Báo cáo Sáng kiến Nâng cao kỹ năng viết và cân bằng các phương trình hóa học

PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HUYỆN VỤ BẢN
TRƯỜNG THCS HIỂN KHÁNH
------–&—------
S¸ng kiÕn dù thi cÊp huyÖn
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
Nâng cao kỹ năng viết và cân bằng các phương trình hóa học
m«n: Ho¸ häc 8
 Tác giả:Phạm Thị Lý 
Trình độ chuyên môn:Đại học Hóa học
Chức vụ : Giáo viên
Nơi công tác: Trường THCS Hiển Khánh
Vụ Bản, ngày 25 tháng 5 năm 2020.
Nâng cao kỹ năng viết và cân bằng các phương trình hóa học
Rèn luyện kỹ năng viết và cân bằng phương trình phản ứng
Bài tập hóa học là một trong những nguồn để hình thành kiến thức kỹ năng mới cho học sinh. Bài tập hóa học là phương tiện hữu hiệu để rèn luyện và phát triển tư duy cho học sinh. Bài tập hóa học cũng là công cụ để kiểm tra kiến thức, kỹ năng của học sinh. Thông qua giải bài tập hóa học giúp học sinh rèn luyện, củng cố về kiến thức hóa học.
Để hình thành kỹ năng giải bài tập hóa học, ta phải xét sự hình thành từng hệ thống kỹ năng mà nội dung chương trình đã đề ra. Nếu tính theo đơn vị kiến thức thì có rất nhiều dạng bài tập nhưng dạng bài tập nào cũng đòi hỏi có kiến thức, kỹ năng cơ bản mới giải được. Một trong những kiến thức, kỹ năng đó là phải lập được phương trình hóa học, vì đa số bài tập hóa học được tính theo phương trình hóa học. Như vậy để giải được bài tập hóa học ta phải lập được phương trình hóa học đúng và chính xác.
Để giải quyết vấn đề đặt ra, yêu cầu phải hiểu các khái niệm như phương trình hóa học là gì? Phản ứng hóa học là gì? Chất bị biến đổi gọi là gì? Phương trình hóa học được ghi như thế nào?
Phương trình hóa học
Phương trình hóa học là sự biểu diễn những phản ứng hóa học bằng công thức hóa học.
Hai vế của phương trình hóa học không có nghĩa là đồng nhất như ở phương trình toán học mà là sự biến đổi từ chất này thành chất khác tức là chất ở vế trái mất đi và chất ở vế phải sinh ra. Vì vậy không được đổi chỗ hai vế của phương trình hóa học, không được thêm bớt một chất nào đó.
Ý nghĩa của phương trình hóa học:
– Phương trình hóa học biểu diễn ngắn gọn phản ứng hóa học, cho biết những chất tham gia và sản phẩm trong phản ứng đó.
– Phương trình hóa học cho biết tỉ lệ về số nguyên tử, phân tử của các chất trong phản ứng.
Ví dụ: Kẽm phản ứng với axit clohiđric tạo thành muối kẽm clorua và hiđro.
Chất tham gia ở đây là kẽm và axit clohiđric.
Chất tạo thành ở đây là muối kẽm clorua và khí hiđro.
Ta có phương trình hóa học: Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2↑
Các yêu cầu để viết được phương trình hóa học:
– Để viết được một phương trình hóa học đòi hỏi phải có những kiến thức sau:
+ Công thức của các chất tham gia cũng như các sản phẩm phải viết như thế nào cho đúng.
+ Các chất đó thuộc đơn chất hay hợp chất.
+ Công thức của đơn chất hay hợp chất viết như thế nào.
– Để thực hiện được các vấn đề trên, học sinh cần phải luyện tập viết đúng kí hiệu hóa học của các nguyên tố, công thức của đơn chất, hợp chất.
– Để hình thành kỹ năng viết đúng kí hiệu hóa học, ngay từ những bài đầu học về nguyên tố hóa học, kí hiệu hóa học, giáo viên yêu cầu học sinh tập nghe, nhìn, viết, đọc. Học nhìn giáo viên viết kí hiệu và luyện tập chứ không phải viết một cách tuỳ tiện.
– Để hình thành kỹ năng sử dụng công thức hóa học cần lưu ý:
+ Viết đúng công thức hóa học khi biết số nguyên tử của mỗi nguyên tố tạo nên một phân tử chất. Mà muốn viết đúng công thức hóa học của hợp chất phải thuộc hoá trị.
+ Học thuộc hoá trị, viết đúng kí hiệu hóa học thì sẽ lập được sơ đồ phản ứng hóa học.
Việc lập sơ đồ phản ứng hóa học chỉ là bước đầu. Muốn giải được bài tập hóa học ta cần phải có một phương trình hóa học đúng, chính xác.
Như vậy đòi hỏi phải thuộc tính chất hóa học của một số chất tiêu biểu (muối, axit, bazơ ) và phải biết cân bằng phản ứng hóa học.
Cân bằng phương trình hóa học
Phương pháp cân bằng phương trình hóa học đơn giản
Bắt đầu từ những nguyên tố mà số nguyên tử có nhiều và không bằng nhau.
Trường hợp số nguyên tử ở vế này là số chẵn và ở vế kia là số lẻ thì trước hết phải làm chẵn số nguyên tử cho chất mà có số nguyên tử lẻ, rồi tiếp tục đặt hệ số cho phân tử chứa số nguyên tử chẵn ở vế còn lại sao cho số nguyên tử ở 2 vế bằng nhau. Cần lưu ý trong quá trình cân bằng không được thay đổi các chỉ số nguyên tử trong các công thức hóa học. Không được viết 2O, 3N, 4H vì các khí này ở dạng phân tử.
Nếu sản phẩm không tan ta viết kèm theo dấu mũi tên xuống, đặt cạnh công thức hóa học của chất đó. Nếu là chất khí đặt dấu mũi tên quay lên. Nếu phản ứng cần điều kiện thì ghi điều kiện ở trên mũi tên.
Ví dụ : P + O2 → P2O5
Ta thấy số nguyên tử oxi có nhiều và không bằng nhau, một vế có số lẻ là 5 nên:
Bước 1: Làm chẵn số nguyên tử O.
Đặt hệ số 2 trước P2O5, như vậy số nguyên tử oxi ở vế phải là 10.
Đặt hệ số 5 trước O2 ở vế trái.
P + 5O2 → 2P2O5
Bước 2: Cân bằng các nguyên tử còn lại.
4P + 5O2 → 2P2O5
Trong trường hợp phân tử có 3 loại nguyên tố thì thường số nguyên tử của 2 loại nguyên tố kết hợp với nhau thành một nhóm nguyên tử, ta xem cả nhóm tương đương với một nguyên tố.
Ví dụ : Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2
Ta xem nhóm SO4 tương đương như một nguyên tố.
Ta thấy nhóm SO4 có nhiều nhất và không bằng nhau ở 2 vế. Nên ta đặt hệ số 3 trước H2SO4 sau đó cân bằng số nguyên tử H và cuối cùng là nguyên tử nhôm.
2Al + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2
Ví dụ : NaOH + Fe2(SO4)3 → Fe(OH)3 + Na2SO4
Ta thấy số nguyên tử Na ở vế trái là một, Fe là 2 và ở vế phải Na là 2 và Fe là một, nên ta làm chẵn số nguyên tử Na và Fe trước.
2NaOH + Fe2(SO4)3 → 2Fe(OH)3 + Na2SO4
Tiếp đó cân bằng nhóm -OH vì một bên là 2, một bên là 6, cho nên ta đặt hệ số 3 trước NaOH.
2.3NaOH + Fe2(SO4)3 → 2Fe(OH)3 + Na2SO4
Tiếp đó cân bằng số nguyên tử Na vì một bên 6, một bên 2, cho nên đặt 3 trước Na2SO4.
6NaOH + Fe2(SO4)3 → 2Fe(OH)3 + 3Na2SO4
Như vậy muốn luyện tập cho các em biết cách lập phương trình hóa học ta phải luyện cho các em từ phương trình đơn giản đến phức tạp.
Đó là phương pháp cân bằng cho những phương trình hóa học đơn giản, có thể tính nhẩm để tìm ra hệ số phản ứng. Còn đối với những phản ứng oxi hóa – khử phức tạp, ít sử dụng, hệ số lớn thì học sinh không thể cân bằng bằng cách tính nhẩm mà phải có phương pháp nhất định. Để cân bằng một phản ứng oxi hóa – khử thì phương pháp được sử dụng đặc trưng nhất là phương pháp thăng bằng electron.
Phương pháp thăng bằng electron
Phạm vi áp dụng: Áp dụng cho những phản ứng oxi hóa – khử.
Nguyên tắc: Tổng số electron do chất khử nhường phải bằng tổng số electron mà chất oxi hóa nhận.
Các bước cân bằng:
Bước 1: Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong phản ứng để tìm chất oxi hóa và chất khử.
Bước 2: Viết quá trình oxi hóa và quá trình khử, cân bằng mỗi quá trình.
Bước 3: Tìm hệ số thích hợp cho chất oxi hóa và chất khử sao cho tổng số electron do chất khử nhường bằng tổng số electron do chất oxi hóa nhận.
Bước 4: Đặt các hệ số của chất oxi hóa và chất khử vào sơ đồ phản ứng. Từ đó cân bằng nguyên tố không thay đổi số oxi hoá (thường theo thứ tự: kim loại (ion dương), gốc axit (ion âm), môi trường (axit, bazơ, nước).
Bước 5: Kiểm soát số nguyên tử oxi ở 2 vế (phải bằng nhau).
Ví dụ: Fe + H2SO4 đặc, nóng → Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O
Để rèn kỹ năng viết và cân bằng phương trình phản ứng giáo viên có thể đưa ra một số bài tập như: bổ túc chuỗi phản ứng, viết phương trình phản ứng, chứng minh tính chất của các chất, thực hiện chuỗi biến hóa 
1. Tên sáng kiến: B­íc ®Çu ®æi míi kiÓm tra kÕt qu¶ häc tËp m«n: Ho¸häc 
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Hóa học
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: 
Từ ngày 30 tháng 9 năm 2016 đến ngày 28 tháng 2 năm 2017
4. Tác giả: 
	Họ và tên: Phạm Thị Lý
	Năm sinh:1984
	Nơi thường trú: Cộng Hòa -Vụ bản - Nam định
	Trình độ chuyên môn: Đại học Hóa Học
Chức vụ công tác: Giáo viên
Nơi làm việc: Trường THCS Hiển Khánh
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100 %.
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: 
	Tên đơn vị: Trường THCS Hiển Khánh	
 Địa chỉ: Hiển Khánh -Vụ bản - Nam định
	Điện thoại: 03503980043	
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến: 
	Cách đánh giá truyền thống không đem lại hiệu quả và chỉ đánh giá được 1 mặt về học tập màkhông đổi mới được phương pháp đánh giá cho bộ môn 
	Môn Hóa học là môn khoa học tự nhiên ,điều đó nói lên tầm quan trọng của nó trong việc giải thích các hiện tượng hóa học trong thực tế,giải các bài toán và viết các phương trình hóa học.
	 Xuất phát từ những căn cứ đó ,chương trình đã nêu mục tiêu tổng quát của môn hóa học .Môn hóa học có vị trí đặc biệt trong việc thực hiện mục tiêu chung của trường trunghọc cơ sở,góp phần hình thành những con người có trình độ học vấn phổ thông cơ sở,chuẩn bị cho các em tiếp tục học lên bậc cao hơn 
II. Mô tả giải pháp: 
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 
 §inh h­íng ®æi míi ®¸nh gi¸ bé m«n Ho¸ häc ë líp 9.
	Tu©n thñ theo ®Þnh h­íng ®æi míi ®¸nh gi¸ ë tr­êng THCS
	. Môc ®Ých cña viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ lµ kiÓm tra thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc cña bËc häc, cÊp häc.	
 . Néi dung kiÓm tra ®¸nh gi¸
Do môc tiªu, néi dung ch­¬ng tr×nh m«n häc ®· thay ®æi, môc tiªu ®¸nh gi¸ ®· thay ®æi nªn néi dung ®¸nh gi¸ còng cÇn thay ®æi cho phï hîp.
	- Chó ý ®¸nh gi¸ theo tØ lÖ phï hîp 3 møc ®é cña néi dung ho¸ häc: biÕt, hiÓu, vËn dông.
	- §¸nh gi¸ cÇn tËp trung vµo néi dung hµnh cña HS. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ ®­îc kiÕn thøc vÒ ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng ®Ó chiÕm lÜnh kiÕn thøc ho¸ häc. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ n¨ng lùc ho¹t ®éng trÝ tuÖ, t­ duy s¸ng t¹o, vËn dông kiÕn thøc ho¸ häc ®· häc vµo thùc tiÔn cña HS. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hîp t¸c vµ lµm viÖc trong nhãm trong qu¸ tr×nh häc tËp cña HS v.v...
