Giáo án môn Địa lí Lớp 8 - Bài 2: Khí hậu châu Á

Trường:...................
Tổ:............................
Ngày: ........................
Họ và tên giáo viên:
 .............................
TÊN BÀI DẠY: KHÍ HẬU CHÂU Á
Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 8
Thời gian thực hiện: (1 tiết)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Yêu cầu cần đạt :
- Trình bày, giải thích đặc điểm khí hậu Châu Á và nguyên nhân của nó.
- Hiểu được sự khác nhau giữa khí hậu gió mùa và các kiểu khí hậu lục địa ở Châu Á.
2. Năng lực
* Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập được giao.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, lắng nghe/ phản hồi tích cực; giao tiếp và hợp tác khi làm việc nhóm.
* Năng lực Địa Lí
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí: Phân tích được ảnh hưởng của vị trí địa lí đến các đặc điểm khí hậu của Châu Á.
- Năng lực tìm hiểu địa lí: sử dụng lược đồ tự nhiên để nêu sự khác nhau giữa khí hậu gió mùa và các kiểu khí hậu lục địa ở Châu Á.
- Năng lực vận dụng kiến thức kĩ năng đã học: nhận thức đúng đắn về khí hậu ở từng khu vực là khác nhau do nhiều nguyên nhân.
3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: Đề xuất giải pháp nhằm khắc phục một số khó khăn do các kiểu khí hậu mang lại.
- Chăm chỉ: Tự tìm hiểu và trình bày được đặc điểm khí hậu châu Á.
- Nhân ái: Chia sẽ khó khăn đối với các vùng có khí hậu khắc nghiệt.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của GV
- Bản đồ tự nhiên và bản đồ các đới khí hậu châu Á.
- Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa một số địa điểm ở châu Á.
- Tranh ảnh về cảnh quan ở kiểu KH gió mùa và kiểu KH lục địa.
2. Chuẩn bị của HS
- Sách giáo khoa, sách tập ghi bài. 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút)
a) Mục đích:
- HS có những hiểu biết ban đầu về sự ảnh hưởng của vị trí địa lí, kích thước và địa hình của châu lục đến khí hậu.
- Tạo hứng thú cho học sinh trước khi bước vào bài mới. 
b) Nội dung:
HS dựa vào bản đồ tự nhiên Châu Á và thực hiện nhiệm vụ. 
c) Sản phẩm:
- Nhận xét được khí hậu Châu Á đa dạng, có nhiều đới và nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: Giao nhiệm vụ
- Yêu cầu HS xem bản đồ tự nhiên châu Á và bản đồ các đới khí hậu châu Á kết hợp với các kiến thức đã học em có nhận xét gì về khí hậu châu Á?
Bước 2: HS quan sát tranh và trả lời bằng những hiểu biết của mình.
Bước 3: HS báo cáo kết quả ( Một HS trả lời, các HS khác nhận xét). 
Bước 4: GV dẫn dắt vào bài.
2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới
2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm khí hậu châu Á ( 12 phút)
a) Mục đích:
- Trình bày và giải thích được đặc điểm khí hậu châu Á.
- Đọc và phân tích lược đồ khí hậu châu Á.
b) Nội dung:
- HS dựa vào nội dung thông tin trong sách giáo khoa và khai thác lược đồ tự nhiên Châu Á để trả lời các câu hỏi.
Nội dung chính:
I. Khí hậu châu Á phân hóa rất đa dạng
- Khí hậu châu Á rất đa dạng, phân hóa thành nhiều đới và nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
- Nguyên nhân:
+ Khí hậu phân thành nhiều đới khác nhau do lãnh thổ kéo dài từ vùng cực Bắc đến vùng xích đạo.
+ Các đới chia thành nhiều kiểu do kích thước lãnh thổ, đặc điểm địa hình, ảnh hưởng của biển.
c) Sản phẩm:
- Nhóm 1+ 3:
+ Xác định vị trí, đọc tên các đới khí hậu ở châu Á từ vùng cực Bắc -> Xích đạo dọc theo kinh tuyến 800Đ. Đới khí hậu cực và cận cực, đới khí hậu ôn đới, đới khí hậu cận nhiệt, đới khí hậu nhiệt đới, đới khí hậu xích đạo.
+ Giải thích Do vị trí địa lí kéo dài từ vùng Cực Bắc đến vùng xích đạo, lượng bức xạ ánh sáng phân bố không đều nên hình thành các đới khí hậu khác nhau
- Nhóm 2 + 4:
+ Các kiểu khí hậu ở dọc vĩ tuyến 400B: Kiểu khí hậu cận nhiệt ĐTH, kiểu khí hậu ôn đới lục địa, kiểu khí hậu cận nhiệt lục địa, kiểu núi cao, cận nhiệt lục địa, kiểu núi cao, ôn đới lục địa, ôn đới gió mùa
+ Giải thích: Do lãnh thổ rộng lớn, ảnh hưởng của địa hình núi cao chắn gió mang hơi ẩm từ biển vào sâu trong nội địa nên mỗi đới khí hậu lại phân thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: GV giao nhiệm vụ
GV yêu cầu HS quan sát lược đồ H2.1 và đọc thông tin ở phần 1 SGK trang 7&8 kết hợp với kiến thức đã học ở bài 1 thảo luận các nội dung sau trong thời gian 4 phút.
- Nhóm 1+ 3:
+ Hãy xác định vị trí, đọc tên các đới khí hậu ở châu Á từ vùng cực Bắc -> Xích đạo dọc theo kinh tuyến 800Đ.
+ Giải thích tại sao khí hậu châu Á lại chia thành nhiều đới khí hậu như vậy?
- Nhóm 2 + 4:
+ Xác định các kiểu khí hậu ở dọc vĩ tuyến 400B ?
+ Giải thích tại sao trong mỗi đới khí hậu lại chia thành nhiều kiểu khí hậu như vậy?
Bước 2: HS làm việc theo nhóm theo nội dung phân công. GV theo dõi hỗ trợ các nhóm gặp khó khăn.
Bước 3: Đại diện nhóm trình bày dựa trên bản đồ. Các nhóm khác nhận xét bổ sung.
Bước 4: GV chuẩn kiến thức và yêu cầu HS rút ra đặc điểm khí hậu châu Á.
2.2. Hoạt động 2: Tìm hiểu các kiểu khí hậu phổ biến ở châu Á ( 15 phút)
a) Mục đích:
- Nêu và giải thích được sự khác nhau giữa kiểu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa ở châu Á
- Đọc và phân tích lược đồ khí hậu châu Á
b) Nội dung:
- Học sinh tìm hiểu kiến thức trong SGK và quan sát bản đồ các đới khí hậu châu Á để hoàn thành phiếu học tập
Nội dung chính:
II. Khí hậu châu Á phổ biến là các kiểu khí hậu gió mùa và các kiểu khí hậu lục địa
a. Các kiểu khí hậu gió mùa:
- Mùa hạ: Thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, mùa đông: Khô, lạnh và ít mưa
- Phân bố: Nam Á, Đông Nam Á, Đông Á.
b. Các kiểu khí hậu lục địa:	
- Mùa đông khô và lạnh, mùa hạ khô và nóng.
- Phân bố: Nội địa và Tây Nam Á.
c) Sản phẩm: Hoàn thành phiếu học tập.
Các kiểu khí hậu
Đặc điểm
Phân bố
Các kiểu khí hậu gió mùa
Chia làm 2 mùa rõ rệt
- Mùa hạ: nóng ẩm, mưa nhiều.
- Mùa đông: khô lạnh, ít mưa.
- Khí hậu gió mùa nhiệt đới: Nam Á và Đông Nam Á.
- Khí hậu gió mùa cận nhiệt và ôn đới: Đông Á.
Các kiểu khí hậu lục địa
- Mùa đông: khô lạnh, mùa hạ khô nóng.
- Lượng mưa trung bình năm thấp ( 200-500mm) độ bốc hơi lớn.
Nội địa và Tây Nam Á.
- Kiểu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa khác nhau do có vị trí địa lí gần hay xa biển khác nhau.
- Việt Nam nằm trong đới khí hậu nhiệt đới, kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa
d) Cách thực hiện:
1) Sự phân bố và đặc điểm của kiếu khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa
Bước 1: Yêu cầu học sinh quan sát H2.1 và đọc nội dung phần 2 SGK hoàn thành nội dung phiếu học tập theo 4 nhóm.
Các kiểu khí hậu
Đặc điểm
Phân bố
Các kiểu khí hậu gió mùa
Các kiểu khí hậu lục địa
Bước 2: HS hoàn thành phiếu học tập. GV theo dõi
Bước 3: Đại diện nhóm trình bày. Các nhóm khác nhận xét bổ sung.
Bước 4: GV nhận xét chuẩn xác kiến thức. Cho HS xem hình ảnh cảnh quan ở khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa.
