏcMuùc ủớch:Khớch leọ tửụựng sú reứn luyeọn Binh thử yeỏu lửụùc, binh ủao , quyeỏt taõm chieỏn thaộng keỷ thuứ. Neõu gửụng caực trung thaàn nghúa sú trong sửỷ saựch Nhaọn ủũnh tỡnh hỡnh ủaỏt nửụực vaứ noói loứng taực giaỷPhaõn tớch phaỷi traựi cuứng caực tửụựng súNhieọm vuù caỏp baựch, khớch leọ tinh thaàn chieỏn ủaỏuHình 1Hình 6Hình 2Hình 5HìNH 3HìNH 4Hỡnh aỷnh 1Hỡnh aỷnh 2Hỡnh aỷnh 3Hỡnh aỷnh 4Hỡnh aỷnh 5Hỡnh aỷnh 6123 Xin chúc mừng bạn đã trả lời đúng. Mời bạn bước vào vòng 2 của trò chơi này.? Em haừy cho bieỏt caõu noựi cuỷa Traàn Quoỏc Tuaỏn vụựi vua Traàn Nhaõn Toõng khi ủửụùc vua hoỷi neõn ủaựnh hay haứng quaõn Nguyeõn -Moõng?-“ Neỏu beọ haù muoỏn haứng haừy cheựm ủaàu thaàn ủi ủaừ!”CAÂU HOÛI SOÁ 1? Haừy cho bieỏt nụi maứ Traàn Quoỏc Tuaỏn veà ụỷ aồn?ANAM ẹềNHBHAÛI DệễNGCHệNG YEÂNDTHAÙI BèNHCAÂU HOÛI SOÁ 2? Haừy cho bieỏt khi chuaồn bũ vaứo cuoọc khaựng chieỏn choỏng quaõn Mông- Nguyeõn laàn 2 caực binh sú ủaừ xaờm vaứo caựnh tay mỡnh chửừ gỡ? - CHệế: “SAÙT THAÙT”CAÂU HOÛI SOÁ 3Rất tiếc bạn đã trả lời sai rồi!Dặn dòTỡm hieồu tieỏp phaàn 3 vaứ 4 cuỷa vaờn baỷn. Thửỷ ủieàn tieỏp thoõng tin troỏng trong sụ ủoà maùch noọi dung vaờn baỷn “ Hũch tửụựng sú”.chúc các em học tốt
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_ngu_van_lop_8_tiet_93_bai_23_doc_hieu_hich_tuong_s.ppt