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến: (trọng tâm) 
. a. Nh÷ng träng t©m cÇn l­u ý ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp 
 1. KiÕn thøc
BiÕt vµ hiÓu ®­îc:
 - TÝnh chÊt chung cña c¸c hîp chÊt v« c¬: oxit, axit, baz¬, muèi, kim lo¹i, phi kim vµ mèi quan hÖ giòa c¸c chÊt 
- TÝnh chÊt chung cña c¸c hîp chÊt v« c¬ cô thÓ : CaO, SO2, NaOH, Ca(OH)2, HCl, H2SO4, kim lo¹i, phi kim cô thÓ: Al, Fe, Cl2, C, Si vµ mét sè hîp kim, hîp chÊt cña chóng: gang, thÐp, CO, CO2, H2CO3, muèi cacbonat, SiO2, H2SiO3, silicat, c«ng nghiÖp silicat.
- Kh¸i niÖm hîp chÊt h÷u c¬, mét sè hîp chÊt h÷u c¬ cô thÓ: metan, etilen, axetilen, benzen, r­îu etylic, axit axetic, chÊt bÐo, hîp chÊt gluxit( ®­êng glucoz¬, sacaroz¬), tinh bét vµ xen luloz¬, polime 
- Ph­¬ng ph¸p ®iÒu chÕ mét sè chÊt quan träng vµ c¸c ph¶n øng ho¸ häc lµm c¬ së.
- Mét sè øng dông quan träng cña mét sè chÊt v« c¬, kim lo¹i, phi kim, mét sè hîp chÊt h÷u c¬ tiªu biÓu 
 2. KÜ n¨ng
KÜ n¨ng x©y dùng kiÕn thøc míi tõ:
- Quan s¸t thÝ nghiÖm, hiÖn t­îng, m« h×nh, h×nh vÏ, biÓu b¶ng
- Nghiªn cøu thÝ nghiÖm: tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, quan s¸t m« t¶ hiÖn t­îng, gi¶i thÝch, viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc ( nÕu cã), rót ra nhËn xÐt.
- Thu thËp th«ng tin tõ kªnh ch÷, kªnh h×nh cña SGK
- Tr¶ lêi c©u hái
- Gi¶i bµi tËp ho¸ häc
VËn dông kiÕn thøc vÒ chÊt ®Ó:
- Gi¶i thÝch hiÖn t­îng thùc tÕ cã liªn quan ®Õn ho¸ häc
- Dù ®o¸n ph¶n øng vµ hiÖn t­îng x¶y ra
- LËp mèi quan hÖ vÒ biÕn ®æi ho¸ häc gi÷a c¸c chÊt v« c¬, gi­· c¸c chÊt h÷u c¬, giòa c¸c chÊt v« c¬ vµ h÷u c¬.
- ViÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cô thÓ vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c chÊt.
- NhËn biÕt mét sè chÊt b»ng ph­¬ng ph¸p hãa häc
	- TÝnh khèi l­îng nguyªn liÖu hoÆc s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt CaO, NaOH, gang vµ thÐp...
	- TÝnh % khèi l­îng hoÆc thÓ tÝch cña chÊt trong hçn hîp chÊt v« c¬ vµ h÷u c¬ ( hçn hîp khÝ, hçn hîp r¾n, hçn hîp láng) ®· häc.
	- T×m c«ng thøc cña kim lo¹i, oxit kim lo¹i, chÊt h÷u c¬ theo c¸c sè liÖu thÝ nghiÖm
	- TÝnh nång ®é cña dung dÞch: nång ®é %, nång ®é mol 
	3. §inh h­íng ®æi míi ®¸nh gi¸ bé m«n Ho¸ häc ë líp 9.
	Tu©n thñ theo ®Þnh h­íng ®æi míi ®¸nh gi¸ ë tr­êng THCS
	3.1. Môc ®Ých cña viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ lµ kiÓm tra thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc cña bËc häc, cÊp häc.	
 3.2. Néi dung kiÓm tra ®¸nh gi¸
Do môc tiªu, néi dung ch­¬ng tr×nh m«n häc ®· thay ®æi, môc tiªu ®¸nh gi¸ ®· thay ®æi nªn néi dung ®¸nh gi¸ còng cÇn thay ®æi cho phï hîp.
	- Chó ý ®¸nh gi¸ theo tØ lÖ phï hîp 3 møc ®é cña néi dung ho¸ häc: biÕt, hiÓu, vËn dông.
	- §¸nh gi¸ cÇn tËp trung vµo néi dung hµnh cña HS. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ ®­îc kiÕn thøc vÒ ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng ®Ó chiÕm lÜnh kiÕn thøc ho¸ häc. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ n¨ng lùc ho¹t ®éng trÝ tuÖ, t­ duy s¸ng t¹o, vËn dông kiÕn thøc ho¸ häc ®· häc vµo thùc tiÔn cña HS. 
	- Chó ý ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hîp t¸c vµ lµm viÖc trong nhãm trong qu¸ tr×nh häc tËp cña HS v.v...
3.3. Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸
	T¨ng c­êng sö dông tr¾c nghiÖm kh¸ch quan: 
	C©u ®iÒn khuyÕt.
CÊu t¹o cña c©u gåm 3 phÇn: PhÇn yªu cÇu, phÇn néi dung vµ phÇn cung cÊp th«ng tin..
PhÇn yªu cÇu lµ phÇn b¾t buéc ph¶i cã, th­êng viÕt d­íi d¹ng mÖnh lÖnh thøc. ThÝ dô: H·y ®iÒn tõ, cum tõ (c«ng thøc ...) thÝch hîp vµo chç trèng( khuyÕt) vµo ®o¹n c©u sau ®©y.
PhÇn néi dung lµ phÇn b¾t buéc ph¶i cã, th­êng lµ ®Þnh nghÜa, m« t¶ tÝnh chÊt cña chÊt... trong ®ã cã mét sè chç trèng(...).
PhÇn cung cÊp th«ng tin: . §ã lµ néi dung (côm tõ ...) cho tr­íc, trong ®ã sè côm tõ ( tõ) cho nhiÒu h¬n sè chç trèng cÇn ®iÒn.
Trong c©u ®iÒn khuyÕt, ®«i khi kh«ng cã phÇn cung cÊp th«ng tin mµ HS tù lùa chän trong néi dung ®· häc.
