Giáo án Âm nhạc Lớp 8 - Tiết 1-5
I. Môc tiªu bµi häc:
1. Kiến thức, kĩ năng
Sau khi học xong bài này, HS:
a. Kiến thức:
- Biết hát đúng giai điệu, thuộc lời ca của bài hát, biÓu diễn cã s¾c th¸i t×nh c¶m.
+ Đọc nhạc và hát lời chính xác bài TĐN số 1, kết hợp đánh đúng nhịp 2/4.
+ Có hiểu biết đôi nét về cuộc đời và sự nghiệp âm nhạc của nhạc sĩ Trần Hoàn. Nghe và cảm nhận về bài hát “Một mùa xuân nho nhỏ”.
- Hiểu được nội dung bài hát: thể hiện tình yêu quê hương đất nước giữa bức tranh xuân đầm ấm và tràn đầy tình cảm với giai điệu phóng khoáng, trong sáng và sâu lắng của bài hát Một mùa xuân nho nhỏ.
- Vận dụng nghe và cảm nhận giai điệu bài hát Một mùa xuân nho nhỏ. Biểu diễn bài hát Mùa thu ngày khai trường theo nhóm có sáng tạo.
+ HS trình bày tự tin trước tập thể.
b. Kĩ năng
- Tập rèn kĩ năng hát theo tay chỉ huy của giáo viên (trong đó có hát đuổi)
- Ôn luyện AHTT của bài TĐN số 1. Đọc bài và kết hợp vỗ tay theo phách.
- Nghe và ghi nhớ, cảm nhận giai điệu bài hát Một mùa xuân nho nhỏ của nhạc sĩ Trần Hoàn
2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh
a. Các phẩm chất
- Học sinh yêu thích môn học. Trân trọng giá trị nghệ thuật trong mỗi tác phẩm âm nhạc. Cảm nhận tình yêu quê hương đất nước giữa bức tranh xuân đầm ấm và tràn đầy tình cảm với giai điệu phóng khoáng, trong sáng và sâu lắng của bài hát Một mùa xuân nho nhỏ.
b. Năng lực chung
- Năng lực tổ chức hoạt động nhóm.
- Năng lực tư duy logic.
c. Năng lực chuyên biệt
- Năng lực thực hành âm nhạc.
- Năng lực hiểu biết, cảm thụ, sáng tạo âm nhạc.
II. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Đàn ocgan, thanh phách, đài, đĩa nhạc.
- Bảng phụ chép bài TĐN số 1.
- Tư liệu về nhạc sĩ Trần Hoàn và một số tác phẩm khác của ông.
2. Chuẩn bị của häc sinh:
- Sách giáo khoa, vë ghi bµi.
- Tập biểu diễn bài hát Mùa thu ngày khai trường theo nhóm.
- Đọc đúng cao độ, trường độ, ghép lời ca bài tập đọc nhạc số 1. Vỗ tay theo phách, theo tiết tấu bài TĐN số 1.
- Tìm hiểu và kể tên một số ca khúc của nhạc sĩ Trần Hoàn.
BÀI 1 - TiÕt 1: HỌC HÁT: bµi MÙA THU NGÀY KHAI TRƯỜNG Nhạc và lời: Vũ Trọng Tường I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc, kĩ năng: a. Kiến thức: - Häc sinh biết h¸t ®óng giai ®iÖu vµ lêi ca bµi h¸t: Mùa thu ngày khai trường. Biết hát thể hiện đúng đảo phách và biết ngân dài đủ phách và kết hợp gõ phách, tiết tấu lời ca bài hát. - HS hiÓu: Häc sinh tr×nh bµy bµi h¸t qua mét vµi c¸ch h¸t tËp thÓ nh h¸t hoµ giäng, lÜnh xíng, h¸t ®èi ®¸p. - HS vËn dông: Trình bày tự tin trước tập thể. b. Kĩ năng: - Hát đúng cao độ, trường độ bài hát Mùa thu ngày khai trường. 2. Thái độ: - Qua bài hát giáo dục các em tình cảm gắn bó yªu mÕn m¸i trêng, thÇy c« gi¸o. 3. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh: a. Các phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, trung thực và chăm chỉ. b. Năng lực chung: + Năng lực chung: - Năng lực tự học. - Năng lực giao tiếp. c. Năng lực chuyên biệt: - Năng lực hoạt động âm nhạc. - Năng lực hiểu biết. - Cảm thụ âm nhạc. II. CHUÂN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên - Đàn ocgan, đài, băng đĩa nhạc. - Đàn hát thuần thục bài hát: Mùa thu ngày khai trường. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Sách giáo khoa, đồ dùng học tập, xem trước nội dung bài học. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: Hoạt động khởi động. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t GV: Cho HS nghe bài hát: Ngµy ®Çu tiªn ®i häc. H: KÓ tªn c¸c bµi h¸t viÕt vÒ thÇy c«, m¸i trờng mà em đã được học hoặc được biết? GV: Những năm tháng đi học là thời gian rất đẹp trong cuộc đời mỗi chúng ta, khi thời gian đó trôi qua, chúng ta mới nhận ra điều đó. Hình ảnh về mái trưêng, về thầy cô giáo, kỉ niệm về những người bạn thân sẽ lắng đọng trong tâm trí mỗi người. Bài hát đầu tiên chúng ta học sẽ làm ta nhớ về mái trường thân thuộc trong một ngày khó quên - Ngày khai trường. - HS nghe. - HS hoạt động cá nhân. B. Hoạt động