Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 15: Đông máu và nguyên tắc truyền máu - Năm học 2019-2020

Ngày soạn: 07/10/2019
Ngày giảng: 09/10/2019
Tiết 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. MỤC TIÊU
 	1. Kiến thức
- Nêu được hiện tượng đông máu và ý nghĩa của sự đông máu, ứng dụng.
của sự đông máu trong bảo vệ cơ thể ,nêu được các ứng dụng của cơ chế đông máu .
-Nêu được ý nghĩa của sự truyền máu.
 	2. Kĩ năng
 - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm, kĩ năng phân tích so sánh.
- Vận dụng kiến thức giải thích các hiện tượng thực tiễn.
- Tìm kiếm, xử lý thông tin, giải quyết vấn đề.
- Tự tin trình bày ý kiến, hợp tác nhóm.
 	3. Thái độ
- Giáo dục ý thức giữ gìn và bảo vệ cơ thể, biết xử lí khi bị chảy máu và biết giúp đỡ người xung quanh.
	II. CHUẨN BỊ
	Phương án dạy học
III. PHƯƠNG PHÁP
Trực quan, vấn đáp, hợp tác nhóm
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức: (1’) Kiểm tra sĩ số hs
2. Kiểm tra đầu giờ:(3’)
? Cơ thể người có những loại tế bào máu nào? Các bạch cầu đó tạo nên những hàng rào nào để bảo vệ cơ thể?
 3. Các hoạt động 
	Vào bài (1’): GV đặt vấn đề: Khi bị vật sắc nhọn châm ( cứa) vào tay thì có hiện tượng gì?
Hoạt động 1: Tìm hiểu cơ chế và vai trò đông máu (18’)
Hoạt động của thầy trò
Nội dung
- GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ và đọc thông tin trong sách giáo khoa và trả lời câu hỏi:
? Hiện tượng gì xảy ra khi em bị vật sắc, nhọn cứa vào tay?
- HS trả lời được
- GV chốt KT
- GV đặt câu hỏi: Dựa vào sơ đồ trong SGK, em hãy nêu cơ chế đông máu?
- HS trả lời
- GV nhận xét, chốt KT
=> Từ trên em hãy nêu khái niệm đông máu là gì?
? Vai trò của đông máu với cơ thể người?
- Để khắc sâu hơn về kiến thức, giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động theo nhóm 5' để trả lời các câu hỏi ở phần trong SGK.
- HS thực hiện
- GV nhận xét để HS có thể nhớ, khắc sâu được kiến thức.
I. Đông máu
- Hiện tượng: Khi bị thương đứt mạch máu thì máu chảy ra một lúc rồi ngừng lại nhờ một khối máu bịt vết thương
- Khi máu ra khỏi thành mạch va chạm vào bờ vết rách. Các tiểu cầu bị vỡ giải phóng enzim. Enzim kết hợp với ion Ca2+ biến chất sinh tơ máu thành tơ máu. Tơ máu kết thành mạng lưới ôm giữ các tế bào máu tạo thành khối máu đông.
- Đông máu là hiện tượng hình thành khối máu đông để bịt kín vết thương
- Giúp cơ thể tự bảo vệ chống mất máu khi bị thương
 Hoạt động 2 Tìm hiểu các nguyên tắc truyền máu (17’)
Hoạt động của thầy trò
Nội dung
+ VĐ 1: Các nhóm máu ở người
- GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung SGK thảo luận nhóm 3' và trả lời câu hỏi : Có bao nhiêu nhóm máu ở người ?
- HS trả lời được.
- GV chốt KT.
- GV hướng dẫn học sinh về sơ đồ trong hình 15 và yêu cầu HS lên thực hiện lại ở các vị trí ô tròn bị đông máu hay không bằng cách sử dụng các ký hiệu là có hoặc không.
- HS thực hiện.
- GV yêu cầu HS quan sát H15 và đọc thông tin trong SGK Hoàn thành sơ đồ ở mục SGK
 HS thảo luận -> Đại diện nhóm trình bày – chia sẻ rút ra kết luận.
+ VĐ 2: Các nguyên tắc truyền máu
- GV yêu cầu HS đọc nội dung trong SGK và trả lời các câu hỏi:
Máu có nhiễm các loại vi rút, vi khuẩn có thể đem truyền cho người khác được không?
 HS nghiên cứu sau đó trình bày 
- GV nhận xét, hoàn thiện kiến thức cho HS.
- GV yêu cầu HS đọc kết luận chung
II. Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người
- Ở người có 4 nhóm máu O, A, B, AB 
- Sơ đồ truyền máu:
 A
 I
 A
O -O AB-AB
 B
 I
 B 
2. Các nguyên tắc truyền máu 
 - Khi truyền máu cần xét nghiệm trước để.
 + Truyền nhóm máu phù hợp đảm bảo hồng cầu người cho không bị ngưng kết trong máu người nhận
 + Truyền máu không có mầm bệnh .
- Truyền từ từ. 
4. Tổng kết và hướng dẫn học bài
 	a. Tổng kết (4’)
	Hãy đánhdấu x vào đầu câu trả lời đúng
1. Tế bào máu tham gia vào quá trình đông máu 
a) Hồng cầu
b) Bạch cầu
c) Tiểu cầu d) cả 3 yếu tố trên
2. Người có nhóm máu AB không truyền được cho người có nhóm máu A, B, O vì :
	a) Nhóm máu AB hồng cầu có cả A và B
	b) Nhóm máu AB huyết Tương không có anpha và bêta. 
	c) Nhóm máu AB ít người có
 	Đáp án : 1- d, 2- a
 	b. Hướng dẫn học bài ( 1’)
	- Học bài làm bài tập sgk, vở bài tập
	- Đọc mục em có biết
	- Xem trước bài 16:Nghiên cứu sự tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết
	+ Trình bày được sơ đồ vận chuyển máu và bạch huyết trong cơ thể.