Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Tiết 23, Bài 22: Vệ sinh hô hấp - Huỳnh Văn Kiệt

BÀI GIẢNG SINH 8TIẾT 23 VỆ SINH HÔ HẤPGiáo viên dạy: Huỳnh Văn KiệtTrường THCS Vị ThanhKIỂM TRA BÀI CŨHoạt động hô hấpThông khí ở phổiTrao đổi khí ở tế bàoTrao đổi khí ở phổi Được thực hiện nhờ động tác hít vào và thở ra với sự tham gia của lồng ngực và cơ hô hấp. O2 khuếch tán từ phế nang vào máu. - CO2 khuếch tán từ máu vào phế nang. O2 khuếch tán từ máu vào tế bào. CO2 khuếch tán từ tế bào vào máu.Câu hỏi: Trình bày tóm tắt quá trình hô hấp ở cơ thể người? Kể tên một số bệnh về hô hấp?Ung thư họngUng thư phổiMột số bệnh về hô hấpMột số bệnh về hô hấpViêm phế quảnViêm thanh quảnTheo em, những tác nhân nào gây hại cho cơ quan hô hấp?Cần làm gì để có một hệ hô hấp khỏe mạnh?BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤPNỘI DUNGI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại.II. Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnh. I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiDựa vào bảng 22/SGK 72 + thông tin đã tìm hiểu ở nhà, không khí có thể bị ô nhiễm và gây tác hại tới hoạt động hô hấp từ những loại tác nhân như thế nào?Khi nhiều quá (>100000 hạt/ml,cm3 không khí) sẽ quá khả năng lọc sạch của đường dẫn khí -> gây bệnh bụi phổi.BụiNhững tác nhân gây hại cho hệ hô hấpBão bụiNúi lửaCháy rừngKhai thác đáNhững tác nhân gây hại cho hệ hô hấpNitơ ôxit (NOx): Gây viêm, sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí; có thể gây chết ở liều cao.Khí thải ô tôKhí thải sinh hoạtLưu huỳnh ôxit (SOx):Làm cho các bệnh hô hấp thêm trầm trọngKhí thải công nghiệpCacbon ôxit (CO): Chiếm chỗ của ôxi trong máu, làm giảm hiệu quả hô hấp, có thể gây chết.Khói thuốc láNicôtin, nitrôzamin: Làm tê liệt lớp lông rung phế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí. Có thể gây ung thư phổi Theo báo cáo mới nhất từ Mỹ, thuốc lá chứa 7000 chất độc thay vì 4000 chất được công bố trước đây, trong đó có ít nhất 40 chất có thể gây ung thư Tại Việt Nam, có khoảng 15 triệu người hút thuốc lá hàng ngày, con số đáng báo động này đang có xu hướng ngày càng tăng nhanh và có nguy cơ trẻ hóa ngày một cao. Ở nước ta, mỗi giờ có 5 ca tử vong và mỗi năm có khoảng 40.000 người chết vì các bệnh liên quan tới tác hại của thuốc lá, gấp 4 lần số người chết vì tai nạn giao thông hàng năm.Hậu quả của việc hút thuốc lá Những tác nhân gây hại cho hệ hô hấpBệnh việnVứt rác bừa bãiVi sinh vật gây bệnh: Gây các bệnh viêm đường dẫn khí và phổi, làm tổn thương hệ hô hấp, có thể gây chếtI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiTrồng và chăm sóc cây xanhI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiĐeo khẩu trang khi làm vệ sinh hoặc những nơi có nhiều bụiI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiSử dụng các nguồn năng lượng, nhiên liệu sạchI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiKhông hút thuốc và vận động mọi người bỏ thuốc láI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiThường xuyên dọn vệ sinhI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại* Trồng nhiều cây xanh.* Thường xuyên dọn vệ sinh, không vứt rác bừa bãi.* Không hút thuốc lá.* Đeo khẩu trang khi làm vệ sinh hoặc ở nơi nhiều bụi.* Sử dụng các nguồn năng lượng, nhiên liệu sạch.Các biện pháp bảo vệ hệ hô hấpI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại Để góp phần bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại, mỗi học sinh cần phải làm gì?Không vứt rác, giấy bừa bãi.Không khạc nhổ bừa bãi.Trồng cây xanh, không bẻ cây.Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, thường xuyên quét dọn vệ sinh.Tuyên truyền cho mọi người cùng tham gia.I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hạiGiáo dục với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai1/ Vì sao nhiệt độ của trái đất ngày càng tăng? 2/ Sẽ ra sao nếu như khí hậu của trái đất ngày càng nóng lên? 3/ Sẽ ra sao nếu trên trái đất không có cây xanh?Chúng ta hãy hành động ngay để được hít thở bầu không khí trong lành THÔNG ĐIỆP:Hãy tích cực trồng và chăm sóc cây xanh!Vì một hành tinh xanh Các tác nhân gây hại cho đường hô hấp là: Bụi, khí và chất độc hại (NOx, SOx, CO, Nicôtin, nitrôzamin...), các vi sinh vật gây bệnh - Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân gây hại: + Xây dựng môi trường trong sạch. + Không hút thuốc lá. + Đeo khẩu trang khi lao động ở nơi có nhiều bụi. + Trồng nhiều cây xanh.Trồng nhiều cây xanhĐeo khẩu trang khi dọn vệ sinh và ở những nơi có bụi + Là học sinh em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường trong sạch ở trường lớp và nơi ở?- Hạn chế sử dụng các thiết bị có thải ra các khí độc hại.- Không hút thuốc và vận động mọi người không nên hút thuốcI. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại Cần sử dụng các nguồn năng lượng một cách hiệu quả, không lãng phí để tránh gây ô nhiễm môi trường không khí và gây tác động tới hoạt động hô hấp của con người Cần tuyên truyền rộng trong mọi người để không làm bầu không khí bị ô nhiễm.1/ Trong thực tế đời sống, để tiết kiệm được nguồn năng lượng nhiệt trong nấu ăn, người ta sử dụng nguồn năng lượng nào?2/ Nguồn năng lượng đó có nguồn gốc từ đâu?3/ Ảnh hưởng của việc ách tắc giao thông?Giáo dục tiết kiệm năng lượng- Thường xuyên dọn vệ sinh- Không khạc nhổ bừa bãi.Em hãy kể tên một số bệnh về hô hấp mà em biết?Bệnh lao phổiII. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp khỏe mạnhDung tích sốngTổng dung tích của phổi? Giải thích tại sao luyện tập thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?Dung tích sống = dung tích phổi lượng khí cặnĐồ thị phản ánh sự thay đổi dung tích phổi khi hít- thở bình thường và gắng sức_Dung tích sống là tổng lượng khí trao đổi được khi ta hô hấp gắng sức (hô hấp sâu)II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp khỏe mạnh7200 ml 2700 ml4500 ml7200 ml1800 mlSo sánhSố nhịp/ phútLượng khí hít vào/ nhịpKhí lưu thông/ phútKhí vô íchKhí hữu ích(Khí được trao đổi)Thở bình thường18400ml400x18= 7200ml150x18= 2700ml7200 -2700 = 4500mlThở sâu12600ml600x12= 7200ml150x12= 1800ml7200 -1800= 5400ml5400 ml Khi thở sâu giảm nhịp thở trong mỗi phút lượng khí hữu ích sẽ tăng lên, lượng khí vô ích giảm từ đó tăng hiệu quả hô hấp4500 ml5400 ml? Giải thích vì sao khi thở sâu và giảm nhịp thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?Hãy đề ra các biện pháp để có 1 hệ hô hấp khỏe mạnhTheo em, những tác nhân nào gây hại cho cơ quan hô hấp?Cần làm gì để có một hệ hô hấp khỏe mạnh?Vệ sinh hô hấpCần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại.Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnhLuyện tậpTDTTTập hít thở sâu, giảm nhịp thở từ bétác nhân có hạiBiện pháp bảo vệ* Bụi* Các khí độc* Các chất độc * Các vi sinh vật gây bệnh* Trồng nhiều cây xanh* Không xả rác bừa bãi* Không hút thuốc lá* Đeo khẩu trang* Sử dụng các nguồn năng lượng sạch.1.Dựa vào kiến thức môn Âm nhạc, em hãy cho biết để có giọng hát tốt, hệ hô hấp phải hoạt động như thế nào?Câu hỏi – Bài tập2. Cậu con trai của anh Huy rất hay bị viêm phế quản. Trong đợt bệnh gần đây nhất, cháu ho dồn dập từng cơn không dừng lại được. Thấy con đỏ mặt tía tai, mắt trợn lên, thở gấp, vợ chồng anh Huy hoảng hồn mang đến bệnh viện. Sau khi đã qua cơn nguy cấp, anh vào gặp bác sĩ và được biết bé bị viêm phế quản dạng hen. Nhìn điếu thuốc đang cháy trong mấy ngón tay móng vàng khè của anh Huy, bác sĩ hỏi: “Cậu hút mỗi ngày mấy bao?”. “Dạ hai”. “Thảo nào, nó bị thế là do cậu”.	Em giải thích tại sao bác sĩ lại nói như vậy và có lời khuyên như thế nào với bố cậu bé.Câu 1: Trong khói thuốc lá có chất nào gây hại cho hệ hô hấp?A. Lưu huỳnh ôxit B. NicôtinC. Cacbon ôxitCHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG NHẤTCâu 2: Hiệu quả hô hấp sẽ tăng khi nào?A. Thở bình thườngB. Tăng số nhịp thởC. Thở sâu và giảm số nhịp thởCâu 3: Trong các biện pháp sau, biện pháp nào giúp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại?A. Trồng nhiều cây xanhB. Hút thuốc lá.C. Xả rác bừa bãi Câu 4: Để có một hệ hô hấp khỏe mạnh, chúng ta cần làm gì?A. Không nên luyện tập TDTT.B. Luyện tập một cách gắng sức. C. Luyện tập TDTT phối hợp tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên, đều đặn từ bé.Hướng dẫn về nhà Học bài. Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK. Đọc “Em có biết”. Xem trước bài 23: THỰC HÀNH: Hô hấp nhân tạo. Thực hiện các biện pháp vệ sinh hô hấp.