Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Bài 12: Đọc hiểu Ôn dịch, thuốc lá (Nguyễn Khắc Viện)

Em có suy nghĩ gì từ những hình ảnh sau đây?Trao đổi với bạn về 2 bức tranh sau và cho biết: Trong gia đình và môi trường sống xung quanh em có người hút thuốc lá hay không? Theo em hút thuốc lá có hại như thế nào?Giáo sư, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện (1913 - 1997)Là tấm gương tiêu biểu trong việc bảo vệ, chăm lo sức khoẻ cho con người. Tác phẩmXuất xứTrích trong “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện.”PTBĐNghị luận xã hội – thuyết minhKiểu văn bảnVăn bản nhật dụngVi khuẩn : sinh vật có kích thước rất nhỏ, thường chỉ có một tế bào, gây bệnh hoặc không gây bệnh, sinh sản chủ yếu bằng lối phân đôi.Hắc ínHắc ín, còn gọi là dầu hắc, là một chất lỏng nhớt màu đen thu được từ chưng cất có tính phá hủy cấu trúc của các chất hữu cơ. Phần lớn hắc ín thu được từ than như là sản phẩm phụ của việc sản xuất than cốc, nhưng nó cũng có thể được sản xuất từ dầu mỏ, than bùn hay gỗ.C10H14N2Ni-cô-tin: Chất độc trong thuốc lá, thuốc lào có tác dụng gây nghiện.02Thông báo nạn dịch thuốc láTác hại của việc hút thuốc Kiến nghị chống hút thuốc Phần 1 Phần 2Phần 3Từ đầu đến “ nặng hơn cả AIDS”Tiếp theo đến “ phạm pháp”Còn lạiBỐ CỤCNHAN ĐỀ: “Ôn dịch, thuốc lá”NHAN ĐỀÔn dịch + Chỉ chung các thứ bệnh nguy hiểm, lây lan rộng. + Là tiếng dùng để chửi rủa.Thuốc lá Là cách nói tắt của "tệ nghiện thuốc lá".Dấu phẩy Nhấn mạnh sắc thái biểu cảm vừa căm tức, vừa ghê tởm. Có thể diễn ý tựa văn bản lại là: Thuốc lá, mày là đồ ôn dịch !CHỦ ĐỀ VĂN BẢNTÁC HẠI CỦA THUỐC LÁLỜI KÊU GỌI CHỐNG HÚT THUỐC LÁÔn dịch, Thuốc láNêu vấn đề về nạn dịch Thuốc láTác hại của Thuốc láĐối với người hútĐối với cộng đồngLời kêu gọi chống thuốc láMời 3 nhóm lên trình bày phần tìm hiểu của mìnhN1N2 N4Thông báo nạn dịch thuốc láTác hại của việc hút thuốc Kiến nghị chống hút thuốc Dịch hạchDịch thổ tảCÁC DỊCH BỆNHAIDSÔN DỊCH THUỐC LÁĐà DIỆT TRỪCHƯA TÌM RA GIẢI PHÁPĐÁNG SỢ HƠN CẢ AIDS THUỐC LÁ LÀ MỘT LOẠI ÔN DỊCH“Ôn dịch , thuốc lá” đang đe doạ sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS. AIDSTai nạn GTThuốc lá48.000 ca tử vong(từ năm 1992- nay)13-14.000 ca tử vong /mỗi nămGiết 40.000 người/ mỗi nămBÁO DÂN TRÍNêu vấn đề gián tiếp.Lời văn ngắn gọn, thông tin chính xácSử dụng biện pháp so sánhNhấn mạnh hiểm hoạ to lớn của nạn dịch này.Tác hại của việc hút thuốc láNói về tác hại của thuốc lá, tác giả dẫn lời của ai? Qua đó em hiểu như thế nào về cách thức gây hại của thuốc lá ?Trần Hưng Đạo: “Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu.”02Giặc gặm nhấm: Thuốc láDâu: Con người, sức khoẻ con ngườiTằm: Khói thuốc lá01 03 Khói thuốc lá không làm người ta lăn ra chết ngay mà nó thấm vào cơ thể khiến người ta chết dần dần. Tác hại ghê gớm của thuốc lá.Tác hại của thuốc láĐối với sức khỏeĐối với kinh tếĐối với đạo đứcNgười hútNgười xung quanhKhoùi thuoác laù chöùa nhiều chất ộc.Trong ñoù, có moät soá chaát khi thaám vaøo cô theå Laøm teâ lieät loâng mao buïi , vi khuaån tích tuï ho hen vieâm pheá quaûn. Thaám vaøo teá baøo ung thö : hoïng, phoåi, - Thaám vaøo maùu hoàng caàu khoâng tieáp caän oâ-xy söùc khoûe giaûm suùt.- Laøm ñoäng maïch co thaét laïi huyeát aùp cao, taét ñoäng maïch, nhoài maùu cô tim Haéc - ínOÂ-xít caùc-bonNi-coâ-tin Dựa vào kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học và thực tiễn điều trị tại các bệnh viện của các bác sĩ đáng tin cậy Lập luận cụ thể, tỉ mỉ thuyết phục Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe người hútQuan sát những hình ảnh sau và chi biết: Thuốc lá có tác hại như thế nào đối với cá nhân người hút?Phổi của người không hút thuốc láPhổi của người hút thuốc láChất nicôtin đóng lại trong phổiChất ni-cô-tin của thuốc lá làm các động mạch co thắtgây huyết áp cao, tắc động mạch làm chảy máu nãoUng thư vòm họngNgón tay bị hoại tử Ung thö phoåi Saâûy thaiTỔNG QUAN BỆNH TẬT DO THUỐC LÁThuốc lá chứa nhiều chất độc thấm vào cơ thể người hút, hủy hoại nghiêm trọng đến sức khỏe con ngườiTác hại của thuốc lá đối với sức khỏe người hútSự kiện và con số Khoảng 13 triệu người lớn ở vương quốc Anh hút thuốc lá. Nam giới chiếm 29%, nữ 28%- Hiện nay gần 1/3 dân số Anh hút thuốc. Năm 1995 ở Anh cứ 5 người chết thì có 1 người chết vì thuốc láTác hại của thuốc lá với sức khỏe người xung quanh+ Mắc bệnh như người hútKhói thuốc lá đầu độc những người xung quanh:+ Mẹ mang thai đẻ non, thai nhi yếu.Thai nhi bị nhiễm độcKhói thuốc ảnh hưởng đến trẻ em Không có một cái kết tốt đẹp cho những em bé chào đời khi trong thai kỳ mẹ luôn hút thuốc lá và hít phải khói thuốc lá.Tác hại của thuốc lá với kinh tếMất ngày công lao động.Tốn kém. Gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội. Chi phí này cao gấp khoảng 4 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần chi cho quần áo, gấp 2 lần chi cho khám bệnhTác hại của thuốc lá với đạo đứcTiêm chích ma tuýPhạm pháp tù tộiTrẻ em bắt chướcNêu gương xấu- Theo thống kê của Bộ y tế, năm 2013 có 17% HS hút thuốc trước 10 tuổi.- Đối với không ít bạn học sinh, hút thuốc không chỉ là hành vi bắt chước mà còn để thể hiện đẳng cấp, sành điệu. - Nhưng các bạn cần nhớ rằng, thuốc lá không chỉ gây hại về sức khỏe mà còn là con đường gần nhất đưa các bạn đến với những tệ nạn xã hội như ma túy, trộm cướp. Các bạn có thể phạm pháp, có thể vào tù, và quan trọng hơn là mất đi tương lai tươi sáng và làm tan nát gia đình.TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐỐI VỚI GIỚI TRẺ THÔNG BÁO VỀ NẠN DỊCH THUỐC LÁ TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ VỚI CÁ NHÂN VỚI CỘNG ĐỒNG LỜI KIẾN NGHỊ CHỐNG THUỐC LÁ - Ảnh hưởng tới sức khỏe. Ảnh hưởng tới kinh tế. Ảnh hướng tới đạo đức Ảnh hưởng tới sức khỏe Giảm sút kinh tế.- Nêu gương xấu, dẫn đến các tệ nạn xã hộiTheo em, tại sao hút thuốc có hại như vậy nhưng vẫn có rất nhiều người hút?NGUYÊN NHÂN HÚT THUỐCDo tò mò muốn bắt chướcĐể giải tríVì lịch sự xã giaoDo vui ,nể bạnDo không có ý thức, thấy người ta hút mình cũng hút .. Lời kiến nghịNội dung Các nước Âu Mĩ Việt NamKinh tếChi phí cho việc hút thuốcChính sách chống thuốc láCác dịch bệnh khácGiàu hơnNhỏHạn chế rõ ràngNghèo hơnLớnChưa triệt để+ Chưa được đẩy lùi+ Tệ nghiện thuốcĐã được đẩy lùiSO SÁNHEm hãy nêu các biện pháp để phòng chống thuốc lá?Cấm hút thuốc nơi công cộng.Phạt nặng đối với những người vi phạm.Chỉ thị 12/2007/CT-TTG ngày 10/5/2007 về việc tăng cường các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc láĐể giảm thiểu tác hại của việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá tới sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường, Ngày 18 tháng 6 năm 2012, Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 3 đã thông qua Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Luật PCTH thuốc lá).Cấm quảng cáo thuốc láTheo Thông tư hướng dẫn thực hiện Pháp lệnh Quảng cáo và Nghị quyết của Chính phủ, các quảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức, kể cả việc sử dụng tên, nhãn hiệu và biểu tượng của các sản phẩm thuốc lá đều bị cấm. Tuyên truyền kêu gọi mọi người kiên quyết chống thuốc láBiển báo giao thông hình điếu thuốc nổi bật trên đường phố Brazil. Tấm biển có nội dung “Pare”, đồng nghĩa với lời kêu gọi hãy ngừng hút thuốc.5 triệu người chết mỗi nămVũ khí hủy diệt hàng loạtĐăng các hình ảnh và thông tin cảnh báo trên vỏ bao thuốc lá Truyền thông, báo chí rất chú trọng tuyên truyền phòng chống thuốc láHọc sinh, sinh viên tham gia chiến dịch phòng chống thuốc láHọc sinh tham gia vẽ tranh cổ động phòng chống thuốc láCâu cảm thán và lời kêu gọi sau có tác dụng gì: “Nghĩ đến mà kinh! Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.”“NGHĨ ĐẾN MÀ KINH! Đà ĐẾN LÚC MỌI NGƯỜI PHẢI ĐỨNG LÊN CHỐNG LẠI, NGĂN NGỪA NẠN ÔN DỊCH NÀY”010203Mở đầu văn bản là tiếng báo động trực tiếp vang lên và khép lại bằng lời kêu gọi tha thiết của tác giả. Câu cảm thán như một sự truyền cảm, giục giã người đọc hãy khẩn trương, bức thiết hơn nữaHãy cùng đứng lên ngăn chặn, chống lại nạn ôn dịch thuốc lá. Đó là hành động thiết thực, là sự tồn tại duy nhất của nhân loại.LIÊN HỆSau khi thấy được tác hại của việc hút thuốc lá , là một học sinh, em thấy mình có trách nhiệm gì đối với môi trường và những người sống xung quanh em?Bản thân không đua đòi hút thuốc lá.Tuyên truyền về tác hại của thuốc lá.Khuyên người thân, bạn bè không hút.1. Nghệ thuật1 2 3 Thuyết minh cụ thể, khoa họcLập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh độngSo sánh giàu sức thuyết phục2. Ý nghĩaVới những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người; từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.Tình huống: Em thấy người thân, người quen, bạn hút thuốc lá/ người lạ hút thuốc nơi công cộngThảo luận nhóm: Xây dựng kịch bản cho tình huống trên và giải quyếtDiễn kịch: Diễn lại kịch bản trên trong 3’, HS ở dưới xem và nhận xét theo kĩ thuật 3-2-1Quà tặng cuộc sốngTHÔNG ĐIỆP: KHÔNG KHÓI THUỐC LÁNghệ thuật: Lời văn thuyết minh khoa học, số liệu cụ thể xác thực, dẫn chứng giàu sức thuyết phục. Thơ vui về hút thuốc Thuốc lào chồng hút vợ sayThằng bé châm thuốc lăn quay ra nhà. Có cô hàng xóm đi qua,Ngửi thấy hơi thuốc về nhà cũng say. Ngọc hoàng thấy vậy hay hayVén mây nhìn xuống cũng say thuốc lào.