Bài giảng môn Lịch sử Lớp 8 - Tiết 9+10, Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác

TIẾT 9+10: CHỦ ĐỀCÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XXLược đồ: Các nước đế quốc và thuộc địa đầu thế kỷ XXI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ1. Anha. Kinh tếCuối thế kỉ XIX, tình hình kinh tế nước Anh có điểm gì nổi bật? Lí do?+ Công nghiệp phát triển sớm, máy móc bị lạc hậu+ Chú trọng đầu tư ở thuộc địa hơn ở trong nướcKINH TẾVì sao giai cấp tư sản Anh chú trọng đầu tư vào các nước thuộc địa?Thị trường, nguyên liệu tại chỗ, nhân công rẻ  thu lợi nhuận cao.KINH TẾI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ1. Anh+ Trước 1870, sản xuất công nghiệp đứng đầu thế giới+ Sau 1870, công nghiệp phát triển chậm lại, đứng thứ 3 thế giới.a. Kinh tế+ Dẫn đầu về xuất khẩu tư bản, thương mại, thuộc địa.+ Đầu TKXX, các công ty độc quyền công nghiệp và tài chính ra đời. Anh chuyển sang giai đoạn đế quốcThực chất của chế độ 2 đảng thay nhau cầm quyền là gì?Em hãy cho biết sau cách mạng tư sản nước Anh theo thể chế chính trị gì ?CHÍNH TRỊ2 đảng thay nhau cầm quyền thực chất là thủ đoạn của giai cấp tư sản, nhằm lừa gạt xoa dịu nhân dân, 2 đảng khác nhau xong đều phục vụ giai cấp tư sản, trong thì đàn áp nhân dân, ngoài thì đẩy mạnh xâm lược thuộc địaNĂMDIỆN TÍCH(Triệu km2)DÂN SỐ(Triệu người)18602,5145,118807,7267,918909,3309,0191433 (1/4 thế giới)400(1/4 thế giới)THUỘC ĐỊA CỦA ĐẾ QUỐC ANHHệ thống thuộc địa của Anh(Đến năm 1914, rộng: 33 triệu Km2 với 400 triệu người), bằng ¼ diện tích và ¼ dân số thế giớiTRANH BIẾM HOẠ VỀ HẢI QUÂN ANH, THƯƠNG MẠI ANHI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ1. Anh+ Cuối TXIX, công nghiệp phát triển chậm lại, đứng thứ 3 thế giới.a. Kinh tế+ Dẫn đầu về xuất khẩu tư bản, thương mại, thuộc địa.+ Đầu TKXX, các công ty độc quyền công nghiệp và tài chính ra đời. Anh chuyển sang giai đoạn đế quốc => Chủ nghĩa đế quốc thực dânI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ2. Phápa. Kinh tếTình hình kinh tế nước Pháp sau năm 1871? Lí do?+ Bồi thường chiến phí và cắt 1 phần lãnh thổ giàu tài nguyên cho Đức sau chiến tranh Pháp – Phổ+ Pháp nghèo tài nguyênKINH TẾPháp vẫn chiếm ưu thế về những ngành nào ?Pháp vẫn chiếm ưu thế về những ngành nào ?Nhận xét về các công ty độc quyền của Pháp? Khác gì so với Anh?2/3 số tư bản trong nước thuộc về 5 ngân hàng, phần lớn đầu tư ra nước ngoài. Năm 1914, Pháp xuất khẩu 60 tỉ phrăng, trong đó một nửa cho nước Nga vay, còn lại cho Thổ Nhĩ Kì, các nước Cận Đông, Trung Âu và Mĩ La-tinh vay, chỉ có 2-3 tỉ đưa vào thuộc địa* Đặc điểm: Tư sản Pháp chú ý nhiều đến xuất khẩu tư bản bằng cách cho các nước chậm tiến vay lấy lãi nặng => CNĐQ Pháp là " CNĐQ cho vay lãi"I. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ2. Pháp+ Cuối TKXIX, công nghiệp phát triển chậm lại, đứng thứ 4 thế giới.+ Đầu TKXX, các công ty độc quyền ra đời, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng.a. Kinh tế Pháp chuyển sang giai đoạn đế quốc+ Các ngành đường sắt, khai mỏ, luyện kim, ô tô phát triển => Chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi.Em hãy nêu chính sách đối nội, đối ngoại của Pháp? Bản đồ thuộc địa đợt thứ nhất, thời kỳ 1650-1800 (bôi xanh dương nhạt) và thuộc địa đợt hai (sau 1800) (xanh dương đậm) của thực dân Pháp I. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ2. Pháp+ Trước năm 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 2 thế giới+ Sau 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 4 thế giới+ Đầu TKXX, các công ty độc quyền ra đời, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng.a. Kinh tế Pháp chuyển sang giai đoạn đế quốc+ Các ngành đường sắt, khai mỏ, luyện kim, ô tô phát triển => Chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi.I. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ3. Đứca. Kinh tếSau năm 1871, tình hình kinh tế nước Đức có điểm gì nổi bật? Lí do? +Thị trường dân tộc thống nhất + Tiền bồi thường của Pháp + Ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật vào sản xuất.KINH TẾI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ3. Đức+ Trước năm 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 4 thế giới+ Sau 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 2 thế giới+ Cuối TKXIX, các công ty độc quyền ra đời trong lĩnh vực luyện kim, than đá.a. Kinh tế Đức chuyển sang giai đoạn đế quốcHệ thống thuộc địa của ĐứcI. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ4. Mỹa. Kinh tếCuối thế kỉ XIX tình hình kinh tế Mĩ phất triển như thế nào? Vì sao?+Tài nguyên thiên nhiên phong phú+Thị trường trong nước mở rộng +Ưng dụng khoa học kỹ thuật và hợp lý hóa sản xuất+Đất nước hòa bình lâu dàiKINH TẾCÁC ÔNG VUA CÔNG NGHIỆP MỸ“Vua dầu lửa”J.D.Rốc-phe-lơ (1839-1937)“Vua thép”J.P.Moóc-gan (1837-1913)“Vua ô tô”- Henry For (1863-1947)Tranh đương thời nói về quyền lực của các tổ chức độc quyền ở Mỹ Mô tả : con mãng xà khổng lồ , có đuôi rất dài quấn chặt và Nhà Trắng ( trụ sở chính quyền ), há to mồm đe dọa , nuốt sống người dân .Điều này thể hiện vai trò quyền lực của các công ty độc quyền Mỹ , cấu kết chặt chẽ và chi phối nhà nước tư sản để thống trị và khống chế cuộc sống nhân dân. I. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ4. MỹTrước năm 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 4 thế giới+ Sau 1870, sản xuất công nghiệp đứng thứ 1 thế giới+ Cuối TKXIX - đầu TKXX, các công ty độc quyền khổng lồ ra đời.a. Kinh tế Mỹ chuyển sang giai đoạn đế quốcCỦNG CỐ BÀI HỌC1. Điền vào ô trống tên các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ vào bảng so sánh về vị trí sản xuất công nghiệp ở hai thời điểm: 1870, 1913.Vị tríNămThứ nhấtThứ haiThứ baThứ tư18701913ANHPHÁPĐỨCMỸANHPHÁPĐỨCMỸCỦNG CỐ BÀI HỌC2. Mâu thuẫn chủ yếu giữa các đế quốc “già” (Anh, Pháp) với các đế quốc “trẻ” (Đức, Mỹ)?A. Mâu thuẫn về chính trị.B. Mâu thuẫn về kinh tế.C. Mâu thuẫn về thuộc địa.D. Mâu thuẫn kinh tế và chính trị.3. Mâu thuẫn đó đã chi phối chính sách đối ngoại của các nước đế quốc như thế nào?Tăng cường xâm chiến thuộc địa.Chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh chia lại thế giới.