Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 38, Bài 10: Ôn tập truyện kí Việt Nam

TIẾT 38ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMTôi đi họcNgười được mệnh danh là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng?Nguyên HồngBức tranh này minh họa cho đoạn trích nào?“Trong lòng mẹ”Tác phẩm bàng bạc chất thơ viết năm 1941 ?Nhà văn nào được Nguyễn Tuân nhận xét là: xui người nông dân nổi loạn ?Ngô Tất TốTác giả có tác phẩm trùng tên với tên nhân vật? Nam CaoLão HạcNhân vật đã chọn cái chết như một sự tự giải thoát mình?Tiết 38 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM Thống kê những VB truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:1. Thống kêTênvăn bản tác giả Thể loại Phương thức biểu đạt Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật Tiết 35 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM Thống kê những VB truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:1. Thống kêTênvăn bản tác giả Thể loại Phương thức biểu đạt Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật Tôi đi học (1941)Thanh Tịnh(1911-1988) Truyện ngắnTự sự xen miêu tả và biểu cảmNhững kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên Diễn tả bằng dòng cảm nghĩ với những rung động thiết tha, ngòi bút giàu chất thơ.Tiết 35 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM Thống kê những VB truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:1. Thống kêTên văn bản Thể loại Phương thức biểu đạt Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật Tronglòng mẹ(Nhữngngày thơấu - 1940)NguyênHồng(1918-1982) Hồi ký(Trích) Tự sự (xen trữ tình)- Nỗi cay đắng, tủi cực khi phải sống xa mẹ của bé Hồng.- Thể hiện tình yêu thương và những khát khao cháy bỏng của nhà văn đối với người mẹ bất hạnh. - Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện rất đặc sắc, điển hình.- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật rất ấn tượng và giàu sức gợi cảm.- Lời văn chân thực. Tiết 35 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM Thống kê những VB truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:1. Thống kêTên văn bản Thể loại Phương thức biểu đạt Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật Tức nướcvỡ bờ( Tắtđèn - 1939)Ngô Tất Tố(1893 – 1954) Tiểuthuyết(Trích) Tự sự - Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của chế độ thực dân nửa phong kiến, tố cáo chính sách thuế khoá vô nhân đạo- Ca ngợi phẩm chất cao quý và sức mạnh quật khởi, tiềm năng mạnh mẽ của chị Dậu, cũng là của người phụ nữ Việt Nam.- Ngòi bút hiện thực khoẻ khoắn, giàu tinh thần lạc quan. - Xây dựng tình huống truyện bất ngờ có cao trào và giải pháp hợp lý. - Xây dựng, miêu tả nhân vật chủ yếu qua ngôn ngữ và hành động trong thế tương phản với các nhân vật khác. Tiết 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM Thống kê những VB truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8:1. Thống kêTên văn bản Thể loại Phương thức biểu đạt Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật Lão Hạc (Lão Hạc – 1943) Nam Cao(1915 –1951) Truyệnngắn(Trích) Tự sự , miêu tả, biểu cảm- Số phận đau thương và phẩm chất cao quý của người nông dân cùng khổ trong XHVN trước CM T8- Thái độ trân trọng của tác giả đối với họ - Tài năng khắc hoạ nhân vật rất cụ thể, sống động, đặc biệt là miêu tả và phân tích diễn biến tâm lý của nhân vật . - Cách kể chuyện mới mẻ, linh hoạt, kể và miêu tả người chân thực đậm đà chất nông thôn: triết lý nhưng giản dị, tự nhiên. 1. Thống kê2. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các văn bản truyện kí2. So sánh* Giá trị tư tưởng - Đều có lối viết chân thực, gần gũi đời sống, rất sinh động (bút pháp hiện thực)- Chan chứa tinh thần nhân đạo: yêu thương trân trọng những tình cảm, phẩm chất đẹp đẽ, cao quý của con người, tố cáo những gì tàn ác, xấu xa (giá trị nhân đạo)a. Giống nhau* Về thể loại: Văn bản tự sự, là truyện kí hiện đại* Thời gian ra đời Trước cách mạng, trong giai đoạn 1930 – 1945* Đề tài, chủ đề Đều viết về con người và đời sống xã hội đương thời ; đều đi sâu miêu tả số phận những con người cực khổ, bị vùi dậpTìm điểm giống nhau:- Về thể loại?Thời gian ra đời?-Đề tài, chủ đề?-Giá trị tư tưởng ?Tiết 35 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMa, Giống nhauTên văn bảnTrong lòng mẹTức nước vỡ bờLão HạcThể loại-phương thức biểu đạtĐề tài,chủ đềcụ thể Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuậtTiết 35: ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMTìm điểm khác nhau giữa các văn bản đã học?2. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các văn bản truyện kíb, Khác nhau1. Thống kê2. So sánha, Giống nhaub, Khác nhaub. Khác nhau Tên văn bản Thể loại-phương thức biểu đạtĐề tài, chủđề cụ thể Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuậtTrong lòng mẹ (Nguyên Hồng)Tức nước vỡ bờ(Ngô Tất Tố)Lão Hạc(Nam Cao)Hồi ký ( tự sự – trữ tình) Tiểu thuyết (tự sự) Truyện ngắn (tự sự miêu tả biểu cảm) Tình cảnh khốn khổ của đứa trẻ mồ côi Người nông dân cùng khổ bị dồn nén, áp bức đã vùng lên Ông lão nông dân đau khổ tự tử để giải thoát mình.Nỗi đau xót tủi cực của chú bé mồ côi và tình yêu thương mẹ của chú bé Phê phán chế độ PK tàn ác,và ca ngợi vẻđẹp tâm hồn, sức sống của người phụ nữ nông thôn .Số phận bi thảmvà những phẩm chất cao đẹp của người nông dân cùng khổ. Lời văn chân thực,tình huống truyện đặc sắc, miêu tả tâm lý nhân vật rất ấn tượng.Khắc hoạ nhân vật và miêu tả hiện thực một cách sinhđộng, chân thực Nhân vật có chiều sâutâm lí, cách kể chuyệntự nhiên, linh hoạt, vừachân thực vừa đậm chấttrữ tình và triết lý. Trong mỗi văn bản của các bài 2, 3, 4 kể trên em thích nhất nhân vật hoặc đoạn văn nào? Vì sao?Tiết 38 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM1. Thống kê2. So sánh3. Luyện tập3. Luyện tập Trong mỗi văn bản của các bài 2, 3, 4 kể trên em thích nhất nhân vật hoặc đoạn văn nào? Vì sao?Tiết 38: ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM1. Thống kê2. So sánh3. Luyện tập3. Luyện tập “ Lão Hạc là một nông dân nghèo cực, không được học hành, chẳng có chữ nghĩa, càng không biết nhiều lí luận về tình phụ tử. Nhưng cái chết dữ dội của lão là bằng chứng cảm động về cái tình cha con nguyên sơ mộc mạc nhưng thăm thẳm, thiêng liêng biết chừng nào ! Cái chết của Lão Hạc, từ trong bản chất của nó, chưa hẳn là bi quan. Bởi, nó vẫn nói lên niềm tin sâu sắc và sự trường tồn vào bản chất của con người, qua mấy dòng suy ngẫm, triết lí của ông giáo ở cuối truyện:- Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn!” ( Theo sách Kiến thức cơ bản Văn tiếng Việt _ Tg: Nguyễn Xuân Lạc ) Truyện ngắn Lão Hạc đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” cho chúng ta những hiểu biết sâu sắc như thế nào về số phận và tính cách của người nông dân thời ấy ? 0502030104CÙNG RUNG CHUÔNG VÀNG0502030104Chúc mừng!Bạn được 10 điểmCÙNG RUNG CHUÔNG VÀNG0502030104Bạn chưa đúng! Hãy chọn câu trả lời khác.CÙNG RUNG CHUÔNG VÀNG1. Trần Hữu Tri là tên thật của tác giả nào?b. Nam Cao.c. Thanh Tịnhd. Nguyên Hồng. a. Ngô Tất Tố2. Câu “Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đángbuồn theo một nghĩa khác” là lời của nhân vật nào?c. Ông giáo.b. Chị Dậu.d. Chú bé Hồng. a. Lão Hạc.3. Dòng nào đúng về năm sinh, năm mất của tác giả Ngô Tất Tố?d. 1893 - 1954 .b. 1918 - 1982.c. 1915 - 1951. a. 1911 - 19884. Đoạn trích “trong lòng mẹ” thuộc thể loại nào?a. Hồi kí.b. Tiểu thuyết.c. Truyện ngắn. d. Truyện dài 5. Truyện ngắn “tôi đi học” được trích từ tập truyện nào?d. Quê mẹ .b. Những ngày thơ ấu. c. Tắt đèn. a. Tuổi thơ. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Ôn tập lại các bài đã học. Hoàn thành ài tập 3 vào vở.- Chuẩn bị bài : “Thông tin về ngày trái đất năm 2000” (Đọc văn bản và soạn câu hỏi trả lời trong SGK)