Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tuần 27 - Năm học 2019-2020

Tuần 27
Tiết 51
CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
Ngày soạn:16/03/2019
Ngày dạy: 18/03/2019
MỤC TIấU:
Xỏc định rừ cỏc thành phần của 1 cơ quan phõn tớch , nờu được ý nghió của cơ quan phõn tớch đối với cơ thể .
Mụ tả được cỏc thành phần chớnh của cơ quan thụ cảm thị giỏc , nờu rừ được cấu tạo của màng lưới trong cầu mắt .
Giải thớch được cơ chế điều tiết của mắt để nhỡn rừ vật .
Phỏt triển kỹ năng quan sỏt và phõn tớch hỡnh Kỹ năng hoạt động nhúm .
Giỏo dục ý thức bảo vệ mắt à đeo kớnh rõm khi đi nắng 
KỸ NĂNG SỐNG CƠ BẢN:
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu nhận biét được những thói quen xấu làm ảnh hưởng đến mắt, biện pháp bảo vệ mắt.
- Kỹ năng hợp tác, lăng nghe, ứng xử/ giao tiếp trong khi thảo luận.
- Kĩ năng tự nhận thức: nhận biết được những thói quen xấu làm ảnh hưởng đến mắt của bản thân.
- Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp
TRỌNG TÂM: Cơ quan phõn tớch thị giỏc.
PHƯƠNG PHÁP:
- Dạy học nhóm
- Động não
- Vấn đáp -tìm tòi
- Trình bày 1 phút
- Trực quan.
PHƯƠNG TIỆN:Tranh phúng to hỡnh 49.1 ; 49.2 ; 49.3 Mụ hỡnh cấu taọ mắt 	
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Ổn định tổ chức: 1’
Kiểm tra bài cũ: 3’ Trỡnh bày cấu tạo và chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng?
Khỏm phỏ:1’ Chỳng ta thường ngày nhỡn quan sỏt sự vật hiện tượng trong đời sống vậy chỳng cú cấu tạo như thế nào.
Kết nối:
Hoạt động 1 : Cơ quan phõn tớch 5’
HĐ của giỏo viờn
HĐ của học sinh
Nội dung
GV yờu cầu học sinh nghiờn cứu thụng tin SGK à trả lời cõu hỏi :
Một cơ quan phõn tớch gồm những thành phần nào ?
+í nghió của cơ quan phõn tớch đối với cơ thể ?
GV lưu ý hsinh : Cơ quan thụ cảm tiếp nhận kớch thớch tỏc động lờn cơ thể – là khõu đầu tiờn của cơ quan phõn tớch 
Học sinh tự thu nhận thụng tn và trả lời cõu hỏi . 
Một vài học sinh phỏt biểu 
- Học sinh tự rỳt ra kết luận
I . Cơ quan phõn tớch gồm : 
Cơ quan thụ cảm 
Dõy thần kinh 
+Bộ phận phõn tớch ở trung ương ( vựng thần kinh ở đại nóo )
ý nghió : Giỳp cơ thể nhận biết được tỏc động của mụi trường
Hoạt động 2: Cơ quan phõn tớch thị giỏc. 20’
( Hỡnh 49-1 và nội dung liờn quan lệnh ▼ trang 155 khụng dạy)
HĐ của giỏo viờn
HĐ của học sinh
Nội dung
GV: ? Cơ quan phõn tớch thị giỏc gồm những thành phần nào ? 
GV hướng dẫn học sinh nghiờn cứu cấu tạo cấu mắt ở hỡnh 49.2 và mụ hỡnh à làm bài tập điền từ tr 156 
GV hướng dẫn học sinh nghiờn cứu cấu tạo cấu mắt ở hỡnh 49.2 và mụ hỡnh à làm bài tập điền từ tr 156 
GV: Chốt lại đỏp ỏn đỳng:
+ Cơ vận động mắt
+ Màng cứng
+ Màng mạch
+ Màng lưới
+Tế bào thụ cảm thị giỏc.
- GV treo tranh 49.3 nghiờn cứu thụng tin.
→ Nờu cấu tạo của màng lưới
GV hướng dẫn HS quan sỏt sự khỏc nhau tế bào nún và tế bào que trong mối quan hệ với thần kinh thị giỏc
( Hỡnh 49-4 và lệnh ▼ trang 157 khụng dạy)
GV cho học sinh giải thớch một số hiện tượng :
Tại sao ảnh của vật hiện trờn điểm vàng lại nhỡn rừ nhất ?
Vỡ sao trời tối ta khụng nhỡn rừ màu sắc của vật ?
Vai trũ của thể thủy tinh trong cầu mắt ?
Trỡnh bày qỳa trỡnh tạo ảnh ở màng lưới ?
Học sinh dưạ vào kiến thức mục 1 để trả lời :
Học sinh quan sỏt kỹ hỡnh từ ngoài vào trong à ghi nhớ cấu tạo cầu mắt .
Thảo luận nhúm để hoàn chỉnh bài tập 
Học sinh t bày cấu tạo trờn tranh , lớp bổ sung 
HS quan sỏt hỡnh kết hợp đọc thụng tin → trả lời cõu hỏi
1 -2 HS trỡnh bày, lớp bổ sung.
HS rỳt ra kết luận.
Học sinh quan sỏt hỡnh và kết hợp với thụng tin à trả lời cõu hỏi :
Tại Điểm vàng mỗi chi tiết ảnh được 1 tế bào nún tiếp nhận và truyền về nóo qua 1 tế bào thần kinh 
-Hs: đọc thụng tin à rỳt ra kết luận về vai trũ của thủy tinh thể và sự tạo ảnh
- Một vài Hs phỏt biểu lớp bổ sung hoàn thiện kiến thức.
II . Cơ quan phõn tớch thị giỏc : gồm
 CỏcTB thụ cảm thị giỏc
Dõy thần kinh thị giỏc.
Vựng thị giỏc ở thựy chẩm
1/ Cấu tạo của cầu mắt gồm :
- Màng bọc
Màng cứng : Phiỏ trước là màng giỏc trong suốt
Màng mạch : Phiỏ trước là lũng đen . nhiều mạch mỏu ,cỏc TB sắc tố đen 
Màng lưới
Tế bào nún 
Tế bào que 
- Mụi trường trong suốt
+ Thủy dịch
+ Thể thủy dịch
+ Dịch thủy tinh
2/ Cấu tạo của màng lưới : gồm 
Tế bào nún : Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc
Tế bào que :Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu 
Điểm vàng : Là nơi tập chung tế bào non 
Điểm mự : Khụng cú tế bào thụ cảm thị giỏc 
3/ Sự tạo ảnh ở màng lưới 
Thể thủy tinh ( như 1 thấu kớnh hội tụ ) cú khả năng điều tiết để nhỡn rừ vật
- Ánh sỏng phản chiếu từ vật tới màng lưới tạo nờn 1 ảnh thu nhỏ lộn ngược à kớch thớch tế bào thụ cảm à dõy thần kinh thị giỏc à vựng thị giỏc 
Thực hành/luyện tập:5’
1/ Điền cỏc từ Đ hay S vào đầu cỏc cõu sau :
Cơ quan phõn tớch gồm : CƠ q thụ cảm thị giỏc , d t kinh và bộ phận trung ương 
Cỏc tế bào nún giỳp chỳng ta nhỡn rừ về ban đờm 
Sự phõn tớch hỡnh ảnh xảy ra ngay ở cơ quan thụ cảm thị giỏc .
Khi rọi đốn pin vào mắt thỡ đồng tử dón rộng để nhỡn rừ vật .
2 /Trỡnh bày quỏ trỡnh thu nhận ảnh của vật ở cơ quan phõn tớch thị giỏc ? 
Vận dụng: 5’Trả lời cõu hỏi cuối bài.
Dặn dũ:5’
Học bài và trả lời cõu hoỉ SGK Đọc mục : “em cú biết “Tỡm hiểu một số bệnh về mắt Xem bài mới: VỆ SINH MẮT
ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG SỐNG:
Kĩ năng sống được đỏnh giỏ:
Cụng cụ đỏnh giỏ:
Đỏnh giỏ:
Rỳt kinh nghiệm:
Tuần 27
Tiết 52
VỆ SINH MẮT
Ngày soạn:19/03/2019
Ngày dạy: 21/03/2019
MỤC TIấU:
- Hiểu rừ nguyờn nhõn của tật cận thị , viễn thị và cỏch thức khắc phục 
 - Trỡnh bày được nguyờn nhõn gõy bệnh đau mắt hột , cỏch lõy truyền và biện phỏp phũng chống .
