Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 25: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873-1884) - Nguyễn Thị Minh Hồng
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
Âm mưu của thực dân Pháp:
+ Lấy cớ triều đình Huế vi phạm Hiệp ước năm 1874, tiếp tục giao thiệp với nhà Thanh, Pháp đem quân xâm lược bắc Kì lần thứ hai.
* Diễn biến:
Diễn biến:
+ Ngày 3/4/1882, quân Pháp do Ri- vi- e chỉ huy đã kéo quân ra Hà Nội khiêu khích
+ Ngày 25/4/1882, Ri- vi-e gửi tối hậu thư yêu cầu Tổng đốc Hoàng Diệu buộc phải nộp thành. Không đợi trả lời, Pháp mở cuộc tiến công và chiếm thành Hà Nội
* Kết quả:
- Thành Hà Nội thất thủ, quân Pháp chiếm một số nơi: Hòn Gai, Nam Định.
Theo em vì sao thành Hà Nội thất thủ?
Thực dân Pháp đánh bất ngờ, Hoàng Diệu bị động trong việc đối phó
- Lực lượng thực dân Pháp mạnh
- Nhà Nguyễn không quyết tâm đánh giặc
Giáo viên: Nguyễn Thị Minh Hồng-Tổ: KHXHBÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) I. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ NHẤT. CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH ĐỒNG BẰNG BẮC KÌ GACNIEAAATHANHHAĐUYPUY123XXXÔ chữ gồm 6 chữ cái:Đây là kẻ đã chỉ huy quân Pháp ra đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất (1873)?2. Ô chữ gồm 7 chữ cái: Đây là tên của một cửa ô ở Hà Nội?3. Ô chữ gồm 6 chữ cái: Đây là tên quân giặc theo lệnh Pháp đã gây rối ở Hà Nội năm 1873?TR ÔCHỮUNGYENHATGCHI4XAIAPTU5XA6XAHIPHAMVANNG7XAOYEUNU4. Ô chữ gồm 7 chữ cái:Đây là tên một tỉnh bị Pháp chiếm cuối năm 1873?5. Ô chữ gồm 8 chữ cái:Đây là tên bản Hiệp ước nhà Nguyễn ký với Pháp ngày 15-3-1874)?6. Ô chữ gồm 11 chữ cái:Đây là người đứng đầu căn cứ chống Pháp tại Phong Doanh (Ý Yên, Nam Định.7. Ô chữ gồm 7 chữ cái:Đây là tinh thần quý báu của dân tộc ta?CHµng däcAUGIAYCBÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)I. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ NHẤT. CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH ĐỒNG BẰNG BẮC KÌ II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)? Sau 8 năm kí Hiệp ước Giáp Tuất (1874) tình hình Pháp và Việt Nam có gì thay đổi ?NướcGiai đoạn 1874 - 1882 Kết luậnPhápViệt Nam- Chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa phát triển mạnh.- Kinh tế kiệt quệ, chính trị bất ổn- Khước từ Duy tân- Triều đình bất lực.- Nhu cầu về thuộc địa tăng cao- Rối loạn và suy yếuTIẾT 39- BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)* Âm mưu của thực dân Pháp:+ Lấy cớ triều đình Huế vi phạm Hiệp ước năm 1874, tiếp tục giao thiệp với nhà Thanh, Pháp đem quân xâm lược bắc Kì lần thứ hai.* Diễn biến:TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 Quân Pháp đánh thành Hà NộiS«ng Hång“Thần là một kẻ thư sinh, biết đâu việc binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái chức vụ quá quan trọng. Làm sao tin được lòng giặc, nên thần lo sửa soạn đề phòng. Việc chưa xong thì binh Pháp kéo đến. Thần trộm nghĩ, Hà Nội là cuống họng của Bắc Kì, nên thần thường tâu về triều xin thêm binh, nhưng lại bị Bệ hạ quở trách... Một mình thề với Long thành, nguyện theo Nguyễn Tri Phưương nơi suối vàng vậy”.hoµng diÖu(1829 - 1882)* Âm mưu của thực dân Pháp:+ Lấy cớ triều đình Huế vi phạm Hiệp ước năm 1874, tiếp tục giao thiệp với nhà Thanh, Pháp đem quân xâm lược bắc Kì lần thứ hai.* Diễn biến:+ Ngày 3/4/1882, quân Pháp do Ri- vi- e chỉ huy đã kéo quân ra Hà Nội khiêu khích+ Ngày 25/4/1882, Ri- vi-e gửi tối hậu thư yêu cầu Tổng đốc Hoàng Diệu buộc phải nộp thành. Không đợi trả lời, Pháp mở cuộc tiến công và chiếm thành Hà Nội* Kết quả:- Thành Hà Nội thất thủ, quân Pháp chiếm một số nơi: Hòn Gai, Nam Định...TIẾT 39- BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 Theo em vì sao thành Hà Nội thất thủ? - Thực dân Pháp đánh bất ngờ, Hoàng Diệu bị động trong việc đối phó - Lực lượng thực dân Pháp mạnh- Nhà Nguyễn không quyết tâm đánh giặcTIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)Sau khi thành Hà Nội thất thủ, triều đình Huế đã có hành động gì?- Cầu cứu quân Thanh- Cử ngưười ra Hà Nội thương thuyết với Pháp- Ra lệnh cho quân ta phải rút lên mạn ngược2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp * Hà Nội: - Nhân dân tự tay đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn bước tiến của quân giặc- Ngày 19/5/1883, quân ta giành thắng lợi trong trận Cầu Giấy lần thứ II, Ri- vi- e bị giết tại trận.TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)HuÕRivie rót qu©n tõ Nam ĐÞnh vÒ Hµ Néi Qu©n Ph¸p do Rivie chØ huy tiÕn lªn S¬n T©yQu©n cña Lưu VÜnh Phóc chÆn ®¸nh qu©n Ph¸pQuèc tö gi¸mCÇu GiÊys¬n t©yN¬i Rivie bÞ giÕt19 -5 - 1883Hßn GaiNam ĐỊNHThµnh Hµ NéiChiến thắng Cầu Giấy lần 2 (19/5/1883)TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo) RI – VI – E BỊ GIẾT TẠI CẦU GIẤY ( 1883 )TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp * Hà Nội: - Nhân dân tự tay đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn bước tiến của quân giặc- Ngày 19/5/1883, quân ta giành thắng lợi trong trận Cầu Giấy lần thứ II, Ri- vi- e bị giết tại trận.-> Chiến thắng Cầu Giấy lần II làm cho Pháp thêm hoang mang, dao động, chúng định bỏ chạy nhưng triều đình Huế lại tiếp tục chủ trương thương lượng với Pháp và hi vọng chúng sẽ rút quân.* Các địa phương khác:- Nhân dân tích cực đắp đập, cắm kè trên sông, làm hầm chông, cạm bẫy để ngăn bước tiến của giặc.TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) Pháp tấn công Thuận An - cửa ngõ Kinh thành HuếCHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885* Hoàn cảnh:Ngày 18/8/1883, Pháp bắt đầu tấn công Thuận An, uy hiếp kinh thành HuếTriều đình Huế hoảng hốt xin đình chiến.Ngày 25/8/1883, Triều đình Huế kí với Pháp hiệp ước Hác-măng2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp TIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) §Êt b¶o hé §Êt nöa b¶o hé §©t thuéc Ph¸pVïng ®Êt cai qu¶n cña triÒu ®×nh HuÕNội dung Hiệp ước Hác-măng- Triều đình chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh được sáp nhập vào Bắc Kì.- Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế.- Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ.- Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung Quốc) đều do Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.* Hoàn cảnh:Ngày 18/8/1883, Pháp bắt đầu tấn công Thuận An, uy hiếp kinh thành HuếTriều đình Huế hoảng hốt xin đình chiến.Ngày 25/8/1883, Triều đình Huế kí với Pháp hiệp ước Hác-măng* Nội dung:+ Triều đình chính thức thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì...+ Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên khâm sứ Pháp ở Huế+ Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung Quốc) đều do Pháp nắm.+ Triều đình phải rút quân ở Bắc Kì về Trung Kì.- Pháp chiếm hàng loạt các tỉnh ở Bắc Kì: Bắc Ninh, Tuyên Quang, Thái Nguyên...- Ngày 6/6/1884, Pháp buộc triều đình Huế kí Hiệp ước Pa- tơ- nốtTIẾT 39 - BÀI 25 - KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873 - 1884) (tiếp theo)II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN TRONG NHỮNG NĂM 1882 - 1884 3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) * Nội dung:- Cơ bản giống Hiệp ước Hác -măng, chỉ sửa đổi ranh giới khu vực Trung Kì.- Nhà Nguyễn chính thức thừa nhận quyền cai quản của pháp trên toàn lãnh thổ Việt Nam.* Hậu quả- Nhà nước phong kiến Nguyễn với tư cách là một quốc gia độc lập đã hoàn toàn sụp đổ.- Việt Nam trở thành nước thuộc địa nửa phong kiến. Hiệp ước Pa-tơ-nốtĐất bảo hộ Đất thuộc PhápHiệp ước Hác -măng Vùng đất cai quản của triều đình HuếĐất bảo hộ Đất thuộc Phápcai quản củaVùng đất triều đình HuếViệt Nam là nước thuộc địa nửa phong kiếnViệt Nam là nước bảo hộTại sao Pháp không giữ nguyên bản Hiệp ước Hác-măng mà lại kí tiếp bản Hiệp ước Pa-tơ-nốt với triều đình?=> Nới rộng một số điều khoản để lấy lòng vua quan nhà Nguyễn.=> Sự nham hiểm của Pháp: muốn sử dụng nhà nước phong kiến Nguyễn làm tay sai (công cụ thống trị) Luyện tậpCâu 1: Hãy nối thời gian (cột A) với sự kiện (cột B) sao cho đúng:AThời gian1. Ngày 3/4/18822. Ngày 25/4/18823. Ngày 19/5/18834. Ngày 18/8/18835. Ngày 25/8/18836. Ngày 6/6/1884BSự kiện lịch sửa) Trận Cầu Giấy, Ri-vi-e bỏ mạngb) Quân Pháp đổ bộ lên Hà Nộic) Hiệp ước Hác - măngd) Hiệp ước Pa-tơ-nốte) Ri-vi-e gửi tối hậu thư cho Tổng đốc Hoàng Diệug) Pháp đánh chiếm các pháo đài ở Thuận An.18581862Nhâm Tuất1874Giáp Tuất1883Hác măng1884Pa tơ nốtPháp xâm lược VNPháp hoàn thành việc XL VNMất 3 tỉnh miền Đông NKMất 3 tỉnh miền Tây NK VN mất quyền độc lậpVẬN DỤNGVN trở thành nước thuộc địa nửa phong kiếnEm hãy tóm tắt ngắn gọn nội dung sự kiện theo thứ tự từng mốc thời gian?Trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc mất nước... “Nay từ nước mất nhà tan,Cũng vì những lũ vua quan ngu hèn.Năm Tự Đức thập nhất niênNam Kì đã lọt dưới quyền giặc Tây.Hăm lăm năm sau trận nàyTrung Kì cũng mất, Bắc Kì cũng tan,Ngàn năm gấm vóc giang sanBị vua nhà Nguyễn đem hàng cho TâyTội kia càng đắp càng đầySự tình càng nghĩ càng cay đắng lòng”(Hồ Chí Minh toàn tập, tập 2)Hiệp ước Hác – măng (1883)Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884)GiốngKhác VẬN DỤNGLập bảng nêu nội dung chủ yếu của các Hiệp ước Hác-măng (1883) và Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884) theo mẫu:- Triều đình chỉ đưược cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế.- Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ.- Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung Quốc) đều do người Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.- Triều đình chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi vùng Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh được sáp nhập vào Bắc Kì.- Ranh giới khu vực Trung Kì được điều chỉnh: sáp nhập thêm 3 tỉnh Thanh - Nghệ -Tĩnh ở phía Bắc và tỉnh Bình Thuận ở phía Nam.4321 Lợi dụng cơ hội nào Pháp đưa quân tấn công Thuận An, cửa ngõ kinh thành Huế?Trận Cầu giấy lần 2 diễn ra vào thời gian nào?Chiến thắng Cầu Giấy lần 2, quân Pháp hoang mang dao động, triều đình Huế có chủ trương, thái độ như thế nào?Đội quân của ai đã hai lần giết sĩ quan Pháp tại Cầu Giấy?Quân cờ đen của Lưu Vĩnh Phúc Vua Tự Đức qua đời, nội bộ triều đình Huế lục đục.Thương thuyết với Pháp.19/5/1883NHẬN DIỆN LỊCH SỬ34210123456789101112131415StartHOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG- Sưu tầm hình ảnh, tài liệu, nhận định đánh giá về cuộc kháng chiến toàn quốc.HƯỚNG DẪN HỌC BÀI VÀ CHUẨN BỊ BÀI SAUXem lại kiến thức đã họcNghiên cứu tiếp bài các phần tiếp theoChúc các em sức khoẻ và thành công!
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_lich_su_lop_8_bai_25_khang_chien_lan_rong_ra_toan.ppt