Bài giảng Địa lí 8 - Bài 10: Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á

Bài 10 
ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN KHU VỰC NAM Á 
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ ĐỊA HÌNH 
2. KHÍ HẬU, SÔNG NGÒI VÀ CẢNH QUAN TỰ NHIÊN 
 Dùa vµo l­ưîc ®å em h·y cho biÕt Ch©u ¸ ® ư ­îc chia thµnh mÊy khu vùc ? H·y kÓ tªn c¸c khu vùc ®ã. 
CHÂU Á 
TÂY NAM Á 
NAM Á 
ĐÔNG Á 
ĐÔNG NAM Á 
BẮC Á 
TRUNG Á 
 Quan s¸t lư­îc ®å tù nhiªn Ch©u ¸ 
Lược ®å tù nhiªn khu vùc Nam ¸ 
Tây Nam Á 
Trung Á 
Đông Á 
Đông Nam Á 
Xác định trên lược đồ vị trí và các quốc gia ở khu vực Nam Á . 
Bµi 10: §iÒu kiÖn tù nhiªn khu vùc nam ¸ 
a. VÞ trÝ ®Þa lÝ 
Dựa vào hình 9.1, em hãy cho biết khu vực Nam Á tiếp giáp với các vịnh, biển, đại dương và các khu vực nào ? 
Biển 
A- rap 
Vịnh 
Ben gan 
 ĐNÁ 
Trung Á 
TNÁ 
1. Vị trí địa lí và địa hình 
 Đông Á 
Lược đồ tự nhiên khu vực Nam Á 
1. Vị trí địa lí và địa hình 
- Khu vực Nam Á nằm ở rìa phía nam của lục địa Á – Âu. 
- Giới hạn: + Từ 9 o B đến 37 o B 
Cực Bắc: 37 o B 
Cực Nam: 9 o B 
Cực Tây: 62 o Đ 
Cực Đông: 98 o Đ 
+ Từ 62 o Đ đến 98 o Đ 
a. Vị trí địa lý 
- Tiếp giáp: Khu vực Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á, Đông Nam Á, Vịnh Ben-gan, Biển A-rap ( Ấn Độ Dương ). 
Khu vực Nam Á nằm trong khoảng các vĩ độ và kinh độ nào? 
1. Vị trí địa lí và địa hình 
a. Vị trí địa lí 
- Nằm ở rìa phía nam châu Á, trong khoảng vĩ độ: từ 9 0 B – 37 0 B, kinh độ 62 0 Đ – 98 0 Đ. 
- Tiếp giáp: 
+ Vịnh: Bengan. 
+ Biển: A-rap. 
+ Khu vực: Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á, Đông Nam Á. 
Khu vực Nam Á có những dạng địa hình nào? 
b. Địa hình 
Đỉnh Ê-vơ-rét: cao 8.848 m 
Himalaya: vùng núi cao nhất và trẻ nhất thế giới, có tới hơn 70 đỉnh cao trên 7.000m và 14 đỉnh cao trên 8.000m. Trong đó cao nhất là đỉnh Chô-mô-lung-ma ( Everest) cao 8.848m - cũng là đỉnh cao nhất thế giới. 
Đồng bằng 
Sơn nguyên Đê-can 
b. Đặc điểm địa hình 
- Phía Bắc : Là hệ thống núi Hi-ma-lay-a hùng vĩ cao đồ sộ, theo hướng Tây Bắc – Đông Nam. 
- Ở giữa: đồng bằng Ấn-Hằng, rộng khá bằng phẳng kéo dài từ biển A-rap đến vịnh Ben-gan. 
- Phía Nam: sơn nguyên Đê-can, tương đối thấp và bằng phẳng với hai dãy Gát Đông và Gát Tây được nâng cao. 
2. Khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiên 
a. Khí hậu 
 Đại bộ phận là khí hậu nhiệt đới gió mùa. 
Quan s¸t H 2.1 sgk trang 7 cho biết: khu vực Nam Á chủ yếu nằm trong ®íi khÝ hËu nµo? 
Quan sát lược đồ Hình 10.2 sgk trang 35 
1. Nhận xét nhiệt độ và lượng mưa ở 3 địa điểm 
- Mun-tan 
- Mun-bai 
- Se-ra-pun-di 
2. Giải thích sự khác nhau về nhiệt độ và lượng mưa ở địa điểm nêu trên. 
TRUNG QUỐC 
VỊNH BENGAL 
Ấn Độ Dương 
CALCUTA 
BIỂN 
A-RAP 
HYMALAYA 
HM 
THAR 
S. HẰNG 
S. ẤN 
D. GHÂTE TÂY 
D. GHÂTE ĐÔNG 
MIANMA 
SRILANKA 
BRAMAPUT 
12000m 
2000 m 
< 20 mm 
CN §ª- Can 
 20 -100 m 
Mum-bai 
3000 mm 
11.000 mm 
20-100 mm 
3.000 mm 
2.000 mm 
< 20 mm 
Gió mùa Tây Nam 
Gió mùa Đông Bắc 
Se-ra-pun-di 
11000 mm 
Mun tan 
183 mm 
Em có nhận xét gì về sự phân bố lượng mưa ở khu vực Nam Á ? 
 Tại sao cùng vĩ độ với miền Bắc Việt Nam nhưng khu vực Nam Á có mùa đông ấm hơn? 
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n Ên ®é 
Vßi t­íi nư­íc trong n«ng nghiÖp 
 vai trß cña thuû lîi 
Tr¹m b¬m n­ưíc 
X©y dùng giÕng t­íi ruéng 
ĐËp P a- R a K-KA trªn s«ng H»ng 
2. Khí hậu, sông ngòi và cảnh quan 
a. Khí hậu 
- Nam Á có khí hậu nhiệt đới gió mùa là khu vực mưa nhiều của thế giới. 
- Do ảnh hưởng sâu sắc của địa hình nên lượng mưa phân bố không đồng đều. 
- Nhịp điệu hoạt động của gió mùa ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. 
Nam Á có các hệ thống sông lớn nào ? 
- Xác định nguồn hệ thống sông đó và đổ ra vịnh, biển nào ? 
s«ng H»ng 
S«ng H»ng lµ dßng s«ng linh thiªng nhÊt . N¬i mµ nÕu ®ư­îc t¾m m×nh trong ®ã, dï chØ mét lÇn trong ®êi th× mäi téi lçi cña con ng­êi sÏ ®­îc gét röa vµ hä sÏ t×m ®­îc con ®­êng ng¾n nhÊt lªn thiªn ®µng. V× vËy mçi ngµy cã tíi 50.000 ng­êi ®Õn t¾m ë s«ng H»ng. 
Dài 2.510 km và cung cấp 40% lượng nước cho Ấn Độ, sông Hằng là con sông quan trọng nhất của tiểu lục địa Ấn Độ cùng với sông Ấn. Tuy nhiên, con sông này đang dần chết mòn bởi hơn 200 con đập lớn nhỏ được xây dựng ở thượng nguồn đã rút cạn nước sông, làm bùng lên một cuộc khủng hoảng nước tại hàng nghìn ngôi làng dọc bờ sông. Mặt khác, việc phát triển nhanh chóng về dân số và các ngành công nghiệp tại lưu vực này khiến sông Hằng phải nhận hàng tỉ lít nước thải mỗi ngày, biến dòng sông được coi là linh thiêng và huyền bí trở thành dòng sông ô nhiễm nhất thế giới, theo công bố của Tạp chí Time. 
Sông Ấn 
Nói Hi-ma-lay-a 
Hoang m¹c Tha 
Xa van 
Rõng nhiÖt ®íi Èm 
 Nói cao 
Hoang m ạc 
R ừng nhiệt 
 đới ẩm 
Xa-van 
 C¶nh quan Nam ¸ 
xem tranh ®o¸n ch÷ 
h.2 
h.1 
h.3 
h.4 
b. Sông ngòi và cảnh quan 
- Sông ngòi khá phát triển 
- Nam Á có 3 sông lớn: Sông Ấn, Sông Hằng, Sông Bramaput. 
- Cảnh quan tự nhiên đa dạng: rừng nhiệt đới ẩm, xavan, hoang mạc và núi cao. 
