Bài giảng Hóa học Lớp 8 - Tiết 15, Bài 12: Sự biến đổi chất - Dương Hoàng Chiến

HÓA HỌC 8 
Giáo viên: Dương Hoàng Chiến 
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO BA VÌ 
TRƯỜNG THCS SƠN ĐÀ 
Kiểm tra b à i cũ 
- Biểu thức: 
? 1. Phát biểu quy tắc hóa trị v à nêu biểu thức 	 
 Trong công thức hoá học, tích chỉ số v à hoá trị của nguyên tố n à y bằng tích chỉ số v à hoá trị của nguyên tố kia. 
?2. Tính hóa trị của Fe có trong Fe 2 O 3 ? 
- Gọi a là hóa trị của Fe. 
- Ta có biểu thức: 2.a = 3.II 
- Vậy Fe trong công thức Fe 2 O 3 có hóa trị III 
Giải 
Kiểm tra b à i cũ 
- Chuyển thành tỉ lệ : 
?3: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Sắt hóa trị III và nhóm SO 4 hóa tri II 
GIẢI 
- Công thức chung : Fe x (SO 4 ) y . 
III II 
 Theo qui tắc hóa trị ta có : 
x . III = y . II 
 x = 2 và y = 3 
V ậy CTHH: Fe 2 (SO 4 ) 3 
= 
= 
Chương II: 
NỘI DUNG CỦA CHƯƠNG 
Sự biến đổi của chất như thế nào thì được gọi là hiện tượng vật lí, là hiện tượng hóa học? 
Phản ứng hóa học là gì, khi nào xảy ra, dựa vào đâu để nhận biết? 
Trong một phản ứng hóa học tổng khối lượng các chất có được bảo toàn không? 
Phương trình hóa học dùng biểu diễn phản ứng hóa học, cho biết những gì về phản ứng? Để lập phương trình hóa học cần cân bằng số nguyên tử như thế nào? 
PHAÛN ÖÙNG HOÙA HOÏC 
 Đặt Vấn Đề? 
1. Chaát coù bieán ñoåi khoâng? 
2. Ch ấ t bieán ñoåi nhö theá naøo thì t ạ o thaønh chaát môùi hoaëc khoâng taïo thaønh chaát môùi). 
3. Baèng thí nghieäm naøo ñeå chöùng minh chaát coù söï bieán ñoåi? 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
 1. Quan sát: 
Tiết 15. BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
 Nöôùc ñaù 
 Nöôùc 
Nöôùc soâi 
Raén 
Loûng 
Hôi 
 Chaûy loûng 
Bay hôi 
Ngöng tuï 
Ñoâng ñaëc 
Quan sát v à cho biết hình vẽ sau nói lên điều gì? 
Em coù nhaän xeùt gì ve à söï bieán ñoåi cuûa nöôùc trong caùc quaù trình treân? 
Nöôùc bieán ñoåi ve à traïng thaùi , chaát vaãn giöõ nguyeân . 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
 1. Quan sát: 
Muoái aên (raén) 
Coâ caïn 
Hoøa tan vaøo nöôùc 
Hòa tan mu ố i ăn v à o nư ớ c, đun nóng dung d ị ch mu ố i. 
dd muoái 
Muoái aên (raén) 
Em có nhận xét gì về sự biến đổi của muối trong các quá trình trên? 
Muối chỉ biến đổi về hình dạng , chất vẫn giữ nguyên. 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
 1. Quan sát: 
1. Quan sát: 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
2. Kết luận: 
Hiện tượng vật lí l à hiện tượng chất biến đổi m à vẫn giữ nguyên l à chất ban đầu. 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
Nước 
Nước 
Nước 
(rắn) 
(lỏng) 
(hơi) 
Đun sôi 
Chảy lỏng 
Đông đặc 
Ngưng tụ 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
 Hiện tượng vật lí l à hiện tượng chất biến đổi m à vẫn giữ nguyên l à chất ban đầu. 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
 II. HIỆN TƯỢNG HÓA HỌC: 
1. Thí nghiệm: 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
TN1: 
Đun nóng hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh 
Cách tiến h à nh 
Hóa chất 
Trộn đều hỗn hợp bột lưu huỳnh v à bột sắt theo đúng tỉ lệ, cho hỗn hợp v à o ống nghiệm. 
P1. Đưa ống nghiệm chứa hỗn hợp lại gần nam châm, quan sát v à nhận xét hiện tượng? 
P2. Đun nóng hỗn hợp trên ngọn lửa đèn cồn một thời gian, quan sát v à nhận xét hiện tượng? Đưa sản phẩm của phản ứng trên lại gần nam châm, nhận xét hiện tượng? 
 Bột sắt 
 Bột lưu huỳnh 
Hỗn hợp bột sắt v à lưu huỳnh 
Thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung phiếu học tập sau: 
Tên TN 
Cách tiến hành 
Nhận xét hiện tượng 
Đun nóng h ỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh 
Trộn hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh, chia làm 2 phần và cho vào 2 ống nghiệm. 
P1. Đưa nam châm lại gần ống nghiệm (1). 
P2. Đun nóng hỗn hợp trong ống nghiệm (2) một lúc rồi ngừng đun. 
- Đưa nam châm lại gần ống nghiệm (2). 
- Hỗn hợp nóng sáng lên, ta thu được chất rắn màu xám sắt (II) sunfua . 
- Nam châm bị hút vào đáy ống nghiệm. 
- Nam châm không bị hút vào đáy ống nghiệm. 
 Em có nhận xét gì về sự biến đổi của chất khi ta đun nóng hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh? 
Khi đun nóng hỗn hợp sắt v à lưu huỳnh có tạo ra chất mới. 
Tên TN 
Cách tiến h à nh 
Nhận xét hiện tượng 
TN2: Đốt cháy đường 
- Lấy đường v à o 2 ống nghiệm (1) v à (2). 
- Ống nghiệm (1) dùng để đối chiếu. 
- Đun nóng đáy ống nghiệm (2). Quan sát v à nhận xét hiện tượng? 
Đường từ m à u trắng chuyển dần th à nh m à u đen (than) , đồng thời có những giọt nước ngưng tụ trên th à nh ống nghiệm. 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
Em có nhận xét gì về sự biến đổi của chất khi ta đun nóng đường? 
Khi đun nóng đường, có tạo ra chất mới. 
 II. HIỆN TƯỢNG HÓA HỌC: 
1. Thí nghiệm: 
2. Kết luận: 
Hiện tượng hóa học l à hiện tượng chất biến đổi có tạo ra chất mới. 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
 I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ: 
Hiện tượng vật lí l à hiện tượng chất biến đổi m à vẫn giữ nguyên l à chất ban đầu. 
Đường ăn 
Đun nóng 
Cac bon (Than) 
Nước 
 Hãy xác định đâu l à hiện tượng vật lí trong các hiện tượng sau: 
 a. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi. 
 b. Sắt để lâu trong không khí bị gỉ tạo th à nh chất mới m à u nâu đỏ. 
 c. Hòa tan axit axetic v à o nước được dung dịch axit axetic loãng dùng l à m giấm ăn. 
 d. Dây sắt bị cắt nhỏ th à nh từng đoạn v à tán th à nh đinh. 
=> Đáp án: hiện tượng vật lí l à a; c; d 
Bài tập 1: 
 Tiến hành thí nghiệm như hình vẽ sau: 	 
 Đốt tờ giấy trong chậu thủy tinh 	 
 X é tờ giấy thành nhiều mảnh 
 Hiện tượng vật lý 
 Hiện tượng hóa học 
Hãy nêu dấu hiệu để nhận biết hiện tượng vật lí v à hiện tượng hóa học? 
Bài tập 2 
Hãy cho biết các hiện tượng dưới đây đâu l à hiện tượng vật lí, đâu l à hiện tượng hóa học? Giải thích? 
Băng tan 
Sương mù 
Cầu sắt bị gỉ sét 
Thức ăn bị ôi, thiu 
Hiện tượng vật lý 
Hiện tượng vật lý 
Hiện tượng hóa học 
Hiện tượng hóa học 
Hiện tượng băng tan. 
Dưới tác dụng của nhiệt độ do Trái đất nóng lên khiến cho các dòng sông băng tan chảy không ngừng. 
Hiện tượng vật lí 
(vì chỉ có sự thay đổi về trạng thái của chất) 
Hiện tượng sương mù 
Hiện tượng vật lý 
 Sương mù là hiện tượng hơi nước ngưng tụ thành các hạt nhỏ li ti giống như mây nhưng hiện ra áp mặt đất thay vì trên trời cao. Sương mù tạo nên từ hơi ẩm trên Trái Đất bốc hơi; khi bốc hơi, hơi ẩm chuyển động lên cao, lạnh dần và ngưng tụ tạo thành sương mù. 
Hiện tượng cầu sắt bị gỉ sét. 
Hiện tượng hóa học 
 Do sắt thép không được sơn phủ kỹ, tiếp xúc với không khí, nước (đặc biệt là nước mưa) nên bị ôxi hoá mạnh, gây ra hiện tượng gỉ, ăn mòn. 
Hiện tượng thức ăn để lâu ng à y bị ôi thiu (phân hủy). 
Hiện tượng hóa học 
Dưới tác động của vi khuẩn gây hại có trong không khí thức ăn để lâu ng à y sẽ bị phân hủy tạo th à nh chất mới. 
Hướng dẫn về nh à 
- Học b à i "Sự biến đổi chất". 
- L à m b à i tập 2,3/47 sách giáo khoa. 
- Phân biệt một số hiện tượng vật lí, hiện tượng hóa học trong tự nhiên. 
- Xem b à i mới " phản ứng hóa học " theo sách giáo khoa.