Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Bài 18: Đọc hiểu Ông đồ (Vũ Đình Liên)

Văn bản: ÔNG ĐỒ (Vũ Đình Liên) I/ Đọc, tìm hiểu chú thích:1/ Tác giả: Vũ Đình Liên (1913 – 1996)- Là nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào Thơ Mới- Con người tài năng: nhà thơ lớn, nhà giáo, nhà dịch thuật, nhà nghiên cứu nổi tiếng - Thơ ông nặng lòng thương người và niềm hoài cổ Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN2) Tác phẩm:- Hoàn cảnh sáng tác: Khổ đầu viết vào năm 1935, các khổ còn lại hoàn thiện năm 1936, trong thời kì nền Hán học suy tàn- Xuất xứ: in trên báo Tinh hoa- Thể thơ: Ngũ ngôn.- Phương thức biểu đạt: biểu cảm (kết hợp với tự sự và miêu tả)- Chủ đề: + Tình cảnh đáng thương của ông đồ. + Tình cảm nuối tiếc, xót xa của nhà thơ.- Bố cục: 3 phần + Phần 1: (Khổ 1 + 2): Hình ảnh ông đồ bán chữ trong những năm còn đông khách + Phần 2: (Khổ 3 + 4): Hình ảnh ông đồ trong những mùa xuân ế khách, tàn tạ. + Phần 3: Khổ 5: Cảnh đó, người đâu (Tấm lòng của nhà thơ hoài cổ).Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN- Chú thích: + Ông đồ Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN- Chú thích: + Nghiên. + Mực tàu Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊNII/ Đọc, tìm hiểu văn bản:1/ Ông đồ của thời đắc ý (2 khổ đầu):a. Sự xuất hiện của ông đồ:- Thời gian: xuân về, Tết đến, sức sống dào dạt của thiên nhiên đất trời vào xuân.- Không gian: đông vui tấp nập, náo nức lòng người.- Ông đồ: + lại: sự thân thuộc, gần gũi, chờ mong, đón đợi mọi người. + thấy: ông đồ già, mực tàu, giấy đỏ→ hình ảnh bình dị thân thương trong tâm thức người Việt về bức tranh ngày Tết.→ Chữ viết của ông là thứ không thể thiếu.Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN1/ Ông đồ của thời đắc ý (2 khổ đầu):b. Tài hoa của ông đồ:- Chữ được mọi người mến mộ→ đắt khách.- Tài viết chữ: + hoa tay→ kết tinh tài khéo, hào hoa của con người + thảo: cách viết nhanh hay lối chữ tự do, phóng khoáng→ nhanh, mềm mại, uyển chuyển, điêu luyện. + Chữ viết: như phượng múa rồng bay→ bức tranh sinh động→ tác phẩm nghệ thuật.→ Nghệ sĩ.Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊNVăn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN2) Ông đồ của thời tàn tạ (2 khổ tiếp theo):- Sự thay đổi, đối lập, tương phản: bao nhiêu người thuê > < náo nức, đón chờ, ngưỡng mộ.→ Ông đồ như biến mất trong mắt người đời vì họ không còn thích, không cần, không muốn treo chữ, không trọng tài hoa của ông đồ.→ Từ vị trí trung tâm → gạt sang bên lề xã hội, bị quên lãng.Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊN3) Ông đồ biến mất khỏi đời sống xã hội (Khổ cuối):- Đào lại nở→ xuân về là quy luật của tự nhiên, cái bất biến của vũ trụ.- Không thấy ông đồ→ sự đổi thay trong đời sống con người, cái vạn biến của đời người→ Những quy luật khách quan. - Cảm xúc của nhà thơ: + Gọi tên những người muôn năm cũ→ cả lớp nguời đã lùi vào quá vãng, lịch sử. + Câu hỏi tu từ: Hồn ở đâu bây giờ?→ Sự băn khoăn, lo lắng, quan tâm, xót thương cho những kiếp người tàn tạ.→ Giàu lòng thương người, hoài cổ: Tinh hoa, tài hoa, những gì cao đẹp nhất trong di sản tinh thần mà họ để lại sẽ đi đâu về đâu?Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊNVăn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊNIII/ Tổng kết: Ghi nhớ SGK/ tr 10Văn bản: ÔNG ĐỒ VŨ ĐÌNH LIÊNHướng dẫn về nhà:Học thuộc lòng bài thơ. Chuẩn bị bài Quê hương (Tế Hanh)