Yªu cÇu tr¶ lêi: HS cÇn chän néi dung thÝch hîp ®· cho hoÆc trong bµi häc ®iÒn vµo chç ®Ó trèng( « trèng, kho¶ng ........v.v...). 
Mét sè ®iÓm cÇn l­u ý:
- Sè l­îng c¸c tõ ®· cho ... ph¶i lín h¬n sè l­îng c¸c chç trèng cÇn ®iÒn. ThÝ dô: Sè l­îng c¸c tõ ®· cho cã thÓ lµ 6 tõ, th× sè l­îng c¸c chç trèng cÇn ®iÒn chØ tèi ®a lµ 5. 
- KÕt qu¶ chØ lµ mét ®¸p ¸n duy nhÊt ®Ó cã néi dung ®óng.
C©u cã nhiÒu lùa chän: 
CÊu t¹o cña c©u gåm:
- PhÇn c©u viÕt ch­a ®Çy ®ñ. ThÝ dô: nhãm c¸c chÊt sau gåm c¸c oxit; Ph¶n øng sau lµ ph¶n øng oxi ho¸ khö...
- PhÇn chän: Gåm 4-5 ph­¬ng ¸n. Trong ®ã cã mét ph­¬ng ¸n ®¸p øng yªu cÇu ®Ò ra, th­êng lµ ph­¬ng ¸n ®óng. C¸c ph­¬ng ¸n kh¸c ®­îc gäi lµ nhiÔu.
- PhÇn yªu cÇu: nªu ng¾n gän yªu cÇu ®Æt ra. ThÝ dô: H·y chän ph­¬ng ¸n ®óng; H·y chØ ra c©u sai...
Yªu cÇu tr¶ lêi: chän mét ph­¬ng ¸n phï hîp ®Ó cã c©u ®Çy ®ñ ( ®óng hoÆc sai) trong sè 4-5 ph­¬ng ¸n.
	 Mét sè ®iÓm nªn tr¸nh :
- Trong c¸c ph­¬ng ¸n chän cã 2 - 3 c©u tr¶ lêi ®óng ( mÆc dï ch­a ®ñ)
ThÝ dô: Cho khÝ hi®ro ph¶n øng víi ®ång(II) oxit nung nãng, hiÖn t­îng quan s¸t ®óng lµ:
A. Cã h¬i n­íc b¸m ë thµnh èng nghiÖm
B. Cã chÊt r¾n mµu ®á t¹o thµnh
C. Kh«ng cã hiÖn t­îng g× x¶y ra
D. C¶ A vµ B ®óng.
	Nªn dïng: "HiÖn t­îng quan s¸t ®óng vµ ®Çy ®ñ nhÊt", v× chØ A còng ®óng vµ chØ B còng ®óng, D lµ ®óng vµ ®Çy ®ñ nhÊt.
	- Trong c¸c ph­¬ng ¸n chän kh«ng cã c©u tr¶ lêi ®óng.
	- Néi dung trong c¸c c©u chän cã chç ch­a phï hîp víi c©u dÉn. 
ThÝ dô: C«ng thøc nµo sau ®©y biÓu diÔn ®¬n chÊt: H, CH4, N2, O2, Cl.
	ThÝ dô: H·y cho biÕt trong c¸c c©u sau ®©y, c©u nµo ph¸t biÓu sai?
C©u chän ®óng, sai.
CÊu t¹o c©u gåm 2 phÇn chÝnh: phÇn yªu cÇu vµ phÇn ®Ó chän.
- PhÇn yªu cÇu: th«ng th­êng lµ chän néi dung (c©u, mÖnh ®Ó...) 
 ®óng (§) hoÆc sai (S).
- PhÇn chän: Gåm 4-5 c©u hoÆc mÖnh ®Ò ( kh¸i niÖm, tÝnh chÊt c¸c chÊt, hiÖn t­îng ho¸ häc....), mçi c©u cã néi dung ®óng hoÆc sai. Tuy nhiªn sè l­îng c©u ®óng, sai nªn lÖch nhau ®Ó tr¸nh tr­êng hîp HS kh«ng suy nghÜ mµ vÉn ®­îc ®iÓm.
Yªu cÇu tr¶ lêi: ®Ó tr¶ lêi c©u hái nµy, HS cÇn chØ râ c©u nµo ®óng, c©u nµo sai trong sè c¸c c©u ®­îc ®­a ra.
C©u cÆp ®«i
CÊu t¹o c©u: th­êng gåm 2 cét ( nhãm) t­¬ng øng. Mçi cét biÓu diÔn mét 
sè néi dung ch­a ®Çy ®ñ cã liªn quan víi nhau.
Néi dung ë cét 1 cÇn ghÐp víi néi dung phï hîp ë cét 2 th× t¹o nªn mét néi dung ®Çy ®ñ.
Sè l­äng néi dung ë cét 1 vµ cét 2 nªn lÖch nhau ®Ó HS kh«ng thÓ dïng phÐp lo¹i trõ.
Mét sè ®iÓm cÇn chó ý:
	- Sè l­îng gi÷a 2 lo¹i cÇn ghÐp ®«i ph¶i chªnh lÖch nhau.
	- Néi dung cÇn ghÐp ph¶i phï hîp
	 - Chó ý kÕt hîp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tr¾c nghiÖm tù luËn ®Ó lµm t¨ng tÝnh kh¸ch quan cña ®¸nh gi¸ .
	Thùc tÕ ®· cho thÊy nh÷ng ­u thÕ vµ h¹n chÕ cña mçi lo¹i tr¾c nghiÖm. Do ®ã cÇn kÕt hîp 2 lo¹i tr¾c nghiÖm nµy ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ cña ®¸nh gi¸. B­íc ®Çu tr¾c nghiÖm kh¸ch quan chiÕm kho¶ng 30 - 40%, tù luËn chiÕm kho¶ng 60- 70% vÒ néi dung còng nh­ tæng sè ®iÓm.
Chó ý ®¸nh gi¸ qua quan s¸t ho¹t ®éng häc tËp cña HS ë trªn líp:
	Trong qu¸ tr×nh d¹y häc Ho¸ häc, GV cã thÓ ®¸nh gi¸ HS th«ng qua viÖc quan s¸t c¸c ho¹t ®éng vµ hiÖu qu¶ trong giê häc.
	ThÝ dô nh­: Quan s¸t nhãm HS lµm thÝ nghiÖm thùc hµnh, quan s¸t HS ho¹t ®éng nhãm, quan s¸t HS xem cã chó ý nghe gi¶ng kh«ng, tÝch cùc gi¬ tay ph¸t biÓu khi GV giao nhiÖm vô hay kh«ng?
	§¸nh gi¸ qua quan s¸t gióp GV ®¸nh gi¸ HS mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n: võa ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng trªn líp, võa ®¸nh gi¸ qua ®iÓm sè c¸c bµi kiÓm tra, kÕt hîp ®¸nh gi¸ ®Þnh tÝnh vµ ®¸nh gi¸ ®Þnh l­îng,
3. 4. Qui tr×nh ®¸nh gi¸:
	ViÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ho¸ häc cÇn tu©n theo qui tr×nh sau:
B­íc 1: X¸c ®Þnh môc tiªu ®¸nh gi¸
B­íc 2: X©y dùng bé c«ng cô ®Ó ®¸nh gi¸(x©y dùng c¸c ®Ò kiÓm tra) gåm: X©y dùng môc tiªu cÇn ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh môc ®Ých vµ yªu cÇu cña ®Ò, thiÕt lËp ma trËn x©y dùng ®Ò, biªn so¹n ®Ò, ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm.
B­íc 3: Thùc hiÖn ®¸nh gi¸
B­íc 4: Xö lÝ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸
3. 5. H×nh thøc ®¸nh gi¸:
	CÇn kÕt hîp nhiÒu h×nh thøc ®¸nh gi¸ kh¸c nhau:
	 Ngoµi viÖc duy tr× c¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸ truyÒn thèng nh­: kiÓm tra viÕt, nãi , cÇn kÕt hîp ®¸nh gi¸ bµi viÕt vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã nh»m vËn dông kiÕn thøc kÜ n¨ng cña ho¸ häc víi ®Ò tµi ®· ®­îc ®Þnh tr­íc , thÝ dô nh­ b¶o vÖ m«i tr­êng kh«ng khÝ ë ®Þa ph­¬ng, b¶o vÖ m«i tr­êng n­íc ë ®Þa ph­¬ng, vÊn ®Ò xö lÝ r¸c th¶i, vÊn ®Ò xö lÝ n­íc th¶i sinh ho¹t vµ n­íc th¶i c«ng nghiÖp.v.v... 
	 KÕt hîp ®¸nh gi¸ cña GV vµ ®¸nh gi¸ cña HS : GV ®¸nh gi¸ ®Çu giê ®Ó kiÓm tra bµi cò vµ ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña HS trong giê häc ®Ó x©y dùng kiÕn thøc míi. Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i kiÓm tra ®Çu giê mµ cã thÓ lång néi dung kiÓm tra ®¸nh gi¸ trong khi x©y dùng kiÕn thøc míi. HS cã thÓ ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng cña nhau vµ tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña m×nh.
	 §¶m b¶o kÕt hîp kªnh ch÷ vµ kªnh h×nh theo mét tØ lÖ thÝch hîp. HiÖn nay trong c¸c c©u hái kiÓm tra ®¸nh gi¸ th­êng míi chñ yÕu sö dông ë d¹ng kªnh ch÷, mµ h¹n chÕ sö dông kªnh h×nh. Do ®ã cÇn t¨ng h×nh thøc sö dông kªnh h×nh trong c¸c c©u hái vµ bµi tËp ®Ó ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc ®¸nh gi¸ ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS ®ång htêi phï hîp víi yªu cÇu ®æi míi tµi liÖu gi¸o khoa lµ t¨ng c­êng sö dông kªnh h×nh, coi kªnh h×nh nh­ lµ nguån kiÕn thøc vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó ph¸t hiÖn vµ x©y dùng kiÐn thøc míi v.v...
4. KÜ thuËt x©y dùng bé c«ng cô ®¸nh gi¸ ®Ó kiÓm tra vµ mÉu biÓu quan s¸t giê thùc hµnh
	Bé c«ng cô ®¸nh gi¸ cÇn b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu sau:
	- Bé c«ng cô ( hÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp....) ®¶m b¶o ®­îc ®¸nh gi¸ nh÷ng kiÕn thøc, kÜ n¨ng c¬ b¶n mµ HS cÇn ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp.
	HÖ thèng c©u hái , bµi tËp ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khoa häc
	 §¶m b¶o ph©n biÖt ®­îc tr×nh ®é cña HS: giái, kh¸ , trung b×nh, yÕu.
	- §¸p ¸n vµ h­íng dÉn chÊm râ rµng, chÝnh x¸c
CÇn x©y dùng ®­îc bé c«ng cô ®¸nh gi¸ thèng nhÊt, ®a d¹ng, cã ®é tin c©y cao, cã thÓ lo¹i bá tíi møc cã thÓ ®­îc yÕu tè chñ quan cña ng­êi ®¸nh gi¸.
Bé c«ng cô cÇn mang tÝnh kh¶ thi: 
- VÒ néi dung ®¸nh gi¸: Néi dung ®¸nh gi¸ ph¶i n»m trong nh÷ng néi dung ®· ®­îc qui ®Þnh trong ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa, kh«ng qu¸ khã, kh«ng l¾t lÐo, cã tÝnh thùc tiÔn.
- VÒ h×nh thøc ®¸nh gi¸: c¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸ lµ cã thÓ ¸p dông ®­îc ®èi víi tÊt c¶ c¸c vïng miÒn kh¸c nhau.
- §a d¹ng ho¸ néi dung, h×nh thøc c©u hái vµ bµi tËp nh»m ®¸nh gi¸ ®­îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Æt ra cho m«n Ho¸ häc 
- Bé c«ng cô ®¸nh gi¸ ®­îc x©y dùng trªn c¬ së khoa häc, cã kh¶ n¨ng ¸p dông cã hiÖu qu¶ ®èi víi tÊt c¶ HS ®Ó nh»m x¸c nhËn mét tr×nh ®é hoÆc nh»m ®iÒu chØnh mét vÊn ®Ò nµo ®ã vÒ néi dung, ph­¬ng ph¸p.
- Kh¶ thi vÒ sö lÝ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸: ViÖc sö lÝ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cã thÓ b»ng tay hoÆc b»ng m¸y tÝnh nh­ng cã kh¶ n¨ng ¸p dông ®­îc, kh«ng qu¸ khã hoÆc qu¸ phøc t¹p.
	Tuy nhiªn, cÇn xem xÐt tÝnh kh¶ thi theo h­íng ph¸t triÓn , nÕu kh«ng dÔ bÞ l¹c hËu so víi thÕ giíi.
C¸c b­íc x©y dùng bé c«ng cô ®¸nh gi¸:
	* X¸c ®Þnh môc tiªu ®¸nh gi¸: ®¸nh gi¸ th­êng xuyªn hay ®¸nh gi¸ x¸c nhËn.
	* X¸c ®Þnh néi dung ®¸nh gi¸: KiÕn thøc, kÜ n¨ng c¬ b¶n nµo? Møc ®é kiÕn thøc, kÜ n¨ng ®é møc nµo?
	* X©y dùng ma trËn
	Môc ®ich cña viÖc x©y dùng ma trËn ®Ó:
 - X¸c ®Þnh ®Çy ®ñ c¸c m¶ng néi dung chÝnh cña ch­¬ng hoÆc häc k× 1, häc k× 2
- X©y dùng c¸c c©u hái theo theo møc ®é: biÕt, hiÓu, vËn dông
- X¸c ®Þnh tØ lÖ tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tù luËn
PhÇn II. Mét sè ®Ò minh ho¹
I .§Ò kiÓm tra miÖng
§Ò 1. TÝnh chÊt chung cña phi kim
1. (H·y khoanh trßn vµo mét ch÷ A hoÆc B, C, D tr­íc c«ng thøc ®óng). 
Cho s¬ ®å biÓu diÔn biÕn ®æi sau:
 H2X
X ® XO2 ® XO3 ® H2XO4 ® BaXO4
 X lµ: FeX
A. Cl2 	 B. S	C. N2	 D. O2
2. H·y viÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc x¶y ra
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
1. 1 ®iÓm. B
2. 9 ®iÓm. ViÕt ®óng mçi PTHH ®­îc 1,5 ®iÓm
§Ò 2. Bµi axit cacbonic vµ muèi cacbonat
Ng­êi ta ®iÒu chÕ dung dÞch NaOH tõ dung dÞch Na2CO3 vµ Ca(OH)2.
a) H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc x¶y ra.
b) TÝnh thÓ tÝch vµ nång ®é mol cu¶ dung dÞch NaOH, NÕu cho 50 ml dung dÞch Na2CO3 1M ph¶n øng víi 50 ml dung dÞch Ca(OH)21M. Coi thÓ tÝch dung dÞch sau ph¶n øng kh«ng thay ®æi.
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
ViÕt ®óng ph­¬ng tr×nh ho¸ häc: 2 ®iÓm.
ThÓ tÝch dung dÞch NaOH lµ 100ml: 4 ®iÓm
CM NaOH lµ 1M : 4 ®iÓm
§Ò 3. Bµi tÝnh chÊt ho¸ häc chung cña kim lo¹i
	Nh×n vµo c¸c h×nh vÏ, h·y:
	1. §iÒn kÝ hiÖu hoÆc c«ng thøc chó thÝch ®Çy ®ñ cho h×nh vÏ
	2. M« t¶ hiÖn t­îng x¶y ra trong thÝ nghiÖm
	3. LËp ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
	1. (2 ®iÓm) - §iÒn ®ñ c«ng thøc, kÝ hiÖu mçi h×nh cho 1 ®iÓm
	2. (4 ®iÓm) - M« t¶ ®ñ hiÖn t­îng mçi thÝ nghiÖm cho 2 ®iÓm
	(SGK Ho¸ häc líp 9 thÝ ®iÓm - trang 57)
tO
tO
	3. (4 ®iÓm) - ViÕt ®óng mçi ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cho 2 ®iÓm
	1/ 	3Fe + 2O2 	 	Fe3O4
	2/ 	2Na + Cl2 	2NaCl
§Ò 4. Bµi mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt v« c¬
	Cho c¸c chÊt: Cu, CuO, MgCO3, Mg, MgO. ChÊt nµo t¸c dông víi dung dÞch HCl sinh ra:
	1/ ChÊt khÝ ch¸y ®­îc trong kh«ng khÝ
	2/ ChÊt khÝ lµm ®ôc n­íc v«i trong
	3/ Dung dÞch cã mµu xanh lam
	4/ Dung dÞch kh«ng mµu 
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
Mçi c©u tr¶ lêi ®óng cho 2,5 ®iÓm
	1/ Mg 	; 2/ MgCO3	;	3/ CuO	;	4/ MgO
§Ò 5. Bµi benzen
C©u 1 (7 ®iÓm): 
1. Nguyªn nh©n nµo lµm cho benzen cã tÝnh chÊt ho¸ häc kh¸c etilen, axetilen? H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cña benzen víi clo.
2. ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cña metan víi clo. H·y so s¸nh ph¶n øng nµy víi ph¶n øng cña benzen víi clo.
C©u 2 (3 ®iÓm):
H·y nªu øng dông cña benzen trong c«ng nghiÖp.
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
C©u 1 (7 ®iÓm): 
1. - Gi¶i thÝch nguyªn nh©n lµm cho benzen cã tÝnh chÊt ho¸ häc kh¸c etilen, axetilen (2 ®iÓm)
- ViÕt ®óng ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cña benzen víi clo (1,5 ®iÓm)
2. - ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cña metan víi clo (1,5 ®iÓm)
Ph¶n øng cña metan víi clo gièng ph¶n øng cña benzen víi clo, ®Òu th­îc lo¹i ph¶n øng thÕ (2 ®iÓm) 
C©u 2 (3 ®iÓm):
øng dông cña benzen trong c«ng nghiÖp:
- Lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt chÊt dÎo ... (2 ®iÓm)
- Lµm dung m«i (1 ®iÓm)
§Ò 6. Bµi axit axetic
C©u 1 (6 ®iÓm): 
1. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña c¸c hîp chÊt h÷u c¬ cã nhãm nguyªn tö sau: 
 a) -OH b) -COOH c) CH3COO-
BiÕt c«ng thøc ph©n tö: a) C2H6O, b) C2H4O2, c) C4H8O2 
2. ViÕt 1 ph­¬ng tr×nh ph¶n øng ®Ó ®iÒu chÕ mçi hîp chÊt h÷u c¬ ®ã. 
C©u 2 (4 ®iÓm):
H·y nªu øng dông cña axit axetic trong ®êi sèng vµ trong c«ng nghiÖp.
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
C©u 1 (6 ®iÓm): 
1. ViÕt ®óng mçi c«ng thøc ph©n tö cña hîp chÊt h÷u c¬ : 1 ®iÓm
2. ViÕt ®óng mçi ph­¬ng tr×nh ph¶n øng ®Ó ®iÒu chÕ hîp chÊt h÷u c¬: 1 ®iÓm 
C©u 2 (4 ®iÓm): 
- Nªu øng dông cña axit axetic trong ®êi sèng: 2 ®iÓm 
- Nªu øng dông cña axit axetic trong c«ng nghiÖp: 2 ®iÓm
II. §Ò kiÓm tra 15 phót
§Ò 1. Bµi axitcacbonic vµ muèi cacbonat
 (H·y khoanh trßn vµo mét trong c¸c ch÷ A, B, C, D tr­íc c©u ®óng). 
1. D·y gåm c¸c chÊt ®Òu lµ muèi axit lµ:
A - NaHCO3, CaCO3, Na2CO3
B - Mg(HCO3), NaHCO3, Ca(HCO3)2, 
C - Ca(HCO3)2, Ba(HCO3)2, BaCO3
D - Mg(HCO3)2, Ba(HCO3)2, CaCO3
2. D·y gåm c¸c muèi ®Òu tan trong n­íc lµ
A- CaCO3, BaCO3, Na2CO3, Mg(HCO3)2
B - BaCO3, NaHCO3, Mg(HCO3)2, Mg(HCO3)2
C - CaCO3, BaCO3, NaHCO3, MgCO3
D - Na2CO3, Ca(HCO3)2, Mg(HCO3)2, Ba(HCO3)2
3. D·y gåm c¸c chÊt ®Òu cã tÝnh chÊt chung: bÞ nhiÖt ph©n huû gi¶i phãng khÝ cacbonic vµ oxit baz¬ lµ:
A - Na2CO3, MgCO3, Ca(HCO3)2, BaCO3
B - NaHCO3, Ca(HCO3)2, Mg(HCO3)2
C - CaCO3, MgCO3, BaCO3, 
D - NaHCO3, CaCO3, MgCO3, BaCO3.
4. D·y c¸c muèi ®Òu ph¶n øng víi dung dÞch NaOH lµ:
A - Na2CO3, NaHCO3, MgCO3
B - NaHCO3, Ca(HCO3), Mg(HCO3), Ba(HCO3)2
C - Ca(HCO3)2, Mg(HCO3)2, BaCO3
D - CaCO3, BaCO3, Na2CO3, MgCO3
5. D·y c¸c muèi ®Òu ph¶n øng víi dung dÞch HCl lµ:
A - Na2CO3, CaCO3	B - Na2SO4, MgCO3
C - K2SO4 , Na2CO3	D - NaNO3, KNO3
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
Tr¶ lêi ®óng mçi c©u ®­îc 2 ®iÓm
1 . B	2. D	3. C	4. B	5. A
§Ò 2. Bµi s¬ l­îc b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.
H·y khoanh trßn vµo mét trong c¸c ch÷ A, B, C, D tr­íc c©u ®óng. 
1. D·y c¸c nguyªn tè ®Òu ë chu kú II lµ:
A. F, Cl, Br, I	C. N, Cl, Br, O
B. F, N, I	D. N, O, F
2. D·y c¸c ®¬n chÊt ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu ho¹t ®éng ho¸ häc t¨ng dÇn lµ:
A. F2, Cl2, Br2, I2	C. I2, Br2, Cl2, F2
B. S, Cl2, F2, O2	D. F2, Cl2, S, N2
3. D·y c¸c ®¬n chÊt ®Òu cã tÝnh chÊt ho¸ häc t­¬ng tù Clo lµ:
A. N2, O2, F2	C. S, O2, F2
B. F2, Br2, I2	D. Br2, O2, S
4. D·y c¸c ®¬n chÊt ®­îc t¹o nªn tõ c¸c nguyªn tè mµ nguyªn tö cña chóng ®Òu cã 7 electron ë líp ngoµi cïng :
A. N2, O2, Br2 	C. S, O2, Br2
B. F2, Cl2, Br2, I2	D. O2, Cl2, F2
5. D·y c¸c nguyªn tè mµ nguyªn tö ®Òu cã 2 líp e lµ:
A. F, Cl, O	C. O, S, Cl
B. F, Br, I	D - N, O, F
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
Tr¶ lêi ®óng mçi ý ®­îc 2 ®iÓm
1 D; 	2. C; 	3. B; 	4. B ;	 5. D
 §Ò 3. TÝnh chÊt ho¸ häc cña muèi 
H·y khoanh trßn mét ch÷ A, B, C hoÆc D ®øng tr­íc c©u ®óng.
C©u 1 (2 ®iÓm). Cã thÓ ph©n biÖt dung dÞch NaOH vµ Ca(OH)2 b»ng: 
A. Hi®ro	 B. Hi®roclorua C. Oxi	 D. Cacbon®ioxit
C©u 2 (2 ®iÓm). L­u huúnh ®ioxit ®­îc t¹o thµnh tõ ph¶n øng cña cÆp chÊt sau:
A. Na2SO4 + CuCl2 B. Na2SO3 + NaCl
C. K2SO3 + HCl D. K2SO4 + HCl
C©u 3 (6 ®iÓm). Cã c¸c chÊt: Cu, CuO, Mg, CaCO3, Fe(OH)3. ChÊt nµo t¸c dông víi dung dÞch HCl ®Ó t¹o thµnh:
a. ChÊt khÝ nhÑ h¬n kh«ng khÝ, ch¸y ®­îc trong kh«ng khÝ
b. ChÊt khÝ nÆng h¬n kh«ng khÝ, kh«ng duy tr× sù ch¸y
c. Dung dÞch cã mµu xanh lam
d. Dung dÞch cã mµu n©u nh¹t
	H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
C©u 1 (2 ®iÓm). 	D
C©u 2 (2 ®iÓm).	C
C©u 3 (6 ®iÓm). Mçi c©u ®óng cho 1,5 ®iÓm
a. Mg	 Mg + 2HCl 	®	MgCl2 + H2 	(k)	 (1,5 ®iÓm)
b. CaCO3	CaCO3 + 2HCl ®	CaCl2 + H2O + CO2(k) (1,5 ®iÓm)
c. CuO	CuO + 2HCl ®	CuCl2 + H2O	 (1,5 ®iÓm)
®. Fe(OH)3	Fe(OH)3 + 3HCl ® FeCl3 + 3H2O	 (1,5 ®iÓm)
§Ò 4. Bµi mèi quan hÖ gi÷a c¸c hîp chÊt h÷u c¬
H·y khoanh trßn vµo mét ch÷ A hoÆc B, C, D ®øng tr­íc c©u ®óng.
C©u 1 (2 ®iÓm). KhÝ SO2 ph¶n øng ®­îc víi tÊt c¶ c¸c chÊt trong d·y sau:
A. CaO, K2SO4, Ca(OH)2	C. Ca(OH)2, H2O, BaCl2
B. NaOH, CaO, H2O	D. NaCl, H2O, CaO
C©u 2 (2 ®iÓm). ChØ dïng dung dÞch NaOH cã thÓ ph©n biÖt ®­îc 2 dung dÞch trong cÆp chÊt sau:
A. Dung dÞch Na2SO4 vµ dung dÞch K2SO4
B. Dung dÞch Na2SO4 vµ dung dÞch NaCl
C. Dung dÞch K2SO4 vµ dung dÞch MgCl2
D. Dung dÞch KCl vµ dung dÞch NaCl
C©u 3 (6 ®iÓm). Cho 5 gam hçn hîp bét hai muèi CaCO3 vµ CaSO4 t¸c dông võa víi dung dÞch HCl d­ t¹o thµnh 448ml khÝ (®ktc). TÝnh khèi l­îng cña mçi muèi trong hçn hîp ban ®Çu.
( Ca = 40, C = 12, O = 16)
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
C©u 1 (2 ®iÓm). 	B
C©u 2 (2 ®iÓm).	C
C©u 3 (6 ®iÓm). ChØ cã CaCO3 t¸c dông víi dung dÞch HCl d­ sinh ra chÊt khÝ. Ph­¬ng tr×nh ph¶n øng.
	CaCO3 + 2HCl 	CaCl2 + H2O + CO2	(2 ®iÓm)
Sè mol cña CO2: = 0,02 (mol)	 	 (1 ®iÓm)
Sè mol CO2 = sè mol CaCO3 = 0,02 mol
Khèi l­îng CaCO3 = 0,02 x 100 = 2 gam 	(2 ®iÓm)
Khèi l­îng CaSO4 =	3gam	 (1 ®iÓm)
®Ò 5. Bµi benzen 
C©u 1 (4 ®iÓm): (H·y khoanh trßn vµo mét trong c¸c ch÷ A, B, C, D tr­íc mét c©u hoÆc mét hîp chÊt tr¶ lêi ®óng). 
1. Mét hîp chÊt h÷u c¬ cã sè nguyªn tö hi®ro b»ng sè nguyªn tö cacbon. 
Hîp chÊt kh«ng lµm mÊt mµu dung dÞch brom. 
Hîp chÊt ®ã lµ:
A. Metan B. Etilen	 C. Axetilen	 D. Benzen	 
2. Mét hîp chÊt h÷u c¬:
- Lµ chÊt khÝ Ýt tan trong n­íc
- Hîp chÊt tham gia ph¶n øng céng brom.
- Ch¸y to¶ nhiÒu nhiÖt, t¹o thµnh khÝ cacbonic vµ h¬i n­íc. §èt ch¸y hoµn toµn 1 mol khÝ nµy sinh ra cacbonic vµ 1 mol h¬i n­íc.
Hîp chÊt ®ã lµ: 
A. Metan B. Etilen	 C. Axetilen	 D. Benzen	 
C©u 2 ( 6®iÓm): 
Cã c¸c chÊt: Metan, etilen, axetilen, benzen. ChÊt nµo cã ph¶n øng thÕ clo? ViÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ph¶n øng ®Ó minh ho¹. 
H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm
C©u 1 (6 ®iÓm): 
Khoanh trßn ®óng mét trong c¸c ch÷ A, B, C, D : 2 ®iÓm (4 ®iÓm)
 1. D ; 	2. C
C©u 2 (6 ®iÓm): 
- ChØ cã metan vµ benzen tham gia ph¶n øng thÕ clo (2 ®iÓm)
- ViÕt ®óng 2 ph­¬ng tr×nh ph¶n øng, mçi ph­¬ng tr×nh 2 ®iÓm (4 ®iÓm)
III. §Ò kiÓm tra 1 tiÕt
§Ò 1. Ch­¬ng kim lo¹i
PhÇn I - Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (3,0 ®iÓm)
C©u 1 (2 ®iÓm). H·y khoanh trßn mét ch÷ A hoÆc B, C, D ®øng tr­íc c©u ®óng
1. D·y gåm c¸c kim lo¹i ®Òu ph¶n øng víi n­íc ë nhiÖt ®é th­êng
A. Na, Fe B. K, Na C. Al, Cu D. Mg, K
2. D·y gåm c¸c kim lo¹i ®Òu ph¶n øng víi dung dÞch CuSO4 lµ:
A. Na, Al, Cu, Ag	 C. Na, Al, Fe, K
B. Al, Fe, Mg, Cu D. K, Mg, Ag, Fe
3. D·y gåm c¸c kim lo¹i ®Òu t¸c dông víi H2SO4 lo·ng lµ:
A. Na, Cu, Mg	C. Na, Fe, Cu, 
B. Zn, Mg, Al	D. K, Na, Ag	
4. D·y gåm c¸c kim lo¹i ®­îc s¾p theo chiÒu t¨ng dÇn vÒ ho¹t ®éng hãa häc:
A. Na, Al, Fe, Cu, K, Mg	C. Fe, Al, Cu, Mg, K, Na
B. Cu, Fe, Al, K, Na, Mg	D. Cu, Fe, Al, Mg, Na, K
C©u 2 (1 ®iÓm)
H·y ghÐp mét trong c¸c ch÷ A hoÆc B, C, D chØ néi dung thÝ nghiÖm víi mét ch÷ sè 1 hoÆc 2, 3, 4 chØ hiÖn t­îng x¶y ra cho phï hîp
ThÝ nghiÖm
HiÖn t­îng
A. Cho d©y nh«m vµo cèc dùng dung dÞch NaOH ®Æc
1. Kh«ng cã hiÖn t­îng g× x¶y ra
B. Cho l¸ ®ång vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc, nãng.
2. Bät khÝ xuÊt hiÖn nhiÒu, kim lo¹i tan dÇn t¹o thµnh dung dÞch kh«ng mÇu
C. Cho d©y nh«m vµo dung dÞch CuCl2
3. KhÝ kh«ng mµu, mïi h¾c tho¸t ra. Dung dÞch chuyÓn thµnh mµu xanh.
D. Cho d©y Cu vµo dung dÞch FeSO4
4. Cã chÊt