Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Tiết 17, Bài 17: Tim và mạch máu - Trường THCS Quang Trung

BÀI GIẢNG SINH HỌC 8TRƯỜNG THCS QUANG TRUNGMô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớnTiết 17 - Bài 17: TIM VÀ MẠCH MÁUI. CẤU TẠO TIMXác định vị trí và hình dạng của tim?Quan sát hình, cho biết tim được cấu tạo bởi những mô nào?Chú thích các bộ phận trên hình:123456789Tĩnh mạch chủ trênTĩnh mạch chủ dướiTâm nhĩ phảiTâm thất phảiTâm thất tráiĐộng mạch vànhTâm nhĩ tráiĐộng mạch phổiĐộng mạch chủCâu 1: Dựa vào kiến thức đã biết, hình 16-1, điền vào bảng sau:Các ngăn tim coNơi máu được bơm tớiTâm nhĩ trái coTâm nhĩ phải coTâm thất trái coTâm thất phải coCâu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất? Vì sao?Câu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?Thảo luận nhóm (3’)Các ngăn tim coNơi máu được bơm tớiTâm nhĩ trái coTâm nhĩ phải co Tâm thất trái coTâm thất phải co Tâm thất tráiTâm thất phảiĐộng mạch chủĐộng mạch phổiCâu 1: Dựa vào kiến thức đã biết, hình 16-1, hình 17-1, điền vào bảng sau:Câu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất? Vì sao?- Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành mỏng nhất?Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhĩ, trong đó tâm thất trái có thành cơ dày nhất, tâm nhĩ phải có thành cơ mỏng nhất.- Để khi co sẽ tạo lực lớn nhất đẩy máu điCâu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?Van 2 lá(Van nhĩ – thất)Van 3 lá(Van nhĩ - thất)Van thất - động(Van động mạch)Có các van tim giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu Động mạchTĩnh mạchMao mạch123aMô liên kếtCơ trơnBiểu bìBiểu bìQuan sát hình, cho biết có những loại mạch máu nào?Quan sát hình kết hợp nghiên cứu SGK, chú thích cấu tạo của mạch máu?4VanII. CẤU TẠO MẠCH MÁUThảo luận nhóm (3’)Nội dung Động mạch Tĩnh mạchMao mạch1. Cấu tạo Thành mạch- Lòng trong - Đặc điểm khác2. Chức năng Quan sát hình và những kiến thức đã biết, hoàn thành bảng sau:Nội dung Động mạch Tĩnh mạchMao mạch1. Cấu tạo - Thành mạch- Lòng trong Đặc điểm khác 2. Chức năng Dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớnDẫn máu từ khắp tế bào về tim với vận tốc và áp lực nhỏ Trao đổi chất với tế bào- 3 lớp: (mô liên kết, mô cơ trơn, biểu bì) dày - Hẹp- Động mạch chủ lớn, nhiều động mạch nhỏ- 3 lớp: (mô liên kết, mô cơ trơn, biểu bì) mỏng- Rộng- Có van 1 chiều- Chỉ gồm một lớp biểu bì mỏng - Hẹp nhất- Nhỏ phân nhánh nhiều*Trong một phút, trái tim của người trưởng thành, khỏe mạnh, đập khoảng 70 - 75 lần, mỗi lần đẩy ra 150ml máu. **Trung bình một ngày tim đập 100.800 lần và bơm hơn 15.000 lít máu vào 96.000 cây số mạch máu. ***Trong suốt đời người, tim lần lượt đập cả gần ba tỷ nhịp, bơm ra cả triệu thùng máu. Tim làm việc liên tục ngày đêm, không mệt mỏi, mặc dù tim chỉ to bằng nắm tay em bé và nặng trên 300 gram.VÌ SAO TIM LÀM VIỆC SUỐT ĐỜI KHÔNG MỆT MỎI???EM CÓ BIẾT?Hoạt động của tim gồm mấy pha?Mỗi chu kì kéo dài bao nhiêu giây?III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM Trong 1 chu kỳ tim: Tâm nhĩ làm việc ...... giây, nghỉ ........ giây Tâm thất làm việc ....... giây, nghỉ ....... giây Tim nghỉ hoàn toàn ........giây Một phút có ........ chu kỳ co giãn tim (nhịp tim)0,10,70,30,50,475Hoàn thành bài tập điền từ sau:Dựa vào chu kì hoạt động của tim, hãy giải thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà không bị mệt?Do thời gian hoạt động của tim là 0.4s, thời gian nghỉ ngơi là 0.4s giúp cơ tim được phục hồi và không bị mệt.Kể tên các bệnh tim mạch mà em biết và nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch? Các bệnh tim mạch: 	+ Xơ vữa động mạch	+ Suy tim	+ Nhồi máu cơ tim	+ Phình tim	+ Hở van tim	+ Tăng huyết áp	+ Tắc nghẽn mạch máu não,........ Nguyên nhân:	+ Bẩm sinh	+ Sử dụng chất kích thích: bia, rượu, thuốc lá,...	+ Dinh dưỡng không hợp lý	+ Tuổi già	................Làm thế nào để tim mạch chúng ta khỏe mạnh hơn?Mô liên kết Động mạchTĩnh mạchMao mạchPha nhĩ co (0.1s)Pha thất co (0.3s)Pha dãn chung (0.4s)Cấu tạoCơ tim4 ngănTN tráiTN phảiTT tráiTT phảiVan timMáu lưu thông1 chiềuHoàn thành các chú thích Câu 1: Đánh dấu x vào ô  cho các câu đúng trong các câu sau: a. Có 2 loại mạch máu là động mạch và tĩnh mạch.b.Có 3 loại mạch máu là động mạch, tĩnh mạch, mao mạch. c. Động mạch có lòng lớn hơn tĩnh mạch d. Mao mạch có thành mỏng chỉ gồm 1 lớp biểu bìXX Câu 2. Mỗi chu kì tim kéo dài bao nhiêu giây?a.b.d.c.0,4s0,1s0,3s0,8sĐÁNG TIẾC EM Đà ĐÁP SAI CHÚC MỪNG EM Đà ĐÁP ĐÚNGCâu 3: Trong mỗi chu kì tim làm việc như sau: a.b.c.d.Tâm nhĩ làm việc 0,1s nghỉ 0,7sTâm thất làm việc 0,3s nghỉ 0,5sTim nghỉ ngơi hoàn toàn 0,4sCả a,b,c.152346751. Lo¹i m¹ch nµo cã thµnh dµy nhÊt?3456821NGM¹HéĐ7C1234675TNHÜTHÊ2. Lo¹i van nµo gióp m¸u ch¶y theo mét chiÒu tõ t©m nhÜ xuèng t©m thÊt?3. Lo¹i c¬ nµo cÊu t¹o nªn thµnh cña tim?4.Chu k× co gi·n cña tim gåm mÊy pha?5. Ng¨n tim nµo cã thµnh dµy nhÊt?6. Líp ngoµi cïng cña ®éng m¹ch vµ tÜnh m¹ch ®­îc cÊu t¹o bëi lo¹i m« nµo?67. M­êi chu k× co gi·n cña tim kÐo dµi mÊy gi©y?34512MGI¢T¸7Y456781239iªnKÕm«lt107895623411112345BAPaH12345c¬tmITtrhÊ©mtt¸i3N2H3M4i73P4ITBài tâp Ô CHỮ Về nhà học bài. Trả lời các câu hỏi SGK Đọc phần “em có biết?” để có thêm kiến thức Xem trước bài “Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn”