Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Tiết 17, Bài 17: Tim và mạch máu - Nguyễn Thị Phúc

Kính chàoGiáo viên và họcsinhGV dạy: Nguyễn Thị Phúc Tháng năm vẫn đập giúp đời Nếu tôi ngừng lại thì người chết ngaySắt đến mới có màu nàySắt đi, huyền lại, kiếm mày ở đâu.ĐÂY LÀ QUẢ GÌ?ĐỐ VUINỘI DUNG:1.Cấu tạo tim2. Cấu tạo mạch máu3.Chu kì co dãn của timCHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp) 1- CẤU TẠO CỦA TIMa. Vị trí, hình dạng,cấu tạo ngoài.Vị trí và hình dạng của tim?CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp) 1- CẤU TẠO CỦA TIMa. Vị trí, hình dạng, cấu tạo ngoài- Tim nằm trong lồng ngực.- Tim hình chóp, đỉnh quay xuống dưới, đáy hướng lên trên. 1- CẤU TẠO CỦA TIMa. Vị trí, hình dạng, cấu tạo ngoài. Màng tim: bao bọc bên ngoài tim bằng mô liên kết. Động mạch vành : làm nhiệm vụ dẫn máu nuôi tim.CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)TÂM NHĨ PHẢITÂM NHĨ TRÁITÂM THẤT TRÁI1234TÂM THẤT PHẢIXác định các ngăn của tim?Thảo luận nhómDựa vào kiến thức đã biết, hình 16-1, hình 17-1, điền vào bảng sau:Câu 1:Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn timCác ngăn tim coNơi máu được bơm tớiTâm nhĩ trái coTâm nhĩ phải coTâm thất trái coTâm thất phải coCâu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất?Câu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?Câu1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim:Các ngăn tim coNơi máu được bơm tớiTâm nhĩ trái coTâm nhĩ phải co Tâm thất trái coTâm thất phải co Tâm thất tráiTâm thất phảiĐộng mạch chủĐộng mạch phổiCHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)- Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhĩ vì tâm nhĩ phải co bóp đẩy máu xuống tâm thất, còn tâm thất phải co bóp mạnh để tạo lực lớn nhất để đẩy máu đến toàn bộ cơ thể.Thành cơ tâm nhĩ phải có thành cơtim mỏng nhất vì chỉ co bóp đẩy máu xuống tâm thất phải.	 Câu 2. Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất? Vì sao?CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)VAN ĐỘNG MẠCH CHỦVAN 2 LÁVAN ĐỘNG MẠCH PHỔICâu 3. Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?Giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu đều có van để đảm bảo máu chỉ vận chuyển theo một chiều nhất định.VAN 3 LÁHệ thống van 1 chiều được sử dụng trong cấp nước sinh hoạt1- CẤU TẠO CỦA TIM1. Vị trí, hình dạng, cấu tạo ngoài:2. Cấu tạo trong:- Tim có 4 ngăn- Có các van tim giúp máu lưu thông theo 1 chiều Tâm nhĩ phải ( thành cơ mỏng nhất)Tâm nhĩ tráiTâm thất phảiTâm thất trái ( thành cơ dày nhất)CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)2- CẤU TẠO MẠCH MÁU Có bao nhiêu loại mạch máu? Đó là những loại nào?Có 3 loại mạch máu: Động mạch, Tĩnh mạch, Mao mạchQuan sát hình 17-2, hãy hoàn thành bảng sau:Nội dungĐộng mạchTĩnh mạchMao mạchCấu tạoThành mạchLòng trongĐặc điểm khác2. Giải thíchTHẢO LUẬN NHÓMTRÒ CHƠI VƯỢT CHƯỚNG NGẠI VẬT00010203040506070809101112131415161718192021222324252627282930Thể lệ trò chơi: Mỗi nhóm bóc 1 lá thăm ( có 3 lá thăm tương ứng với 3 loại mạch máu)+ Mỗi nhóm cử 1 đại diện lên bảng hoàn thành sản phẩm của mình trong vòng 30s, sau đó thuyết trình sản phẩm.+ Nhận xét: * Nhóm động mạch nhận xét nhóm tĩnh mạch * Nhóm tĩnh mạch nhận xét nhóm mao mạch * Nhóm mao mạch nhận xét nhóm động mạch Đặc điểm Động mạch Tĩnh mạchMao mạch1. Cấu tạo- Thành mạch- Lòng mạch- Đặc điểm khác2. Chức năng3 lớpBiểu bìCơ trơnMô liên kết3 lớpBiểu bì1 lớp biểubì mỏngHẹpRộngHẹp nhấtCó van 1 chiềuNhỏ, phân nhánh nhiều Dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớnDẫn máu từ khắp các tế bào về tim, vận tốc và áp lực nhỏ.Trao đổi chất với tế bào.Cơ trơnMô liên kếtDàyMỏngCó sợi đàn hồiHệ thống bec tưới tự động trong trồng trọt 1. CẤU TẠO CỦA TIMa.Vị trí, hình dạng,cấu tạo ngoài.b.Cấu tạo trong2. CẤU TẠO MẠCH MÁU3. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIMCHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)Một chu kỳ tim gồm mấy pha? - Mỗi chu kỳ tim gồm 3 pha. Trong 1 chu kỳ tim: TN làm việc ...... giây, nghỉ ..... giây TT làm việc ....... giây, nghỉ ..... giây Tim nghỉ hoàn toàn .......giây Một phút có ........ chu kỳ co giãn tim (nhịp tim)0,10,70,30,50,475CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)CHỦ ĐỀ TuẦN HOÀN (Tiếp)3. Chu kì co dãn của tim Chu kú tim gåm 3 pha: + Pha co t©m nhÜ (0,1s): m¸u tõ t©m nhÜ -> t©m thÊt + Pha co t©m thÊt (0,3s): m¸u tõ t©m thÊt -> ®éng m¹ch chñ. + Pha d·n chung (0,4s): m¸u được hót tõ t©m nhÜ -> t©m thÊtDựa vào chu kì hoạt động của tim giải thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà không bị mệt?Do thời gian hoạt động của tim là 0.4s, thời gian nghĩ ngơi 0.4s giúp cơ tim được phục hồi mà không bị mệt.CỦNG CỐ Làm thế nào để tim mạch chúng ta khỏe mạnh hơn?¤ ch÷ diÖu kú152346751. Loại mạch nào có thành mạch dày nhất? 3456821NGM¹Hé§7C1234675TNHÜTHÊ2. Lo¹i van nµo gióp m¸u ch¶y theo mét chiÒu tõ t©m nhÜ xuèng t©m thÊt?3. Lo¹i c¬ nµo cÊu t¹o nªn thµnh cña tim?4.Chu k× co giản cña tim gåm mÊy pha?5. Ng¨n tim nµo cã thµnh dµy nhÊt?6. Màng tim được cÊu t¹o bëi lo¹i m« nµo?67. Mỗi chu kì co dãn của tim kéo dài 0, ..bao nhiêu giây?34512MGI¢T¸7Y456781239iªnKÕm«lt107895623411112345BAPaH12345c¬tmITtrhÊ©mtt¸i3N2H3M4i73P4ITDặn dò Về nhà học bài. Trả lời các câu hỏi SGK Đọc phần “em có biết?” để có thêm kiến thức Xem trước bài “Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn”30Bài học kết thúcChúc quý thầy cô khỏe mạnh.Chúc các em chăm ngoan học tốt !