Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Bài 3: Tập làm văn Xây dựng đoạn văn trong văn bản
ĐOẠN VĂN DIỄN DỊCH
Một chiếc lá rụng có linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa như mũi tên nhọn, từ cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho tận tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, hay múa may với làn gió thoảng như thầm bảo rằng vẻ đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu
yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.
Hiện nay tình hình giao thông tại thành phố có rất nhiều vấn đề phải nói trong đó có vấn đề ùn tắc giao thông. Các tuyến đường thường xuyên xảy ra ùn tắc là do những lí do sau: gần trường học, có đường ray xe lửa đi qua, thường xuyên gặp nước khi trời mưa, hệ thống tín hiệu đèn giao thông bị hỏng mà không có sự can thiệp kịp thời của CSGT, và ý thức của người dân chống ùn tắc giao thông là vấn đề của toàn xã hội, chứ không phải của riêng ngành giao thông, công an. Về lâu dài nên mở rộng diện tích đất khu trung tâm TP HCM ra ngoại ô, tức là giãn dân ra xa khu trung hành chính hiện ra để thực hiện vấn đề trên không còn cách nào là phải quy hoạch lại các cơ quan hành chính, trường học, bệnh viện ra xa trung tâm hiện nay. Nhưng hiện tại cần khắc phục ùn tắc giao thông bằng một số giải pháp sau: 1 là bố trí tín hiệu đèn giao thông theo chiều kim đồng hồ (hoặc ngược lại). Tại một thời điểm thì chỉ có một hướng được lưu thông. Hai là nâng cao ý thức người dân thông qua biện pháp tuyên truyền mà mỗi học sinh, đoàn viên thanh niên là lực lượng chính. Ba là giải quyết các điểm thường xuyên ngập nước khi trời mưa. Hãy cùng nhau xây dựng thành phố này thành một trong những thành phố nổi tiếng của khu vực, và xa hơn là cả thế giới.
VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬND Sit AmetCÁC DẠNG YÊU CẦU ĐỐI VỚI ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN1. Phân tích2. Cảm nhận3. Chứng minhGiải thích- Đưa ra lập luận, xem xét khách quan về tác phẩm, nhân vật hoặc vấn đề được bàn luận, từ đó đánh giá giá trị, vai trò Đưa ra nhận xét, đánh giá của bản thân về cái hay, nét đặc sắc của tác phẩm.Làm sáng tỏ, khẳng định một vấn đề (đúng/sai) thuyết phục chủ yếu bằng hệ thống dẫn chứng.Cắt nghĩa, giải thích chủ yếu bằng lí lẽ, giúp người đọc, người nghe hiểu đúng, rõ, đủ về vấn đề.* Từ khóa nhận diện: đánh giá, bàn luận, phân tích* Từ khóa nhận diện: Nêu cảm nhận, thấy như thế nào, cảm nhận ra sao?* Từ khóa nhận diện: Khẳng định, chứng minh rằng, đúng hay sai?* Từ khóa nhận diện: Làm sáng tỏ, giải thích rõ , hiểu như thế nào?- Cần bám sát nội dung tác phẩm.- Cần đưa ra được cảm nhận chủ quan- Cần đưa được dẫn chứng thuyết phục- Cần giải thích rõ ý nghĩaCÁC BƯỚC VIẾT ĐOẠN (RÚT GỌN)1. Phân tích đề, viết câu chốt2. Tìm ý, lập dàn ý, tìm từ thay thế3. Viết từng câu hoàn thiện, rà soát lỗiCÁC CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂNCác cách viết đoạn vănQui nạpDiễn dịchTổng phân hợpMóc xíchSong hànhĐOẠN VĂN DIỄN DỊCH (Thường dùng giải thích, chứng minh, phân tích)CÂU CHỦ ĐỀ (CÂU CHỐT, CÂU GIỚI THIỆU)CÂU TRIỂN KHAI (DẪN DẮT)CÂU TRIỂN KHAI (DẪN CHỨNG)CÂU TRIỂN KHAI (LÝ LẼ)ĐOẠN VĂN DIỄN DỊCHMột chiếc lá rụng có linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa như mũi tên nhọn, từ cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho tận tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, hay múa may với làn gió thoảng như thầm bảo rằng vẻ đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.Hiện nay tình hình giao thông tại thành phố có rất nhiều vấn đề phải nói trong đó có vấn đề ùn tắc giao thông. Các tuyến đường thường xuyên xảy ra ùn tắc là do những lí do sau: gần trường học, có đường ray xe lửa đi qua, thường xuyên gặp nước khi trời mưa, hệ thống tín hiệu đèn giao thông bị hỏng mà không có sự can thiệp kịp thời của CSGT, và ý thức của người dân chống ùn tắc giao thông là vấn đề của toàn xã hội, chứ không phải của riêng ngành giao thông, công an. Về lâu dài nên mở rộng diện tích đất khu trung tâm TP HCM ra ngoại ô, tức là giãn dân ra xa khu trung hành chính hiện ra để thực hiện vấn đề trên không còn cách nào là phải quy hoạch lại các cơ quan hành chính, trường học, bệnh viện ra xa trung tâm hiện nay. Nhưng hiện tại cần khắc phục ùn tắc giao thông bằng một số giải pháp sau: 1 là bố trí tín hiệu đèn giao thông theo chiều kim đồng hồ (hoặc ngược lại). Tại một thời điểm thì chỉ có một hướng được lưu thông. Hai là nâng cao ý thức người dân thông qua biện pháp tuyên truyền mà mỗi học sinh, đoàn viên thanh niên là lực lượng chính. Ba là giải quyết các điểm thường xuyên ngập nước khi trời mưa. Hãy cùng nhau xây dựng thành phố này thành một trong những thành phố nổi tiếng của khu vực, và xa hơn là cả thế giới.ĐOẠN VĂN QUI NẠP (Thường dùng giải thích, chứng minh, phân tích)CÂU GIỚI THIỆULÝ LẼ, DẪN CHỨNGCÂU CHỐT – CÂU CHỦ ĐỀ - CÂU KẾT LUẬNĐOẠN VĂN QUI NẠPMỗi ngày thức dậy bạn cảm thấy yêu đời hơn. Mỗi ngày thức dậy bạn tìm cho mình một nguồn cảm hứng để làm việc. Mỗi ngày, chúng ta tận hưởng những thú vui khác nhau để cuộc sống này trọn vẹn hơn. Chúng ta không biết được ngày mai ra sao. Chúng ta cũng ta cũng không biết được những chuyện gì sẽ xảy đến. Chính vì thế, chúng ta hãy sống thật trọn vẹn để không phải hối tiếc về những điều đã xảy ra.Những đứa con từ khi sinh ra đến khi trưởng thành, phần lớn thời gian là gần gũi và thường là chịu ảnh hưởng từ người mẹ hơn từ cha. Chúng được mẹ cho bú sữa, bồng ẵm, dỗ dành, tắm giặt, ru ngủ, cho ăn uống, chăm sóc rất nhiều khi ốm đau Với việc nhận thức thông qua quá trình bé tự quan sát, học hỏi tự nhiên hàng ngày và ảnh hưởng đặc biệt các đức của người mẹ, đã hình thành dần dần bản tính của đứa con theo kiểu “mưa dầm, thấm lâu”. Ngoài ra, những đứa trẻ thường là thích bắt chước người khác thông qua những hành động của người gần gũi nhất chủ yếu là người mẹ. Chính người phụ nữ là người chăm sóc và giáo dục con cái chủ yếu trong gia đình.ĐOẠN VĂN TỔNG PHÂN HỢPMỞ (GIỚI THIỆU VẤN ĐỀ - Câu chủ đề)THÂN (TRIỂN KHAI – LÝ LẼ, DẪN CHỨNG)KẾT (KHẲNG ĐỊNH LẠI VẤN ĐỀ - câu chủ đề)ĐOẠN VĂN TỔNG PHÂN HỢP Sách mang tới cho chúng ta nguồn kiến thức vô hạn. Bởi sách không chỉ cung cấp cho chúng ta thông tin, kiến thức về văn hóa, chính trị, về tôn giáo, ... mà còn giúp chúng ta chiêm nghiệm về xã hội xa xưa thông qua các tác phẩm văn học, lịch sử. Nó giúp chúng ta được sống nhiều cuộc đời khác nhau, giúp chúng ta mở mang chân trời mới. Đọc sách, người ta thấu hiểu nhiều điều, nhiều nền văn hóa khác nhau. Vì vậy, có thể nói, sách chính là kho tàng kiến thức của cả nhân loại.KIỂU ĐOẠN VĂN ĐẶC BIỆT (KHÔNG CÓ CÂU CHỐT)MÓC XÍCHĐoạn văn có kết cấu móc xích là đoạn văn mà các ý gối đầu, đan xen nhau và thể hiện cụ thể bằng việc lặp lại một vài từ ngữ đã có ở câu trước vào câu sau. Đoạn móc xích có thể có hoặc không có câu chủ đề.SONG HÀNHĐây là đoạn văn có các câu triển khai nội dung song song nhau, không nội dung nào bao trùm lên nội dung nào. Mỗi câu trong đoạn văn nêu một khía cạnh của chủ đề đoạn văn, làm rõ cho nội dung đoạn văn.VÍ DỤ ĐOẠN VĂN MÓC XÍCH VÀ SONG HÀNHMÓC XÍCHSONG HÀNHÔ nhiễm môi trường đang là một vấn đề nhức nhối nhất của toàn cầu hiện nay. Ô nhiễm môi trường gây ra nhiều thiệt hại cho con người cũng như thiên nhiên. Thiên nhiên bị phá hủy, những rừng cây bị thiêu cháy trong lửa đỏ, hàng ngàn các loài động vật bị thiêu cháy. Động vật, thực vật vốn là những giống loài giúp cân bằng hệ sinh thái, tạo nên môi trường thiên nhiên trong sạch nay lại đang dần tuyệt chủng bởi bàn tay con người. Con người có thể tạo nên nhiều thứ tươi đẹp nhưng cũng phá hủy đi nhiều thứ khác tươi đẹp hơn.Nón lá thường có hình chóp nhọn, được làm bằng lá cọ phơi khô, có phết sơn bóng phía ngoài. Đây là chiếc nón thông dụng, được người dân ta sử dụng thường xuyên để che nắng, che mưa, cũng như trở thành một thứ biểu tượng cho con người Việt Nam. Cũng có loại nón lá hình tròn, gọi là nón quai thao, đây là nón đặc trưng mà các liền anh liền chị dùng trong các lễ hội giao duyên truyền thống. Ngoài ra còn có nón ngựa, đây là loại nón riêng của tỉnh Bình Định, được làm bằng lá dứa, người ta thường đội khi cưỡi ngựa.
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_mon_ngu_van_lop_8_bai_3_tap_lam_van_xay_dung_doan.pptx