- Phỏt triển kỹ năng quan sỏt , nhận xột và liờn hệ thực tế 
- Giỏo dục ý thức bảo vệ mắt , phũng trỏnh cỏc bệnh về mắt . 
KỸ NĂNG SỐNG CƠ BẢN:
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu nhận biét được những thói quen xấu làm ảnh hưởng đến mắt, biện pháp bảo vệ mắt.
- Kỹ năng hợp tác, lăng nghe, ứng xử/ giao tiếp trong khi thảo luận.
- Kĩ năng tự nhận thức: nhận biết được những thói quen xấu làm ảnh hưởng đến mắt của bản thân.
- Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp
TRỌNG TÂM: Cỏc tật của mắt
PHƯƠNG PHÁP:
- Dạy học nhóm
- Động não
- Vấn đáp -tìm tòi
- Trình bày 1 phút
 - Trực quan
PHƯƠNG TIỆN:
1/ Giỏo viờn: Tranh phúng to hỡnh 50.1 ; 50.2 ; 50.3 ; 50.4; 	Bảng phụ 	
	Phiếu học tập : Bệnh đau mắt hột 
Nguyờn nhõn 
Đường lõy 
Triệu chứng 
Hậu quả 
Cỏch phũng trỏnh 
2 / Học sinh : Bảng phụ , SGK 
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Ổn định tổ chức: 1’
Kiểm tra bài cũ: 3’ 
-Trỡnh bày cấu tạo của cầu mắt ? Tại sao ảnh của vật hiện trờn điểm vàng lại nhỡn rừ nhất ?
1 . Cơ quan phõn tớch gồm cỏc bộ phận nào ? 
 A/ Cơ quan thụ cảm . B/ Dõy thần kinh 
 C/ Bộ phận phõn tớch ở trung ương . D/ Cả a , b , c đều đỳng .
 2 . Cơ quan thụ cảm ( bộ phận ngoại biờn ) của cơ quan phõn tớch thị giỏc là gỡ ?
 A/ Mắt B/ Thủy dịch , thể thủy tinh , dịch thủy tinh 
 C/ Màng lưới D/ Cỏc tế bào hỡnh nún và hỡnh que ở màng lưới .
 3 . Tại sao khi đi trờn tàu xe khụng nờn đọc sỏch bỏo ?
Khỏm phỏ:1’ Hóy kể cỏc tật và bờnh về mắt mà em biết? Gv giới thiệu nội dung bài tỡm hiểu một số tật và bệnh về mắt.
Kết nối:
Hoạt động 1 : Cỏc tật của mắt 15’
HĐ của giỏo viờn
HĐ của học sinh
Nội dung
Cỏc em hóy kể một số tật của mắt mà em được biết ? 
Vậy cận thị là gỡ ? à Ghi bài 
GV yờu cầu học sinh đọc thụng tin trong SGK trang 159.
Gv treo hỡnh 50.1 và hướng dẫn :
Muốn cho ảnh của một vật nằm ở màng lưới của mắt người bị cận thỡ ta phải làm như thế nào ?
GV treo tranh hỡnh 50.2 cho học sinh quan sỏt .
Kớnh của người cận thị cú đặc điểm
Trỏi với cận thị là viễn thị à Viễn thị là gỡ ? à GV ghi bài 
GV treo tranh H 50-3 à Cho học sinh so sỏnh nờu sự khỏc nhau giữa cận thị và viễn thị ? à GV ghi 
GV liờn hệ thực tế : Viễn thị thường xảy ra ở người già , cũn cận thị bõy giờ chỳng ta thường gặp ở thanh thiếu niờn và cú xu hướng ngày càng tăng . 
Vậy em hóy nờu cỏc biện phỏp hạn chế tỉ lệ học sinh mắc bệnh cận thị.
HS: Vận dung hiểu biết trà lời.
HS: tự thu nhận thụng tin trả lời được.
Học sinh đọc thụng tin và quan sỏt hỡnh 50 . 1 rồi trả lời cõu hỏi của giỏo viờn .
Bẩm sinh 
Do ta giữ khụng đỳng khỏang cỏch khi đọc sỏch hay đọc sỏch nơi thiếu ỏnh sỏng à làm mắt điều tiết nhiều 
25 à 30 cm 
Ta phải đeo kớnh cận 
- Là kớnh phõn kỳ – kớnh cú mặt lừm .
Học sinh trả lời và ghi bài 
HS: Đeo kớnh hội tụ – kớnh cú mặt lồi ( kớnh lóo )
- Đối với nhà trường : những năm trước chỉ cú 4 búng đốn nhưng cỏc em thấy bõy giờ chỳng ta được học trong 1 phũng cú 10 à 12 búng và bàn ghế cũng dó được trang bị cho phự hợp với cỏc em .
I . Cỏc tật của mắt 
1 . Cận thị : Là tật mà mắt chỉ cú khả năng nhỡn gần 
Nguyờn nhõn : 
Bẩm sinh : Cầu mắt dài
Thể thủy tinh quỏ phồng do khụng giữ vệ sinh khi đọc sỏch .
Cỏch khắc phục : 
Đeo kớnh mặt lừm 
( kớnh phõn kỳ hay kớnh cận ).
2 . Viễn thị : Là tật mà mắt chỉ cú khả năng nhỡn xa 
Nguyờn nhõn : 
Bẩm sinh:Cầu mắt ngắn
Thể thủy tinh bị lóo hoỏ à mất khả năng điều tiết 
Cỏch khắc phục : 
Đeo kớnh mặt lồi 
(kớnh hội tụ hay kớnh viễn
Hoạt động 2: Bệnh về mắt 10’
HĐ của giỏo viờn
HĐ của học sinh
Nội dung
GV yờu cầu học sinh nghiờn cứu thụng tin 
Ngoài bệnh đau mắt hột cũn cú những bệnh gỡ về mắt ? 
Nờu cỏc cỏch phũng trỏnh cỏc bệnh về mắt ?
GV cú thể liờn hệ thờm : cỏc bệnh loạn thị hay mự màu .
Kết luận chung : Học sinh đọc khung ghi nhớ SGK 
* Tớch hợp mụi trường : Cỏc bệnh về mắt cũng cú thể lõy lan qua mụi trường nước, khụng khớ bị ụ nhiễm.Vỡ thế cần phải giữ vệ sinh mơi trường để phũng bệnh
- Hs đọc kỹ thụng tin 
- Học sinh thảo luận để rỳt ra kết luận :
Do Virỳt
Mi mắt nổi hột 
Mự loà
Dựng chung khăn , tắm nơi ụ nhiễm 
Học sinh kể thờm một số bệnh về mắt . Và đề ra cỏc biện phỏp phũng chống. 
Giữ mắt sạch sẽ 
Rưả mắt bằng nước muối loóng , nhỏ thuốc mắt 
Ăn uống đủ Vitamin
+ Khi ra đường nờn đeo kớnh.
II . Bệnh về mắt : 
Cỏc bệnh về mắt khỏc :
 + đau mắt hột
Đau mắt đỏ 
Viờm kết mạc 
Khụ mắt 
- Cỏch phũng trỏnh : Giữ vệ sinh mắt và dựng thuốt theo chỉ dẫn của bỏc sĩ .
Thực hành/luyện tập:5’
-Nguyờn nhõn nào gõy nờn tật cận thị và viễn thị ? 
-Chọn cõu trả lời đỳng nhất : Nguyờn nhõn phổ biến gõy nờn cận thị là gỡ ?
 A/ Do bẩm sinh : Cầu mắt quỏ dài B/ Do khụng rưả mặt thường xuyờn bằng nước muối loóng .
C/ Do khụng giữ đỳng khoảng cỏch trong vệ sinh học đường . D/ Do bẩm sinh : Thể thủy tinh quỏ lồi .
Vận dụng: 5’Trả lời cõu hỏi cuối bài.
Dặn dũ:5’
-Học bài và trả lời cõu hoỉ SGK - Đọc mục : “em cú biết “ - Chuẩn bị : “Cơ quan phõn tớch thớnh giỏc”
ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG SỐNG:
Kĩ năng sống được đỏnh giỏ:
Cụng cụ đỏnh giỏ:
Đỏnh giỏ:
Rỳt kinh nghiệm: