Bài giảng môn Lịch sử Lớp 8 - Bài 10: Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX

 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH! 
Lịch sử 8 
GV lịch sử: Trang 
Kiểm tra bài cũ: 
Câu 1: Trình bày sự xâm lược và chính sách thống trị của Anh? 
BÀI 10:TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX . 
BÀI 10:TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX . 
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ 
II.Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX 
III.Cách mạng Tân Hợi 1911 
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA X Ẻ. 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ. 
Vì sao nửa cuối thế kỉ XIX, các nước đế quốc lại tranh nhau xâu xé Trung Quốc? 
- Trung Quốc là quốc gia rộng lớn, đông dân, giàu tài nguyên . 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ. 
- Trung Quốc là quốc gia rộng lớn, đông dân, giàu tài nguyên . 
Sự kiện nào mở đầu cho sự xâm lược TQ của các nước đế quốc? 
1840-1842 tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện với thực dân Anh. 
Hình ảnh cây thuốc phiện 
Hình ảnh người Trung Quốc sử dụng thuốc phiệt 
Lâm Tắc Từ là một vị quan và là tướng của nhà Thanh ở thế kỷ XIX. Ông được coi là một vị quan có chủ trương chống thực dân Anh trong cuộc chiến tranh thuốc phiện (1840 - 1842) và là người đã kiên quyết cấm hút thuốc phiện. Ông đã tiêu hủy hơn 20.000 hòm thuốc phiện (2660.000 bang Anh) của các lái buôn ngoại quốc tại Quảng Đông. 
Lâm Tắc Từ (1785 - 1850) 
Lễ kí hòa ước Nam Kinh 1842 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ. 
- Từ năm 1840 – 1842, thực dân Anh tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược TQ. 
Sau cuộc chiến tranh thuốc phiện, thực dân Anh, Pháp, Đức, Nhật, Nga đã xâu xé Trung Quốc như thế nào ? 
LÊ HỮU PHONG TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ MANG YANG 
NGA 
MÔNG CỔ 
BẮC KINH 
MÃN CHÂU 
Cáp Nhĩ Tân 
SƠN ĐÔNG 
Tế Nam 
PH ÚC KIẾN 
Phúc Châu 
VÂN NAM 
QUẢNG TÂY 
Côn Minh 
THIỂM TÂY 
Tây An 
QUẢNG CHÂU 
Kiêm Điền 
 Châu Giang 
QUẢNG ĐÔNG 
SƠN TÂY 
Trực Lệ 
Thiên Tân 
Bản đồ các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc 
S s.Dương Tử 
s.Hoàng Hà 
Vì sao các nước đế quốc không độc chiếm xâm lược TQ mà phải chia ra? 
ANH ( Sông Dương Tử) 
NGA- NHẬT 
( Vùng Đông Bắc) 
PHÁP ( Vùng Vân Nam) 
ĐỨC ( Vùng Sơn Đông) 
 Vì không nước nào đủ sức xâm lược nên phải hợp sức lại. 
Hình 42. Các nước đế quốc xâu xé “cái bánh ngọt ” Trung Quốc 
	Từ trái qua phải: 
Chân dung của Hoàng đế Đức 
Tổng thống Pháp 
Nga Hoàng 
 Nhật Hoàng 
Tổng thống Mỹ 
Thủ tướng Anh đương thời 
Phản ánh việc Trung Quốc dần dần trở trành thị trường béo bở, tranh giành của các nước đế quốc, Trung Quốc được ví như chiếc bánh ngọt khổng lồ nhưng không một quốc gia nào nuốt được. Cái bánh chia sáu, trên có ghi dòng chữ "Trung Quốc, Mãn Châu, Triều Tiên". Ngồi xung quanh là 6 người với những chiếc nĩa nhọn hoắt trong tay. 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ. 
- Từ năm 1840 – 1842, thực dân Anh tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược TQ. 
Các nước Đức, Pháp, Mĩ, Nhật từng bước xâu xé TQ, biến TQ thành nước nửa PK nửa thuộc địa. 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ Kỉ XX 
Lập niên biểu về phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối TK XIX- đầu TK XX ? 
Thời gian 
Tên phong trào 
Lãnh đạo 
Kết quả 
Ý nghĩa 
1840-1842 
1851-1864 
1898 
Cuối thế Kỉ XIX - đầu thế kỉ XX 
Thời gian 
Tên phong trào 
Lãnh đạo 
Kết quả 
Ý nghĩa 
1840-1842 
Cuộc kháng chiến chống Anh 
1851-1864 
Thái Bình Thiên Quốc 
Hồng Tú Toàn 
1898 
Cuộc vận động Duy Tân 
Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu, vua Quang Tự 
Cuối thế Kỉ XIX - đầu thế kỉ XX 
Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn 
Nông dân 
Thất bại 
Làm lung lay trật tự nền tảng phong kiến, mở đường cho trào lưu tư tưởng mới xâm nhập vào Trung Quốc 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
Đại diện tiêu biểu nhất cho phong trào cách mạng tư sản Trung Quốc đầu thế kỉ XX là ai ? 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân 
Tôn Trung Sơn (tên thật là Tôn Dật Tiên)Ông sinh ở tỉnh Quảng Đông . Ông là nhà cách mạng dân chủ Trung Quốc, người lãnh đạo cuộc cách mạng Tân Hợi năm 1911, được người Trung Hoa gọi yêu mến là "Quốc phụ Trung Hoa" (người cha của đất nước). Ông được thờ trong đạo Cao Đài ở Việt Nam như là một trong Tam Thánh sáng lập. -Ông đã nêu ra chủ thuyết “Tam dân”. 
Tôn Trung Sơn 
(1866 - 1925) 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
Trung Quốc Đồng minh hội ra đời khi nào? Mục đích là gì? 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
Năm 1905, ông cùng với các đồng chí Thành Lập Trung Quốc Đồng Minh Hội và đề ra học thuyết Tam dân, nhằm “đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, Thành lập Dân quốc” 
THÀNH 
LẬP 
TRUNG QUỐC ĐỒNG MINH HỘI 
HỌC THUYẾT 
TAM DÂN 
DÂN TỘC ĐỘC LẬP. 
DÂN QUYỀN TỰ DO. 
DÂN SINH HẠNH PHÚC. 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
Tháng 8-1905, thành lập Trung Quốc Đồng Minh Hội và đề ra học thuyết Tam dân 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
2. Cách mạng Tân Hợi 
Cách mạng Tân Hợi đã bùng nổ và diễn ra như thế nào ? 
a. Diễn biến 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
LÊ HỮU PHONG TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ MANG YANG 
Nam Kinh 
Thượng Hải 
Thanh Đảo 
Vũ Xương 
Hình 45. Lược đồ cách mạng Tân Hợi 
Phạm vi cách mạng lan rộng 
Nơi chính quyền nhà Thanh còn tồn tại 
Quảng Đông 
Quảng Tây 
10 /10 /1911 
Nơi c ách mạng bùng nổ và lan rộng 
29/12/1911 Trung Hoa 
Dân Quốc thành lập. 
Tôn Trung Sơn làm 
tổng thống 
2/1912, Viên Thế khải 
làm Tổng Thống. CM chấm dứt 
PHONG TRÀO VŨ XƯƠNG 
QUÂN MÃN THANH ĐẦU HÀNG CM 
 Viên Thế Khải 
Sai lầm khi Tôn Trung Sơn nhường Viên Thế Khải làm Tổng Thống vì: 
Viên Thế Khải là người nham hiểm, ba phải, câu kết với ngoại bang, chạy qua chạy lại giữa TĐ Mãn Thanh và quân cách mạng. 
Viên Thế Khải được đế quốc giúp đỡ. Thế lực phong kiến quân phiệt nắm chính quyền. 
- Khi Viên Thế Khải lên Tổng thống coi như CM chấm hết. 
VÌ SAO CÁCH MẠNG CHẤM DỨT 
 KHI TÔN TRUNG SƠN 
NHƯỜNG NGÔI TỔNG THỐNG 
CHO VIÊN THẾ KHẢI? 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
2. Cách mạng Tân Hợi 
a. Diễn biến 
- Ngày10.10.1911 khởi nghĩa Vũ Xương thắng lợi và lan rộng ra các tỉnh 
- Ngày 29.12.1911 Trung Hoa Dân quốc được thành lập, Tôn Trung Sơn làm Tổng thống 
- 2.1912, Viên Thế Khải làm Tổng thống. CM kết thúc 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
2. Cách mạng Tân Hợi 
b.Tính chất 
- Là cuộc cách mạng tư sản (không triệt để) 
Cách mạng Tân Hợi là cuộc cách mạng mang tính chất gì ? 
Dựa vào đâu để đánh giá Cách mạng Tân Hợi là cuộc cách mạng tư sản không triệt để ? 
Cách mạng không đánh đuổi đế quốc. 
- Không chống phong kiến đến cùng. 
Không giải quyết được ruộng đất cho nông dân. 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
Tính chất không triệt để của Cách mạng Tân Hợi  “Tiếng là bọn cách mạng đã vào huyện, nhưng cũng chẳng có gì thay đổi khác trước. Quan huyện vẫn là quan huyện cũ, chẳng qua bây giờ gọi là quan gì gì ấy, mà cụ cử cũng làm quan gì gì ấy Những chức tước ở làng chả ai hiểu gì hết. Còn ông lãnh binh vẫn là ông lãnh bình ngày trước Bao nhiêu hoài bão, bao nhiêu hi vọng, bao nhiêu chí hướng và tiên đề thế là đi đời nhà ma” Lỗ tấn, Gào thét, NXB Văn hóa 1961, trang 140 - 141 
Bài 10: Trung Quốc từ giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX 
LƯỢC ĐỒ TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX 
Bài 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX 
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911. 
2. Cách mạng Tân Hợi 
c.Ý nghĩa: 
- Là một cuộc cách mạng DCTS đã lật đổ CĐPK, thành lập Trung Hoa Dân quốc. 
 -Tạo điều kiện cho nền KTTB ở Trung Quốc phát triển. 
 -Ảnh hưởng lớn đến phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Á, (Việt Nam). 
Ý nghĩa của cuộc cách mạng Tân Hợi 
1. Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân. 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
 C âu 1: Lý do nào khiến cho Trung Quốc trở 	thành đối tượng xâm lược của CNĐQ 	ở thế kỷ XIX? 
	A. Trung Quốc là nước rộng, đông dân nhất 	thế giới. 
	B . Trung Quốc là nước giàu tài nguyên. 
	C. Chế độ phong kiến suy yếu. 
	D. Tất cả các ý trên đều đúng. 
D 
* Chọn đáp án đúng 
 C âu 2: Trung Quốc Đồng minh hội là tổ chức 	chính trị của? 
	A. Giai cấp nông dân Trung Quốc. 
	B . Giai cấp tư sản Trung Quốc. 
	C. Cả hai ý trên đều đúng. 
	D. Cả hai ý trên đều sai. 
B 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
* Chọn đáp án đúng 
Câu 3 : Phong tr à o nông dân chống đế quốc bùng nổ ở miền Bắc Trung quốc l à : 
 Cuộc kháng chiến xâm lược Anh ( 1840-1842). 
 Phong tr à o nông dân Thái Bình Thiên Quốc. 
 Phong tr à o Nghĩa Hòa Đo à n. 
 Cuộc vận động Duy tân. 
B 
 Caâu 3: Vì sao phong traøo ñaáu tranh cuûa nhaân daân Trung Quoác cuoái theá kyû XIX ñaàu theá kyû XX ñeàu laàn löôïc thaát baïi? 
A. Thöïc löïc cuûa caùc phong traøo coøn quaù yeáu. 
B. Khoâng ñöôïc söï laõnh ñaïo cuûa moät toå chöùc chính trò vöõng maïnh. 
C. Chính quyeàn Maõn Thanh caáu keát vôùi caùc ñeá quoác. 
D. Taát caû caùc yù treân ñeàu ñuùng. 
D 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
CÂU 1 
Nối ô ở cột bên trái (n ư ớc đ ế quốc) với ô ở cột 
 bên phải (Vùng bị chiếm) đ ể có kết quả đ úng 
Đức 
Pháp 
Nhật 
Nga 
Anh 
Đông bắc 
S ơ n Đông 
Đông bắc 
Vân Nam 
Châu thổ sông d ươ ng Tử