Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương - Thân Thị Diệp Nga

BÀI 8CẤUBài 8:Cấu tạo và tính chất của xươngNhóm: Cô HướngI. Cấu tạo của xươngII. Sự to ra và dài ra của xươngNỘI DUNG:III. Thành phần hóa học và tính chất của xươngI. Cấu tạo của xương1. Cấu tạo của xương dàiQuan sát hình vẽ hãy mô tả cấu tạo của xương dài? SụnMô xương xốpNan xươngAi chỉ cho em biết các chú thích của hình sau ?Mô xương xốpĐầudướiThânxươngMô xương xốpSụnkhớpĐĩa sụnMàng xươngMô xương cứngKhoang tủyĐầutrênMô xương cứngSụn đầu khớpMàngtrongxươngTủy vàngMô xương cứngMàng xươngSợi liên kếtMạchmáuCấu tạo hình ống giúp xương nhẹ và vững chắc.Nan xương xếp vòng cung có tác dụng phân tán lực tác động lên xương, làm tang khả năng chịu lực.Cấu tạo hình ống của thân xương, nan xương ở đầu xương xếp vòng cung có ý nghĩa gì?Cấu tạo của xương dài: - Xương có cấu tạo gồm màng xương, mô xương cứng và mô xương xốp- Xương dài có cấu trúc hình ống, mô xương xốp ở 2 đầu xương, trong xương tủy chứa tủy đỏ là nơi sản sinh hồng cầu, khoang xương chứa tủy đỏ(ở trẻ em) hoặc tủy vàng(ở người lớn)2. Chức năng của xương dàiCác phần của xươngCấu tạoChức năngĐầu xươngThân xương Sụn bọc đầu xương.- Mô xương xốp gồm các nan xương- Giảm ma sát trong khớp xương.- Phân tán lực tác động.- Tạo các ô chứa tủy đỏ xương Màng xương Mô xương cứng Khoang xương- Giúp xương phát triển to về bề ngang. Chiu lực, đảm bảo vững chắc. Chứa tuỷ đỏ ở trẻ em, sinh hồng cầu; chứa tuỷ vàng ở người lớn.3. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹtĐọc thông tin trong SGK và quan sát hình vẽ cho biết cấu tạo của xương ngắn và xương dẹt?Xương ngắn và xương dẹt không có cấu tạo hình ống, bên ngoài là mô xương cứng, bên trong lớp mô xương cứng là mô xương xốp gồm nhiều nan xương và nhiều hốc trống nhỏ chứa tủy đỏII. Sự to ra và dài ra của xươngĐọc thông tin trong sách, quan sát hình 8.4 và 8.5Sụn tăng trưởng ở xương trẻ emVai trò của sụn tăng trưởng trong sự dài ra của xươngQuan sát hình 8-5 hãy cho biết vai trò của sụn tăng trưởngCác tế bào ở sụn tăng trưởng phân chia và hóa xương làm xương dài ra.Đến tuổi trưởng thành, sự phân chia của sụn tăng trưởng không còn thực hiện được nữa do đó người không cao thêm.Bề ngang của xương to ra là nhờ phần nào của xương ?Xương to ra về bề ngang do sự phân chia của các tế bào ở màng xương .- Xương dài ra do sự phân chia các tế bào ở lớp sụn tăng trưởng.- Xương to thêm nhờ sự phân chia của các tế bào ở màng xương.Cho biết xương to ra và dài ra do đâu?II. Sự to ra và dài ra của xươngTHÍ NGHIỆM 1 :Bọt khíSau khi bỏ axit HCl thì xương mềm, có thể uốn cong do trong xương chỉ còn chất cốt giaoSuy đoán xem xương cứng hay mềm ?THÍ NGHIỆM 2 :Bóp phần xương đã đốt, có nhận xét gì?III. Thành phần hóa học và tính chất của xươngBóp phần xương đã đốt ta thấy xương bở ra, vì trong xương chỉ còn lại chất vô cơIII. Thành phần hóa học và tính chất của xươngThí nghiệm 1: ngâm xương trong dung dịch HCl 10% sau 15 phút lấy ra nắn thấy xương mềm.Thí nghiệm 2: Đốt một xương khác trên ngọn lửa đèn cồn cho đến khi không cháy nữa,không còn thấy khói bay lên. Bóp nhẹ phần xương đã đốt thấy xương tan vụn.Đọc thông tin trong sách hãy giải thích 2 thí nghiệm trên từ đó rút ra kết luận về thành phần hóa học của xương?=> Xương được cấu tạo từ chất hữu cơ gọi là cốt giao và chất khoáng chủ yếu làcanxi Xương gồm 2 thành phần chính là : chất cốt giao ( hữu cơ ) và muối khoáng( Chủ yếu là Canxi. Chất hữu cơ giúp xương có tính đàn hồi , mềm dẻo . Chất khoáng giúp xương có tính bền chắc. BÀI TẬP : Hãy xác định các chức năng tương ứng với các phần của xương :Sụn đầu xươngSụn tăng trưởngMô xương xốpMô xương cứngTủy xương Sinh ra hồng cầu , chứa mỡ ở người già .Giảm ma sát trong khớp .Xương lớn lên về bề ngang Phân tán lực , tạo ô chứa tủy Chịu lực .Xương dài ra .Bài thuyết trình kết thúc