Bài giảng môn Sinh học Lớp 8 - Bài 30: Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINHKIỂM TRA BÀI CŨ Những đặc điểm cấu tạo nào của ruột non giúp nó đảm nhiệm tốt vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng? Có những tác nhân nào gây hại cho hệ tiêu hóa và có những biện pháp nào để phòng tránh các tác nhân đó? BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAHãy kể các bệnh về đường tiêu hóa mà em biết? Có rất nhiều tác nhân có thể gây hại cho hệ tiêu hóa ở những mức độ khác nhau:- Răng có thể bị hư hại khi trong thức ăn đồ uống hay kem đánh răng thiếu chất Canxi và Fluor, hoặc do vi khuẩn lên men nơi vết thức ăn còn dính lại tạo môi trường axít làm hỏng lớp men răng và ngà răng. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Có những tác nhân nào gây hại cho hệ tiêu hóa?Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngRăngLàm hỏng men răng, ngà răng, sâu răng.Vi khuẩn BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Răng bị hư có ảnh hưởng gì đến hoạt động tiêu hóa không?Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngDạ dày, tá tràngGây viêm, loét.Vi khuẩn BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. Dạ dày và tá tràng có thể bị viêm loét bởi hoạt động của vi khuẩn Helicobacter pylori kí sinh ở dưới lớp niêm mạc của những cơ quan này.Công nhân bị ngộ độc BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. Các đoạn ruột khác nhau cũng có thể bị viêm do nhiễm chất độc dẫn đến rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy. Các chất độc có thể do thức ăn ôi thiu, do vi khuẩn tả, thương hàn hay kí sinh trùng amíp tiết ra.Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngRuộtGây viêm, tiêu chảy.Vi khuẩn, kí sinh trùng, các chất độcViêm tuyến tụy BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngCác tuyến tiêu hóaGây viêm, xơ gan.Vi khuẩn, vi rút, các chất độc Các tuyến tiêu hóa có thể bị viêm do các loại vi khuẩn, virút kí sinh gây ra. Gan có thể bị xơ ( tế bào gan bị thoái hóa và thay vào đó là mô xơ phát triển) do viêm gan tiến triển, hay do tế bào gan không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng, hoặc do tế bào gan bị đầu độc và hủy hoại bởi rượu, các chất độc khác. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Giun đũa sống ở ruột non, gây ảnh hưởng gì đến con người? BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngRuộtTắc ruột, tắc ống mật.Giun, sán- Hoạt động tiêu hóa còn có thể bị ngăn trở và giảm hiệu quả do giun sán sống kí sinh trong ruột( chúng có thể gây tắc ống mật, tắc ruột và cướp mất một phần chất dinh dưỡng của cơ thể). Các trứng giun sán thường dính trên bề mặt rau, củ không được rửa sạch và có thể sẽ lọt vào ruột khi ta ăn uống.Đây là một trong những nguyên nhân làm cho rau có nhiều trứng giun sán và vi khuẩn. Hoạt động tiêu hóa và hấp thụ có thể kém hiệu quả do ăn uống không đúng cách như: + Ăn vội vàng không nhai kĩ; ăn không đúng giờ, đúng bữa; ăn thức ăn không hợp khẩu vị hay khẩu phần ăn không hợp lí. + Sau khi ăn không được nghỉ ngơi mà phải làm việc ngay.+ Tinh thần lúc ăn không được vui vẻ, thoải mái, thậm chí căng thẳng.Ăn không được thoải mái vui vẻThức ăn quá cayLao động nặng BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngCác cơ quan tiêu hóaCó thể bị viêm loét.Ăn uống không đúng cáchHoạt động tiêu hóa và hấp thụ có thể kém hiệu quả do ăn uống không đúng cách như: + Ăn vội vàng không nhai kĩ; ăn không đúng giờ, đúng bữa; ăn thức ăn không hợp khẩu vị hay khẩu phần ăn không hợp lí. + Sau khi ăn không được nghỉ ngơi mà phải làm việc ngay.+ Tinh thần lúc ăn không được vui vẻ, thoải mái, thậm chí căng thẳng.Hoạt động tiết dịch tiêu hóa và tiêu hóa tiêu hóa thức ăn.Kém hiệu quảHoạt động hấp thụKém hiệu quả.I. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓA BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Hoạt động thải phân cũng có thể gặp khó khăn ( chứng táo bón) do một số nguyên nhân chủ yếu sau:+ Ăn khẩu phần ăn không hợp lí: quá nhiều tinh bột và Prôtêin nhưng lại quá ít chất xơ (có nhiều trong rau xanh).+ Ăn uống quá nhiều chất chát ( có trong ổi xanh, hồng xanh, nước trà..)Khẩu phần ăn chỉ có protein Uống nhiều nước tràThức ăn chát Khẩu phần ăn có thêm rau xanh Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngCác cơ quan tiêu hóaDạ dày làm việc mệt mỏi, có thể bi bệnh trĩ....Khẩu phần ăn uồng không hợp líHoạt động tiêu hóa thức ăn.Kém hiệu quả.Hoạt động hấp thụKém hiệu quả. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Hoạt động thải phân cũng có thể gặp khó khăn ( chứng táo bón) do một số nguyên nhân chủ yều sau:+ Ăn khẩu phần ăn không hợp lí: quá nhiều tinh bột và Prôtêin nhưng lại quá ít chất xơ ( có nhiều trong rau xanh).+ Ăn uống quá nhiều chất chát ( có trong ổi xanh, hồng xanh, nước trà..)Tác nhânCác cơ quan hoặc hoạt động bị ảnh hưởngMức độ ảnh hưởngRăngLàm hỏng men răng, sâu răng.Vi khuẩnDạ dàyGây viêm, loét dạ dày.Vi khuẩnRuộtGây viêm, tiêu chảyVi khuẩn, vi rút kí sinh trùng, các chất độcRuột, mậtTắc ruột, tắc ống mật.Giun, sánRuột, các tuyến tiêu hóaTắc ruột, tắc ống mật.Ăn uống không đúng cáchCác cơ quan tiêu hóaCó thể bị viêm loét.Ăn uống không đúng cáchHoạt độngtiết dịch tiêu hóa và tiêu hóa Kém hiệu quả, hoặc bị rối loạn tiêu hóa.Hoạt động hấp thụKém hiệu quả.Các cơ quan tiêu hóaDạ dày làm việc mệt mỏi, có thể bi bệnh trĩ....Khẩu phần ăn uồng không hợp líHoạt động tiêu hóa thức ăn.Kém hiệu quả.Hoạt động hấp thụKém hiệu quả.Giun, sánĂn uống không đúng cáchKhẩu phần ăn uồng không hợp líI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.Vi khuẩn, vi rút, kí sinh trùng, các chất độc BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. Có nhiều tác nhân gây hại cho hệ tiêu hóa: + Vi khuẩn, vi rút. + Kí sinh trùng. + Giun sán. + Các chất độc hại trong thức ăn. + Ăn uống không đúng cách. + Khẩu phần ăn uống không hợp lí....Có những tác nhân nào gây hại cho hệ tiêu hóa? Những tác nhân này có thể gây những bệnh nào cho đường tiêu hóa? BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. Có nhiều tác nhân gây hại cho hệ tiêu hóa: + Vi khuẩn, vi rút. + Kí sinh trùng. + Giun sán. + Các chất độc hại . + Ăn uống không đúng cách. + Khẩu phần ăn uống không hợp lí....II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả.Em hãy kể những biện pháp để bảo vệ hệ tiêu hóa tránh các tác nhân gây hại mà em biết?THẢO LUẬN NHÓM : 3 PHÚT BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả. Vệ sinh răng miệng đúng cách. Ăn uống hợp vệ sinh. Thiết lập khẩu phần ăn uống hợp lý đầy đủ cân đối các chất. Ăn uống đúng cách như: ăn chậm, nhai kĩ, ăn đúng giờ, đúng bữa, tạo bầu không khí vui vẻ khi ăn. Sau khi ăn cần nghỉ ngơi hợp lý. Uống thuốc tẩy giun định kì.....Có những biện pháp nào để bảo vệ hệ tiêu hóa? BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả.Thế nào là vệ sinh răng miệng đúng cách?- Chải răng bằng kem đánh răng có chứa canxi và fluo.- Chải răng: Sau ăn cơm xong, trước khi đi ngủ, sau khi ngủ dậy.-Chải răng đúng cách. Vệ sinh răng miệng đúng cách để bảo vệ răng và các cơ quan khác trong khoang miệng. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả.2. Thế nào là ăn uống hợp vệ sinh?- Ăn chín, uống sôi. Rau sống, trái cây tươi cần phải rửa sạch trước khi ăn. Không ăn thức ăn bị ôi thiu. Không để ruồi, nhặng đậu vào thức ăn. Rửa tay trước khi ăn ...... BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả.2. Thế nào là ăn uống hợp vệ sinh?- Ăn chín, uống sôi. Rau sống, trái cây tươi cần phải rửa sạch trước khi ăn. Không ăn thức ăn bị ôi thiu. Không để ruồi, nhặng đậu vào thức ăn. Rửa tay trước khi ăn ......Tiết canhCá ăn tái BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả. 3. Tại sao ăn uống đúng cách lại giúp cho sự tiêu hóa đạt hiệu quả? + Ăn chậm nhai kĩ.+ Ăn đúng giờ, đúng bữa, hợp khẩu vị, tạo bầu không khí vui vẻ.+ Sau khi ăn phải có thời gian nghỉ ngơi...Thế nào là ăn uống đúng cách?- Ăn chậm, nhai kĩ: - Ăn đúng giờ, đúng bữa, thức ăn hợp khẩu vị, bầu không khí vui vẻ : Nghỉ ngơi sau khi ăn: 3. Tại sao ăn uống đúng cách lại giúp cho sự tiêu hóa đạt hiệu quả? BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả. giúp thức ăn được nghiền nhỏ, thấm đều dịch tiêu hóa.sự tiết dịch tiêu hóa tốt hơn và quá trình tiêu hoá đạt hiệu quả. để tạo điều kiện cho hoạt động tiết dịch tiêu hóa, co bóp của dạ dày tốt hơn→ sự tiêu hóa hiệu quả hơn. BÀI 30. VỆ SINH TIÊU HÓAI. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa. Có nhiều tác nhân gây hại cho hệ tiêu hóa: - Vi khuẩn, vi rút. - Kí sinh trùng. - Giun sán. - Các chất độc hại trong thức ăn. - Ăn uống không đúng cách. - Khẩu phần ăn uống không hợp lí.II. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hóa có hiệu quả. Vệ sinh răng miệng đúng cách. Ăn uống hợp vệ sinh. Thiết lập khẩu phần ăn uống hợp lý đầy đủ cân đối các chất. Ăn uống đúng cách như: ăn chậm, nhai kĩ, tạo bầu không khí vui vẻ khi ăn. Sau khi ăn cần nghỉ ngơi hợp lý. Uống thuốc tẩy giun định kì......- Tiêm ngừa viêm gan . CỦNG CỐ.Câu 2. Biện pháp nào dưới đây giúp làm tăng hiệu quả tiêu hoá và hấp thụ thức ăn ?A. Tạo bầu không khí thoải mái, vui vẻ khi ănB. Ăn đúng giờ, đúng bữa và hợp khẩu vịC. Ăn chậm, nhai kĩ.D. Tất cả các phương án trên.Câu1. Hãy kể các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa? CỦNG CỐ.Câu 2. Biện pháp nào dưới đây giúp làm tăng hiệu quả tiêu hoá và hấp thụ thức ăn ?Câu 3. Trong các biện pháp bảo vệ hệ tiêu quá vừa tìm hiểu, em đã vận dụng được biện pháp nào trong cuộc sống của mình?Câu1. Hãy kể các tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa? Vệ sinh răng miệng đúng cách. Ăn uống hợp vệ sinh. Thiết lập khẩu phần ăn uống hợp lý đầy đủ cân đối các chất. Ăn uống đúng cách như: ăn chậm, nhai kĩ, ăn đúng giờ, đúng bữa, tạo bầu không khí vui vẻ khi ăn. Sau khi ăn cần nghỉ ngơi hợp lý. Uống thuốc tẩy giun định kì.Tiêm ngừa viêm gan ...... HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ.Học bài. Trả lời các câu hỏi SGKChuẩn bị bài mới: Bài 31. TRAO ĐỔI CHẤT.Xem lại chức năng môi trường trong của cơ thể.KÝnh Chóc thÇy c« Søc khoÎ- h¹nh phócChóc c¸c em häc tèt