2) Nguyên nhân có sự khác nhau giữa kiểu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa(cá nhân)
Bước 1: Cho HS xem tranh ảnh về cảnh quan thuộc khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa. Yêu cầu HS dựa vào bản đồ khí hậu, tranh ảnh vừa xem và nội dung SGK trả lời các câu hỏi sau 
- Tại sao có sự khác nhau giữa kiểu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa?
- Việt Nam nằm trong đới khí hậu nào? Kiểu khí hậu nào?
Bước 2: HS tìm thông tin và trả lời
Bước 3: HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung. 
Bước 4: GV nhận xét, chuẩn xác kiến thức
3. Hoạt động: Luyện tập (5 phút)
a) Mục đích:
- Giúp học sinh củng cố và khắc sâu nội dung kiến thức bài học
b) Nội dung: Vận dụng kiến thức bài học để đưa ra đáp án.
c) Sản phẩm: HS đưa ra đáp án 
Câu 1: C. Nhiệt đới.
Câu 2: B. khí hậu cận nhiệt.
Câu 3: C. mùa đông khô và lạnh, mùa hạ khô và nóng.
Câu 4: D. lãnh thổ trải dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo.
Câu 5: D. lãnh thổ rộng lớn, các dãy núi và sơn nguyên cao ngăn ảnh hưởng của biển xâm nhập vào nội địa.
Câu 6: C. Do có nguồn gốc hình thành khác nhau. 
d) Cách thực hiện:
Bước 1: GV giao nhiệm vụ. Nghe và trả lời các câu hỏi trắc nghiệm theo hình thức cá nhân.
Bước 2: HS lắng nghe và trả lời các câu hỏi
Câu hỏi:
Câu 1: Việt Nam nằm trong đới khí hậu
A. ôn đới.	B. xích đạo.	C. Nhiệt đới.	D. Cận nhiệt đới.
Câu 2: Đới khí hậu chia thành nhiều kiểu nhất ở châu Á là
A. cực và cận cực.	B. khí hậu cận nhiệt.
C. khí hậu ôn đới.	D. khí hậu nhiệt đới.
Câu 3: Kiểu khí hậu lục địa có đặc điểm là
A. mùa đông khô và lạnh, mùa hạ nóng ẩm và có mưa nhiều.
B. mùa đông khô và lạnh, mùa hạ nóng ẩm và mưa ít.
C. mùa đông khô và lạnh, mùa hạ khô và nóng.
D. mùa đông khô và ấm, mùa hạ khô và nóng.
Câu 4: Khí hậu châu Á phân hóa thành nhiều đới khí hậu là do
A. lãnh thổ rộng lớn.	 	
B. có nhiều núi và sơn nguyên cao.
C. nằm giữa ba đại dương lớn. 	
D. lãnh thổ trải dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo.
Câu 5: Các đới khí hậu châu Á phân hóa thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau do
A. lãnh thổ trải dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo.
B. lãnh thổ rộng lớn và nằm giữa ba đại dương lớn.
C. địa hình có nhiều núi và cao nguyên đồ sộ, đồng bằng rộng lớn.
D. lãnh thổ rộng lớn, các dãy núi và sơn nguyên cao ngăn ảnh hưởng của biển xâm nhập vào nội địa.
Câu 6: Vì sao gió mùa mùa đông và gió mùa mùa hạ ở châu Á lại có tính chất trái ngược nhau?
A. Do tác động của các khối khí.
B. Do chịu ảnh hưởng của các dòng biển.
C. Do có nguồn gốc hình thành khác nhau.
D. Do chịu ảnh hưởng của các dãy núi cao ven biển.
Bước 3: GV mời HS trả lời. HS khác nhận xét. 
Bước 4: GV chốt lại kiến thức của bài. 
4. Hoạt động: Vận dụng (2 phút)
a) Mục đích: Hệ thống lại kiến thức về khí hậu châu Á. 
b) Nội dung: Vận dụng kiến thức đã học hoàn thành nhiệm vụ.
c) Sản phẩm: Viết một báo cáo.
d) Cách thực hiện:
Bước 1: GV giao nhiệm vụ: Bằng những hiểu biết của mình qua các phương tiện thông tin đại chúng và thực tế em hãy viết một báo cáo ngắn gọn về những khó khăn do khí hậu châu Á mang lại cho con người (báo cáo không quá 50 từ)
Bước 2: HS hỏi và đáp ngắn gọn. GV hướng dẫn HS về nhà viết báo cáo.
Bước 3: GV dặn dò HS tự làm ở nhà tiết sau nhận xét.