Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX

PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”II. NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNGPHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885a. Bối cảnh Tôn Thất Thuyết sinh ngày 12/5/1835 tại thôn Phú Môn, xã Xuân Long (Huế). Ông xuất thân trong gia đình Hoàng tộc. Từng giữ chức Phụ chính đại thần, Thượng thư bộ Binh...Là một người yêu nước, khẳng khái, ông cùng Vua Hàm Nghi đề xướng phong trào Cần Vương cứu nước...Ông mất năm 1913 tại Trung Quốc.Tôn Thất Thuyết(1835-1913)PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885a. Bối cảnhPhái chủ chiếnVẫn nuôi hy vọng giành lại quyền thống trị từ tay Pháp khi có điều kiệnDựa vào ý chí của nhân dân và các quan lại ở địa phương.Ra sức xây dựng lực lượng, tích trữ lương thực, vũ khí.Đưa Ưng Lịch lên ngôi vua (vua Hàm Nghi).Thực dân PhápLo sợ, tìm mọi cách tiêu diệt phe chủ chiến Tình hình hết sức căng thẳng.PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885a. Bối cảnh Vua Hàm Nghi tên húy là Ưng Lịch (em ruột vua Kiến Phúc), lên ngôi lúc 13 tuổi. Ông là vị vua trẻ tuổi, yêu nước, có tinh thần chống Pháp tiêu biểu cho ý chí độc lập tự cường của dân tộc...Ông bị Pháp đày sang An-giê-ri năm 1888.Vua Hàm Nghi(1870-1943)PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885a. Bối cảnhb. Diễn biếnLược đồ kinh thành Huế năm 1885 	: Quân ta tấn công 	: Quân ta rút lui 	: Quân Pháp phản côngLược đồ kinh thành Huế năm 1885PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/1885a. Bối cảnhb. Diễn biếnĐêm mùng 4 rạng sáng mùng 5/7/1885, Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công đồn Mang Cá và toà Khâm Sứ. Thực dân Pháp củng cố lực lượng, phản công và chiếm hoàng thànhCuộc phản công bị thất bại, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra Tân Sở (Quảng Trị ) để tính chuyện kháng chiến lâu dài.Tôn Thất thuyết đưa vua Hàm Nghi rời khỏi kinh thành HuếThảo luận Vì sao cuộc phản công diễn ra quyết liệt nhưng thất bại ? Pháp có vũ khí, lực lượng mạnh, ưu thế hơn hẳn Lực lượng ta còn yếu, chưa sẵn sàng chiến đấu PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/18852. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộnga. Hoàn cảnh bùng nổ Tân SởKinh thành HUẾKhi ra tới Tân Sở vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết có hành động gì?PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/18852. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộnga. Hoàn cảnh bùng nổ Cuộc phản công ở Huế thất bại 13/7/1885 Tôn Thất Thuyết nhân danh vua Hàm Nghi ban chiếu Cần Vương Phong trào Cần Vương bùng nổChiếu Cần vương “Từ xưa kế sách chống giặc không ngoài 3 điều: Đánh, giữ, hoà. Đánh thì chưa có cơ hội, hoà thì họ đòi hỏi không biết cáng. Đang lúc sự thế thiên vạn nạn như vậy, bất đắc dĩ phải dùng quyền thái dương ra đời ở đất Kì Huyền Tông sang chơi đất Thục, người xưa đều đã có làm. Nước ta gần đây ngẫu nhiên gặp nhiều việc, trẫm tuổi trẻ nối ngôi không lúc nào không nghĩ đến tự cường tự trị. Kẻ phái của Tây Nam bức hiện hình mỗi ngày một quá khôn. Hôm trước, chúng tăng binh quyền đến, buộc theo những điều mình không thể làm được. Ta chiếu lệ thường khoản tiếp chúng không chịu nhận một thứ gì. Trong triều đình đắn đo về 2 điều: cúi đầu tâm mạng ngồi để mất cơ hội, sao bằng nhìn thấy chỗ âm mưu biến động của địch mà đối phó trước, vì bằng việc xảy ra không thể tránh thì cũng còn có việc làm ngày nay để mưu tốt, cái lợi sau này, ấy là do thời thế xui nên vậy. Phàm những người cùng dư chia mối lo này cũng đã dư biết. Biết thì phải tham gia công việc, nghiến răng dựng tóc, thề giết hết giặc, nào ai là không có cái lòng như thế?” (Trích “Chiếu Cần vương”)Chiếu Cần VươngPHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế tháng 7/18852. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộnga. Hoàn cảnh bùng nổ b.Diễn biến Từ 1885 – 1888 phong trào nổ khắp cả nước nhất là Bắc và Trung Kỳ .b. Diễn biến : Lê Trực, Nguyễn Phạm Tuân(Quảng Bình)Nguyễn Xuân Ôn(Nghệ An)Nguyễn Văn Giáp(Sơn Tây)Mai Xuân Thưởng(Bình Định)Lê Trung Đình,Nguyễn Tự Tân(Quảng Ngãi)Nguyễn Duy Hiệu, Trần Văn Dự(Quảng Nam)Cuộc rút khỏi kinh thành Huế cuả phái chủ chiếnỞ Tân Sở (Quảng Trị) địa bàn chật hẹp, Tôn thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra căn cứ Phú Gia (Hương khê – Hà Tĩnh) để mở rộng địa bàn hoạt động. Trên đường đi nhà vua đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của đồng bào các dân tộc ở vùng biên giới Việt – Lào. Năm 1886 Tôn Thất Thuyết sang Trung Quốc cầu viện. 	Khi Tôn Thất thuyết sang Trung Quốc thì tình hình vua Hàm Nghi như thế nào?	Tháng 11/1888 nhờ có tay sai dẫn đường, quân Pháp vào được nơi ở của nhà vua, bắt và đưa vua Hàm Nghi đi đày sang An-giê-ri lúc đó ông mới 17 tuổi.Chân dung vua Hàm Nghi khi bị đưa đi đày. Nhìn trong ảnh vua Hàm Nghi trang phục rất giản dị, đầu quấn khăn đen mặc áo the như dân thường. Nhưng nét mặt lộ rõ vẻ cương nghị, tính khẳng khái, thông minh, quả cảm.Thực dân pháp ráo riết truy lùng mãi đến ngày 14-11-1888 chúng mới bắt được ông. Chúng tìm moị cách mua chuộc nhưng không lay chuyển được ý chí của nhà vua. Cuối cùng quân Pháp đày Hàm Nghi sang An –giê –ri , khi đó ông mới 17 tuổi .Từ 1889 – 1895 phong trào quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn có quy mô và trình độ tổ chức cao .b. Diễn biến : Từ 1885 – 1888 phong trào bùng nổ khắp cả nước nhất là Bắc và Trung Kỳ .Khởi nghĩa Bãi SậyKhởi nghĩa Ba ĐìnhKhởi nghĩa Hương KhêPHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIXI. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”II. NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG1. Khởi nghĩa Ba Đình (1886-1887)2. Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883-1892)3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895)