hình thành kiến thức. Néi dung Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS - GV giới thiệu tác giả: + Nhạc sĩ Vũ Trọng Tường sinh ngày 04/9/1946 tại thị xã Hải Dương (nay là thành phố Hải Dương,tỉnh Hải Dương). Sau thời gian phục vụ trong quân đội ở binh chủng Ra-đa, ông xuất ngũ đi học Sư phạm âm nhạc rồi về làm giáo viên dạy nhạc và tổng phụ trách đội ở trường THCS Hà Nội. Hiện nay ông công tác ở Hội nhạc sĩ Việt Nam. + Các tác phẩm tiêu biểu: Mùa thu ngày khai trường, Cây bàng mùa hạ, Hạt nắng sân trường, Lời mẹ ru,Yêu biết bao Bình Định quê em, Ngây thơ tuổi hồng, Chị Hằng... + Bµi h¸t “Mùa thu ngày khai trường” cã ©m ®iÖu trong s¸ng, t¬i vui rén r· nh tiÕng trèng trêng vang lªn b¸o hiÖu thóc giôc c¸c em ®Õn trêng. - Gäi 1 HS ®äc lêi ca bµi h¸t. - Gi¸o viªn tr×nh bµy bµi h¸t. - GV: Bµi h¸t Mïa thu ngµy khai trêng gåm 2 ®o¹n a vµ b, ®o¹n b gäi lµ ®iÖp khóc vµ ®îc nh¾c l¹i 2 lÇn. §o¹n a: TiÕng trèng trêng .........tiÕng h¸t mïa thu. §o¹n b: Mïa thu ¬i......................hÕt bµi. - GV híng dÉn HS luyÖn thanh: Gi¸o viªn ®µn, thùc hiÖn mÉu tríc, b¾t nhÞp HS thùc hiÖn. MÉu ©m: - Đàn chậm giai điệu câu 1 từ 2-3 lần, yêu cầu HS hát nhẩm theo và sau đó gọi một vài cá nhân hát lại. Cả lớp hát theo đàn. Lu ý: H¸t chÝnh x¸c ë chỗ cã luyÕn 2 hoÆc 3 nèt nh¹c. - GV gọi 1-2 HS hát câu 1. - GV hướng dẫn HS tập câu 2 tương tự câu 1. - GV cho HS h¸t nối câu 1 với câu 2. - GV tiÕn hµnh d¹y theo lèi mãc xÝch (Thùc hiÖn tríc hÕt ë ®o¹n 1 sau ®ã ®Õn ®o¹n 2) - GV hướng dẫn HS hát thuần thục đoạn 1 - GV hướng dẫn HS tập đoạn 2 tương tự đoạn 1. - H¸t nối cả 2 đoạn thµnh bµi h¸t hoµn chØnh. - GV cho HS h¸t hoµn chØnh bµi 1-2 lÇn. Yêu cầu các em hát đoạn 1 sôi nổi, nhiệt tình. §oạn 2 thể hiện sự tha thiết, mênh mang. - GV chia líp lµm 2 nhãm: Nhãm 1 h¸t hát đoạn 1, nhãm 2 hát đoạn 2, sau đó đổi ngược lại. - GV hướng dẫn HS trình bày theo nhóm. GV nhận xét và sửa sai (nếu có). - Hướng dẫn HS hát lĩnh xướng và hoà giọng. - KiÓm tra mét sè nhãm vµ c¸ nh©n HS. GV đánh giá và xếp loại HS hát Đ hoặc Cđ. - HS lắng nghe. - HS đọc lời ca. - HS nghe hát. - HS luyÖn thanh. - HS hoạt động tập thể. - HS hoạt động theo nhóm. - HS hoạt động c¸ nh©n. Häc h¸t bµi: Mùa thu ngày khai trường. Nhạc và lời: Vũ Trọng Tường C. Luyện tập: - HS trình bày lại bài hát cả tập thể. D. Vận dụng. - Phát biểu cảm nhận của em khi nghe và học bài hát. - Gọi một vài HS xung phong lên bảng, GV cho điểm nếu HS trình bày bài tốt. E. Tìm tòi và mở rộng. - H¸t thuéc lêi ca, giai ®iÖu vµ tËp biÓu diễn bµi: Mïa thu ngµy khai trêng. - §äc vµ t×m hiÓu néi dung tiÕt häc 2, chÐp bµi T§N sè1 vµo vë chÐp nh¹c. TiÕt 2: - ¤n tËp bµi h¸t: Mïa thu ngµy khai trêng - TËp ®äc nh¹c: T§N sè 1. I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc, kĩ năng: a. Kiến thức: - Häc sinh biết h¸t ®óng giai ®iÖu vµ thuộc lêi ca bµi h¸t: Mïa thu ngµy khai trêng. + §äc nhạc và hát lời chính xác bài T§N số 1, kết hợp đánh đúng nhịp 2/4. - HS hiÓu: Häc sinh tr×nh bµy bµi h¸t qua mét vµi c¸ch h¸t tËp thÓ nh h¸t hoµ giäng, lÜnh xíng. - HS vËn dông: + Thực hành nhóm, thực hành cá nhân,trình bày tự tin trước tập thể. b. Kĩ năng: - HS làm việc cá nhân và tập thể. - HS sử dụng thành thạo đồ dung học tập. 2. Thái độ: - Cã th¸i ®é tr©n träng vµ yªu thÝch bé m«n. 3. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh: a. Các phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, trung thực và chăm chỉ. b. Năng lực chung: + Năng lực chung: - Năng lực tự học. - Năng lực giao tiếp. c. Năng lực chuyên biệt: - Năng lực hoạt động âm nhạc. - Năng lực hiểu biết. - Cảm thụ âm nhạc. II. CHUÂN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đàn ocgan, thanh phách. - Bảng phụ chép bài TĐN số 1 2. Chuẩn bị của học sinh: - SGK, vở ghi, thanh phách, đọc trước tên nốt bài TĐN số 1. - Häc bµi cò và chuẩn bị bài mới. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: A. Hoạt động khởi động. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t GV: Cho HS quan sát 1 số bức tranh. H: Bức tranh trên gợi cho em nhớ tới điều gì? GV giới thiệu vào bài. - HS quan sát và trả lời. B. Hoạt động hình thành kiến thức. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: Ôn tËp bµi hát: Mùa thu ngày khai trường - GV cho HS nghe lại giai điệu của bài hát để các em so sánh và sửa những chỗ chưa chính xác. - GV híng dÉn HS luyện thanh. - GV yêu cầu cả lớp ôn tập lại bài hát, GV nghe và sửa sai ( nếu có). - GV gọi một vài cá nhân trình bày bài hát. GV chỉ ra những chỗ các em hát chưa chính xác và hướng dẫn các em sửa sai. - GV yêu cầu 1 HS nam và 1 HS nữ hát đối đáp đoạn 1, đoạn 2 cả lớp hát hoà giọng. - Đoạn 1 GV yªu cÇu 1 HS hát lĩnh xướng, đoạn 2 cả lớp hoà giọng. - Gọi nhóm 2-3 em lên bảng trình bày bài hát. GV nhận xét và cho điểm. Ho¹t ®éng 2: Tập đọc nhạc: TĐN số1: Chiếc đèn ông sao. - GV giới thiệu: T§N số 1 Chiếc đèn ông sao lµ 1 lµ trÝch ®o¹n ng¾n trong t¸c phÈm cïng tªn cña nh¹c sÜ Ph¹m Tuyªn. Bµi h¸t nµy thÓ hiÖn kh«ng khÝ vui t¬i s«i næi cña ®ªm r»m trung thu vµ ®o¹n trÝch nµy lµ ®o¹n thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt. - Yªu cÇu HS quan s¸t bµi T§N sè 1 trªn b¶ng. H: Bài TĐN viết ở nhịp nào, có sử dụng những kí hiệu gì? H: Bài được viết ở giọng gì? - Bµi T§N viÕt ë giäng §« 5 ©m: (§« -Rª - Mi - Son - La.) H: VÒ cao ®é cã c¸c nèt nh¹c g×? H: VÒ trêng ®é cã c¸c h×nh nèt g×? H: Bµi T§N ®îc chia lµm mÊy câu. C©u 1: Tïng rinh.........rinh C©u 2: §©y ¸nh sao.....s¸ng ngêi C©u 3: Tïng rinh..... rinh C©u 4: ¸nh sao.... n¬i n¬i. - GV gäi HS ®ọc tên nốt nhạc của bài. - GV híng dÉn HS ®ọc gam Đô trưởng và ®äc gam §« 5 ©m. - GV híng dÉn HS tËp gâ tiÕt tÊu chñ ®¹o cña bµi. - GV cho HS nghe giai điệu của bài TĐN 1 -2 lần. - GV đàn chậm giai điệu câu 1 khoảng 2-3 lần cho HS nghe, yêu cầu các em đọc nhẩm theo sau đó gọi một vài cá nhân đọc => Cả lớp cùng đọc kết hợp gõ phách nhẹ nhàng. - GV hướng dẫn HS tập câu 2 tương tự như câu 1. - GV d¹y lÇn lît tõng c©u, ghÐp nèi theo mãc xÝch, sau đó đọc thuần thục cả 2 câu. - GV hướng dẫn HS tập tương tự với các câu còn lại cho đến hết bài. Trong khi hướng dẫn HS tự đọc nhạc GV cần chú ý nghe để phát hiện và sửa sai kịp thời cho các em. - GV cho HS tập đọc theo từng nhóm kết hợp gõ phách. - GV chia lớp thành 2 nhóm: Nhãm 1 đọc nhạc, nhãm 2 hát lời, c¶ 2 nhãm cïng gâ ph¸ch, sau đó đổi ngược lại. - GV gäi mét vµi c¸ nh©n, nhãm nhá HS ®äc ®Çy ®ñ bµi T§N. - GV híng dÉn HS tËp ghÐp lêi ca cho phÇn nh¹c võa ®äc. - GV chia líp lµm 2 nhãm cïng ®äc nh¹c vµ h¸t lêi ca (lÇn 2 ®æi l¹i c¸ch thùc hiÖn). - GV đÖm ®µn, yªu cÇu HS đọc T§N vµ h¸t lêi ca hoµn chØnh. - HS l¾ng nghe. - HS luyện thanh. - HS hoạt động tập thể. - HS hoạt động cá nhân. - HS hoạt động cá nhân kết hợp tập thể. - HS l¾ng nghe. - HSquan sát, hoạt động cá nhân. - HS chia c©u. - HS ®ọc tên nốt nhạc. - HS đọc gam C. - HS gâ tiÕt tÊu. - HS nghe và cảm nhận. - HS hoạt động tập thể. - HS hoạt động nhóm. - HS thực hiện. - HS thực hiện. 1. Ôn bµi hát: Mùa thu ngày khai trường. 2. Tập đọc nhạc: TĐN số 1: Chiếc đèn ông sao (Trích) - Nhịp 2/4. - Dấu nhắc lại, dấu luyến, dấu chấm dôi - Giọng Đô trưởng. - Cao độ : Mi, son, la, ®«, rª, mÝ. - Trêng ®é: H×nh nèt ®en, mãc ®¬n, mãc kÐp. C. Hoạt động luyện tập. - Cả lớp trình bày bài hát. - C¶ líp ®äc nh¹c vµ h¸t lêi bµi T§N kÕt hîp gâ tiÕt tÊu. D. Hoạt động vận dụng. * Trò chơi âm nhạc: GV đàn 2-3 nốt đầu tiên của mỗi câu (không theo thứ tự) cho HS nhận biết và yêu cầu các em đọc cả câu. E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - ¤n bµi h¸t, thÓ hiÖn s¾c th¸i t×nh c¶m cña bµi h¸t, biÓu diễn cã ®éng t¸c phô ho¹. - §ọc nhạc, hát lời và đánh nhịp bài TĐN số 1. - §äc tríc phÇn ©m nh¹c thêng thøc. +T×m t liÖu vÒ nh¹c sÜ TrÇn Hoµn. + Tìm hiểu các bài hát của nhạc sĩ Trần Hoàn. TiÕt 3: - ÔN tËp bµi HÁT: mïa thu ngµy khai trêng - ÔN TẬP tËp ®äc nh¹c: TĐN SỐ 1 - ©m nh¹c thêng thøc: NHẠC SĨ TRẦN HOÀN VÀ BÀI HÁT “MỘT MÙA XUÂN NHO NHỎ” I. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức, kĩ năng Sau khi học xong bài này, HS: a. Kiến thức: - Biết hát đúng giai điệu, thuộc lời ca của bài hát, biÓu diễn cã s¾c th¸i t×nh c¶m. + Đọc nhạc và hát lời chính xác bài TĐN số 1, kết hợp đánh đúng nhịp 2/4. + Có hiểu biết đôi nét về cuộc đời và sự nghiệp âm nhạc của nhạc sĩ Trần Hoàn. Nghe và cảm nhận về bài hát “Một mùa xuân nho nhỏ”. - Hiểu được nội dung bài hát: thể hiện tình yêu quê hương đất nước giữa bức tranh xuân đầm ấm và tràn đầy tình cảm với giai điệu phóng khoáng, trong sáng và sâu lắng của bài hát Một mùa xuân nho nhỏ. - Vận dụng nghe và cảm nhận giai điệu bài hát Một mùa xuân nho nhỏ. Biểu diễn bài hát Mùa thu ngày khai trường theo nhóm có sáng tạo. + HS trình bày tự tin trước tập thể. b. Kĩ năng - Tập rèn kĩ năng hát theo tay chỉ huy của giáo viên (trong đó có hát đuổi) - Ôn luyện AHTT của bài TĐN số 1. Đọc bài và kết hợp vỗ tay theo phách. - Nghe và ghi nhớ, cảm nhận giai điệu bài hát Một mùa xuân nho nhỏ của nhạc sĩ Trần Hoàn 2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh a. Các phẩm chất - Học sinh yêu thích môn học. Trân trọng giá trị nghệ thuật trong mỗi tác phẩm âm nhạc. Cảm nhận tình yêu quê hương đất nước giữa bức tranh xuân đầm ấm và tràn đầy tình cảm với giai điệu phóng khoáng, trong sáng và sâu lắng của bài hát Một mùa xuân nho nhỏ. b. Năng lực chung - Năng lực tổ chức hoạt động nhóm. - Năng lực tư duy logic. c. Năng lực chuyên biệt - Năng lực thực hành âm nhạc. - Năng lực hiểu biết, cảm thụ, sáng tạo âm nhạc. II. CHUẨN BỊ 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đàn ocgan, thanh phách, đài, đĩa nhạc. - Bảng phụ chép bài TĐN số 1. - Tư liệu về nhạc sĩ Trần Hoàn và một số tác phẩm khác của ông. 2. Chuẩn bị của häc sinh: - Sách giáo khoa, vë ghi bµi. - Tập biểu diễn bài hát Mùa thu ngày khai trường theo nhóm. - Đọc đúng cao độ, trường độ, ghép lời ca bài tập đọc nhạc số 1. Vỗ tay theo phách, theo tiết tấu bài TĐN số 1. - Tìm hiểu và kể tên một số ca khúc của nhạc sĩ Trần Hoàn. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC A. Hoạt động khởi động. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t - GV gọi HS hát bài hát Mùa thu ngày khai trường. 1 bạn đứng quay lưng lại nghe hát và đoán xem là bạn nào. - HS hoạt động cá nhân. B. Hoạt động hình thành kiến thức. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: Ôn tËp bµi hát: Mùa thu ngày khai trường. - GV cho HS nghe lại giai điệu bài hát. - GV yêu cầu cả lớp trình bày bài hát. - Chia lớp thành 2 nhóm thực hiện hát bè, giáo viên hướng dẫn học sinh cách thực hiện: + Đoạn a: Cả lớp thực hiện + Đoạn b: Hát bè đuổi: Bè 1 hát trước bè 2 một nhịp. - GV hướng dẫn học sinh hát bè sau đó có thể thực hiện hát lĩnh xướng, có bè ở đoạn b. (Chú ý hát đúng sắc thái của đoạn trong: lôi cuốn, da diết) - GV mời nhóm học sinh lên trình bày. GV tổ chức cho học sinh nhận xét, đánh giá lẫn nhau. Giáo viên đánh giá kết hợp nhận xét cho điểm học sinh. Ho¹t ®éng 2: Ôn tập đọc nhạc: TĐN số 1: Chiếc đèn ông sao. - Cho học sinh nghe lại giai điệu của bài TĐN 1 lần để các em nhớ lại. - GV híng dÉn HS ®ọc gam Đô trưởng. - GV hướng dẫn học sinh đọc bài TĐN kết hợp gõ phách của bài. - GV đánh nhịp 2/4 sau đó hướng dẫn HS vừa đọc vừa kết hợp đánh nhịp. - GV gõ AHTT của bài để HS liên hệ với AHTT của 1 số bài đã học. VD: Đơn đơn đơn kép kép đơn đơn đen.... Tùng rinh2 tùng2 tùng rinh rinh, đây ánh... Hạt sương long lanh nhẹ thấm trên vai => Trong trường hợp HS chưa phát hiện được, GV nêu ví dụ trên cho HS so sánh và gõ AHTT. Kiểm tra học sinh trình bày bài tập đọc nhạc và ghép lời ca. - Giáo viên tổ chức cho học sinh đọc nhạc và ghép lời ca theo nhóm (chia nhóm đọc nhạc và nhóm ghép lời). Học sinh thực hiện dưới dạng trò chơi : Ai nhanh ai đúng. - GV ®µn 1 c©u bÊt k× trong bµi T§N, yªu cÇu HS l¾ng nghe sau ®ã nhËn biÕt c©u nh¹c vµ ®äc l¹i theo ®µn. - GV gọi 2 em lên bảng trình bày bài TĐN (đọc nhạc và h¸t lêi). GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm đánh giá. Ho¹t ®éng 3 : Âm nhạc thường thức: - GV giới thiệu nội dung bài học. Cho học sinh nghe bài hát Lời Bác dặn trước lúc đi xa. Đố tên tác giả bài hát. H: Em còn biết thêm gì về người nhạc sĩ tài hoa này ? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu thêm về ông. Nghe tác phẩm Một mùa xuân nho nhỏ của nhạc sĩ Trần Hoàn. 1. Nhạc sĩ Trần Hoàn: - GV cho HS quan s¸t ch©n dung cña nh¹c sÜ TrÇn Hoµn. GV: Yêu cầu các nhóm trình bày phần chuẩn bị đã giao. Nhóm 1: Nêu hiểu biết về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác âm nhạc của nhạc sĩ Trần Hoàn? GV: Cung cÊp th«ng tin vÒ nh¹c sÜ TrÇn Hoµn: Tên khai sinh là Nguyễn Tăng Hích (Còn có bút danh khác là Hồ Thuận An). Sinh n¨m 1928 quª ë H¶i L¨ng, Qu¶ng TrÞ. MÊt n¨m 2003 t¹i Hµ Néi. Lµ con trong 1 gia ®×nh c«ng chøc nhá, cha mÑ biÕt vµ thêng h¸t nhiÒu lµn ®iÖu d©n ca HuÕ. - Chức vụ: nguyên bộ trưởng bộ văn hóa thông tin. + Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật + Đặc điểm sáng tác: Các sáng tác của ông thường mang đậm bản sắc dân tộc, nhẹ nhàng, lãng mạn, mang h¬i thë quÇn chóng. - Ông được Nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. - Nhóm 2: KÓ tªn mét sè ca khóc tiªu biÓu cña nh¹c sÜ TrÇn Hoµn mµ em biÕt? - Sơn nữ ca; Lời ru trên nương (1971); Lời người ra đi (1948); Mùa xuân nho nhỏ; Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò ví dặm (1981); Lời Bác dặn trước lúc đi xa GV: Cho HS nghe trÝch ®o¹n ng¾n 2 bµi h¸t cña nh¹c sÜ TrÇn Hoµn: Gi÷a M¹c T Khoa nghe c©u hß vÝ dÆm, Lêi ru trªn n¬ng. H: NhËn xÐt g× ©m nh¹c qua nh÷ng ca khóc do nh¹c sÜ TrÇn Hoµn s¸ng t¸c? - Tha thiÕt s©u l¾ng, giÇu chÊt tr÷ t×nh. ¢m nh¹c cña TrÇn Hoµn mang ®Ëm ©m hëng d©n ca miÒn Trung. 2. Bài hát “Một mùa xuân nho nhỏ” GV: Bài hát được nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc vào năm 1980 và được viết ở nhịp 6/8, với chất liệu dân ca Huế - Cho HS nghe bài hát 2 lần qua đĩa CD. H: Nêu cảm nhận của em về bài hát “Một mùa xuân nho nhỏ”? - Giai điệu của bài hát mềm mại, duyên dáng và lắng đọng như khắc hoạ một mùa xuân với nhiều cảm xúc chan chứa tình người. GV giải thích và hướng dẫn thêm cho học sinh cách chia đoạn và nội dung đề cập đến của từng đoạn trong bài. GV: Cho học sinh nghe lại bài hát lần 3. - Học sinh hát lại bài 1 lần theo tập thể. - HS thực hiện hát bè theo hướng dẫn của giáo viên. - Học sinh có giọng tốt thực hiện phần lĩnh xướng. - Nhóm hs lên bảng trình bày theo sự sáng tạo của từng nhóm. - HS l¾ng nghe. - HS đọc thang âm. - Học sinh đọc bài tập thể kết hợp gõ phách. - HS nghe AHTT và tìm những AHTT của 1 số bài có AHTT tương tự. - HS các nhóm trình bày, nhận xét, bổ sung. - Cá nhân H đọc bài và được đánh giá xếp loại. - HS l¾ng nghe. - HS quan s¸t. - HS các nhóm trình bày, nhận xét, bổ sung. - HS l¾ng nghe. - HS nhËn xÐt. - HS l¾ng nghe. - HS l¾ng nghe, nêu cảm nhận. 1. Ôn tËp bµi hát: Mùa thu ngày khai trường. 2. Ôn tập đọc nhạc: TĐN số 1: Chiếc đèn ông sao. 3. Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Trần Hoàn vµ bài hát “Một mùa xuân nho nhỏ” a. Nhạc sĩ Trần Hoàn. - Tên khai sinh là Nguyễn Tăng Hích (Còn có bút danh khác là Hồ Thuận An). - Quª ë H¶i L¨ng, Qu¶ng TrÞ. b. Bài hát : “Một mùa xuân nho nhỏ” C. Luyện tập: - HS trình bày lại bài hát cả tập thể. - Gọi một vài HS xung phong lên bảng, GV cho điểm nếu HS trình bày bài tốt. D. Vận dụng. - Giáo viên khắc sâu nội dung trọng tâm: Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Trần Hoàn và bài hát Một mùa xuân nho nhỏ. - Đàn cho học sinh đọc và ghép lời ca bài TĐN số 1kết hợp vỗ tay theo phách. E. Tìm tòi và mở rộng. - ¤n lại bài hát và tập động tác phụ họa cho bài hát. - §ọc nhạc, hát lời và đánh nhịp bài TĐN số 1. - Nªu tãm t¾t tiÓu sö nh¹c sÜ TrÇn Hoµn. - Chuẩn bị bài cho tiết sau: Sưu tầm một số bài hát dân ca Nam Bộ. + Đọc lời ca và tìm nội dung bài hát Lý dĩa bánh bò +Tìm hiểu thế nào là Lý; bánh bò là bánh như thế nào? + Dân ca Việt Nam có những thể loại gì? Bµi 2 - TiÕt 4: HỌC HÁT B ÀI: LÍ DĨA BÁNH BÒ ( Dân ca Nam Bộ ) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức, kĩ năng Sau khi học xong bài này, HS: a. Kiến thức: - Biết thêm bài hát dân ca Nam bộ: Lí dĩa bánh bò, đôi nét về con người và vùng đất Nam bộ. - Hiểu thế nào là Lí, các bài lí thường hình thành từ câu thơ lục bát. - Vận dụng: Thực hành hát bài hát theo hình thức đơn ca, song ca, tốp ca. b. Kĩ năng - Hát đúng giai điệu, lời ca bài hát. - Học sinh biết hát kết hợp vận động minh hoạ, biểu diễn bài hát theo các hình thức đơn ca, song ca, tốp ca. - Thể hiện được tình cảm sắc thái của bài hát. Hát giai điệu bài hát với lời mới. 2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh a. Các phẩm chất - Yêu quý, trân trọng làn điệu dân ca quê hương mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. b. Năng lực chung - Năng lực tổ chức hoạt động nhóm - Năng lực tư duy lôgic c. Năng lực chuyên biệt - Năng lực thực hành âm nhạc - Năng lực hiểu biết, cảm thụ, sáng tạo âm nhạc II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Đàn oocgan. - Đĩa nhạc bài hát Lí dĩa bánh bò và một số bài hát dân ca Nam Bộ. - GV tìm hiểu một số nét về dân ca Nam Bộ, ý nghĩa bài "Lí đĩa bánh bò". - Bản đồ hành chính Việt Nam, khoanh vùng Nam Bộ - Một số tranh ảnh về thiên nhiên Nam Bộ. - Clip biểu diễn Liên khúc dân ca ba miền: Lí cây đa- Hò ba lí- Lí dĩa bánh bò. 2. Học sinh - Tìm hiểu trước nội dung bài hát, các kí hiệu âm nhạc trong bài. - Sưu tầm một số bài Lí - dân ca Nam Bộ III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC A. Hoạt động khởi động. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t - GV gọi HS hát bài hát Mùa thu ngày khai trường. 1 bạn đứng quay lưng lại nghe hát và đoán xem là bạn nào. - HS hoạt động cá nhân. B. Hoạt động hình thành kiến thức. Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS ChuÈn kiÕn thøc cÇn ®¹t * Giới thiệu bài: GV cho học sinh quan sát bản đồ hành chính Việt Nam, khoanh vùng Nam Bộ. GV: Trên dải đất hình chữ S - Việt Nam thân thương của chúng ta có biết bao vùng miền với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, hữu tình. Đến với mảnh đất Nam Bộ ta không chỉ đắm say trước vẻ đẹp của một vùng sông nước, kênh rạch mênh mông mà còn lưu luyến, bâng khuâng trước những giai điệu dân ca ngọt ngào, đắm thắm níu chân người ở lại. Mời các em nghe làn điệu dân ca Nam Bộ qua Liên khúc Lí cây bông, Lí quạ kêu. H: Qua quan sát hình ảnh và nghe một số làn điệu dân ca Nam Bộ, em có nhận xét gì về cảnh sắc và con người nơi đây? H: LÝ lµ g×? - Lµ khóc d©n ca chiÕm vÞ trÝ quan träng trong ®êi sèng tinh thÇn cña ®ång bµo Trung vµ Nam Bé. §ã lµ nh÷ng ca khóc ng¾n gän sóc tÝch, cÊu tróc m¹ch l¹c thêng ®îc h×nh thµnh tõ c©u th¬ lôc b¸t. GV: Đưa ra một số VD về câu thơ lục bát hình thành lên điệu lí. + Lí cây bông + Lí con sáo + Lí chiều chiều... GV: Chiếu giai điệu bài hát lên màn hình, mở băng hát mẫu cho học sinh nghe. GV: Bµi h¸t LÝ dÜa b¸nh bß ®îc h×nh thµnh tõ hai c©u th¬ lôc b¸t: Hai tay bng dÜa b¸nh bß. GiÊu cha giÊu mÑ cho trß ®i thi. Víi giai ®iÖu vui tíi, lêi ca hãm hØnh, bµi h¸t ®· ®îc lu truyÒn ®Õn ngµy nay. H: Bài hát được hình thành từ câu thơ lục bát nào? Những từ nào được nhắc lại nhiều lần trong bài nhưng không phải lời ca của bài ? ( ii , tình tang...) Giải thích một số từ khó: + Dĩa: đĩa. + Khé né: Đi nhẹ nhàng, rón rén. + Bánh bò: bánh làm từ gạo tẻ, hấp chín, chấm với nước cốt dừa của đồng bào miền Tây Nam Bộ. H: Bài hát được chia làm mấy câu? GV: Hướng dẫn học sinh chia câu hát. GV: Hướng dẫn HS luyện thanh: Mẫu âm sau: Nồ ô ô ô Nà a a a a. * Dạy hát: - GV đàn từng câu cho học sinh nghe và thực hiện hát móc nối với các câu còn lại. Chú ý: nốt móc kép, đảo phách, dấu luyến. - GV chia lớp thực hiện, hướng dẫn học sinh hát theo tốp nhóm để dễ kiểm tra sửa sai. * Nâng cao: - Hướng dẫn học sinh hát kết hợp vận động theo nhịp 2: 4. - Hướng dẫn học sinh trình bày theo hình thức tốp ca, đơn ca. Tổ chức cho học sinh tự nhận xét đánh giá lẫn nhau. Sau đó giáo viên nhận xét và xếp loại cho học sinh thực hiện tốt. - HS quan sát hình ảnh trên màn hình. - Nghe giáo viên giới thiệu. - HS trả lời cá nhân: Thiên nhiên tươi đẹp, con người hiền hậu, yêu lao động... - HS ghi bài học. - HS quan sát. - Nghe giai điệu bài hát. - Học sinh trả lời cá nhân. - Trả lời câu hỏi. - Học sinh chia câu hát. - Học sinh luyện thanh tập thể. - HS thực hiện học hát theo hướng dẫn. - Học sinh biết kết hợp vận động . - Biểu diễn theo nhóm và cá nhân. Nhận xét đánh giá cách trình bày của bạn. Học hát bài : Lí dĩa bánh bò. ( Dân ca Nam Bộ) C. Hoạt động luyện tập. - Cả lớp trình bày bài hát. D. Hoạt động vận dụng. - Đặt lời mới cho bài và hát: Quê hương hai tiếng sáng ngời Chúng em gắng học xây đời mai sau. Quª h¬ng hai tiÕng ( i a) s¸ng ngêi. Chóng em g¾ng häc thi ®ua quyÕt tiÕn th¸ng ngµy mong íc lín kh«n x©y ®êi i i i i x©y ®êi ( lµ ®êi ) mai sau i i x©y ®êi, t×nh tÝnh tang (lµ ®êi, lµ ®êi) mai sau i, i, i, i, i. - HS hát giai điệu bài hát theo lời mới. H: Qua bài học, em có cảm nhận gì về dân ca Việt Nam? - HS trả lời: rất phong phú, đa màu sắc với lời ca trong sáng, giản dị, gần gũi, dễ hiểu, dễ thuộc. GV: Cho học sinh xem clip biểu diễn dân ca ba miền. => Dân ca Việt Nam rất đa dạng và phong phú. Học hát, nghe các làn điệu dân ca và tìm hiểu về dân ca Việt Nam, chúng ta càng thêm yêu mến và tự hào về nhân dân ta, đất nước ta. Dân ca là sản phẩm tinh thần quý giá của cha ông để lại, càng trân trọng, giữ gìn, học tập và tiếp tục phát triển vốn quý ấy. E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - Mở rộng : Kể tên 1 số điệu lý, dân ca Nam Bộ, hát 1 đoạn trong bài mà em thích. - HS kể tên: Lí cây xanh, lí con sáo Gò Công, Lí ngựa ô... - HS ghi bài tập về nhà : + Học sinh học thuộc lời ca bài hát. tập biểu diễn theo nhóm. + Tìm và đặt lời mới cho bài hát theo những chủ đề khác nhau. + ChÐp bµi T§N sè 2. + Xem tríc phÇn nh¹c lÝ: Gam thø, giäng thø. TiÕt 5: - ÔN tËp bµi HÁT: LÍ DĨA BÁNH BÒ - NHẠC LÍ: GAM THỨ, GIỌNG THỨ - TẬP ĐỌC NHẠC: TĐN SỐ 2. I. Môc tiªu: 1. Kiến thức, kỹ năng: Sau khi học xong bài này, HS cần nắm được: a. Kiến thức: - Biết: tính chất gam thứ, giọng thứ, giọng Am. - Hiểu cách xác định giọng La thứ : không có hóa biểu, âm chủ là La. Phân biệt được tính chất của giọng trưởng và giọng thứ. - Vận dụng: Thực hành tập đọc nhạc giọng La thứ. b. Kĩ năng - Học sinh biết thể hiện bài hát " Lí dĩa bánh bò" với t/c vui, dí dỏm. - Đọc đúng giai điệu, ghép lời ca bài TĐN số 2. 2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh: a. Các phẩm chất: Trách nhiệm, thân ái, yêu cuộc sống hoà bình. b. Năng lực chung: Tư duy, tự học, giao tiếp, hợp tác hội nhập, đánh giá, thực hành, tự quản lí và phát triển bản thân. c. Năng lực chuyên biệt: Hoạt động âm nhạc, hiểu biết âm nhạc, cảm thụ âm nhạc. II. CHUẨN BỊ: 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: * Phương pháp: Đéng n·o, tia chíp, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸. * Phương tiện: SGK, giáo án, nhạc cụ, thanh phách. 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: - SGK, đồ dùng học tập, thanh phách. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: A. Hoạt động khởi động . Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña TRÒ ChuÈn KiÕn thøc cÇn ®¹t GV: Cho HS chơi trò chơi “ Nghe thấu - đoán tài”. GV chỉ định một HS lên bảng và bịt mắt lại sau đó chỉ định 1 bạn bất kì trong lớp hát câu hát trong bài Lí dĩa bánh bò. Học sinh trên bảng phải đoán xem đó là bạn nào và nhận xét bạn đó thể hiện câu hát đó ra sao. - HS tham gia trò chơi. B. Hoạt động hình thành kiến thức . Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña TRÒ ChuÈn KiÕn thøc cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: Ôn tËp bµi hát Lí dĩa bánh bò. - GV híng dÉn HS luyện thanh. - GV cho HS nghe lại giai điệu của bài hát. - Cả lớp trình bày theo phần đệm trong đàn,GV nghe và sửa sai cho các em. - GV hướng dẫn HS trình bày theo nhóm theo lời mới. VD: "Quê hương 2 tiếng ia sáng ngời. Chúng em gắng học thi đua quyết tiến tháng ngày mong ước lớn khôn xây đời, i i i i đời (là đời) mai sau i i i đời, tình tính tang (là đời)2 mai sau i i i i i i - GV tổ chức cho học sinh nhận xét đánh giá lẫn nhau và xếp loại cho HS. Ho¹t ®éng 2: Nhạc lí. H: Nh¾c l¹i c«ng thøc cÊu t¹o gam trëng? Gam trưởng là hệ thống 7 bậc âm được sắp xếp liền bậc, hình thành dựa trên công thức cung và nửa cung. Âm ổn định nhất trong gam gọi là âm chủ ( bậc 1). - GV ®µn 1 ®o¹n nh¹c bµi h¸t: “ChiÕc ®Ìn «ng sao”. H: NhËn xÐt cña em tÝnh chÊt giai ®iÖu bµi h¸t ë giäng trëng. - GV giíi thiÖu: Bµi häc h«m nay c¸c em t×m hiÓu thªm vÒ Gam thø, giäng thø. 1. Gam thứ: H: Gam thứ là gì? Lµ hÖ thèng 7 bËc ©m ®îc s¾p xÕp liÒn bËc h×nh thµnh trªn c«ng thøc cung vµ nöa cung. ¢m æn ®Þnh nhÊt trong gam gäi lµ ©m chñ bËc I. - GV đưa CTCT gam thứ. 1c 1/2c 1c 1c 1/2c 1c 1c - Cho HS quan s¸t vÝ dô Gam La thø . 2. Giọng thứ : HÇu hÕt c¸c b¶n nh¹c, bµi h¸t ®Òu ®îc x©y dùng trªn 2 hÖ thèng giäng trëng vµ giäng thø. Bµi h¸t viÕt ë giäng trëng thêng mang tÝnh chÊt s«i næi, t¬i s¸ng. Bµi viÕt ë giäng thø thêng diễn t¶ sù du d¬ng, tha thiÕt. * Khái niệm: C¸c bËc ©m trong gam thø ®îc sö dông ®Ó x©y dùng giai ®iÖu 1 bµi h¸t hay 1 b¶n nh¹c ngêi ta gäi ®ã lµ giäng thø kÌm theo tªn ©m chñ. - Ví dụ: GV cho HS nghe một vài bài hát được viết ở giọng thứ: “Xuân về trên bản, Quê hương, Ca- chiu- sa” để HS có cảm nhận về giọng thứ. H: So s¸nh bµi h¸t viÕt ë giäng trëng vµ giäng thø cã g× kh¸c nhau. - Giäng trëng vµ giäng thø kh¸c nhau ë c«ng thøc cÊu t¹o ( thÓ hiÖn vÒ mÆt cao ®é). + C«ng thøc giäng trëng lµ : + C«ng thøc giäng thø lµ : 1c 1/2c 1c 1c 1/2c 1c 1c * Dấu hiệu để nhận biết ra bản nhạc viết ở giọng La thứ là không có hoá biểu và kết thúc ở nốt la. Ho¹t ®éng 3 : Tập đọc nhạc: TĐN số 2 - Trở về Su-ri-en-tô. * GV giíi thiÖu : Bµi h¸t trë vÒ Su-ri-en-t« do nh¹c sÜ ngêi Italia tªn lµ Ernesto De Curtis viÕt vµo cuèi thÕ kØ 17. Ngêi d©n I-ta-li-a yªu thÝch vµ coi ®ã lµ mét bµi d©n ca. Víi giai ®iÖu tha thiÕt, bång bÒnh nh lµn sãng §Þa Trung H¶i bµi h¸t diễn t¶ t×nh yªu s©u lÆng cña con ngêi víi m¶nh ®Êt quª h¬ng. - GV yªu cÇu HS quan s¸t b¶n nh¹c bµi và tìm: + Các ký hiệu AN: nhịp 3/4, dấu lặng đen + AHTT của bài; + Giọng của bài: giọng La thứ. - GV cho HS chia câu. - GV gọi HS tËp ®äc tªn nèt nh¹c cña tõng c©u. - GV híng dÉn HS luyện ®äc gam Am - GV cho HS nghe giai điệu của bài. - GV hướng dẫn H đọc từng câu theo đàn, chú ý một số quãng khó trong bài ( rê - la).... - Hướng dẫn lần lượt đến hết bài. - Hướng dẫn học sinh ghép lời ca. - GV kiểm tra theo nhóm, cá nhân để sửa sai, khuyến khích những HS đọc tốt. - HS luyÖn thanh. - HS l¾ng nghe. - HS hát tập thể. - HS trình bày theo nhóm, nhận xét, đánh giá. - HS tr¶ lêi. - HS lắng nghe, nhận xét. - HS trả lời. - HS l¾ng nghe. - HS so sánh. - HS l¾ng nghe. - HS quan s¸t. - Học sinh vỗ tay và đọc AHTT của bài - HS chia câu. - Đọc tên nốt trong bài. - Học sinh đọc thang âm. - Học sinh thực hiện theo hướng dẫn - Ghép lời ca. - HS kiểm tra theo nhóm, cá nhân. 1. Ôn tËp bµi hát: Lí dĩa bánh bò. 2. Nhạc lí. a. Gam thứ: b. Giäng thø: 3. Tập đọc nhạc: TĐN số 2: Trở về Su-ri-en-tô (trích). ( Bài hát I-ta-li-a) C. Hoạt động luyện tập. - HS hát tập thể bài hát và bài tập đọc nhạc . D. Hoạt động vận dụng. - Luyện tai nghe: GV đàn một câu bất kì cho HS nghe và nhận biết đó là câu nào và đọc lại câu nhạc đó. E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - ¤n tËp bµi h¸t, tËp biÓu diễn c¸c ®éng t¸c phô ho¹ cho bµi h¸t. - §äc chÝnh x¸c vÒ cao ®é, trêng ®é, h¸t chuÈn lêi, kÕt hîp víi gâ ph¸ch bµi T§N. - Viết lời mới theo giai điệu bài hát Lí dĩa bánh bò. - §äc tríc bµi ANTT: Nh¹c sÜ Hoµng V©n. T×m t liÖu vÒ nh¹c sÜ Hoµng V©n. Sưu tầm tranh ảnh về chiến dịch Điện Biên Phủ. Thày cô tải đủ bộ giáo án tại website: tailieugiaovien.edu.vn hoặc liên hệ số 0989.832560 để được tư vấn hỗ trợ gủi trực tiếp qua mail ạ
Tài liệu đính kèm:
- giao_an_am_nhac_lop_8_tiet_1_5.doc