Giáo án Vật lí Lớp 8 - Bài 10: Lực đẩy Ác-si-mét - Bạch Văn Thảo

BẢNG THUYẾTMINH
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ E-LEARNING
BÀI: LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
MÔN: VẬT LÝ 8
I. THÔNG TIN CUỘC THI VÀ TÁC GIẢ
Thông tin cuộc thi
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUỸ LAWRENCE S.TING
Cuộc thi quốc gia Thiết kế bài giảng e-Learning lần thứ 4
--------------------
Tiêu đề bài dự thi
LỰC ĐẨY ÁC-SI-MÉT
Chủ đề
Môn Vật lý/ Lớp 8
Thông tin tác giả
Giáo viên: 1. Bạch Văn Thảo
 2. Cái Thị Phương Mai
Email
bvthao.c2ttpl.pl@hue.edu.vn
Điện thoại liên lạc
Điện thoại di động: 0985245915 - 0986608095
Đơn vị công tác
Trường THCS TT Phú Lộc
Địa chỉ công tác
Trường THCS TT Phú Lộc – Thị Trấn Phú Lộc – Huyện Phú Lộc – Tỉnh Thừa Thiên Huế
Giấy phép bài dự thi
CC-BY hoặc CC-BY-SA
Tháng/năm
Tháng 12/2016

II. PHẦN THUYẾT TRÌNH
1. Lý do chọn đề tài
Trong thời đại ngày nay, công nghệ thông tin là một nhu cầu không thể thiếu trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Đặc biệt trong giáo dục, sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học là một việc làm hết sức cần thiết. Ngoài hình thức giáo dục trực tiếp trên lớp, học trực tuyến thông qua bài giảng e-learning đang là một hình thức mới, được nhiều nước áp dụng bởi tính chủ động về mặt thời gian, phong phú về hình thức, học sinh tự học, chủ động nghiên cứu để nắm tốt được nội dung, kiến thức của bài. Không những thế với bài giảng e-learningta có thể chuyển đổi các bài giảng bằng hình thức trình chiếu Powerpoint sang dạng tương tác multimedia, có lời thuyết minh (narration), có câu hỏi tương tác (quizze) và khảo sát (surveys), tạo hoạt động điều khiển dẫn dắt chương trình (animation), và tạo mô phỏng (simulation), qua đó giúp cho bài học không còn “khô khan” mà trở nên sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn học sinh hơn, giúp cho các em có thể học mọi nơi, mọi lúc và ngày càng yêu thích môn học.
Trên cơ sở như vậy tôi đã chọn bài “Lực đẩy Ác-si-mét” để soạn bài giảng e-earning.
Với ý tưởng khi xây dựng bài là làm sao để bài học trở nên sinh động, lôi cuốn, hấp dẫn. Học sinh không còn cảm giác mình đang gò bó theo một tiết học mà như đang theo dõi 1 câu chuyện và tương tác với người dẫn chuyện để rồi từ đó hình thành nên kiến thức. Học sinh luôn bị cuốn hút tò mò nội dung tiếp theo mà các em sẽ được tìm hiểu là gì cho đến khi kết thúc bài học. Đặc biệt, các em không bị nhàm chán để rồi “next” qua các nội dung tiếp theo.
Trong bài giảng này:
- Tôi đã soạn bằng phần mềm adobe presenter
- Có âm thanh: Bài hát, nhạc không lời, và lời dẫn dắt bài của giáo viên.
- Có video để minh hoạ 
- Có các thí nghiệm ảo để hướng dẫn học sinh các bước thí nghiệm.
- Có các câu hỏi, bài tập tương tác với học sinh
2. Tóm tắt bài giảng
SLIDE
Trình chiếu
Mục tiêu ý tưởng thiết kế
Slide 1 Thông tin chung

Slide thông tin trên nền nhạc: giúp người học thư giãn trước khi vào học bài mới và biết thông tin về tác giả.
Slide 2
Mục tiêu bài học 

Định hướng cho người học những mục tiêu cần đạt trong bài học về kiến thức, kỹ năng và thái độ
Slide 3
Mục tiêu bài học 

Định hướng cho người học những mục tiêu cần đạt trong bài học về năng lực
Slide 4
Kiểm tra bài cũ

Dẫn dắt người học đi vào phần ôn lại kiến thức cũ để bổ trợ cho kiến thức mới
Slide 5
Câu hỏi bài cũ 1 

Kiến thức trong câu hỏi này có tác dụng bổ trợ cho kiến thức mới. Đây là kiến thức các em đã học ở lớp 6. Nếu người học trả lời đúng thì sẽ tiếp tục sang câu hỏi tiếp theo. Nếu sai thì sẽ nhận được thông tin tương tác của giáo viên hướng dẫn các em xem lại kiến thức của bài cũ
Slide 6
Câu hỏi bài cũ 2 

Đây cũng là kiến thức các em đã học ở lớp 6. Nếu người học trả lời đúng thì sẽ tiếp tục sang slide tiếp theo. Nếu sai thì sẽ nhận được thông tin tương tác của giáo viên hướng dẫn các em xem lại kiến thức của bài cũ
Slide 7
Kết quả 

Đánh giả kết quả người học sau phần kiểm tra bài cũ. Phản hồi của giáo viên. 
Người học có thể quay lại để xem đáp án đúng để chuẩn bị kiến thức chính xác trước khi vào bài mới.
Slide 8
Tình huống 

Dẫn dắt người học vào tình huống, tạo sự tò mò
Slide 9
Tình huống 

Cho người học quan sát 1 video tình huống trong thực tế nhằm tạo sự thu hút
Slide 10
Tình huống 

Chốt lại tình huống có vấn đề cần nghiên cứu trong bài học để dẫn dắt vào bài mới
Slide 11
Bài mới

Giới thiệu tiêu đề bài mới
Slide 12
Tiến trình bài giảng

Giới thiệu tiến trình bài giảng để người học chủ động trong quá trình tiếp thu kiến thức của mình
Slide 13
Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó

Giới thiệu mục đích và dụng cụ thí nghiệm
Slide 14
Hướng dẫn thí nghiệm

Hướng dẫn các bước tiến hành thí nghiệm để người học có thể dựa vào đó mà tiến hành thí nghiệm và thu thập số liệu điền vào bảng kết quả (Ở đây GV không quay clip hướng dẫn bằng video nhằm tránh trường hợp sử dụng quá nhiều video sẽ gây cảm giác nhàm chán. Đồng thời, hướng dẫn ảo để kích thích sự tò mò của người học đối với kết quả thí nghiệm, người học sẽ có cảm giác muốn làm thí nghiệm để xem có giống với sự trình bày của giáo viên)
Slide 15
Hướng dẫn thí nghiệm
Video clip thí nghiệm của học sinh
Đối với slide này:
Nếu người học đang học trực tuyến và không có điều kiện làm thí nghiệm thì có thể theo dõi, quan sát để có kết quả thí nghiệm và tiếp tục nội dung bài học.
Nếu người học làm thí nghiệm mà không hiệu quả thì có thể dựa vào đây để rút ra nguyên nhân và hướng khắc phục hoặc biết cách làm lại
Nếu người học đã làm thí nghiệm thành công thì sẽ có 2 kết quả (1 là của người học, 2 là của 2 bạn trong clip) từ đó việc nhận xét, rút ra kết luận tăng tính thuyết phục hơn 
Slide 16
Phân tích kết quả thí nghiệm

Dẫn dắt người học từ kết quả thí nghiệm đi dần đến nội dung kiến thức thông qua các câu hỏi tương tác của giáo viên. Nếu người học trả lời đúng thì sẽ qua slide tiếp theo, nếu sai thì sẽ nhận được tương tác phản hồi nhắc nhở của giáo viên
Slide 17
Phân tích kết quả thí nghiệm

Dẫn dắt người học từ kết quả thí nghiệm đi dần đến nội dung kiến thức thông qua các câu hỏi tương tác của giáo viên
Slide 18
Kết quả

Đánh giá kết quả tương tác của người học từ đó giáo viên đưa ra những phản hồi thích hợp. Người học cũng có thể xem lại 1 lần nữa kết quả phân ích thí nghiệm để nắm rõ hơn vấn đề trước khi đi đến nhận xét hay rút ra kết luận
Slide 19
Kết luận về tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó

Dẫn dắt người học đi đến kết luận về tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó
Slide 20
Giới thiệu Ác-si-mét


Video clip giới thiệu vài nét về tiểu sử của nhà Vật lý Ác-si-mét. Vừa giúp người học biết được thêm thông tin về người đã tìm ra lực đẩy Ác-si-mét vừa giúp người học kịp thư giãn sau mục I để chuẩn bị tiếp tục chuyển sang nội dung mới
Slide 21
Những lực tác dụng lên vật khi nhúng vật vào trong chất lỏng


Chốt lại 1 lần nữa về những lực tác dụng lên vật khi nhúng vật vào trong chất lỏng để người học khắc sâu kiến thức đồng thời gợi mở để người học trả lời được tình huống ở đầu bài
Slide 22
Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét


Dẫn dắt người học sang nội dung thứ hai: “Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét”
Slide 23
Câu chuyện về Ác-si-mét và chiếc vương miện bằng vàng

Video clip “Ác-si-mét và chiếc vương miện bằng vàng”
Dẫn dắt người học đi đến nội dung cần nghiên cứu thông qua 1 đoạn phim hoạt hình để làm nhẹ nội dung bài học đồng thời tăng sự lôi cuốn, sự tò mò, chú ý của người học vào nội dung bài
Slide 24
Dự đoán

Đưa ra dự đoán của Ác-si-mét (Đó cũng chính là nội dung cần nghiên cứu tiếp theo)
Slide 25
Mục đích và dụng cụ thí nghiệm

Giới thiệu mục đích và dụng cụ thí nghiệm để kiểm tra dự đoán cảu Ác-si-mét
Slide 26, 27, 28
Các bước tiến hành thí nghiệm
Hướng dẫn các bước tiến hành thí nghiệm bằng mô phỏng 
Tương tự như trên, Gv không quay clip mà mô phỏng để bài học không bị nhàm chán do quá nhiều clip và kích thích sự tò mò của người học
Slide 29
Thí nghiệm của học sinh
Video clip thí nghiệm của học sinh
Tương tự như thí nghiệm 1
Slide 30
Phân tích kết quả thí nghiệm

Dẫn dắt học sinh đi đến phân tích kết quả thí nghiệm
Slide 31, 32, 33, 34, 35
Các câu hỏi tương tác
Các câu hỏi tương tác
Người học tham gia trả lời các câu hỏi tương tác (Đó cũng chính là ý đồ của giáo viên khi các câu hỏi tương tác chính là sự dẫn dắt người học phân tích kết quả thí nghiệm để đi đến kết luận), người học không nghĩ rằng mình đang phân tích kết quả thí nghiệm để cố gắng tìm đến kiến thức mà chỉ có cảm giác đang trao đổi, trả lời các câu hỏi được đặt ra và đến kêt luận lúc nào mĩnh cũng không hay (Từ đó người học không còn áp lực nội dung bào học)
Slide 36
Kết quả

Đánh giá lại kết quả tiếp nhận kiến thức của người học và giáo viên đưa ra phản hồi thích hợp. Trong slide này người học cũng có thể quay lại để xem kết quả các câu trả lời để nắm lại kiến thức 1 cách chính xác hơn
Slide 37
Nhận xét

Từ những kiến thức mà người học thu nhận được, gv khẳng định 1 lần nữa về kết quả dự đoán của Ác-si-mét và dẫn dắt người học đi đến tìm hiểu công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét
Slide 38
Lập luận để đi đến công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét

Từ kết quả thí nghiệm và kiến thức ở phần bài cũ, Gv lập luận giúp người học rút ra được công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét 
Slide 39
Công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét

GV chốt lại công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét, nêu tên và đơn vị các đại lượng có trong công thức.
Trong slide này GV cố ý để lại toàn bộ nội dung kiến thức của cả bài để người học nắm được 1 cách tổng thể hơn.
Slide 40
Vận dụng

Dẫn dắt học sinh chuyển sang nội dung thứ 3: Vận dụng
Slide 41, 42, 43, 44
Vận dụng kiến thức trả lời các câu hỏi 
Các câu hỏi tương tác
Học sinh vận dụng kiến thức vừa tiếp thu được để trả lời 1 số kiến thức cũng như giải bài tập đơn giản (đã được trắc nghiệm hoá) trong đó có cả tình huống ở đầu bài, 1 số hiện tượng thực tế.
Trong quá trình người học trả lời câu hỏi sẽ có những phản hồi thích hợp của giáo viên
Slide 45
Kết quả

Đánh giá kết quả tiếp thu kiến thức của học sinh và đưa ra phản hồi thích hợp
Slide 46
Cách nhận biết chiếc vương miện không được làm từ vàng nguyên chất

Dẫn dắt người học vận dụng kiến thức đã học quay lại trả lời câu hỏi mà chính các em đang tò mò “Làm sao Ác-si-mét biết được chiếc vương miện không làm từ vàng nguyên chất” 
Slide 47
Cách nhận biết chiếc vương miện không được làm từ vàng nguyên chất
Video clip giải thích cách nhận biết chiếc vương miện không được làm từ vàng nguyên chất
Trường hợp người học đã biết cách trả lời:
Giúp người học củng cố thêm 1 lần nữa về cách giải thích của mình
Trường hợp người học chưa biết cách trả lời:
Giúp người học biết được cách nhận biết chiếc vương miện không được làm từ vàng nguyên chất
Slide 48
Liên hệ thực tê

Liên hệ thực tế về lực đẩy Ác-si-mét để người học hiểu biết thêm
Slide 49
Củng cố

Củng cố lại kiến thức thông qua bản đồ tư duy để học sinh tiêp nhận kiến thức nhẹ nhàng hơn và dễ nhớ hơn
Slide 50
Hướng dẫn học bài

Giúp người học biết được nội dung cần thực hiện khi về nhà qua đó giúp các em biết cách học bài cũng như chuẩn bị tốt hơn trước khi học bài tiếp theo
Slide 51
Tư liệu tham khảo

Đưa ra các tư liệu tham khảo thể hiện sự tri ân, tôn trọng quyền tác giả và cảm ơn các tác giả cung cấp tư liệu cũng như những người đã giúp đỡ để hoàn thành kế hoạch bài dạy

III. KẾT LUẬN.
Trên đây là toàn bộ bản thuyết trình cho bài giảng E- Learning của tôi. 
Qua bài giảng này, tôi nghĩ, đã tạo cho các người học hứng thú học tập. Các em nắm được kiến thức một cách nhẹ nhàng, không gò ép, các em có thể học bất cứ lúc nào. Hình thức học này mang tính chất mở, thoải mái thông qua các câu hỏi trắc nghiệm có đánh giá bằng nhận xét cụ thể giúp học sinh tư duy và ghi nhớ bài tốt hơn. Với những đoạn video tình huống, phim hoạt hình sẽ tạo sự lôi cuốn đối với học sinh hơn.
Tuy nhiên, trong quá trình thiết kế bài giảng sẽ không thể tránh khỏi những hạn chế, khuyết điểm. Để bài giảng được tốt hơn, rất mong được sự góp ý, đánh giá về chuyên môn và công nghệ của quý vị giám khảo để tôi có thể xây dựng bài giảng hay hơn, hiệu quả hơn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của bản thân đối với người học nói riêng và nâng cao chất lượng của ngành giáo dục nói chung.
Xin chân thành cảm ơn! 
Phú Lộc, ngày 10 tháng 11 năm 2016
 Người trình bày
 Bạch Văn Thảo