Bài giảng môn Sinh học Lớp 8 - Tiết 7, Bài 7: Bộ xương
- Hệ vận động có vai trò gì?
Vai trò của hệ vận động:
- Nâng đỡ.
- Tạo bộ khung giúp cơ thể vận động.
- Bảo vệ nội quan.
- Thông tin cần biết thêm: thực chất xương đầu không phải là một khối thống nhất mà nó gồm nhiều xương ghép lại với nhau.
- Tìm những điểm giống nhau và khác nhau giữa xương tay và xương chân. Giải thích vì sao có sự khác nhau đó?
Giống: Đều gồm các phần tương tự nhau:
+ Xương đai: (đai vai, đai hông)
+ Xương cánh tay (xương đùi)
+ Xương cẳng tay (cẳng chân)
+ Xương cổ tay (cổ chân)
+ Xương bàn và xương ngón.
- Khác: Xương tay ngắn, mảnh, các khớp cử động nhiều; xương chân dài, to, khoẻ, ít cử động hơn.
Tay có cấu tạo thích nghi với quá trình lao động; Chân có cấu tạo thích nghi với quá trình đi thẳng đứng.
- Hệ vận động gồm những thành phần nào? Hệ vận độngBộ xươngHệ cơ- Hệ vận động có vai trò gì? Vai trò của hệ vận động:- Nâng đỡ.- Tạo bộ khung giúp cơ thể vận động.- Bảo vệ nội quan.CHƯƠNG II: VẬN ĐỘNGTiết 7 - Bài 7BỘ XƯƠNGCHƯƠNG II: VẬN ĐỘNGTiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGBộ xương ngườiXương tayXương chânXương ứcXương sườnXương sốngXương thân- Em hãy quan sát hình vẽ và cho biết bộ xương được chia làm mấy phần cơ bản?Bộ xương gồm Xương đầu Xương thânXương chiXương đầuI. Các phần chính của bộ xương:- Quan sát 3 phần cơ bản của bộ xương (hình 7.17.3) và cho biết: Mỗi phần gồm những loại xương nào?xương chiXương ứcXương sườnXương cột sốngxương thânXương đầuTiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGI. Các phần chính của bộ xương:Bộ xương gồm Xương đầu xương sọ Xương thânxương mặt.Xương đầuXương đầu gồm những loại xương nào?Xương chi- Thông tin cần biết thêm: thực chất xương đầu không phải là một khối thống nhất mà nó gồm nhiều xương ghép lại với nhau. Bộ xương gồm Xương đầu xương sọ Xương thânlồng ngực.cột sốngxương mặt.Xương ứcXương sườnXương cột sốngXương thânXương thân gồm những loại xương nào?Xương chi Xương cột sốngBộ xương gồm Xương đầu xương sọ Xương thânxương chi.xương đailồng ngực.cột sốngxương mặt.Xương đầuXương chiXương chi gồm những loại xương nào?Xương chiXương chân Xương tayxương chi- Tìm những điểm giống nhau và khác nhau giữa xương tay và xương chân. Giải thích vì sao có sự khác nhau đó? - Giống: Đều gồm các phần tương tự nhau: + Xương đai: (đai vai, đai hông) + Xương cánh tay (xương đùi) + Xương cẳng tay (cẳng chân) + Xương cổ tay (cổ chân) + Xương bàn và xương ngón.- Khác: Xương tay ngắn, mảnh, các khớp cử động nhiều; xương chân dài, to, khoẻ, ít cử động hơn. Tay có cấu tạo thích nghi với quá trình lao động; Chân có cấu tạo thích nghi với quá trình đi thẳng đứng.- Những đặc điểm nào của bộ xương người thích nghi với tư thế đứng thẳng? Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa để phù hợp với chức năng đứng thẳng và lao động.- Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa gì?- Cột sống có 4 chỗ cong.- Các phần xương gắn khớp phù hợp trọng lực cân.- Lồng ngực nở rộng sang 2 bên.- Xương cổ chân và xương gót phát triển nở về phía sau làm cho diện tích bàn chân lớn, đảm bảo sự cân bằng vững chắc cho tư thế đứng thẳng.Tiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGI. Các phần chính của bộ xương:- Bộ xương bao gồm: + Xương đầu: Xương sọ, xương mặt. + Xương thân: Xương cột sống, xương lồng ngực. + Xương chi: Xương chi trên, xương đai vai, xương chi dưới, xương hông.- Chức năng: + Tạo khung giúp cơ thể có hình dạng nhất định. + Làm chỗ bám cho các cơ. + Bảo vệ các nội quan.- Bộ xương người gồm mấy phần? Mỗi phần gồm những xương nào?- Bộ xương có chức năng gì?II. Phân biệt các loại xương:Tiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGII. Phân biệt các loại xương:- Đọc thông tin sách giáo khoa để nắm được đặc điểm của các loại xương.- Căn cứ vào hình dạng và cấu tạo, có thể chia bộ xương thành 3 loại:XƯƠNG DÀI:hình ống giữa chứa tủy XƯƠNG NGẮN:kích thước ngắn XƯƠNG DẸT:hình bản dẹt, mỏngTiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGI. Các phần chính của bộ xương:II. Phân biệt các loại xương:III. Các khớp xương:- Thế nào là 1 khớp xương?- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.- Có mấy loại khớp xương? Nêu đặc điểm và cho ví dụ mỗi loại?Tiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGIII. Các khớp xương:- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.- Có mấy loại khớp xương? Nêu đặc điểm và cho ví dụ mỗi loại?- Có 3 loại khớp xương:KHỚP ĐỘNG:Khớp đầu gốiKHỚP BÁN ĐỘNG:Khớp xương cột sốngKHỚP BẤT ĐỘNG:Khớp hộp sọ+ Khớp bất động:+ Khớp bán động:+ Khớp động:không cử động đượcTiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGIII. Các khớp xương:- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.- Có 3 loại khớp xương:+ Khớp bất động:+ Khớp bán động:+ Khớp động:KHỚP BẤT ĐỘNG:Khớp hộp sọLà khớp không cử động được.Tiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGIII. Các khớp xương:- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.- Có 3 loại khớp xương:+ Khớp bất động:+ Khớp bán động:+ Khớp động:Là khớp không cử động được.KHỚP BÁN ĐỘNG:Khớp xương cột sốngcử động hạn chếLà khớp cử động hạn chế.Tiết 7 - Bài 7: BỘ XƯƠNGIII. Các khớp xương:- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu xương.- Có 3 loại khớp xương:+ Khớp bất động:+ Khớp bán động:+ Khớp động:Là khớp không cử động được.KHỚP BÁN ĐỘNG:Khớp đầu gốicử động dễ dàng linh hoạtLà khớp cử động hạn chế. Là khớp cử động dễ dàng nhờ hai đầu xương có sụn đầu khớp nằm trong một bao chứa dịch khớp (bao hoạt dich).- Quan sát các hình sau: Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:- Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối hãy mô tả một khớp động.- Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?- Nêu đặc điểm của khớp bất động.KHỚP ĐỘNG:Khớp đầu gốiKHỚP BÁN ĐỘNG:Khớp xương cột sốngKHỚP BẤT ĐỘNG:Khớp hộp sọ- Một khớp động gồm:- Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối hãy mô tả một khớp động.+ Sụn khớp bọc hai đầu xương.+ Dây chằng nối hai đầu xương với nhau.+ Bao hoạt dịch (bao chứa dịch khớp) ngăn đôi hai xương và tiết ra chất dịch nhờn giúp hai đầu xương chuyển động dễ dàng.KHỚP ĐỘNG:Khớp đầu gối- Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó? Khả năng cử động của khớp động linh hoạt hơn khớp bán động vì cấu tạo của khớp động có diện khớp ở hai đầu xương tròn và lớn có sụn trơn bóng và giữa khớp có bao chứa dịch khớp, còn diện khớp của khớp bán động phẳng và hẹp.KHỚP ĐỘNG:Khớp đầu gốiKHỚP BÁN ĐỘNG:Khớp xương cột sống- Nêu đặc điểm của khớp bất động. Khớp bất động có đường nối giữa 2 xương là hình răng cưa khít với nhau nên không cử động được.KHỚP BẤT ĐỘNG:Khớp hộp sọCỦNG CỐ:Bài tập 1:- Qua kiến thức bài học và dựa vào tranh mô hình bộ xương em hãy xác định thành phần các xương trên cơ thể người và từ đó đưa ra chức năng của bộ xương?Bộ xương có chức năng:* Nâng đỡ* Bảo vệ cơ thể.* Là nơi bám của các cơ.BỘ XƯƠNG NGƯỜIXương tayXương đầuXương chânXương ứcXương sườnXương sốngXương thânBài tập 2:Chọn câu đúng trong các câu sau:Câu 1 : Trong các khớp sau, khớp động là khớp: a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân. b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực. c. Giữa xương đốt cổ 1 với đốt cổ 2. d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.Câu 2: Trong các khớp sau, khớp bán động là khớp: a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân. b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực. c. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay. d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.Câu 3: Trong các khớp sau, khớp bất động là khớp: a. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay. b. Giữa xương đốt cổ 1 với xương chẩm. c. Giữa xương hàm dưới với xương thái dương. d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.EM CÓ BIẾT ? Bộ xương của người khi mới sinh có tới 300 chiếc. Khi lớn lên, một số xương ghép lại với nhau nên khi trưởng thành chỉ còn 206 chiếc. Xương đùi là xương dài nhất trong cơ thể, với người cao 1.83m thì xương đùi dài tới 50cmDẶN DÒ - Về nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK. - Đọc phần “Em có biết”. - Chuẩn bị trước bài mới.Chào tạm biệt Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻChúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_mon_sinh_hoc_lop_8_tiet_7_bai_7_bo_xuong.ppt