Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Bài 7: Đọc hiểu Đánh nhau với cối xay gió (Xéc-van-téc)

8KIỂM TRA BÀI CŨ Giới thiệu đôi nét về gia cảnh của cô bé bán diêm.- Chứng minh các lần quẹt diêm của cô bé diễn ra theo thứ tự hợp lí.- Nêu nội dung chính của văn bản.Văn bảnĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ XÉC - VAN - TÉT1/ Tác giả : - Xéc-van-tét ( 1547 – 1616 ), là nhà văn người Tây Ban Nha.- Cuộc đời có nhiều vất vả, cực nhọc. 2/ Tác phẩm :Tiểu thuyết “Đôn-ki-hô-tê” gồm 126 chương, chia làm 2 phần, viết từ năm 1605 -1615. Văn bản này trích chương 8, phần I của tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê.Xác định bố cục của truyệnTrước đó nhà quý tộc nghèo này vì say mê truyện kiếm hiệp đã tự mình lau chùi đồ binh giáp cổ ( mất một tuần), đặt tên cho con ngựa còm là Rô xi nan tê ( tuấn mã đứng đầu tất cả những con ngựa trên đời) ( mất bốn ngày) và suy nghĩ đặt biệt hiệu cho mình ( mất tám ngày), rồi chọn cho mình một tình nương(cũng lại đổi tên cho sang trọng). Chàng ra đi. Trong khi giao chiến với những người lái buôn vì họ không chịu thừa nhận nàng Đulxinêa làng Tôbôxô đẹp nhất trần gian, chàng bị đánh nhừ tử, may nhờ một bác nông dân cùng làng đưa về gia đình. Đây là lần ra đi thứ hai của chàng.Đoạn trích rút từ chương VIII- IX của phần thứ nhất tác phẩm, có tiêu đề: “ Cuộc gặp gỡ rùng rợn quá mức tưởng tượng giữa hiệp sĩ dũng cảm Đôn Ki-hô-tê với những cối xay gió và những sự việc khác đáng ghi nhớ”.Đôn Ki-hô-tê yêu chuộng đạo đức và chính nghĩa. Đôn Ki-hô-tê mơ ước cho mọi người có thể sống một cuộc đời thực thà hơn, công bằng hơn, sung sướng hơn. Tin tưởng vào chính nghĩa và chân lí, Đôn Ki-hô-tê luôn luôn sẵn sàng tranh đấu mong cho chính nghĩa và chân lí được thắng lợi. Trong cuộc tranh đấu, Đôn Ki-hô-tê không hề bao giờ rụt rè, lưỡng lự. Trái hẳn thế, tinh thần của nhà kị sĩ là tinh thần không biết sợ, không biết nản”( Đặng Thai Mai – Trên đường học tập và nghiên cứu, tập 2, nxbVăn học, Hà nội, 1969). Bố cục của đoạn trích: Đầu ... không cân sức : Thầy trò Đôn Ki-hô-tê trước trận đấuTiếp ... văng ra xa : Đôn Ki-hô-tê đánh cối xay gió- Phần còn lại : Hai thầy trò tiếp tục lên đường. Những điều tốt đẹp của nhân vật khi xông lên đánh nhau với cối xay gió- những gã khổng lồ và sau cú ngã như trời giáng thể hiện ở chỗ:- Kiên quyết tiêu diệt cái ác, cái xấu “ quét sạch cái giống xấu xa này khỏi mặt đất”.- Dũng cảm, chủ động tấn công địch, không sợ chênh lệch lực lượng.- Quyết chiến thắng kẻ thù cho dù chúng dùng pháp thuật xấu xa.- Không hề rên rỉ, theo gương các hiệp sĩ giang hồ, dù có bị thương “sổ cả ruột ra ngoài”.Đôn Ki-hô-tê lại là người sách vở và không có thực tế, một người mà đầu óc chứa đầy những chuyện kiếm hiệp. Bởi vậy mà anh ta hành động điên rồ, mù quáng và buồn cười. Điều đó thể hiện ở việc khăng khăng coi những cối xay gió là những gã khổng lồ độc ác, xông lên đánh nhau với chúng đến nỗi giáo gãy tan tành, bản thân ngất đi, con ngựa cũng bị toạc nửa lưng. Rồi cái gì cũng theo sách vở : cầu mong tình nương giúp đỡ khi giao chiến, không dám kêu đau vì sách nói hiệp sĩ không được rên rỉ, cho phép Xan chô Pan xa kêu la thoải mái vì sách kiếm hiệp không cấm. Và thức cả đêm để nghĩ tới tình nương, nhịn ăn sáng vì nghĩ đến người yêu cũng đủ no.- Dáng vẻ: gầy gò, cao lênh khênh, cưỡi trên một con ngựa còm.Là quý tộc nghèo có mơ ước khát vọng tốt đẹp, mong giúp ích cho đời. +) Đầu óc mê muội chẳng còn tỉnh táo. +) Khát vọng tốt đẹp: ra tay trừ giống xấu xa. +) Dũng cảm: một mình một ngựa xông lên. +) Coi khinh cái tầm thường thực dụng: đau không rên, không quan tâm đến chuyện ăn uống Có khát vọng và lí tưởng cao đẹp nhưng hoang tưởng, ngỡ những chiếc cối xay gió là những kẻ thù khổng lồ dị dạng và đánh nhau với chúng rồi thua thảm hạiLà nhân vật vừa đáng khen, vừa đáng chê cười.* Hình tượng nhân vật Đôn Ki-hô-tê.Nàng Đuyn-xi-nê-a Chứng minh nhân vật Xan-chô Pan-xa cũng bộc lộ cả mặt tốt và mặt xấu.Nhân vật Xan-chô Pan-xa : - Xan-chô Pan-xa là bác nông dân béo, lùn, nhận làm giám mã cho Đôn Ki-hô-tê với hy vọng sau này chủ bác công thành danh toại, bác sẽ là thống đốc cai trị vài hòn đảo. Bác cưỡi lừa theo chủ, lúc nào cũng mang theo rượu và thức ăn ngon.* Giám mã Xan- trô- pan- xa - Ngoại hình: béo, lùn, cưỡi lừa mang theo bầu rượu và túi thức ăn Tính cách: +) Đầu óc tỉnh táo: can ngăn chủ tấn công cối xay gió.+) Ích kỉ, thực dụng: chỉ nghĩ đến thịt, rượu.. => Là nhân vật luôn tỉnh táo,nhưng thực dụng, tầm thường Đầu óc bác tỉnh táo nên đã can ngăn chủ đừng đánh cối xay gió. Bác rất nhút nhát, sợ đau và rất quan tâm đến nhu cầu của bản thân. Tóm lại, bác là người thực dụng, tham danh vọng. * Sự tương phản giữa hai nhân vật :   : Đôn Ki-hô-tê Xan-chô Pan-xa - Cao, gầy, cưỡi con ngựa còm - Dòng dõi quí tộc - Có khát vọng cao cả, giúp ích cho đời - Đầu óc lú lẫn, hoang tưởng, xa rời thực tế. - Dũng cảm lao thẳng vào chỗ hiểm nguy.- Hành động : điên rồ, làm theo sách vở. - Mập lùn, cưỡi con lừa béo - Nguồn gốc nông dân - Có ước muốn tầm thường, lo cho bản thân - Đầu óc tỉnh táo, thực tế - Hèn nhát, tránh xa những nguy hiểm.Hành động: theo lẽ tự nhiên Nhận xét về nghệ thuật của đoạn trích Nghệ thuật : * Nghệ thuật nổi bật nhất trong đoạn trích chính là xây dung tính cách tương phản vừa đối lập, vừa bổ sung cho nhau. Trước những cối xay gió, trước vết thương, trước việc ăn và ngủ, hai nhân vật đều suy nghĩ và hành động khác hẳn nhau. Điều đó làm rõ đặc điểm của mỗi nhân vật. *Giọng điệu phê phán, hài hước. Ý nghĩa văn bản : Kể câu chuyện về sự thất bại của Đôn Ki-hô-tê đánh cối xay gió, nhà văn chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hão huyền, phê phán thói thực dụng thiển cận của con người trong đời sống xã hội.III/ Tổng kết : GN/ 80LUYỆN TẬP? Trong hai nhân vật Đôn- ki- hô- tê và Xan- trô- pan- xa em thích nhân vật nào? Vì sao? CỦNG CỐ- Nêu những mặt tốt và mặt xấu của hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.- Nêu nội dung chính của văn bản.DẶN DÒ- Đọc kĩ chú thích về tác giả ,tác phẩm để có thể tiếp cận, hiểu đúng đoạn trích. - Nhớ một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong văn bản. - Soạn bài : Tình thái từ Xem và trả lời câu hỏi SGK/ 80 83 XIN CHÀO TẠM BIỆT HẸN GẶP LẠI CÁC EM