Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Tiết 21, Bài 14: Ôn tập lịch sử thế giới cận đại (từ giữa thế kỷ XVI đến năm 1917)

Tiết 21- B à i 14: 
ÔN TẬP LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI 
(TỪ GIỮA THẾ KỶ XVI ĐẾN NĂM 1917 ) 
I. NHỮNG SỰ KIỆN LỊCH SỬ CHÍNH 
L ập bảng những sự kiện cơ bản nhất của lịch sử thế giới cận đại (từ giữa TK XVI đến năm 1917) 
Thời gian 
 Sự kiện 
Kết quả 
8/1566 
1640 – 1688 
1775 
1789 – 1794 
2/1848 
1848 – 1849 
1868 
1871 
1911 
1914 – 1918 
10/1917 
Thời gian 
 Sự kiện 
Kết quả 
8/1566 
Cách mạng H à Lan 
Lật đổ ách thống trị của vương quốc Tây Ban Nha 
1640 – 1688 
Cách mạng tư sản Anh 
Lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho CNTB phát triển 
1775 
Chiến tranh gi à nh độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ 
Anh công nhận nền độc lập của thuộc địa. 
Th à nh lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ (USA) 
1789 – 1794 
Cách mạng tư sản Pháp 
Phá bỏ tận gốc chế độ phong kiến, mở đường cho CNTB phát triển 
2/1848 
Tuyên ngôn Đảng Cộng sản ra đời 
Nêu bật quy luật phát tiển của xã hội lo à i người v à sự thắng lợi của CNXH 
1848 – 1849 
Phong tr à o cách mạng ở Pháp v à Đức 
Giai cấp vô sản xác định được sứ mệnh của mình, có sự đo à n kết quốc tế 
1868 
Minh Trị Duy Tân 
Đưa Nhật Bản chuyển sang CNTB rồi CNĐQ 
1871 
Công xã Pari 
L à cuộc CMVS đầu tiên trên thế giới, lật đổ chính quyền giai cấp tư sản 
1911 
Cách mạng Tân Hợi 
L à cuộc CMTS lật đổ chế độ phong kiến ở Trung Quốc, ảnh hưởng đến phong tr à o giải phóng dân tộc ở Châu Âu 
1914 – 1918 
Chiến tranh 
thế giới thứ nhất 
L à cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa, ảnh hưởng đến tình hình thế giới sau chiến tranh 
10/1917 
Cách mạng Tháng 10 Nga 
L à cuộc CMVS thắng lợi đầu tiên trên thế giới. Mở đầu thời kỳ lịch sử thế giới hiện đại 
CÁC SỰ KIỆN CHÍNH CỦA LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI 
II. Những nội dung chủ yếu 
Những sự kiện nào chứng tỏ sự ra đời của nền sản xuất mới trong lòng chế độ phong kiến ? 
Xuất hiện các công trường thủ công máy móc được sử dụng trong sản xuất, kĩ nghệ đóng tàu xuất nhập khẩu 
Mâu thuẩn giữa chế độ phong kiến với tư sản và các tầng lớp nhân dân dẫn tới điều gì ? 
Hãy nêu một số cuộc cách mạng tư sản mà em đã học ? 
1. Những cuộc cách mạng tư sản 
Những cuộc cách mạng tư sản đưa đến kết quả gì? 
Lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho chủ 
nghĩa tư bản phát triển 
II. Những nội dung chủ yếu 
2. Sự xâm lược của thực dân phương Tây 
NAMPHI 
AI CẬP 
XU ĐĂNG 
Ấn độ 
PHI-LÍP-PIN 
MA ĐA GA X CA 
VIỆT NAM 
LÀO 
CAM PU CHIA 
MI AN MA 
MÃ LAI XI A 
AN GIÊ RI 
MA RỐC 
TUY NI ĐI 
Ô X TRÂY LIA 
IN ĐÔ NÊ XI A 
II. Những nội dung chủ yếu 
Hậu quả sự xâm lược của thực dân phương Tây ? 
Xâm chiếm thuộc địa vơ vét sức người, sức của, nhân dân cực khổ. Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược phát triển 
Nêu một số cuộc đấu tranh của công nhân chống tư bản ? 
+ Khởi nghĩa Li-ông Pháp 1831 
+ Khởi nghĩa Sơ-lê-din ở Đức 1944 
+ Phong trào Hiến chương ở Anh 1836- 1844 
Kết quả ? 
Các tổ chức quốc tế của công nhân được thành lập. Chủ nghĩa xã hội khoa học ra đời. 
Nêu các thành tựu tiêu biểu của văn học nghệ thuật, khoa học – kĩ thuật thế kỉ XIX? 
+ Xuất hiện máy dệt, máy hơi nước, tàu hoả, tàu thuỷ 
+ Xuất hiện nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà tư tưởng lỗi lạc 
II. Những nội dung chủ yếu 
4. Sự phát triển của văn học, nghệ thuật, khoa học- kĩ thuật 
Tác dụng những thành quả nói trên đối với đời sống xã hội loài người ? 
+ Thúc đẩy nền kinh tế, khoa học- kĩ thuật các nước phát triển vượt bậc, các dân tộc “xích lại” gần nhau hơn. 
+ Nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân. 
Nêu nguyên nhân, tính chất của chiến tranh thế giới thứ nhất ? 
Kết cục của chiến tranh thế giới thứ nhất 
II. Những nội dung chủ yếu 
5. Chiến tranh thế giới thứ nhất 
Tóm lại: 
Sự xác lập chủ nghĩa tư bản là thắng lợi lớn. Tuy nhiên, trong lòng xã hội tư bản vẫn tồn tại những mâu thuẩn, hạn chế không thể khắc phục được .Chủ nghĩa tư bản không thể là hình mẫu lí tưởng của xã hội loài người 
Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga mở ra thời kì mới- thời kì lịch sử thế giới hiện đại 
II. Những nội dung chủ yếu 
Những cuộc cách mạng tư sản 
Sự xâm lược của thực dân phương Tây. 
 Phong trào đấu tranh của công nhân các nước tư bản. 
Sự phát triển của văn học, nghệ thuật khoa học- kĩ thuật 
Chiến tranh thế giới thứ nhất. 
Đặc điểm cơ bản nhất thể hiện chủ nghĩa tư bản đã chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc 
A. Hình thành các công ti độc quyền lũng đoạn trong nước và quốc tế 
B. Sản xuất công nghiệp hiện đại, tạo ra năng suất cao và cạnh tranh quyết liệt 
C. Xuất khẩu tư bản chiếm ưu thế để có lợi nhuận cao. 
D. Chạy đua vũ trang gây chiến tranh xâm lược thuộc địa hoặc can thiệp vào các nước 
4. Kết cục c ơ bản của chiến tranh thế giới thứ nhất là gì ? 
A. Phe Liên minh thất bại. 
B. Các nước đế quốc suy yếu nhân loại bị thiệt hại nặng nề, phong trào cách mạng thế giới lên cao 
C. Mĩ giàu mạnh lên sau chiến tranh 
D. Đức mất hết thuộc địa Anh- Pháp mở rộng thêm thuộc địa 
Anh 
Mü 
NhËt 
Nga 
Ph¸p 
Đ ø c 
C¸c n­íc ®Õ quèc x©u xÐ “b¸nh ngät” Trung Quèc 
Những hình ảnh về nạn đói ở Ấn Độ do chính sách cai trị của thực dân Anh 
Khởi nghĩa Xi-pay 
Năm 
Nơi diễn ra 
Lực lượng đấu tranh 
Hình thức đấu tranh 
Mục tiêu 
đấu tranh 
1831, 
1834 
Li-ông (Pháp) 
Công nhân dệt 
Khởi nghĩa vũ trang 
 Đòi thiết lập chế độ cộng ho à 
 Tăng lương, giảm giờ l à m. 
1844 
Sơ-lê-din (Đức) 
Công nhân dệt 
Khởi nghĩa vũ trang 
 Chống sự h à khắc của chủ xưởng v à điều kiện lao động tồi tệ. 
1839 đến 
1847 
Anh 
Công nhân v à các tầng lớp lao động khác 
- Mít tinh, biểu tình có tổ chức 
 Đòi quyền phổ thông bầu cử. 
Tăng lương, giảm giờ l à m. 
Nhận xét 
NIÊN BIỂU VỀ PHONG TRÀO CÔNG NHÂN TRONG NHỮNG NĂM 1830-1840 
Chủ yếu l à công nhân 
Đấu tranh 
Quyết liệt 
- Đấu tranh kinh tế + chính trị 
- Đấu tranh chính trị rõ nét 
Cuối cùng đều bị thất bại 
Công nhân Anh đưa Hiến chương đến Quốc hội 
C.Mác (1818-1883) 
Ph. Ăng-ghen (1820-1895) 
“Giai cấp vô sản được vũ trang bằng lý luận cách mạng sẽ đảm đương sứ mệnh lịch sử giải phóng lo à i người khỏi ách áp bức bóc lột”. 
“Giai cấp vô sản không chỉ l à nạn nhân của chủ nghĩa tư bản m à còn l à lực lượng có thể đánh đổ sự thống trị của giai cấp tư sản v à tự giải phóng khỏi mọi sự xiềng xích”. 
Giêm Oát 
Máy hơi nước 1784 
Đầu máy xe lửa 
Tàu hỏa đầu tiên 
Xe lửa Xti-phen-xơn 
Xe lửa Xti-phen-xơn 
Tàu thủy Phơn-tơn 
Ô tô 
Chiến hạm vỏ thép Le Napoleon của Pháp năm 1850 
Ngư lôi cuối thế kỉ XIX 
§øc kÝ hiÖp ®Þnh ®Çu hµng,kÕt thóc chiÕn tranh 
thÕ giíi thø nhÊt 
HƯỚNG DẪN VỀ HỌC 
- Học bài cũ nắm được câu hỏi phụ trong bài. 
- Chuẩn bị bài tiếp theo; 
Bài 15; Các mạng tháng mười Nga năm 1917 
và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917- 
1921)- Soạn phần I. Hai cuộc cách mạng ở 
nước Nga năm 1917.