Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Tiết 24, Bài 22: Vệ sinh hô hấp - Phạm Thị Thúy Hằng

Chào mừng các thầy cô đến dự giờTrường THCS Đông ThớiGV: Phạm Thị Thúy HằngSinh học 8Kể tên một số bệnh liên quan đến hô hấp?Các bệnh về hô hấp thường gặp như: Lao phổi, viêm phổi, viêm phế quản, ung thư phổi TIẾT 24 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại. Em hãy nêu các tác nhân có hại cho hệ hô hấp?* Các tác nhân có hại cho hệ hô hấpNhöõng taùc nhaân gaây haïi cho heä hoâ haáp con ngöôøi BụiNitơ OxitCác chất độc hạiLưu huỳnh OxitCacbon OxitVSV gây bệnhTIẾT 24- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPBụi :Núi lửa phun, cháy rừng,khai thác than,đá Bão bụiNúi lửaLốc xoáyCháy rừngKhai thác đáKhai thác thanTIẾT 23- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPBụi :Núi lửa phun, cháy rừng,khai thác than,đá Bụi :Núi lửa phun, cháy rừng,khai thác than,đá Nitô Oxit :Khí thải ôtô,xe máy TIẾT 23- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPCÁC CHẤT KHÍ ĐỘC CO, SOx , N0x , co2 CAÙC CHAÁT KHÍ ÑOÄCTIẾT 23- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPLöu huyønh Oxit, Cacbon Oxit: Khí thải sinh hoạt và công nghiệp Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 loại hoá chất. Trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Người ta chia ra 4 nhóm chính: 1- Nicotine. 2 - Monoxit carbon (khí CO). 3 - Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá . 4 - Các chất gây ung thư.  Khi hút thuốc, chất nhựa trong khói thuốc lá sẽ bám vào phổi như bồ hóng bám vào ống khói. nếu hút 10 điếu thuốc lá một ngày thì cơ thể của bạn sẽ phải hít vào 105g nhựa mỗi năm. TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại.Khói thuốcCác vi sinh vật gây bệnhTIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại. Tác nhân Bụi Nitơ oxit (NOx) Lưu huỳnh oxit(SOx)Các chất khí độc hại (nicôtin,nitrôzamin) Các vi sinh vật gây bệnh Cacbon oxit(CO) Nguồn gốc tác nhânNúi lửa phun, cơn lốc, cháy rừng, khai thác khoáng sản, Khí thải ô tô, xe máyKhí thải sinh hoạt và công nghiệp Khí thải SH & CN ,khói thuốc lá Khói thuốc láKhông khí ở bệnh viện, môi trường ô nhiễm Tác hại Gây bệnh bụi phổi Gây viêm, sưng niêm mạc cq HH, cản trở TĐK, gây chết ở liều cao Bệnh hô hấp trầm trọng hơn Chiếm chỗ O2/máu giảm hiệu quả HH, có thể gây chếtGiảm hiệu quả lọc sạch KK gây ung thư phổi Gây viêm đường dẫn khí và phổi, làm tổn thương hệ HH hoặc gây chết.H×nh ¶nh mét sè bÖnh vÒ h« hÊpUng thư­ phæiUng thư họng.I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiBài 22. VỆ SINH HÔ HẤPNhững tác nhân nào gây có thể gây hại cho hệ hô hấp?* Tác nhân gây hại: Bụi, các khí độc (CO, NOx, SOx ), các chất độc (nicotin, nitrozamin), vi sinh vật gây bệnh Những tác nhân này gây hại như thế nào cho hệ hô hấp ?* Một số bệnh về đường hô hấp: viêm phế quản, lao phổi, ung thư phổi Bệnh lao phổiĐề ra các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân có hại.Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤPKể các tác nhân gây hại cho đường hô hấp? TIẾT 23 - BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp. I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại.Hãy nêu các biện pháp nhằm hạn chế và tránh các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp? Trả lời câu hỏiChúng ta hãy hành động ngay để được hít thở bầu không khí trong lành THÔNG ĐIỆP:Hãy tích cực trồng và chăm sóc cây xanh!Xe đạp điệnSử dụng các nguồn năng lượng, nhiên liệu sạchTIẾT 23- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp Tác dụng1.Trồng nhiều cây xanhĐiều hòa không khí, cản bụi...2.Thường xuyên dọn vệ sinh, không khạc nhổ bừa bãi...Hạn chế ô nhiễm do VSV gây bệnh3. Không hút thuốc láHạn chế chất độc: nicôtin..và khí độc hại4.Đeo khẩu trang khi làm vệ sinh, ở nơi nhiều bụi...Hạn chế ô nhiễm do bụi(Bụi phổi)...5. Hạn chế sử dụng các thiết bị thải ra khí độcHạn chế khí độc: CO2, NOx, CO,SOx...Liên hệ: Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường ở trường và ở nhà ?Không vứt rác, giấy bừa bãi.Không khạc nhổ bừa bãiKhông bẻ cây Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, quét dọn VS Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia.I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiBài 22. VỆ SINH HÔ HẤP + Cần tích cực xây dựng môi trường sống và làm việc trong bầu không khí trong sạch + Trồng nhiều cây xanh để cản bụi, góp phần điều hòa không khí+ Không xả rác bừa bãi,không khạc nhổ+ Không hút thuốc lá, vận động mọi người không hút thuốc+ Đeo khẩu trang trong môi trường nhiều bụi+ Hạn chế sử dụng những phương tiện thải ra nhiều khí độc Tieát 23 - Baøi 22: VEÄ SINH HOÂ HAÁP I. Caàn baûo veä heä hoâ haáp khoûi caùc taùc nhaân coù haïi II. Caàn taäp luyeän ñeå coù moät heä hoâ haáp khoeû maïnhLöôïng khí löu thoâng 500 ml150 ml naèmtrong ñöôøng daãn khí (khí voâ ích)350 ml naèm trong pheá nang (khí höõu ích)Löôïng khí ñöa vaøo qua moät laàn hít thôû bình thöôøng ôû ngöôøi THAÛO LUAÄN NHÓM 3’1. Giaûi thích vì sao khi taäp theå duïc theå thao ñuùng caùch, ñeàu ñaën töø beù coù theå coù ñöôïc dung tích soáng lí töôûng?2. Giaûi thích vì sao sau khi thôû saâu vaø giaûm soá nhòp thôû trong moãi phuùt seõ laøm taêng hieäu quaû hoâ haáp?3. Haõy ñeà ra caùc bieän phaùp luyeän taäp ñeå coù theå coù moät heä hoâ haáp khoeû maïnh? - Dung tích sống lý tưởng là thể tích không khí lớn nhất mà cơ thể có thể hít vào và thở ra.+ = Dung tích phổi + Dung tích khí cặn + Dung tích phổi = Dung tích lồng ngực (Phụ thuộc khung xương sườn)+ Ở độ tuổi phát triển ( TDTT đúng cách, thường xuyên đều đặn từ bé sẽ có dung tích sống lý tưởngCâu 1Dung tích sống 1. Giải thích vì sao khi tập luyện thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?Đáp án:2. Giaûi thích vì sao sau khi thôû saâu vaø giaûm soá nhòp thôû trong moãi phuùt seõ laøm taêng hieäu quaû hoâ haáp?* Víduï:- Moät ngöôøi thôû ra 18 nhòp/phuùt, moãi nhòp hít vaøo 400 ml khoâng khí:+ khí löu thoâng/phuùt: 400ml x 18 = 7200 ml+ khí voâ ích ôû khoaûng cheát:150 ml x18 =2700 ml+ Khí höõu ích vaøo tôùi pheá nang: 7200 ml - 2700 ml =4500 ml- Neáu ngöôøi ñoù thôû saâu: 12 nhòp/phuùt, moãi nhòp hít vaøo 600 ml khoâng khí+ khí löu thoâng/phuùt: 600ml x 12 = 7200 ml+ khí voâ ích ôû khoaûng cheát:150 ml x12 =1800 ml+ Khí höõu ích vaøo tôùi pheá nang: 7200 ml – 1800 ml = 5400 ml Khi thôû saâu vaø giaûm nhòp thôû trong moãi phuùt seõ taêng hieäu quaû hoâ haáp7200 ml 2700 ml4500 ml7200 ml1800 ml5400 mlTIẾT 23- BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPTẬP THỞ SÂUCâu 3: Các biện pháp để có một hệ hô hấp khỏe mạnh? Tích cực tập thể dục thể thao phối hợp với tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên từ bé. Luyện tập thể thao phải vừa sức, phải tập từ từ nâng dần sức chịu đựng của cơ thể Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤPVĐV đạt HCVTích cực tập thể dục thể thao vừa sức phù hợp với tuổi đồng thời phối hợp tập thở sâu để giảm nhịp thở thường xuyên từ bé.I- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiII- Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnhBài 22. VỆ SINH HÔ HẤPĐể có 1 hệ hô hấp thật sự khỏe mạnh cần:+ Phòng tránh các tác nhân có hại+ Cần tích cực luyện tập thể dục thể thao, phối hợp với tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên từ béI- Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiII- Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnhVệ sinh hô hấpCần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại.Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnhLuyện tậpTDTTTập hít thở sâuGiảm nhịp thở từ bétác nhân có hạiBiện pháp bảo vệ* Bụi* Các khí độc* Các chất độc * Các vi sinh vật gây bệnh* Trồng nhiều cây xanh* Không xả rác bừa bãi* Không hút thuốc lá* Đeo khẩu trang* Hạn chế sử dụng các thiết bị thải ra khí độcCủng cố - Đánh giáChọn đáp án đúng nhất trong các câu sauCâu hỏi 1: Tìm biện pháp hữu hiệu nhất để có bầu không khí trong lành, không gây ô nhiễm.Ngăn cấm các phương tiện giao thông hoạt động.Đóng cửa các nhà máy hóa chất.Trồng nhiều cây xanh.Không sử dụng các máy móc hiện đại gây ô nhiễmCÂU HỎI TRẮC NGHIỆMCủng cố - Đánh giáChọn đáp án đúng nhất trong các câu sauCâu hỏi 2: Các bệnh nào dễ lây qua đường hô hấp?Bệnh Sars, bệnh lao phổiBệnh cúm, bệnh ho gàBệnh thương hàn, thổ tả kiết lị, bệnh về giun sán.Cả a, b đều đúngCÂU HỎI TRẮC NGHIỆM3. Cần luyện tập như thế nào để có một hệ hô hấp khoẻ mạnhCần luyện tập TDTT vừa sức, từ bé và tập thở sâu giảm nhịp hô hấp thường xuyên từ bé.Hút thuốc lá có hại như thế nào cho hệ hô hấp ?TL: Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc và có hại cho hệ hô hấp : - CO: Chiếm chỗ của oxi trong hồng cầu, làm cho cơ thể ở trạng thái thiếu oxi , đặc biệt khi cơ thể hoạt động mạnh . - NOx: Gây viêm, sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí; có thể gây chết ở liều cao . - Nicotin : Làm tê liệt lớp lông rung trong phế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí; có thể gây ung thư phổi .. Tại sao trong đường dẫn khí của hệ hô hấp đã có những cấu trúc và cơ chế chống bụi, bảo vệ phổi mà khi lao động vệ sinh hay đi đường vẫn cần đeo khẩu trang chống bụi ? TL: Mật độ bụi khói trên đường phố nhiều khi qúa lớn, vượt quá khả năng làm sạch của đường dẫn khí của hệ hô hấp, bởi vậy nên đeo khẩu trang chống bụi khi đi đường và khi lao động vệ sinh .WHO ước tính năm 2012 có 1,38 triệu người tử vong sớm do ô nhiễm không khí ở các thành phố trên toàn thế giới. Tỉ lệ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính chung của người Việt Nam hiện đã là 6,7%. Bệnh đường hô hấp ở trẻ em chiếm tỷ lệ khoảng 30-55 %. (cao nhất trong các nhóm bệnh)EM CÓ BIẾT HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học bài theo vở ghi, SGK. - Đọc mục “ Em có biết” SGK trang 74. - Trả lời các câu hỏi 1,2,3,4 SGK trang 73. - Chuẩn bị dụng cụ thực hành theo nhóm 2 bàn như mục II trang 75 SGK. CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC TỐT