H·y nèi c¸c « bªn tr¸i víi c¸c « bªn ph¶i : 
Ở GIỮA 
PHÍA BẮC 
PHÍA NAM 
 2. Đ å ng b » ng Ê n- H » ng 
3. Sơn nguyên Đê- can 
1. Dãy Hi- ma- lay- a 
Hãy nối ý ở cột khí hậu v íi ý ở cột cảnh quan vµ n¬i ph©n bè sao cho thích hợp : 
 n¬I Ph©n bè 
khÝ hËu 
 c¶nh quan 
A.D·y Himalaya. 
B.§ång b»ng vµ s¬n nguyªn thÊp. 
C.T©y b¾c Ê n §é vµ 
Pa-ki-xtan. 
1.Nhiệt đới gió mùa 
2.Nhiệt đới khô 
3.Khí hậu núi cao 
a.Hoang mạc và bán hoang mạc 
 b.Núi cao 
 c.Rừng nhiệt đới ẩm 
Hoµn thiÖn c¸c c©u d­íi ®©y ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þa lÝ cña khu vùc Nam ¸. 
a) N»m gi÷a c¸c tõ ®Õn 
b)ChÝ tuyÕn B¾c ch¹y qua ..cña khu vùc. 
c) L·nh thæ tiÕp gi¸p víi c¸c biÓn .vµ vÞnh 
d)N»m chñ yÕu trong kiÓu khÝ hËu . 
9 ˚B 
37˚B 
chÝnh gi÷a 
A-rap 
Ben-gan 
nhiÖt ®íi giã mïa 
§Æc ®iÓm 
§óng 
Sai 
1. Ở Nam Á khi giã mïa h¹ đến c¶nh quan n«ng th«n trë nªn t­ư¬i tèt . 
2. Nh×n vµo l­ưîc ®å lư­îng m­ưa ta thÊy nư­íc s«ng ngßi ë Nam Á chñ yÕu lµ do b¨ng tuyÕt tan cung cÊp 
3. C¶nh quan Nam Á rÊt phong phó­: Rõng nhiÖt ®íi Èm, Xavan, hoang m¹c vµ c¶nh quan nói cao. 
4. D·y Hi-ma-lay-a c¶nh quan tù nhiªn kh«ng nh÷ng thay ®æi theo ®é cao mµ cßn theo hư­íng sư­ên. 
Đ 
Đ 
Đ 
S 
Hãy điền Đúng (Đ), Sai (S) vào các câu sau đây : 
Câu 1. Đại bộ phận khu vực Nam Á có khí hậu 
A. nhiệt đới. 
B. cận nhiệt đới gió mùa. 
C. nhiệt đới gió mùa. 
D. phân hóa theo độ cao. 
Câu 2. Hệ thống sông nào sau đây không thuộc Nam Á ? 
A. Ấn. 
B. Ti-grơ. 
C. Hằng. 
D. Bra-ma-put. 
Chọn câu đúng nhất 
Câu 3: Nam Á có ba miền địa hình từ Bắc xuống nam lần lượt: 
A. Nói Hi-ma-lai-a, s¬n nguyªn §ª-Can, ®ång b»ng Ê n-Hằng. 
B. Nói Hi-ma-lay-a, ®ång b»ng Ê n-H»ng, s¬n nguyªn §ª-Can. 
C. S¬n nguyªn §ª-Can, nói Hi-ma-lay-a, ®ång b»ng Ê n-H»ng. 
D. §ång b»ng Ê n-H»ng, s¬n nguyªn §ª-Can, nói Hi-ma-lay-a. 
Câu 4: Vùng có lượng mưa lớn nhất khu vực Nam Á. 
Cao nguyên Đê-can. 
B. Vùng phía Bắc. 
C. Vùng Đông Bắc Ấn Độ. 
D. Vùng Tây Bắc. 
Chuẩn bị nội dung bài 11: 
DÂN CƯ VÀ ĐẶC DIỂM KINH TẾ KHU VỰC NAM Á 
1. DÂN CƯ 
Tính mật độ dân số 
Nhận xét về sự phân bố dân cư 
2. ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ - XÃ HỘI 
- Nhận xét sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế Ấn Độ