Bài giảng Lịch sử Khối 8 - Bài 28: Trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX

Hướng dẫn tiết trải nghiệm sáng tạo 
Nội dung: cuộc kháng chiến chống thực dân pháp nữa cuối thế kỉ XIX 
Hình thức: diễn kịch, sưu tầm tranh ảnh (nhân vật, trang phục, vũ khí ) liên quan đến các phong trào đấu tranh của nhân dân 
Sản phẩm : diễn kịch trước lớp, trình bày bằng tập san hoặc giấy roky. 
Thời gian: học xong bài 30 
Bài 28 
TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX 
1. Người nhân danh vua Hàm Nghi ra “Chiếu Cần vương” là ai? 
TÔN THẤT THUYẾT 
2. Người lãnh đạo cao nhất trong cuộc khởi nghĩa Hương Khê là ai? 
PHAN ĐÌNH PHÙNG 
3. Cuộc khởi nghĩa lớn nhất của nông dân miền Bắc là cuộc khởi nghĩa nào? 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ 
TRÒ CHƠI: ĐI TÌM NHÂN VẬT, SỰ KIỆN 
TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX 
BÀI 28 
I. Tình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX. 
THẢO LUẬN NHÓM 
Nhóm 1 + 3 
? Nêu những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX. 
Nhóm 2 + 4 
? Nguyên nhân dẫn đến những cuộc khởi nghĩa nông dân chống triều đình phong kiến nửa cuối thế kỉ XIX. 
1. Chính trị 
Pháp mở rộng đánh chiếm 
Triều đình tiếp tục thực hiện các chính sách nội trị ngoại giao lỗi thời, lạc hậu 
Chính quyền PK việt nam khủng hoảng nghiêm trọng 
2. Kinh tế 
Các ngành công, nông, thương nghiệp đình trệ 
Tài chính cạn kiệt 
Đời sống nhân dân cực kì khó khăn 
TUYÊN QUANG 
THÁI NGUYÊN 
QUẢNG YÊN 
BẮC NINH 
HUẾ 
Tạ Văn Phụng (1861- 1865) 
Nông Hùng Thạc (1862 ) 
Thổ phỉ người Trung Quốc 
Nguyễn Thịnh (1862) 
Khởi nghĩa của binh lính và dân phu (1866) 
Lược đồ khởi nghĩa của nhân dân nửa cuối thế kỉ XIX 
SƠ ĐỒ MÂU THUẪN XÃ HỘI 
MÂU THUẪN 
Nhân dân ta 
Nông dân 
Thực dân Pháp 
Địa chủ 
3. Xã hội 
Mâu thuẫn xã hội gay gắt, phong trào đấu tranh của nhân dân bùng nổ mạnh mẽ 
II. NHỮNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỮA CUỐI THẾ KỈ XIX. 
1. HOÀN CẢNH 
Trước tình trạng đất nước ngày càng nguy khốn 
Xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân 
=> một số quan lại, sĩ phu đã mạnh dạn đưa ra những đề nghị cải cách 
Tình hình nước ta nữa cuối thế kỉ XIX, đặt ra yêu cầu lịch sử gì? 
Thời gian 
Tên người và cơ quan đề nghị cải cách 
Nội dung chính 
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX 
 đọc sgk tr 135 
18 68 
1868 
1872 
1863 - 
1871 
Viên Thương bạc 
Nguyễn Lộ Trạch 
1877 -1882 
Nguyễn Trường Tộ 
Đinh Văn Điền 
Trần Đình Túc và Nguyễn Huy Tế 
Xin mở cửa biển Trà Lý (Nam Định) 
Đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang và khai mỏ, phát triển buôn bán, chấn chỉnh quốc phòng. 
Mở 3 cửa biển ở miền Bắc và miền Trung để thông thương với bên ngoài: (Đà Nẵng, Ba Lạt, Quế Sơn). 
Dâng lên triều đình 30 bản điều trần: Đề nghị chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công thương nghiệp và tài chính, chỉnh đốn võ bị, mở rộng ngoại giao, cải tổ giáo dục. 
Dâng hai bản “Thời vụ sách” lên vua Tự Đức đề nghị chấn hưng dân khí, khai thông dân trí, bảo vệ đất nước. 
II. NHỮNG ĐỀ NGHỊ CẢI CÁCH Ở VIỆT NAM VÀO NỮA CUỐI THẾ KỈ XIX. 
1. HOÀN CẢNH 
2. Nội dung đề nghị cải cách 
-Yêu cầu đổi mới trên nhiều lĩnh vực: công việc nội trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa 
Nhận xét về nội dung, quy mô đề nghị cải cách? 
- Tiêu biểu: Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Lộ Trạch 
? Nêu hiểu biết của em về Nguyễn Trường Tộ 
Nguyễn Trường Tộ (1828-1871 ) 
Nguyễn Trường Tộ 
(1828-1871) 
Nguyễn Trường Tộ : (1828-1871), ông sinh trong một gia đình Nho học theo đạo Thiên Chúa. Từ nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh, lớn lên ông là một tri thức Thiên Chúa giáo yêu nước, quê ở làng Bùi Chu, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Năm 1860, ông có dịp cùng một giám mục Pháp qua Rô -ma và Pa-ri. Ở đó, ông chú ý khảo sát kinh tế và văn hoá phương Tây rồi về nước năm 1861. Từ năm 1863 đến năm 1871, Nguyễn Trường Tộ đã đệ trình vua Tự Đức 30 bản điều trần (dày trên 100 trang), trong đó có Tế cấp bát điều (Tám điều cấp bách) dâng năm 1867, nêu lên một hệ thống vấn đề kinh tế - xã hội quan trọng. 
III. Kết cục của các đề nghị cải cách 
Tiết 43 - BÀI 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM 
 NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX 
Vua Tự Đức phán rằng: 
“ Nguyễn Trường Tộ quá tin ở các điều y đề nghị Tại sao lại thúc dục nhiều đến thế, khi mà các phương pháp cũ của trẫm đã rất đủ để điều khiển quốc gia rồi”. 
Tự Đức (1847-1883) 
III. Kết cục của các đề nghị cải cách 
Kết cục: 
- Các đề nghị cải cách đều không được thực hiện 
Chưa xuất phát từ cơ sở trong nước 
Cải cách lẻ tẻ, 
rời rạc. 
Tài chính cạn kiệt 
Chưa đặt vấn đề giải quyết mâu thuẫn xã hội 
ĐỊA CHỦ PK 
NÔNG DÂN 
D.T VIỆT NAM 
T. D PHÁP 
III. Kết cục của các đề nghị cải cách 
Kết cục: 
- Các đề nghị cải cách đều không được thực hiện 
2 . Nguyên nhân : 
Các đề nghị cải cách còn mang tính lẻ tẻ, rời rạc 
Chưa xuất phát từ những cơ sở bên trong 
Chưa động chạm đến vấn đề cơ bản của thời đại 
Triều đình phong kiến bảo thủ bất lực trong việc thích ứng với hoàn cảnh nên đã khước từ mọi đề nghị cải cách. 
3 . Ý gnhĩa: 
Gây được tiếng vang lớn, tấn công vào tư tưởng bảo thủ 
Phản ánh trình độ nhận thức mới 
Chuẩn bị cho sự ra đời trào lưu Duy Tân ở Việt Nam đầu thế kỉ XX 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Câu 1. Hãy tìm chi tiết không hợp lý của tình hình đất nước vào những năm 60 của TK XIX qua những biểu hiện sau đây? 
 Bộ máy chính quyền từ trung ương đến địa phương mục ruỗng. 
 Chính sách nội trị, ngoại giao lỗi thời. 
 Mâu thuẫn giai cấp, xã hội gay gắt. 
 Đời sống nhân dân sung túc, ổn định. 
Câu 2 . Ai là người dâng hai bản “Thời vụ sách” cho vua Tự Đức? 
 Đinh Văn Điền 
 Trần Đình Túc 
 Nguyễn Lộ Trạch 
 Nguyễn Trường Tộ 
Câu 3 : Cản trở nào sau đây là cản trở chủ yếu nhất dẫn đến những cải cách không thể thực hiện được? (Hãy chọn phương án đúng nhất) 
 Những cải cách mang tính lẻ tẻ, rời rạc. 
 Sự ngăn cấm của chính quyền đô hộ thực dân Pháp. 
 Sự bảo thủ cự tuyệt của triều đình phong kiến Nhà Nguyễn 
 Xã hội Việt Nam không theo kịp sự phát triển của thời cuộc. 
 THẢO LUẬN CẶP ĐÔI 
So sánh các đề nghị cải cách ở Việt Nam và cuộc Minh Trị Duy tân ở Nhật Bản có gì giống và khác nhau? 
* Giống nhau: 
	 -Thời điểm: 
	- Hoàn cảnh: 	 
	- Nội dung: 
Việt Nam 
Người đề xướng: 
Kết cục: 
Nhật Bản 
Người đề xướng và thực hiên: 
Kết cục: 
* Khác nhau: 
* Giống nhau: 
 - Thời điểm: nửa cuối thế kỉ XIX. 
 	- Hoàn cảnh: Chính trị, kinh tế, xã hội khủng hoảng. 
 	- Nội dung: Trên nhiều lĩnh vực của đất nước. 
 Việt Nam 
Người đề xướng: quan lại sĩ phu 
Kết cục: bị triều đình cự tuyệt, không thực hiện được, Việt Nam lạc hậu, 
khủng hoảng bị thực dân Pháp xâm lược và biến thành thuộc địa. 
 Nhật Bản 
Người đề xướng và thực hiên: Thiên hoàng Minh Trị 
Kết cục: Thực hiện được, Nhật Bản phát triển thành đế quốc hùng mạnh. 
* Khác nhau: 
Theo em, giả sử những đề nghị cải cách được thực hiện thì tình hình đất nước sẽ như thế nào? 
Việt Nam gia nhập WTO 
Trường học 
Thủy điện Hòa Bình 
Đại hội VI của Đảng 
. 
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi! 
GD 
thi ®ua d¹y tèt - häc tèt 
BÀI HỌC KẾT THÚC. 
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI