Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 24, Bài 16: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921-1941) - Nguyễn Văn Khiêm

 NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ 
VỀ DỰ TIẾT DẠY 
LS-8 
 GIÁO VIÊN DẠY: NGUYỄN VĂN KHIÊM 
TRƯỜNG PTBTBT THCS Sủng Thài 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
1. Hãy nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917. 
- CM tháng Mười đã làm thay đổi hoàn toàn vận mệnh nước Nga . Lần đầu tiên những người lao động lên nắm chính quyền , xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa . 
- Cách mạng tháng Mười dẫn đến thế giới thay đổi lớn lao , cổ vũ và tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức trên thế giới . 
Ngày 30 tháng 10 năm 2015 
LS-8 
Tiết 24 - Bài 16 : 
LIÊN XÔ XÂY DỰNG 
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
 Cờ ĐCS Liên Xô - 
Huy hiệu Liên Xô 
 ? Hãy xác định nước Nga trên bản đồ thế giới ? 
LƯỢC ĐỒ NƯỚC NGA 
LS-8 
Tiết 24-Bài 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG 
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
LS-8 
Hãy quan sát bức áp phích và cho biết áp phích nói lên điều gì ? 
Những người nông dân phải sống trong cảnh đói , rét phản ánh điều gì? 
Tại sao các nhà máy , xí nghiệp bị hoang tàn ? 
Hình ảnh những người công nhân , nông dân , chiến sĩ tay búa , tay rìu thể hiện quyết tâm gì ? 
LS-8 
Hình ảnh kiệt quệ của nước Nga sau chiến tranh : Đói rét , bệnh tật , nhà máy công xưởng bị tàn phá , bạo loạn ở nhiều nơi . 
Hình ảnh những người công nhân , nông dân , chiến sĩ : Tay búa , tay rìu quyết tâm tuyên chiến với hậu quả chiến tranh , khôi phục lại đất nước và tiến lên xây dựng nền kinh tế mới XHCN. 
LS-8 
Hãy quan sát , mô tả bức áp phích và rút ra kết luận tình hình kinh tế , chính trị nước Nga sau chiến tranh ? 
Hình ảnh kiệt quệ của nước Nga sau chiến tranh : Đói rét , bệnh tật , nhà máy công xưởng bị tàn phá , bạo loạn ở nhiều nơi . 
Hình ảnh những người công nhân , nông dân , chiến sĩ : Tay búa , tay rìu quyết tâm tuyên chiến với hậu quả chiến tranh , khôi phục lại đất nước và tiến lên xây dựng nền kinh tế mới XHCN. 
LS-8 
Tiết 24-Bài 14: LIÊN XÔ XÂY DỰNG 
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
 Tình hình nước Nga sau chiến tranh : 
+ Kinh tế bị tàn phá nặng nề, dịch bệnh, nạn đói hoành hành khắp nơi. 
 + Chính trị không ổn định, bạo loạn xảy ra ở nhiều nơi. 
- Chính sách kinh tế mới : 
+ Tháng 3/1921, Đảng Bôn-sê-vích thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP) do Lê-nin đề xướng . 
? Trước tình hình khó khăn như vậy Đảng Bôn-sê-vích đã làm gì ? 
? Hãy cho biết nội dung Chính sách kinh tế mới ? 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
? Qua quan sát bức áp phích trên, em có nhận xét về tình hình nước Nga sau chiến tranh? 
? Chính sách kinh tế mới do ai đề xướng ? 
LS-8 
Tiết 24-Bài 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
+ Nội dung: 
. Bãi bỏ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực . 
. Tự do buôn bán , cho phép tư nhân mở xí nghiệp nhỏ . 
. Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư . 
? Hãy cho biết nội dung Chính sách kinh tế mới ? 
- Tình hình nước Nga sau chiến tranh : 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
- Chính sách kinh tế mới : 
+ 3/1921, Đảng Bôn-sê-vích thực hiện 
Chính sách kinh tế mới (NEP) do Lê-nin 
đề xướng . 
Bảng số liệu các ngành kinh tế nước Nga trong các năm 1921 & 1923 
SẢN PHẨM 
Năm 1921 
Năm 1923 
Ngũ cốc ( triệu tấn ) 
37.6 
56.6 
Gang ( triệu tấn ) 
0.1 
0.3 
Thép ( triệu tấn ) 
0.2 
0.7 
Vải sợi ( triệu mét ) 
105.0 
691.0 
Điện ( triệu KW/h) 
0.551 
1 
Bảng so sánh : Chính sách cộng sản thời chiến với chính sách kinh tế mới . 
Ngành 
Chính sách cộng sản thời chiến 
Chính sách kinh tế mới 
 Nông nghiệp 
Công nghiệp 
 Thương 
 nghiệp 
Chính sách cộng sản thời chiến 
Chính sách kinh tế mới 
 Hoàn cảnh 
1918 - 1920: Tiến hành chiến tranh cách mạng , chống thù trong giặc ngoài . 
Nội dung 
 Trưng thu lương thực thừa . 
 Quốc hữu hóa toàn bộ xí nghiệp . 
 Nhà nước nắm độc quyền quản lý , phân phối lương thực , thực phẩm . 
 Thi hành chế độ lao động bắt buộc . 
 Tác dụng 
Tập trung toàn bộ sức người , sức của để chống thù trong giặc ngoài . 
 Bảo vệ thành quả cách mạng tháng Mười . 
Bảng so sánh : Chính sách cộng sản thời chiến với chính sách kinh tế mới . 
Chính sách cộng sản thời chiến 
Chính sách kinh tế mới 
 Hoàn cảnh 
1918 - 1920: Tiến hành chiến tranh cách mạng , chống thù trong giặc ngoài . 
1921 - 1925: Khó khăn khi bước vào thời kì hòa bình , xây dựng đất nước . 
Nội dung 
 Trưng thu lương thực thừa . 
 Quốc hữu hóa toàn bộ xí nghiệp . 
 Nhà nước nắm độc quyền quản lý , phân phối lương thực , thực phẩm . 
 Thi hành chế độ lao động bắt buộc . 
- Bỏ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực . 
- Tự do buôn bán , cho phép tư nhân mở xí nghiệp nhỏ . 
- Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư . 
 Tác dụng 
Tập trung toàn bộ sức người , sức của để chống thù trong giặc ngoài . 
 Bảo vệ thành quả cách mạng tháng Mười . 
 Phục hồi và phát triển kinh tế , cải thiện đời sống nhân dân . 
 Tạo điều kiện cho Liên Xô bước vào công cuộc xây dựng CNXH. 
LS-8 
Tiết 24-Bài 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG 
 CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
- Chính sách kinh tế mới : 
? Chính sách kinh tế mới có tác động như thế nào đối với nước Nga ? 
- Tác động : 
+ Nông nghiệp và các ngành kinh tế khác phục hồi và phát triển . 
+ Đời sống nhân dân được cải thiện . 
+ 12/1922 Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết thành lập ( Liên Xô ) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
- Tình hình nước Nga sau chiến tranh : 
LS-8 
Tiết 24-Bài 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG 
 CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
Ngày 21.1.1924 Lê-nin qua đời để lại nỗi tiếc thương vô hạn đối với nhân dân Liên Xô và các giai cấp công nhân quốc tế 
- Tác động : 
Trên cơ sở tự nguyện của 4 nước cộng hòa xô viết đầu tiên là : Nga , 
Bê-lô-rút-xi-a , 
U- crai-na , 
Ngoại cáp-ca-dơ . 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
LÊ-NIN (1870 -1924) 
+ Nông nghiệp và các ngành kinh tế khác phục hồi và phát triển . 
+ Đời sống nhân dân được cải thiện . 
+ 12/1922 Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết thành lập ( Liên Xô ) 
LS-8 
Tiết 24-Bài 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
Sau khi hoàn thành khôi phục kinh tế , Liên Xô vẫn là nước nông nghiệp lạc hậu . Muốn xây dựng chế độ xã hội mới phải thực hiện công nghiệp hoá XHCN. 
? Vì sao Liên Xô phải tiến hành công nghiệp hóa XHCN ngay khi hoàn thành khôi phục kinh tế ? 
? Liên Xô đã tiến hành công nghiệp hóa XHCN bằng cách nào ? 
Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng , chế tạo máy , năng lượng , cải tạo nông nghiệp , thực hiện các kế hoạch 5 năm . 
 Nhà máy thuỷ điện Đơ-nhi-ép được xây dựng và đưa vào hoạt động nói lên điều gì về nền công nghiệp Liên Xô ? 
 Sự phát triển vượt bậc trong nền công nghiệp , bằng đôi tay 
những người công nhân Liên Xô đã xây dựng nên . 
Nha ̀ máy thuy ̉ điện Đơ-nhi-ép 
 Xí nghiệp liên hợp luyện kim Ma- gơ-nhi-tơ-goóc-xcơ , là một trong những đứa con đầu lòng của nền công nghiệp xã hội chủ nghĩa . Xí nghiệp này được xây dựng (1929-1934). 
Máy kéo được sử dụng trong nông trang nói lên điều gì ? 
 Sự phát triển vượt bậc trong nông nghiệp ở Liên Xô , máy móc đã được sử dụng phổ biến . 
LS-8 
Tiết 25 - Bài 16 : 
LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
? Hãy nêu các thành tựu mà nhân dân Liên Xô đạt được trong sản xuất công nghiệp ? 
* Thành tựu : 
- Kinh tế : 
+ Công nghiệp : phát triển đứng đầu châu Âu , đứng thứ hai thế giới ( sau Mĩ ). 
+ Nông nghiệp : Hoàn thành tập thể hóa nông nghiệp , cơ giới hóa , có qui mô sản xuất lớn . 
? Hãy nêu các thành tựu mà nhân dân Liên Xô đạt được trong sản xuất nông nghiệp ? 
LS-8 
Tiết 24 - Bài 16 : 
LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
? Nêu thành tựu mà nhân dân Liên Xô đạt được về văn hóa - giáo dục . 
* Thành tựu : 
- Kinh tế : 
Văn hoá - giáo dục : 
+ Xóa nạn mù chữ , phát triển hệ thống giáo dục . 
+ Đạt nhiều thành tựu về khoa học-kĩ thuật và văn hóa-nghệ thuật . 
LỚP HỌC XÓA NẠN MÙ CHỮ Ở LIÊN XÔ NĂM 1936 
LỚP BÌNH DÂN HỌC VỤ Ở VIỆT NAM (1946) 
Qua những bức ảnh trên, em hiểu gì về tư tưởng HCM? 
LS-8 
Tiết 24 - Bài 16 : 
LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
* Thành tựu : 
- Kinh tế : 
- Văn hoá - giáo dục : 
Xóa bỏ giai cấp bóc lột , chỉ còn công - nông và tầng lớp trí thức . 
? Nêu thành tựu mà nhân dân Liên Xô đạt được về mặt xã hội . 
- Xã hội : 
Cơ cấu xã hội nước Nga trước cách mạng 
Cơ cấu xã hội Liên Xô (1921-1941) 
Giai cấp bóc lột 
Giai cấp bị bóc lột 
Địa chủ 
Tư sản 
Công nhân 
Nông dân 
Binh lính 
Nông dân 
Công nhân 
Trí thức mới 
Sự khác nhau về cơ cấu xã hội nước Nga trước cách mạng với Liên Xô ( thời kì 1921 -1941) 
LS-8 
Tiết 24 - Bài 16 : 
LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
Từ 6.1941 phát xít Đức tấn công , nhân dân Liên Xô phải dừng công cuộc xây dựng đất nước , để tiến hành chiến tranh giữ nước . 
* Hạn chế: 
 Tư tưởng nóng vội, thiếu dân chủ, quan liêu 
QUAN HỆ HỮU NGHỊ VIỆT - XÔ 
Nhân dân Liên Xô khắc sâu khẩu hiệu : 
“ Đoàn kết với Việt Nam là mệnh lệnh của trái tim và trí tuệ ” 
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hội đàm 
với thủ Tướng PuTin ( Nga ) 
Tổng thống Dmitry Medvedev và 
Nguyễn Tấn Dũng 
QUAN HỆ HỮU NGHỊ VIỆT - XÔ 
CÁC CÔNG TRÌNH HỮU NGHỊ VIỆT - XÔ 
CẦU THĂNG LONG 
THỦY ĐIỆN THÁC BÀ 
Hợp tác dầu khí giữa Việt Nam và Nga 
1.Nội dung chủ yếu của “ Chính sách kinh tế mới ” về nông nghiệp là gì ? 
 Trưng thu lương thực thừa 
A 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Bãi bỏ trưng thu lương thực 
B 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa và thay 
bằng thu thuế lương thực 
C 
Hoan hô bạn đã chọn đúng ! 
Thực hiện chế độ thu thuế sản phẩm nông nghiệp 
D 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Luyện tập : 
1 
2 
3 
4 
5 
Câu 1: Tên cơ quan nào quyết định chính sách kinh tế mới ? 
B Ô N S Ê V Í C H 
Câu 2: ngành kinh tế mũi nhọn của Liên Xô trong việc thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa XHCN? 
C Ô N G N G H I Ệ P N Ặ N G 
Câu 3: Tên nhà máy thủy điện ở Liên Xô được khởi công xây dựng vào năm 1927? 
Đ Ơ N H I É P 
Câu 4: Tên viết tắt của Liên bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết ? 
L I Ê N X Ô 
Câu 5: Khoảng thời gian nhân dân Liên Xô tiến hành các kế hoạch xây dựng chủ nghĩa xã hội ? 
N Ă M N Ă M 
* Tên của một vị lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Liên Xô ? 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
LÊ-NIN 
LS-8 
Tiết 24 - Bài 16 : 
 Củng cố bài học 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 -1941) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
? Hãy nêu nội dung và tác động của chính sách kinh tế mới ? 
? Hãy nêu những thành tựu của Liên Xô trong quá trình xây dựng CNXH từ 1925 đến 1941? 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 1. Học bài dựa theo các câu hỏi trong SGK trang 86. 
 2. Chuẩn bị bài 17 
	 CHÂU ÂU GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI 
(1918-1939) 
 Gợi ý chuẩn bị bài : 
 - Trả lời câu hỏi trong SGK trang 88 & 89. 
 - Sưu tầm tranh ảnh và tài liệu về Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới .