Bài giảng Vật lí Lớp 8 - Tiết 5, Bài 5: Sự cân bằng lực. Quán tính - Trường THCS Yên Thường

Chaøo möøng quyù thaày coâ ñeán döï giôø lôùp 8CKIỂM TRA BÀI CŨHaõy bieåu dieãn caùc löïc coù ñaëc ñieåm sau ñaây leân cuøng moät vaät M: - Löïc F1 coù ñieåm ñaët taïi điểm A trên vật, phöông naèm ngang, chieàu töø traùi sang phaûi vaø coù cöôøng ñoä 10N. - Löïc F2 coù ñieåm ñaët taïi điểm A trên vật, phöông naèm ngang, chieàu töø phaûi sang traùi vaø coù cöôøng ñoä 10N.Tiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng1. Hai löïc caân baèng laø gì?C1: Hãy kể tên và biểu diễn các lực tác dụng lên: Quyển sách, quả cầu có trọng lượng lần lượt là: 3N; 0,5N bằng các véc tơ lực. Nhận xét về: điểm đặt, cường độ, phương chiều của hai lực trong mỗi trường hợp.QP1NPT0,5NKết luận: Hai lực cân bằng là hai lực cùng tác dụng lên một điểm trên vật, có cường độ bằng nhau, cùng phương ( phương nằm trên 1 đường thẳng) chiều ngược nhau. Dưới tác dụng của các lực cân bằng, một vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên.C¸c cÆp lùc sau ®©y cã ph¶i lµ c¸c cÆp lùc c©n b»ng kh«ng? V× sao? F1F1F1F2F2F2H.aOH.bOOOH.cTiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độnga. Dự đoán:Khi vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của các lực cân bằng thì vật vẫn tiếp tục chuyển động thẳng đều.Ròng rọc cố địnhDây không dãnGiá thí nghiệmLỗ KVật nặng A’ABKTiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độnga. Dự đoán: Khi vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của các lực cân bằng thì vật vẫn tiếp tục chuyển động thẳng đều.b .Thí nghiệm kiểm tra: ( Máy A-tút )ABKC2: Tại sao quả cân A ban đầu đứng yên? C2: Vì quả cân A chịu tác dụng của 2 lực:Trọng lực PA và sức căng T của dây, 2 lực này cân bằng.PBPATC3: Đặt thêm một vật nặng A’ lên quả cân A. Tại sao quả cân A cùng với A’ sẽ chuyển động nhanh dần?PA’b. Thí nghiệm kiểm tra: (Máy A-tút ) Tiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độngKC3: Vì PA+ PA’ > T nên vật A và A’ chuyển động nhanh dần đi xuống b. Thí nghiệm kiểm tra: (Máy A-tút)BA Tiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độngAPATPBBPA’C4: Khi quaû caân chuyeån ñoäng qua loã K thì vaät naëng A’ bò giöõ laïi. Luùc naøy quaû caân A coøn chòu taùc duïng cuûa nhöõng löïc naøo? C4: Quaû caân chòu taùc duïng caùc löïc: troïng löïc PA vaø sức caêng T của daây. Tiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH I. Lực cân bằng 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động b. Thí nghiệm kiểm tra: (Máy A-tút)KABKC5: Haõy ño quaõng ñöôøng ñi ñöôïc cuûa quaû caân A sau moãi khoaûng thôøi gian 2 giaây, ghi vaøo baûng 5.1 vaø tính vaän toác cuûa A.DEGFC(Vò trí ban ñaàu cuûa quaû caân A)Vò trí cuûa quaû caân A sau khi taùch khoûi vaät naëng A’Thôøi giant(s)Quaõng ñöôøng s(cm)Vaän toác v (cm/s)t1 = 2 (s)s1 = t2 = 2 (s)s2 = t3 = 2 (s)s3 = Baûng 5.1I. Lực cân bằng 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độngABKDEGFC(Vò trí ban ñaàu cuûa quaû caân A)Vò trí cuûa quaû caân A sau khi taùch khoûi vaät naëng A’Thôøi giant(s)Quaõng ñöôøng s(cm)Vaän toác v (cm/s)t1 = 2 (s)s1 = t2 = 2 (s)s2 = t3 = 2 (s)s3 = DE =EF =FG =15,11514,9v1 = 7,55v2 = 7,5v3 = 7,45 Kết luận: Một vật đang chuyển động, nếu chịu tác dụng của các lực cân bằng thì tiếp tục chuyển động thẳng đều Chuyển động này gọi là chuyển động theo quán tínhI. Lực cân bằng 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển độngBaûng 5.1 b. Thí nghiệm kiểm tra: (Máy A-tút)2. Vaän duïng:C6: Buùp beâ ñang ñöùng yeân treân xe. Baát chôït ñaåy xe chuyeån ñoäng veà phía tröôùc. Hoûi buùp beâ seõ ngaõ veà phía naøo? Taïi sao?C6: - Buùp beâ ngaõ veà phía sau.- Khi đẩy xe, chân của búp bê chuyển động cùng với xe, nhưng do quán tính nên thân và đầu búp bê chưa kịp chuyển động. Vì vậy búp bê ngã về phía sau.II. Quán tínhTiết 5 - BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH 1. NhËn xÐt: Khi cã lùc t¸c dông, vËt kh«ng thÓ thay ®æi vËn tèc ®ét ngét được v× mäi vËt ®Òu cã qu¸n tÝnh.C7: ñaåy cho buùp beâ vaø xe cuøng chuyeån ñoäng roài baát chôït döøng xe laïi. Hoûi buùp beâ seõ ngaõ veà phía naøo? Taïi sao?- Buùp beâ ngaõ veà phía tröôùc. Khi xe dừng đột ngột, mặc dù chân búp bê bị dừng lại cùng với xe, nhưng do quán tính nên thân búp bê vẫn chuyển động. Vì vậy búp bê ngã nhào về phía trước.II. Quán tính2. Vaän duïng:HOẠT ĐỘNG NHÓM NHÓM 1 + 2NHÓM 3 + 4C8: Haõy duøng khaùi nieäm quaùn tính ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng sau:a. Khi oâtoâ ñoät ngoät reõ phaûi, haønh khaùch treân xe bò nghieâng veà phía traùi.b. Khi nhaûy töø baäc cao xuoáng, chaân ta bò gaäp laïi.c. Buùt taéc möïc, ta vaåy maïnh, buùt laïi coù theå vieát tieáp ñöôïc.d. Khi caùn buùa loûng, coù theå laøm chaët baèng caùch goõ maïnh ñuoâi caùn xuoáng ñaát.Ô tô đột ngột rẽ phải, do quán tính, hành khách không thể đổi hướng chuyển động ngay mà tiếp tục theo chuyển động cũ nên bị nghiêng người sang trái. Nhảy từ bậc cao xuống, chân chạm đất bị dừng ngay lại, nhưng người còn tiếp tục chuyển động theo quán tính nên làm chân gập lại.Bút tắc mực, nếu vẩy mạnh bút lại viết đượcvì do quán tính nên mực tiếp tục chuyển động xuống đầu ngòi bút khi bút đã dừng lại.Khi gõ mạnh đuôi cán búa xuống đất, cán đột ngột bị dừng lại, do quán tính đầu búa tiếp tục chuyển động ngập chặt vào cán búa.e. Ñaët moät coác nöôùc leân tôø giaáy moûng. Giaät nhanh tôø giaáy ra khoûi ñaùy coác thì coác vaãn ñöùng yeân. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n quÝ thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh!