Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Tiết 23, Bài 22: Vệ sinh hô hấp - Nguyễn Thị Thủy
WHO ước tính mỗi năm có khoảng 1,38 triệu người tử vong sớm do ô nhiễm không khí ở các thành phố trên toàn thế gới.
Tỉ lệ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính của người Việt Nam hiện đã là 6,7%.
Bệnh đường hô hấp ở trẻ em chiếm tỷ lệ khoảng 30-55 %. (cao nhất trong các nhóm bệnh)
Trong thuốc lá chứa 7000 chất độc , ít nhất có 70 chất có thể gây ung thư. Thế giới có 1,3 tỷ người hút, 6 triệu người chết mỗi năm.
Tại Việt Nam, có khoảng 15,3 triệu người hút mỗi ngày, con số đáng báo động này đang có xu hướng ngày càng tăng nhanh và có nguy cơ trẻ hóa ngày một cao.
Ở nước ta, mỗi giờ có 5 ca tử vong và mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì các bệnh liên quan tới tác hại của thuốc lá, gấp 4 lần số người chết vì tai nạn giao thông hàng năm.
- Biện pháp bảo vệ HHH:
+ Trồng nhiều cây xanh trong sạch không khí.
+ Không xả rác bừa bãi chống ô nhiễm môi trường.
+ Không hút thuốc lá.
+ Đeo khẩu trang.
Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường trong sạch ở trường , lớp và nơi ở?
Không vứt rác, giấy bừa bãi.
Không khạc nhổ bừa bãi.
Trồng cây xanh, không bẻ cây.
Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, thường xuyên quét dọn vệ sinh.
Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia.
KIỂM TRA BÀI CŨHoạt động hô hấpThông khí ở phổiTrao đổi khí ở tế bàoTrao đổi khí ở phổi Được thực hiện nhờ động tác hít vào và thở ra với sự tham gia của lồng ngực và cơ hô hấp. O2 khuếch tán từ phế nang vào máu. - CO2 khuếch tán từ máu vào phế nang. O2 khuếch tán từ máu vào tế bào. CO2 khuếch tán từ tế bào vào máu.Câu hỏi: Trình bày tóm tắt quá trình hô hấp ở cơ thể người? BÀI GIẢNG SINH 8TIẾT 23 Chủ đề: HÔ HẤP( tiết 3)Giáo viên dạy: Nguyễn Thị ThủyTrường &THCS Cẩm LaMỘT SỐ BỆNH ĐỐI VỚI HỆ HÔ HẤP1.Viêm mũi2.Viêm Amindan3.Viêm họng hạt4.Viêm phế quản5.Bệnh bạch hầu6. Bệnh lao7. Bệnh ung thư phổi=>Viêm, sưng, gây cản trở hô hấp, thậm chí gây tử vong. * Các tác nhân có hại cho hệ hô hấpDựa vào bảng 22/SGK 72 + thông tin đã tìm hiểu ở nhà, hãy cho biết các tác nhân nào gây hại tới đường hô hấp?Cơn lốcCháy rừngTÁC NHÂN BỤITÁC NHÂN BỤI Bụi đườngBụi xây dựngBụi trong lò khai thác thanXưởng gỗ=>Gây bệnh bụi phổi1234TÁC NHÂN KHÍ ĐỘCKhí thải ô tôKhí thải sinh hoạtKhí thải công nghiệpXác chết động vật phân huỷ1234TÁC NHÂN KHÍ ĐỘCBơm thuốc trừ sâuLò luyện thépNgộ độc khí thanXác chết do rò rỉ khí độc ở Ấn Độ1234=> Gây bệnh, cản trở hô hấp, tử vongCÁC VI SINH VẬT123Giết mổ gia cầmGiết mổ gia súcVứt rác bừa bãi4Rác thải y tếT¸c nh©nNguån gèc t¸c nh©nT¸c h¹i1. BôiTõ c¸c c¬n lèc, Nói löa phun, ®¸m ch¸y rõng, khai th¸c than, khai th¸c ®¸, khÝ th¶i c¸c m¸y mãc ®éng c¬ sö dông than hay dÇu...Khi nhiÒu qu¸ (>100000 h¹t/ml,cm3 kh«ng khÝ) sÏ qu¸ kh¶ n¨ng läc s¹ch cña đường dÉn khÝ -> g©y bÖnh bôi phæi.2. Các chất khí:Nit¬ oxit (NOX)KhÝ th¶i « t«, xe m¸y...G©y viªm, sưng líp niªm m¹c, c¶n trë trao ®æi khÝ; cã thÓ g©y chÕt ë liÒu cao.Lưu huỳnh «xit (SOx)KhÝ th¶i sinh ho¹t vµ c«ng nghiÖp.Lµm cho c¸c bÖnh h« hÊp thªm trÇm trängCacbon oxit (COx)KhÝ th¶i c«ng nghiÖp, sinh ho¹t; khãi thuèc...ChiÕm chç cña «xi trong m¸u (hång cÇu), lµm gi¶m hiÖu qu¶ h« hÊp, cã thÓ g©y chÕt.3. Các chất độc hại(nicô tin,nitrôzamin)Khãi thuèc l¸...Lµm tª liÖt líp l«ng rung phÕ qu¶n, gi¶m hiÖu qu¶ läc s¹ch kh«ng khÝ. Cã thÓ g©y ung thư4. C¸c vi sinh vËt g©y bÖnhTrong kh«ng khÝ ë bÖnh viÖn vµ c¸c m«i trường thiÕu vÖ sinh.G©y c¸c bÖnh viªm đường dÉn khÝ vµ phæi, lµm tæn thương hÖ h« hÊp, cã thÓ g©y chÕt.? Các tác nhân này gây hại hệ hô hấp như thế nào?WHO ước tính mỗi năm có khoảng 1,38 triệu người tử vong sớm do ô nhiễm không khí ở các thành phố trên toàn thế gới. Tỉ lệ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính của người Việt Nam hiện đã là 6,7%. Bệnh đường hô hấp ở trẻ em chiếm tỷ lệ khoảng 30-55 %. (cao nhất trong các nhóm bệnh)Hình ảnh so sánh phổi của người không hút thuốc lá và người hút thuốc láTác hại của việc hút thuốc láUNG THƯ THANH QUẢN, KHÍ QUẢNĐỘT QUỴUNG THƯ PHỔINHỒI MÁU CƠ TIMLOÉT BAO TỬBỆNH LOÃNG XƯƠNGGIẢM KHẢ NĂNG SINH SẢNUNG THƯ MIỆNG VÀ HỌNG Trong thuốc lá chứa 7000 chất độc , ít nhất có 70 chất có thể gây ung thư. Thế giới có 1,3 tỷ người hút, 6 triệu người chết mỗi năm. Tại Việt Nam, có khoảng 15,3 triệu người hút mỗi ngày, con số đáng báo động này đang có xu hướng ngày càng tăng nhanh và có nguy cơ trẻ hóa ngày một cao. Ở nước ta, mỗi giờ có 5 ca tử vong và mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì các bệnh liên quan tới tác hại của thuốc lá, gấp 4 lần số người chết vì tai nạn giao thông hàng năm.TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁTriệu chứng người mắc bệnh covid-19Thảo luận nhóm (5p)? Cho biết với những tác nhân trên, ta cần đề ra những biện pháp bảo vệ, phòng tránh nào và tác dụng của nó?Trồng nhiều cây xanh-Thường xuyên dọn vệ sinh. -Không xả rác và khạc nhổ bừa bãi.Không hút thuốc và vận động mọi người bỏ thuốcĐeo khẩu trang khi làm vệ sinh và ở những nơi có bụi- Biện pháp bảo vệ HHH:+ Trồng nhiều cây xanh trong sạch không khí. + Không xả rác bừa bãi chống ô nhiễm môi trường.+ Không hút thuốc lá.+ Đeo khẩu trang.Hạn chế sử dụng các thiết bị thải ra khí độc.Sử dụng các nguồn năng lượng, nhiên liệu sạchSử dụng các nguồn năng lượng sạch.Xây dựng hệ thống lọc khí thải Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường trong sạch ở trường , lớp và nơi ở?Không vứt rác, giấy bừa bãi.Không khạc nhổ bừa bãi.Trồng cây xanh, không bẻ cây.Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, thường xuyên quét dọn vệ sinh.Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia.Giáo dục với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai1/ Vì sao nhiệt độ của trái đất ngày càng tăng? 2/ Sẽ ra sao nếu như khí hậu của trái đất ngày càng nóng lên? 3/ Sẽ ra sao nếu trên trái đất không có cây xanh?Chúng ta hãy hành động ngay để được hít thở bầu không khí trong lành THÔNG ĐIỆP:Hãy tích cực trồng và chăm sóc cây xanh!Vì một hành tinh xanhDung tíchsốngTổng dung tích của phổiDung tích khí cặnPhụ thuộcSự phát triểncủa khung xương sườnKhả năng co tối đa của cáccơ thở raLuyện tập thường xuyên, đúng cách ngay từ béPhụ thuộc(Càng lớn)(Càng lớn)Phụ thuộcPhụ thuộcTổng dung tích của phổiDung tích sống(Càng lớn)(Càng nhỏ)Càng lớn(lí tưởng)? Giaûi thích vì sao khi taäp theå duïc theå thao ñuùng caùch, ñeàu ñaën töø beù coù theå coù ñöôïc dung tích soáng lí töôûng?=> Khi thôû saâu vaø giaûm nhòp thôû trong moãi phuùt thì lượng khí vô ích giảm, lượng khí hữu ích sẽ tăng lên, từ đó taêng hieäu quaû hoâ haáp.7200 ml4500 ml7200 ml1800 mlSo sánhLượng khí hít vào/ nhịpSố nhịp/ phútKhí lưu thông trong 1 phútKhí vô ích trong 1 phútKhí hữu ích trong 1 phútThở BT400ml18400x18= 7200ml150x18= 2700ml7200- 2700= 4500mlThở sâu600ml12Giảm600x12= 7200ml150x12= 1800mlgiảm7200-1800= 5400mltăng? Giaûi thích vì sao sau khi thôû saâu vaø giaûm soá nhòp thôû trong moãi phuùt seõ laøm taêng hieäu quaû hoâ haáp?Khí lưu thông trong 1 phút5400 ml 2700 mlKhí lưu thông trong 1 phútKhí hữu ích trong 1 phútKhí vô ích trong 1 phút? Hãy đề ra biện pháp tập luyện để có 1 hệ hô hấp khỏe mạnh ?Tích cực luyện tập thể dục thể thao phối hợp với thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên, từ bé.Vệ sinh cơ thể, ăn uống hợp lý, giữ ấm khi trời rét.21345678Các bệnh về hô hấp gồm ?A – viêm họng, lao, sốt rétB – viêm phổi, viêm khớpC – viêm phế quản, AIDS D – Bệnh lao, bệnh ho gà.Bệnh nào sâu đây lây theo đường hô hấp?A – Bệnh bạch hầu, giun sánB – Bệnh cúm, bệnh AIDSC – Bệnh covid-19, bệnh cúm.D – Bệnh ho gà, ZikaCác tác nhân nào sau đây gây hại cho hệ hô hấp ?A – Bụi bẩn, không khí độc.B – Hút thuốc lá, uống bia.C – Không khí độc, nước hoa D – Vi khuẩn, lo âu, buồn phiền Trong thuốc lá có chứa chất gì gây nghiện ?A – Chất hăc ínB – Cacbon oxitC – Chât NicotinD – Bạc hàBiện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại ?A – Đeo khẩu trangD – Tất cả các ý trên.C – Không hút thuốc láB – Vệ sinh môi trườngVai trò của cây xanh có lợi ích gì trong việc làm trong sạch bầu không khí quanh ta ?D – Tất cả ý trênB – Ngăn và giữ bụiC – Làm mát, diệt khuẩnA – Điều hoà không khíĐể có dung tích phổi lớn cần phải luyện tập ở giai đoạn nào ?D – Lúc bé đến 25 tuổi.A – Khi trên 40 tuổiC – Khi về già 60 tuổiB – Khi trên 25 tuổiĐể tăng hiệu quả hô hấp ?A – Thở nông và tăng nhịp thở trong mỗi phútB – Thở nông và giảm nhịp thở trong mỗi phútC – Thở sâu và giảm nhịp thở trong mỗi phút.D – Thở sâu và tăng nhịp thở trong mỗi phút.Củng cố: 1. Theo thống kê của CĐ mỏ than Quảng Ninh về kết quả khám sức khỏe cho công nhân hàng năm có nhiều công nhân thuộc các phân xưởng sàng tuyển của các mỏ than đều bị bệnh bụi phổi. a. Em hãy cho biết nguyên nhân chủ yếu khiến các công nhân này bị bệnh bụi phổi?b. Những công nhân bị bệnh bụi phổi thường có những biểu hiện gì về hoạt động hô hấp, sức khỏec. Em hãy đề xuất một số biện pháp giúp những công nhân này BV được hệ hô hấp góp phần bảo vệ sức khỏe. Giải thích cơ sở khoa học của những biện pháp đó?Hướng dẫn bài về nhà Học bài. Trả lời câu hỏi SGK. Câu hỏi 2 trang 70: Không thực hiện Đọc “Em có biết”.Xem trước bài 23: THỰC HÀNH: Hô hấp nhân tạo.+ chuẩn bị theo nhóm thực hành, chuẩn bị dụng cụ : Chiếu cá nhân, gối bông cá nhân, gạc
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_sinh_hoc_lop_8_tiet_23_bai_22_ve_sinh_ho_hap_nguye.ppt